WEBVTT

00:00:00.630 --> 00:00:03.729
Sizlerle insan potansiyelinin
gelişimi hakkında konuşmak,

00:00:03.729 --> 00:00:09.747
gelişimle ilgili sizi en çok etkileyecek
modern bir anlatıyla başlamak istiyorum.

00:00:09.747 --> 00:00:13.187
10.000 saat kuralını
pek çoğunuz duymuşsunuzdur.

00:00:13.257 --> 00:00:15.661
Belki de hayatınızı bu kurala
göre yaşıyorsunuzdur.

00:00:15.685 --> 00:00:18.434
Bu kurala göre
bir şeyde çok iyi olmak

00:00:18.458 --> 00:00:20.884
10 bin saat odaklı
uygulama gerektirir,

00:00:21.138 --> 00:00:23.772
bu yüzden ne kadar erken
başlarsanız o kadar iyidir.

00:00:23.796 --> 00:00:27.711
Bu kuralın meşhur örneği Tiger Woods.

00:00:27.735 --> 00:00:30.997
Babası, Tiger 7 aylıkken ona
bir golf sopası vermiş.

00:00:31.408 --> 00:00:34.512
10 aylıkken babasının atışını
taklit etmeye başlamış.

00:00:34.643 --> 00:00:38.193
2 yaşındayken ulusal televizyonda,
YouTube'dan bakabilirsiniz.

00:00:38.203 --> 00:00:39.905
21 yaşına baktığımızda ise

00:00:39.905 --> 00:00:42.274
dünyanın en iyi golf oyuncusu.

00:00:42.274 --> 00:00:44.708
Tamı tamına 10.000 saat
kuralına uygun bir hikaye.

00:00:44.708 --> 00:00:46.863
Çok satan kitaplara konu
olmuş bir diğeri de

00:00:46.863 --> 00:00:48.264
Polgar kardeşlerin hikayesi.

00:00:48.264 --> 00:00:51.074
Baba, kızlara erken yaşlardan
itibaren tekniklerle satranç

00:00:51.074 --> 00:00:52.570
öğretmeye karar veriyor.

00:00:52.570 --> 00:00:54.137
Odaklanarak uygulama yöntemiyle

00:00:54.137 --> 00:00:55.966
herhangi bir çocuğun bir alanda

00:00:55.970 --> 00:00:59.082
çalışarak dahi olabileceğini
göstermek istemiş insanlara.

00:00:59.082 --> 00:01:00.122
Gerçekten de başarmış

00:01:00.122 --> 00:01:02.814
çünkü iki kız da Satranç Büyükustası oldu.

00:01:02.838 --> 00:01:05.567
"Sports Illustrated" dergisinde
bilim yazarı olduğum zaman

00:01:05.567 --> 00:01:06.577
bir şeyi merak ettim.

00:01:06.577 --> 00:01:08.240
Eğer 10.000 saat kuralı doğruysa

00:01:08.240 --> 00:01:11.269
seçkin sporcuların yaptıkları
bu sözde "kasıtlı egzersizler"

00:01:11.269 --> 00:01:13.232
onlara avantaj olarak geri dönecektir.

00:01:13.232 --> 00:01:16.387
Bu özel öğretmenlerle yapılan,
hata düzeltmeye yönelik bir uygulama

00:01:16.387 --> 00:01:17.679
sadece oynamak gibi değil.

00:01:17.679 --> 00:01:20.119
Normalde, bilim insanları
bu sporcuları araştırırken

00:01:20.119 --> 00:01:23.483
zamanlarının çoğunu bu kasıtlı
egzersizlerle harcadığını görürler.

00:01:23.483 --> 00:01:24.873
Şaşırtıcı değil pek.

00:01:24.873 --> 00:01:27.757
Sporcuları gelişimleri
süresince takip ettiklerinde

00:01:27.781 --> 00:01:28.999
model şöyle görünür:

00:01:28.999 --> 00:01:32.248
Geleceğin profesyonelleri
ilk başladıklarında, nihai alanlarında

00:01:32.248 --> 00:01:34.563
kasıtlı egzersizlere
daha az vakit harcıyorlar.

00:01:34.587 --> 00:01:37.833
Araştırmacıların "örnekleme dönemi"
dedikleri bir döneme giriyorlar.

00:01:37.833 --> 00:01:40.416
Bu dönemde çeşitli
fiziksel aktiviteler deniyorlar

00:01:40.416 --> 00:01:42.424
kapsamlı genel beceriler ediniyorlar,

00:01:42.424 --> 00:01:44.111
ilgi ve yeteneklerini öğreniyorlar.

00:01:44.111 --> 00:01:48.987
Uzmanlaşma daha alt seviyede takılan
yaşıtlarından daha geç oluyor.

00:01:48.987 --> 00:01:50.977
Bunu gördüğüm zaman dedim ki

00:01:51.001 --> 00:01:54.378
"10.000 saat kuralına
uymuyor bu, değil mi?"

00:01:54.378 --> 00:01:56.736
Sonra mecburen erken uzmanlaşma gerektiren

00:01:56.736 --> 00:02:00.989
müzik benzeri alanları
düşünmeye başladım.

00:02:00.989 --> 00:02:02.811
Görünen şu ki model çoğu zaman aynı.

00:02:02.811 --> 00:02:05.815
Birinci sınıf bir müzik akademisinin
yürüttüğü bir araştırma bu

00:02:05.815 --> 00:02:07.666
dikkatinizi şuna çekmek istiyorum:

00:02:07.690 --> 00:02:10.988
Sıra dışı müzisyenler,
üçüncü enstrümanlarına kadar

00:02:10.988 --> 00:02:12.671
ortalama müzisyenlerden daha çok

00:02:12.671 --> 00:02:14.126
kasıtlı pratiğe başlamamışlar.

00:02:14.126 --> 00:02:16.783
Sıra dışı müzisyenlerin de
örnekleme dönemi var.

00:02:16.783 --> 00:02:19.478
Erken yaşta yetişmiş dediklerimizin bile,
Yo-yo Ma gibi.

00:02:19.478 --> 00:02:21.361
O da bir örnekleme döneminden geçti

00:02:21.361 --> 00:02:24.293
sadece diğer müzisyenlere göre
daha hızlı geçirdi bu dönemi.

00:02:24.293 --> 00:02:26.845
Ancak bu araştırma
tamamen göz ardı ediliyor.

00:02:26.845 --> 00:02:28.646
Daha etkili olan ise

00:02:28.670 --> 00:02:31.912
"Battle hymn of the Tiger Mother"
kitabının ilk sayfası.

00:02:31.912 --> 00:02:34.840
Yazar burada kızını keman
öğrenmeye teşvik ettiğini anlatıyor.

00:02:34.864 --> 00:02:37.320
Kimse kitabın sonraki kısmında
kızın annesine dönüp

00:02:37.344 --> 00:02:40.467
"Bunu sen seçtin, ben değil"
diyerek neredeyse pes ettiği

00:02:40.491 --> 00:02:41.641
kısmı hatırlamaz.

00:02:41.665 --> 00:02:44.819
Spor ve müzikte bu hayret verici
örüntüleri gördükten sonra

00:02:44.843 --> 00:02:48.281
eğitim gibi daha fazla insanı
etkileyen alanları düşünmeye başladım.

00:02:48.281 --> 00:02:51.483
Bir iktisatçı, İngiltere ve İskoçya'nın
yükseköğretim sistemlerinde

00:02:51.483 --> 00:02:53.292
kendiliğinden oluşan bir deney buldu.

00:02:53.292 --> 00:02:56.780
İncelediği dönemde sistemlerin
benzer olduğunu gördü ancak

00:02:56.780 --> 00:02:59.183
İngiltere'de öğrencilerin
erken ergenlikten

00:02:59.183 --> 00:03:02.376
ilerde belirli bir bölüme başvurmak
için uzmanlaşmaları gerekiyordu.

00:03:02.396 --> 00:03:05.763
İskoçya'daysa öğrenci isterse
üniversitede yeni şeyler deneyebiliyordu.

00:03:05.763 --> 00:03:07.050
Sorduğu şey şuydu:

00:03:07.050 --> 00:03:10.147
Yarışı kim kazanıyor? Erken
uzmanlaşanlar mı geç uzmanlaşanlar mı?

00:03:10.147 --> 00:03:13.456
Şunu gördü: Erken uzmanlaşanlar
gelir olarak yüksekten başlıyorlardı

00:03:13.456 --> 00:03:15.842
çünkü alanlara özgü
becerileri daha çok gelişmişti.

00:03:15.842 --> 00:03:18.428
Geç uzmanlaşanlar ise daha fazla
şey deneyebiliyor ve

00:03:18.428 --> 00:03:21.488
seçme zamanı gelince seçtikleri alanda
daha uyumlu oluyorlardı.

00:03:21.488 --> 00:03:23.501
İktisatta buna "eşleşme kalitesi" deniyor.

00:03:23.501 --> 00:03:25.693
Bu yüzden de gelişme hızları
daha fazla oluyor.

00:03:25.693 --> 00:03:27.983
6 yıl içinde gelir
uçurumunu yok ediyorlar.

00:03:27.983 --> 00:03:31.749
Bu sırada erken uzmanlaşanlar sayısal
olarak kariyerlerini daha çok bırakıyorlar

00:03:31.749 --> 00:03:34.282
çünkü seçim yapmaya
o kadar erken zorlanıyorlar ki

00:03:34.282 --> 00:03:36.565
sıklıkla kötü seçimler yapmış oluyorlar.

00:03:36.565 --> 00:03:38.835
Geç uzmanlaşanlar kısa vadede kaybediyor

00:03:38.859 --> 00:03:40.149
ama uzun vadede kazanıyor.

00:03:40.149 --> 00:03:42.643
Kariyer seçimine "randevu"
gibi bakabilseydik

00:03:42.643 --> 00:03:45.618
insanları bu kadar hızlı
kariyer seçmeleri için zorlamazdık.

00:03:45.618 --> 00:03:48.521
Bu örüntüyü tekrar görmek,
hayranlık duyduğum insanların

00:03:48.521 --> 00:03:52.268
gelişimsel öyküsünü keşfetmek
konusunda ilgimi uyandırdı.

00:03:52.268 --> 00:03:54.615
Duke Ellington çocukken
beyzbol, resim ve çizime

00:03:54.629 --> 00:03:57.017
odaklanmak için
müzik derslerinden kaçmış.

00:03:57.017 --> 00:03:59.998
Maryam Mirzakhani çocukken
matematiğe ilgisi yokmuş,

00:03:59.998 --> 00:04:01.523
bir romancı olmak istiyormuş.

00:04:01.547 --> 00:04:04.059
Ama matematik alanının en prestijli ödülü

00:04:04.083 --> 00:04:05.179
Fields madalyası alan

00:04:05.179 --> 00:04:07.559
ilk ve halâ tek kadın olmuş.

00:04:07.559 --> 00:04:09.774
Vincent Van Gogh
beş farklı kariyere sahipti

00:04:09.798 --> 00:04:13.314
elinde patlamadan önce her birinin
gerçek tutkusu olduğuna inanmıştı.

00:04:13.338 --> 00:04:17.541
Yirmili yaşlarının sonuna doğru
"Resim Sanatına Giriş" kitabını aldı.

00:04:17.740 --> 00:04:19.392
Sonunda bu alanda ilerledi.

00:04:19.874 --> 00:04:23.282
Claude Shannon, Michigan Üniversitesinde
bir elektrik mühendisiydi

00:04:23.306 --> 00:04:25.636
kredi doldurmak için
bir felsefe dersi almıştı.

00:04:25.636 --> 00:04:29.244
Bu derste neredeyse yüz senelik
bir mantık sistemi öğrendi.

00:04:29.244 --> 00:04:33.049
Bununla doğru ve yanlış ifadeler
1 ve 0 olarak kodlanabiliyor ve

00:04:33.049 --> 00:04:34.529
matematik gibi çözülebiliyordu.

00:04:34.529 --> 00:04:37.040
Bu olay ikili kod sisteminin
gelişimine yol açtı,

00:04:37.040 --> 00:04:40.137
günümüzde tüm bilgisayarların
temelinde bu var.

00:04:40.161 --> 00:04:42.869
Son olarak, benim kendi rol
modelim Frances Hesselbein.

00:04:42.893 --> 00:04:44.141
Ben ve Hesselbein.

00:04:44.165 --> 00:04:47.316
İlk profesyonel işini
54 yaşında edindi,

00:04:47.340 --> 00:04:48.746
İzci Kızlar'ın CEO'su oldu

00:04:48.746 --> 00:04:50.846
ve kurumu kurtardı.

00:04:50.870 --> 00:04:52.612
Azınlıktan üye sayısını üçe katladı,

00:04:52.636 --> 00:04:55.398
130.000 gönüllü ekledi.

00:04:55.422 --> 00:04:58.375
Onun görev süresinde çıkarılan
yetkinlik rozetlerinden biri.

00:04:58.375 --> 00:05:01.424
İkili kodda bilgisayar
öğrenen kızlar yazıyor.

00:05:01.424 --> 00:05:04.241
Frances bugün Manhattan'da
bir liderlik enstitüsü yönetiyor

00:05:04.241 --> 00:05:06.102
ve hafta içi her gün çalışıyor.

00:05:06.102 --> 00:05:07.396
Sadece 104 yaşında.

00:05:07.420 --> 00:05:08.939
İlerde kim bilir ne olur?

00:05:08.963 --> 00:05:10.113
(Gülüşmeler)

00:05:10.740 --> 00:05:13.522
Bunun gibi gelişim öykülerini
hiç duymuyoruz, değil mi?

00:05:13.522 --> 00:05:15.167
Nobel ödüllü araştırmacıların

00:05:15.191 --> 00:05:17.714
sıradan araştırmacılara göre
iş dışı hobi edinmesinin

00:05:17.714 --> 00:05:19.140
22 kat daha fazla olduğunu

00:05:19.160 --> 00:05:21.087
bulan araştırmayı da bilmiyoruz.

00:05:21.111 --> 00:05:22.269
Bunları hiç duymuyoruz.

00:05:22.293 --> 00:05:24.738
Sanatçılar ya da işleri çok ünlü bile olsa

00:05:24.762 --> 00:05:26.724
bu gelişim öykülerini duymuyoruz.

00:05:26.748 --> 00:05:28.879
Örneğin bu takip ettiğim bir sporcu.

00:05:28.903 --> 00:05:31.193
6 yaşında, İskoç rugby
ekipmanlarını giyiyor.

00:05:31.193 --> 00:05:33.591
Tenis, kayak ve güreşi denemiş biraz.

00:05:33.615 --> 00:05:36.831
Annesi tenis antrenörüymüş ama
oğluna koçluk yapmayı reddetmiş

00:05:36.855 --> 00:05:38.471
çünkü topa normal vurmuyormuş.

00:05:38.471 --> 00:05:40.714
Basketbol, masa tenisi
ve yüzme ile ilgilenmiş.

00:05:40.714 --> 00:05:43.017
Eğitmenleri büyük yaş
gruplarıyla oynaması için

00:05:43.017 --> 00:05:44.609
seviye atlatmak istediklerinde

00:05:44.609 --> 00:05:47.661
reddetmiş çünkü sadece
arkadaşlarıyla antrenman sonrası

00:05:47.661 --> 00:05:49.425
profesyonel güreş konuşmak istiyordu.

00:05:49.425 --> 00:05:51.235
Daha fazla spor denemeye devam etmiş:

00:05:51.235 --> 00:05:53.765
Hentbol, voleybol, futbol
badminton, kaykay.

00:05:53.789 --> 00:05:56.011
Kim bu ayran gönüllü amatör?

00:05:56.674 --> 00:05:58.530
Roger Federer.

00:05:58.554 --> 00:06:01.754
Yetişkin haliyle Tiger Woods kadar ünlü

00:06:01.778 --> 00:06:05.061
ama tenis fanatikleri bile
onun gelişim öyküsüyle ilgili

00:06:05.085 --> 00:06:06.597
hiçbir şey bilmez.

00:06:06.597 --> 00:06:09.221
Peki standardı böyle
olsa bile bu neden böyle?

00:06:09.245 --> 00:06:12.274
Bence, bunun bir nedeni Tiger'ın
öyküsünün biraz dramatik olması

00:06:12.274 --> 00:06:14.835
aynı zamanda kendi hayatımızda
iyi olmak istediğimiz

00:06:14.859 --> 00:06:17.855
her şey için anlam çıkarabileceğimiz

00:06:17.879 --> 00:06:19.241
bir anlatıma da benzemesi.

00:06:19.265 --> 00:06:20.861
Ancak bu bir sorun bence

00:06:20.885 --> 00:06:24.416
çünkü öyle görünüyor ki golf
çoğu yönden insanların öğrenmek istediği

00:06:24.440 --> 00:06:26.696
neredeyse her şey için çok kötü bir model.

00:06:26.720 --> 00:06:27.720
(Gülüşmeler)

00:06:27.720 --> 00:06:29.237
Golf, psikolog Robin Hogarth'ın

00:06:29.261 --> 00:06:32.732
"hoş öğrenme ortamı" diye
adlandırdığının somut bir örneği.

00:06:32.756 --> 00:06:35.965
Hoş öğrenme ortamlarında
sonraki adımlar ve hedefler açıktır,

00:06:35.989 --> 00:06:37.839
kurallar açıktır ve asla değişmez.

00:06:37.863 --> 00:06:41.115
Bir şey yaptığınızda hızlı
ve doğru dönütler alırsınız;

00:06:41.139 --> 00:06:43.339
gelecek yılın işi geçen
yılınki gibi olacaktır.

00:06:43.363 --> 00:06:45.799
Satranç.
Başka bir hoş öğrenme ortamı.

00:06:45.823 --> 00:06:47.205
Büyükusta avantajı çoğunlukla

00:06:47.229 --> 00:06:49.612
tekrar eden örüntüler
bilgisine dayalıdır

00:06:49.612 --> 00:06:51.989
bu yüzden satrancı
otomatikleştirmek çok kolaydır.

00:06:51.989 --> 00:06:54.892
Spektrumun diğer tarafında
"nahoş öğrenme ortamları" var.

00:06:54.892 --> 00:06:57.360
Burada sonraki adım ve
hedefler net olmayabilir.

00:06:57.360 --> 00:06:58.511
Kurallar değişebilir.

00:06:58.511 --> 00:07:01.449
Bir şey yaptığınız zaman
dönüt alamayabilirsiniz.

00:07:01.473 --> 00:07:03.414
Ertelenebilir, doğru olmayabilir

00:07:03.438 --> 00:07:06.116
ve gelecek yılın işi
geçmiş işlere benzemeyebilir.

00:07:06.140 --> 00:07:10.352
Şu an yaşadığımız dünya
hangisine daha çok benziyor?

00:07:10.376 --> 00:07:12.484
Aslında adapte edilebilir
şekilde düşünme

00:07:12.484 --> 00:07:15.483
ve birbirine bağlı kısımları
takip etme ihtiyacımız

00:07:15.483 --> 00:07:17.340
algımızı kökten değiştirdi.

00:07:17.364 --> 00:07:19.197
Dolayısıyla bu diyagrama baktığınızda

00:07:19.221 --> 00:07:22.511
sağ merkezdeki çember daha büyük
görünecektir muhtemelen

00:07:22.511 --> 00:07:24.817
çünkü beyniniz
bütünün parçayla ilişkisini

00:07:24.817 --> 00:07:26.170
görmeye daha yatkın.

00:07:26.194 --> 00:07:29.070
Oysa adapte olmak ve
kavramsal düşünce gerektiren

00:07:29.070 --> 00:07:31.505
modern çalışmaya maruz kalmamış birisi

00:07:31.529 --> 00:07:34.605
ortadaki çemberlerin aynı
boyutta olduğunu görecektir.

00:07:35.073 --> 00:07:38.145
Yani bizler nahoş iş dünyasındayız

00:07:38.169 --> 00:07:41.580
burada aşırı uzmanlaşma
bazen kötü geri tepebilir.

00:07:41.580 --> 00:07:44.037
Örneğin farkı ülkelerde
yapılan bir araştırmada

00:07:44.061 --> 00:07:47.617
kişilerin ebeveynlerinin
eğitim süreleri ve sınavlarıyla

00:07:47.617 --> 00:07:49.932
kendi eğitimleri eşleştirildiğinde fark

00:07:49.932 --> 00:07:52.226
bazısının kariyer odaklı eğitim aldığı

00:07:52.250 --> 00:07:54.965
bazısının da kapsamlı eğitim aldığıydı.

00:07:54.965 --> 00:07:57.636
Örüntü gösterdi ki
kariyer odaklı eğitim görenler

00:07:57.636 --> 00:08:00.218
eğitim biter bitmez
daha çabuk iş buluyorlar,

00:08:00.218 --> 00:08:02.564
hemen daha fazla kazanmaya başlıyorlar

00:08:02.564 --> 00:08:05.263
ama değişen dünya için
daha az adapte olabiliyorlar.

00:08:05.263 --> 00:08:07.424
Bu yüzden işgücünde
daha az süre kalıyorlar.

00:08:07.424 --> 00:08:09.786
Kısa vadede kazanıp
uzun vadede kaybediyorlar.

00:08:09.810 --> 00:08:12.999
Uzmanların jeopolitik ve ekonomik
tahminler yaptıği

00:08:12.999 --> 00:08:16.013
20 yıl süren ünlü araştırmayı düşünün.

00:08:16.013 --> 00:08:19.065
En kötü tahmini yapanlar
en uzman bilirkişilerdi.

00:08:19.065 --> 00:08:23.451
Bütün kariyerlerini bir iki sorun
üzerinde odaklanarak harcamış

00:08:23.451 --> 00:08:26.031
dünyayı bir gözden ve
anlayıştan görmeye başlamışlar.

00:08:26.031 --> 00:08:27.744
Deneyim ve yetkinlik kazandıkça

00:08:27.744 --> 00:08:30.446
daha da kötü hale geldi bazıları.

00:08:30.446 --> 00:08:35.289
En iyi tahmini yapanlar ise geniş ilgi
alanlarına sahip zeki insanlardı.

00:08:35.789 --> 00:08:37.764
Tıp gibi alanlarda artan uzmanlaşma

00:08:37.788 --> 00:08:41.309
kaçınılmaz ve faydalı.
Bunda şüphe yok.

00:08:41.309 --> 00:08:44.112
Yine de iki tarafı keskin bir bıçak bu.

00:08:44.112 --> 00:08:47.776
Birkaç yıl önce, diz ağrısında dünyada
en popüler olan ameliyatardan birisi

00:08:47.776 --> 00:08:49.737
bir plasebo çalışmasıyla test edildi.

00:08:49.737 --> 00:08:51.791
Bazı hastalara "sahte ameliyat" yapıldı.

00:08:51.791 --> 00:08:53.858
Yani cerrahlar bir insizyon yapıyor

00:08:53.858 --> 00:08:55.919
bir şey yapıyor gibi sesler çıkarıyorlar

00:08:56.103 --> 00:08:57.972
sonra da hastaya dikiş atıyorlar.

00:08:57.976 --> 00:08:59.755
Bu gerçek ameliyat kadar etkili oldu.

00:08:59.755 --> 00:09:02.752
Yine de ameliyatın uzmanları,
milyonlarca insanda bu ameliyatı

00:09:02.752 --> 00:09:04.042
uygulamaya devam ediyorlar.

00:09:04.043 --> 00:09:08.260
Bu nahoş dünyada iş gören her
zaman aşırı uzmanlık değilse nedir?

00:09:08.284 --> 00:09:10.139
Bunun hakkında konuşmak zor olabilir

00:09:10.139 --> 00:09:12.283
çünkü her zaman bu şekilde görünmez.

00:09:12.307 --> 00:09:14.223
Bazen kıvrılıyor, zigzag çiziyor ya da

00:09:14.223 --> 00:09:16.444
daha geniş bir şekil alıyor gibi görünür.

00:09:16.444 --> 00:09:18.519
Geride kalıyormuş gibi de görünebilir.

00:09:18.519 --> 00:09:21.143
Bu numaralardan bazılarını
konuşmak istiyorum.

00:09:21.143 --> 00:09:24.184
Teknolojik yenilikler üstüne araştırmalara
bakınca görüyoruz ki

00:09:24.184 --> 00:09:27.563
en etkili patentler, Patent Ofisi'nin
belirlediği teknolojik bir alanda

00:09:27.563 --> 00:09:30.629
derinlemesine araştırmalar
yapan bireyler tarafından değil,

00:09:30.629 --> 00:09:33.400
aksine bir çok farklı
teknolojik alanda çalışmış

00:09:33.400 --> 00:09:36.306
ve sıklıkla diğer alanlardan
elementleri entegre edebilen

00:09:36.306 --> 00:09:40.072
bireylerin oluşturduğu
gruplar tarafından alınıyor.

00:09:40.232 --> 00:09:43.663
Bu alanda öncü ve mesleki
hayranlık duyduğum kişilerden birisi

00:09:43.687 --> 00:09:45.580
Gunpei Yokoi adında bir Japon.

00:09:45.604 --> 00:09:48.635
Yokoi okulda elektronik sınavında
iyi sonuçlar elde edemedi

00:09:48.635 --> 00:09:51.865
ve bu yüzden Kyoto'da iskambil kağıdı
firmasında bakım işçisi olarak

00:09:51.865 --> 00:09:54.140
alt seviye bir işe mecbur kaldı.

00:09:54.140 --> 00:09:56.810
İleri teknolojide çalışmak
için yetersiz olduğunu gördü.

00:09:56.810 --> 00:09:59.564
Ancak kolayca ulaşılabilen
o kadar çok bilgi vardı ki

00:09:59.588 --> 00:10:02.562
herkesin bildiği şeyleri
uzmanların görmek için

00:10:02.586 --> 00:10:05.155
çok kibirli kaldığı yollarla
birleştirebilirdi belki.

00:10:05.179 --> 00:10:08.679
Hesap makinesi endüstrisinden
yaygın teknolojileri

00:10:08.703 --> 00:10:11.619
kredi kartı endüstrisinden
yaygın teknolojilerle birleştirdi

00:10:11.643 --> 00:10:13.084
ve avuç içi oyunları üretti.

00:10:13.108 --> 00:10:14.606
Çok popüler oldular.

00:10:14.606 --> 00:10:16.708
Oyun 19. yüzyılda

00:10:16.732 --> 00:10:20.303
ahşap vitrinli bir dükkanda kurulmuş
bu iskambil kağıdı şirketini

00:10:20.327 --> 00:10:22.084
oyuncak ve oyun işletmesine çevirdi.

00:10:22.108 --> 00:10:24.464
Duyumuşsunuzdur belki adı Nintendo.

00:10:24.464 --> 00:10:25.809
Yokoi'nin yaratıcı felsefesi

00:10:25.809 --> 00:10:28.860
"eskimiş teknolojiyle yanal düşünme"
olarak çeviriliyor.

00:10:28.884 --> 00:10:31.812
Bilinen teknolojiyi alıp
yeni şekillerde kullanmak.

00:10:31.836 --> 00:10:33.775
Yokoi'nin başyapıtı ise

00:10:33.799 --> 00:10:34.979
"Game Boy"du.

00:10:35.003 --> 00:10:37.684
Tam anlamıyla teknolojik bir şakaydı.

00:10:37.684 --> 00:10:41.119
Saga ve Atari'nin ürettiği
renkli rakipleri ile aynı anda çıktı

00:10:41.119 --> 00:10:42.965
ve onları geride bıraktı.

00:10:42.989 --> 00:10:46.827
Çünkü Yokoi müşterilerin ilgilendiği
şeyin renk olmadığını biliyordu.

00:10:46.827 --> 00:10:50.468
Dayanıklılık, taşınırlık,
uygun fiyat, pil ömrü

00:10:50.468 --> 00:10:52.296
ve oyun seçimiydi ilgilendikleri şey.

00:10:52.296 --> 00:10:54.589
Bu ailemin bodrumunda bulduğum benimki.

00:10:54.613 --> 00:10:55.773
(Gülüşmeler)

00:10:55.797 --> 00:10:57.221
Daha iyi günler gördü.

00:10:57.221 --> 00:10:59.144
Kırmızı ışığın yandığını görebilirsiniz.

00:10:59.144 --> 00:11:01.289
Çalıştırdım ve biraz Tetris oynadım.

00:11:01.289 --> 00:11:03.045
Bunu bilhassa etkileyici buldum

00:11:03.069 --> 00:11:05.667
çünkü pillerinin süresi 2007
ve 2013'te bitmişti.

00:11:05.667 --> 00:11:06.901
(Gülüşmeler)

00:11:07.489 --> 00:11:11.078
Bu kapsam avantajı
daha öznel alanlarda da geçerli.

00:11:11.102 --> 00:11:14.574
Bazı çizgi roman yaratıcılarının
neden çok sattığını

00:11:14.598 --> 00:11:18.795
araştıran bir çalışmada
araştırmacılar sebebin

00:11:18.795 --> 00:11:22.327
bu alandaki deneyim süresi,

00:11:22.351 --> 00:11:24.867
yayımcının kaynakları ya da

00:11:24.867 --> 00:11:27.457
daha önce basılan çizgi roman
sayısı olmadığını buldu.

00:11:27.481 --> 00:11:31.949
Önemli olan çizerin daha önce
çalıştığı farklı tür sayısıydı.

00:11:31.973 --> 00:11:33.295
Şaşırtıcı bir şekilde

00:11:33.319 --> 00:11:39.154
geniş kapsamlı bir insanın yerini
bir grup uzman dolduramıyor.

00:11:39.154 --> 00:11:42.124
Böyle insanlardan yeterince
üretmiyoruz muhtemelen.

00:11:42.148 --> 00:11:45.491
Çünkü bu insanlar ilk başlarda
sadece geri kalmış gibi görünüyorlar.

00:11:45.491 --> 00:11:48.157
Erken başlangıç ya da uzmanlık
gibi görünmeyen şeyleri

00:11:48.157 --> 00:11:49.878
teşvik etme eğilimi göstermiyoruz.

00:11:49.902 --> 00:11:52.749
Avantaj kazanmak için duyduğumuz
bu iyi niyetli istekle

00:11:52.773 --> 00:11:55.625
yeni bilgiler öğrenme şeklimizi
kolaylaştırıyoruz aslında

00:11:55.649 --> 00:11:58.579
sıklıkla ters tepen bir şekilde üstelik.

00:11:58.579 --> 00:12:02.425
Geçen yıl yapılan bir araştırmada
7. sınıf matematik sınıflarının her birine

00:12:02.449 --> 00:12:05.325
rastgele farklı öğrenme
metodları uygulandı.

00:12:05.349 --> 00:12:07.925
Bazılarına "tıkalı uygulama"
adında metod verildi.

00:12:07.949 --> 00:12:09.691
Bu metotta A tipinde sorular vardır

00:12:09.715 --> 00:12:12.624
AAAAA, BBBBB diye devam eder.

00:12:12.648 --> 00:12:14.073
Süreç hızlıdır,

00:12:14.097 --> 00:12:15.248
çocuklar mutludur,

00:12:15.272 --> 00:12:16.436
her şey mükemmeldir.

00:12:16.460 --> 00:12:20.498
Diğer sınıflara "aralıklı uygulama"
adında bir metod verildi.

00:12:20.522 --> 00:12:23.778
Bu da bütün soru türlerini
alıp bir şapka içine atmak gibi

00:12:23.802 --> 00:12:25.740
sonra rastgele çekiyorsunuz.

00:12:25.740 --> 00:12:28.097
Süreç daha yavaş,
çocuklar daha öfkeli olur.

00:12:28.121 --> 00:12:30.784
Ancak prosedürleri uygulamayı
öğrenmek yerine

00:12:30.808 --> 00:12:34.621
bir stratejiyi bir soru türüne nasıl
eşleştirmeleri gerektiğini öğreniyorlar.

00:12:34.645 --> 00:12:36.240
Sınav zamanı gelince de

00:12:36.264 --> 00:12:39.698
aralıklı uygulama grubu
tıkalı uygulama grubunu geride bıraktı.

00:12:39.722 --> 00:12:41.519
Sonuçlar yakın bile değildi.

00:12:41.825 --> 00:12:44.935
Ben bu araştırmanın büyük kısmını,
yani erken başlangıcın

00:12:44.935 --> 00:12:47.332
kariyer seçimi, bir öğrenim süreci ya da

00:12:47.332 --> 00:12:48.891
sadece yeni bir şey öğreniminde

00:12:48.905 --> 00:12:53.404
uzun vadeli gelişime ket vurabileceği
düşüncesini çok mantıksız buluyorum.

00:12:53.505 --> 00:12:57.628
Doğal olarak başarmanın
insanlar kadar farklı yolu vardır.

00:12:57.704 --> 00:13:01.925
Ama sadece Tiger'ın yolunu
özendirip teşvik ediyoruz bence.

00:13:01.949 --> 00:13:03.736
Oysa bu nahoş dünyada

00:13:03.760 --> 00:13:06.689
Roger'ın yolundan giden
insanlara da ihtiyacımız var.

00:13:06.713 --> 00:13:09.271
Saygın fizikçi, matematikçi ve

00:13:09.295 --> 00:13:12.719
harika yazar Freeman Dyson'ın
söylediği bir şey var.

00:13:12.743 --> 00:13:15.638
Dyson dün vefat etti, bu yüzden

00:13:15.662 --> 00:13:17.937
umarım sözlerinin hakkını veriyorumdur.

00:13:17.961 --> 00:13:22.854
"Sağlıklı ekosistem için kuşlara da
kurbağalara da ihtiyacımız var."

00:13:22.878 --> 00:13:26.111
Kurbağalar aşağıda çamurdan
tüm pürüzlü ayrıntıları görürler.

00:13:26.327 --> 00:13:28.564
Kuşlar yükseklerden
bu detayları görmeden uçar

00:13:28.564 --> 00:13:30.826
ancak kurbağanın bilgisiyle
entegre haldedir.

00:13:30.826 --> 00:13:32.585
Bizimse ikisine de ihtiyacımız var.

00:13:32.585 --> 00:13:34.210
Asıl problem şu ki, diyor Dyson,

00:13:34.234 --> 00:13:36.909
herkese kurbağa olmalarını söylüyoruz.

00:13:36.933 --> 00:13:41.585
Bence de bu nahoş bir dünya için
oldukça basiretsiz kalıyor.

00:13:41.810 --> 00:13:43.102
Çok teşekkür ederim.

00:13:43.126 --> 00:13:46.086
(Alkış)