0:00:03.525,0:00:05.785
Merhaba, ben Tony,[br]Every Frame a Painting'i izliyorsunuz.

0:00:08.453,0:00:10.293
Bazı film yapımcıları [br]o kadar etkileyicidir ki

0:00:10.988,0:00:13.238
nereye bakarsanız bakın,[br]her yerde onların izlerini görürsünüz.

0:00:16.479,0:00:19.499
Ben bu yapımcının çerçeve kullanımını[br]Wes Anderson'ın işlerinde,

0:00:23.528,0:00:26.048
akrobatik hareketleri ve stuntlarını[br]Jackie Chan'de,

0:00:28.948,0:00:31.221
ifadesiz duruşunu [br]Bill Murray'de görüyorum.

0:00:34.861,0:00:38.457
O, elbette ki Buster Keaton,[br]üç büyük sessiz komedi ustasından biri.

0:00:39.150,0:00:41.999
"O, şimdi anlamaya başladığımız gibi...

0:00:42.976,0:00:47.676
...sinema tarihindeki palyaçoların [br]en büyüğüydü."

0:00:47.999,0:00:49.116
Neredeyse 100 yılın ardından bile

0:00:49.347,0:00:52.140
bence görsel komedi hakkında[br]bize öğretecek çok şeyi var.

0:00:53.253,0:00:56.215
Bugün, ustanın bir espiriyi[br]nasıl oluşturduğuna bir bakalım.

0:00:56.968,0:00:57.980
Hazır mıyız ?

0:01:00.327,0:01:01.550
Başlayalım.

0:01:07.286,0:01:10.189
Görsel komedi hakkında[br]bilmeniz gereken ilk şey,

0:01:10.189,0:01:12.286
hikayeyi hareketler aracılığıyla[br]aktarmanız gerektiği

0:01:12.992,0:01:14.323
Keaton görsel bir hikaye anlatıcısıydı[br]ve diğer yönetmenlerin

0:01:14.406,0:01:17.547
hikayelerini yazı kartlarıyla[br]anlatmasından hiç hoşlanmazdı.

0:01:18.295,0:01:21.175
- "Bir filmde ortalama 240 kart kulanılırdı...

0:01:21.525,0:01:23.503
... aşağı yukarı 240."

0:01:23.692,0:01:27.346
- "Ortalama 240 mıydı ?"[br]- "Evet ve ben en fazla 56 tane kullandım."

0:01:28.130,0:01:30.855
Yazı kartlarından, jest ve[br]pandomime odaklanarak kaçındı.

0:01:31.303,0:01:34.212
Bu çekimde, ikisinin[br]ne konuştuğunu asla bilemiyoruz.

0:01:34.840,0:01:38.090
Bilmemiz gereken her şey[br]masa ve vücut dilleri ile iletilmiş.

0:01:38.988,0:01:40.532
"Ancak anlatmanız gerekiyor...

0:01:40.677,0:01:44.056
seyirciyle geriye kalan tek yolla[br]iletişim kurmalısınız."

0:01:45.667,0:01:47.968
- "Hareket ile."[br]- "Evet, hareket ile anlatabileceğimiz..."

0:01:48.243,0:01:51.358
"...tüm yazı kartlarını, elimizden[br]geldiğince ortadan kaldırdık."

0:01:52.098,0:01:54.452
Keaton yaptığınız her jestin özgün[br]olması gerektiğine inandı.

0:01:55.057,0:01:56.416
Asla kendini tekrarlamadı.

0:02:00.141,0:02:01.441
Her bir düşüş...

0:02:02.996,0:02:04.011
yaratıcılık için...

0:02:05.598,0:02:06.814
bir fırsattı.

0:02:08.336,0:02:10.456
Hareketi hallettikten sonra[br]ikinci probleme geliyoruz.

0:02:11.231,0:02:12.587
Kamerayı nereye koyacaksın ?[br]

0:02:18.447,0:02:20.999
Görsel espiriler genellikle [br]tek bir acıdan çalışır.

0:02:22.073,0:02:23.254
Eğer açıyı değiştirirsen...

0:02:24.174,0:02:26.602
espiriyi değiştirirsin[br]ve eskisi gibi işlemeyebilir.

0:02:27.719,0:02:29.499
Doğru açıyı bulmak,[br]deneme yanılma meselesidir.

0:02:30.238,0:02:33.603
Şimdi aynı espriye iki olası açıyla[br]yerleştirilmiş kameralardan bakalım.

0:02:33.986,0:02:34.994
İşte birincisi.

0:02:42.746,0:02:43.855
ve ikincisi.

0:02:52.270,0:02:54.587
Birinci açıda, fark edeceğiniz gibi[br]araba çerçevenin büyük kısmını kaplıyor

0:02:54.694,0:02:57.369
ve Buster arkasını dönene kadar[br]onu düzgün bir şekilde göremiyoruz.

0:02:58.923,0:03:01.092
Ancak ikinci açıda,[br]araba arka plana yerleştirilmiş

0:03:01.828,0:03:03.507
ve yüzünü her zaman[br]doğrudan görebiliyoruz.

0:03:04.166,0:03:07.054
Onun neler olduğunu bilmediği[br]ama bizim bildiğimiz bu an...

0:03:07.607,0:03:09.176
... buradan çok daha güzel görünüyor.

0:03:10.366,0:03:12.811
Ve birinci açıda,[br]çerçeve ilgimizi dağıtıyor

0:03:13.107,0:03:16.534
Gözlerimiz yüzüne ve tabelaya[br]aynı anda bakmak istiyor.

0:03:17.251,0:03:18.594
Ama düzenlendikten sonra...

0:03:19.410,0:03:20.496
Doğal olarak ona bakıyoruz...

0:03:21.643,0:03:22.513
sonra tabelaya...

0:03:23.038,0:03:23.870
sonra tekrar ona.[br]Daha iyi.

0:03:28.891,0:03:30.880
Şimdi üçüncü soruya geliyoruz...

0:03:31.601,0:03:33.153
Bu dünyanın kuralları neler ?

0:03:35.570,0:03:38.548
Buster'ın dünyası düz ve[br]tek bir kuralla yönetiliyor.

0:03:42.746,0:03:46.269
Eğer kamera göremiyorsa,[br]karakterler de göremiyordur.

0:03:47.263,0:03:49.921
Buster'ın dünyasında, karakterler[br]çerçevenin kenarlarıyla

0:03:50.390,0:03:52.020
ve bize, seyirciye[br]görünür olan ile sınırlıdır.

0:03:53.844,0:03:57.439
Bu, görsel olarak anlamlı[br]ama mantıksız espiriler

0:03:57.681,0:03:59.629
yapmasına olanak tanır.

0:04:00.163,0:04:02.306
Esprilerinin çoğu, düz bir dünyadaki[br]insan hareketleriyle ilgilidir.

0:04:02.978,0:04:04.031
Sağa gidebilir...

0:04:05.214,0:04:06.633
Sola gidebilir...

0:04:07.347,0:04:08.653
Yukarı...

0:04:09.424,0:04:10.832
Aşağıya

0:04:11.428,0:04:13.006
Lensten uzağa....

0:04:13.448,0:04:14.819
ya da lense doğru.

0:04:15.356,0:04:16.784
Tanıdık geldi mi ?

0:04:17.018,0:04:19.764
- "Kadın öldürüldü[br]ve benim yaptığımı düşünüyorsunuz."

0:04:21.639,0:04:22.788
- "Hey!"

0:04:24.461,0:04:27.276
Wes Anderson gibi Buster Keaton da[br]mizahı geometride buldu.

0:04:31.258,0:04:34.203
Sıklıkla kamerayı uzağa yerleştirdi ki[br]şakanın şekli görülebilsin.

0:04:34.987,0:04:36.651
Çemberler...

0:04:37.346,0:04:38.866
üçgenler...

0:04:39.488,0:04:40.509
paralel çizgiler...

0:04:41.203,0:04:43.654
ve elbette ki çerçevenin şekli,[br]dikdörtgenleri kullandı.

0:04:45.935,0:04:50.163
Bence bu gösterim harika çünkü,[br]seyirciyi çerçeveye bakmaya

0:04:50.423,0:04:52.129
ve mizahı kendileri görmeye[br]teşvik ediyor.

0:04:52.546,0:04:54.423
Bu sahnede, gözlerinizin[br]nereye baktığını düşünün.

0:04:59.173,0:05:00.025
Şimdi nerede?

0:05:02.162,0:05:04.329
Bu esprilerden bazıları[br]vaudevilleden* köken alır

0:05:04.395,0:05:06.399
ve sihirbazlık numaraları[br]gibi tasarlanmıştır.

0:05:11.903,0:05:13.235
Ve tüm harika numaralar gibi

0:05:13.650,0:05:15.609
eğlencenin bir kısmı[br]nasıl yapıldığını anlamaya çalışmaktır.

0:05:19.226,0:05:22.893
Keaton böyle esprilerle ünlenmişti[br]Onlara "imkansız espriler" diyordu.

0:05:25.618,0:05:27.949
Onlar en yaratıcı [br]ve gerçeküstü esprilerini oluşturuyordu.

0:05:30.348,0:05:32.272
Ancak bir hikayeci olarak[br]onları sorunlu bulurdu

0:05:32.351,0:05:33.751
çünkü bu espriler[br]dünyasının kurallarını bozuyordu.

0:05:34.691,0:05:39.382
- "Çizgifilm esprileri dediğimiz[br]imkansiz esprileri yapmayı bırakmalıydık"

0:05:39.614,0:05:42.549
- "Uzun metrajlı filmler yapmaya[br]başladıktan sonra hepsinden kurtulduk."

0:05:43.528,0:05:47.141
- "İnanılabilir olmalıydı yoksa[br]hikayeniz tutunamazdı."

0:05:48.310,0:05:51.282
O da, bunun yerine doğal[br]espriler dediği şeye odaklandı.

0:05:52.223,0:05:55.477
Espri, karakter ve durumdan[br]doğal olarak ortaya çıkıyordu.

0:05:56.166,0:05:57.711
Kapıyla yaptıklarını düşünün.

0:06:04.079,0:06:06.074
Keaton görsel komedi için...

0:06:06.208,0:06:08.327
kendini doğaçlamaya açık tutman[br]gerektiğini iddia etti.

0:06:09.152,0:06:11.967
- "Ne kadarı planlıydı, ne kadarı[br]yaparken ortaya çıkıyordu ?"

0:06:12.203,0:06:13.954
- "Ne kadarı doğaçlamaydı yani ?"

0:06:14.248,0:06:16.950
- "Kural olarak filme başlamadan...

0:06:17.206,0:06:19.914
...yüzde ellisi aklında olur...

0:06:20.934,0:06:23.336
....gerisini yaparken geliştirirsin."

0:06:23.979,0:06:26.007
Bazen çok sevdiği bir [br]espri bulur,

0:06:26.272,0:06:27.976
ona sonradan gönderme yapardı.

0:06:30.173,0:06:33.066
Bazı zamanlar, önceden planladığı,[br]espriler o gün işlemezdi.

0:06:34.113,0:06:35.937
O da onlardan kurtulurdu...

0:06:36.116,0:06:38.274
- "...çünkü ayakta kalmıyorlardı ve[br]düzgün işlemiyorlardı."

0:06:38.963,0:06:40.763
- "Ardından kazara olanlar gelirdi."

0:06:42.159,0:06:43.874
Bu atlayışı yapması gerekiyordu.

0:06:44.063,0:06:45.241
Ancak kaçırdığına göre...

0:06:45.350,0:06:47.170
Hatayı tutmaya ve üzerine[br]inşa etmeye kadar verdi.

0:06:48.985,0:06:52.375
- "Bu kadar iyi bir sahneyi[br]ikinci seferde nadiren alırsın."

0:06:52.696,0:06:54.065
- "Genellikle ilk seferde alıyorduk."

0:06:54.762,0:06:56.212
- "Belki de bu geçen akşam...

0:06:56.326,0:06:58.356
...salonda o kadar çok kahkaha olmasının[br]sebeplerinden biridir."

0:06:58.635,0:07:00.466
- "Demek istediğim, genç insanlar ve ben

0:07:00.688,0:07:03.066
...gördüğümüz şeyin şu anda[br]olduğunu hissediyorduk."

0:07:05.206,0:07:06.899
- "Sadece bir kere olduğunu...

0:07:06.899,0:07:08.963
...daha önceden tekrar tekrar tekrar[br]yapılan bir şey olmadığını."

0:07:09.556,0:07:11.092
Ve bu bizi Buster Keaton ile ilgili[br]son şeye getiriyor.

0:07:11.894,0:07:12.882
En ünlü kuralı.

0:07:16.489,0:07:17.667
Asla sahte bir espri yapma.

0:07:18.735,0:07:21.436
Keaton için, seyirciyi gördüklerinin[br]gerçek olduğuna...

0:07:21.551,0:07:23.005
...inandırmanın tek bir yolu vardı.

0:07:23.627,0:07:25.737
Gerçekten yapmak zorundaydı...

0:07:27.939,0:07:29.341
....kesmeden.

0:07:29.739,0:07:31.229
Bu kurala o kadar bağlıydı ki[br]bir keresinde...

0:07:31.398,0:07:33.422
"Ya tek seferde çekeriz...

0:07:37.657,0:07:39.652
ya da espriyi çıkarırız." dedi.

0:07:40.477,0:07:43.155
İşte bu yüzden neredeyse[br]100 yıl sonra bile canlı.

0:07:43.968,0:07:46.036
Sadece yeteneğiyle değil[br]dürüstlüğü sayesinde.

0:07:47.079,0:07:48.498
Bu gerçekten o.

0:07:50.446,0:07:52.815
Teknolojideki hiçbir gelişme[br]bunu taklit edemez.

0:07:53.742,0:07:56.847
Şimdi bile, yapımcılar gerçekten[br]yaptığında büyüleniyoruz.

0:07:57.458,0:08:00.148
Bence 95 yıl önce daha iyisini yaptı.

0:08:01.359,0:08:04.150
Başkalarının ona gösterdiği hürmeti[br]kaç defa görürsek görelim....

0:08:16.921,0:08:18.658
Hiçbir şey gerçek olanı yenemez.

0:08:21.288,0:08:24.038
Çeviren[br]Hüseyin Aybar