0:00:05.306,0:00:06.946
Tünaydın hanımlar ve beyler.

0:00:06.946,0:00:10.870
Saati sıfırlayabilir misiniz?[br]Şu an dört dakikayı gösteriyor,

0:00:10.870,0:00:12.963
sanırım son konuşmadan kalmış... Harika!

0:00:12.963,0:00:14.732
Pekâlâ! Benim adım Akala,

0:00:14.732,0:00:16.616
Hip Hop Shakespeare Topluluğu'ndanım.

0:00:16.616,0:00:19.138
Çalışmamızın felsefesine, anlamına,

0:00:19.138,0:00:21.720
arkasındaki amaca değinmeden önce [br]

0:00:21.720,0:00:24.099
sizi ufak bir sınava davet edeceğim.

0:00:24.099,0:00:26.178
Bu sınavı birkaç kez yaptık,

0:00:26.178,0:00:27.617
bunu sınavdan sonra konuşuruz.

0:00:27.617,0:00:30.538
Size bazı alıntılar söyleyeceğim.

0:00:30.538,0:00:34.177
Sevdiğim hip hop şarkıları [br]ya da sevdiğim Shakespeare oyunları

0:00:34.177,0:00:36.945
veya şiirleri arasından seçilen[br]tek satırlık alıntılar.

0:00:36.945,0:00:39.344
Siz de elinizi kaldırıp bunun hip hop mı

0:00:39.344,0:00:42.791
yoksa Shakespeare mi olduğunu [br]söyleceksiniz.

0:00:42.791,0:00:43.662
(Gülüşmeler)

0:00:43.662,0:00:45.208
Anlaşılır oldu mu? Peki.

0:00:45.208,0:00:47.101
İlki şu:

0:00:47.101,0:00:51.125
"Kendini oluşturan güzelliği yok etmek."

0:00:51.125,0:00:55.957
"Kendini oluşturan güzelliği yok etmek."

0:00:55.957,0:01:00.582
Hip hop olduğunu düşünüyorsanız[br]el kaldırın lütfen.

0:01:00.582,0:01:02.908
Shakespeare ise el kaldırın.

0:01:02.908,0:01:06.182
Güzel, yüzde 70 Shakespeare yönünde.

0:01:06.182,0:01:10.261
Bu Sean Carter isimli, [br]daha çok Jay-Z olarak tanınan bir beyden,

0:01:10.261,0:01:12.719
"Can I Live?" parçasından alıntı.

0:01:12.719,0:01:14.821
Diğerine geçelim.

0:01:14.821,0:01:19.781
"Belki bu kustuğum bir kin, [br]belki ruhun gıdası.

0:01:19.781,0:01:25.982
"Belki bu kustuğum bir kin, [br]belki ruhun gıdası.

0:01:25.982,0:01:29.985
Hip hop?[br]

0:01:29.985,0:01:32.341
Shakespeare?[br]

0:01:32.341,0:01:35.974
Büyük çoğunlukla [br]Shakespeare yönünde. İlginç.

0:01:35.974,0:01:38.110
Eminem diye bir beyi duyan oldu mu?

0:01:38.110,0:01:39.500
(Gülüşmeler)

0:01:39.500,0:01:41.147
Kendisi Shakespeare değil.

0:01:41.147,0:01:44.102
Bu da Eminem'in Jay-Z ile yaptığı[br]"Renegade" adlı bir parçadan.

0:01:44.102,0:01:45.437
Birkaç tane daha yapalım.

0:01:45.437,0:01:50.663
"Ellerini kullanmaktansa[br]bozuk silahlar kullanmak daha iyi."

0:01:50.663,0:01:56.343
"Ellerini kullanmaktansa[br]bozuk silahlar kullanmak daha iyi."

0:01:56.343,0:02:00.986
Hip hop?

0:02:00.986,0:02:02.983
Shakespeare?[br]

0:02:02.983,0:02:05.105
Belirgin şekilde Shakespeare yönünde.

0:02:05.105,0:02:09.744
Bu alıntı Shakespeare'den.[br]"Othello" isimli oyundan.

0:02:09.744,0:02:11.064
Sıradaki:

0:02:11.064,0:02:14.743
"Kafiyelerle aram iyi değil."

0:02:14.743,0:02:20.664
"Kafiyelerle aram iyi değil."

0:02:20.664,0:02:24.219
Hip hop?[br]

0:02:24.219,0:02:26.969
Shakespeare?[br]

0:02:26.969,0:02:29.420
Bu da Shakespeare'den. [br]"Kuru Gürültü"den alıntı.

0:02:29.420,0:02:31.544
İki tane daha var.

0:02:31.544,0:02:32.944
Sıradaki:

0:02:32.944,0:02:37.895
"Sizinle rüyalarınız yoluyla[br]iletişim kuran o en cömert kral."

0:02:37.895,0:02:43.618
"Sizinle rüyalarınız yoluyla[br]iletişim kuran o en cömert kral."

0:02:43.618,0:02:47.028
Hip hop?

0:02:47.028,0:02:49.189
Shakespeare?

0:02:49.189,0:02:51.438
Elli-elli gibi.

0:02:51.438,0:02:54.230
Wu-Tang Clan'in lideri,[br]RZA olarak bilinen bir bey.

0:02:54.230,0:02:57.732
Wu-Tang'e tekrar döneceğiz, [br]RZA'dan çok bahsedeceğiz.

0:02:57.742,0:03:00.293
Hip hop felsefesinin ana simgelerinden,

0:03:00.293,0:03:03.251
üstümde büyük etkisi olan biri[br]veya bir topluluk.

0:03:03.251,0:03:05.092
Ona tekrar döneceğim.

0:03:05.092,0:03:08.623
Günün son alıntısı.[br]Şuna geçelim...

0:03:08.623,0:03:14.496
"Sokratesler, felsefeler [br]ve hipotezler açıklayamaz."

0:03:14.496,0:03:18.895
"Sokratesler, felsefeler [br]ve hipotezler açıklayamaz."

0:03:18.895,0:03:21.644
Hip hop?

0:03:21.644,0:03:24.034
Shakespeare?

0:03:24.034,0:03:26.380
Büyük çoğunlukla hip hop yönünde.[br]Bu da hip hop.

0:03:26.380,0:03:29.622
Yine Wu-Tang, [br]Inspectah Deck adlı birinden.

0:03:29.622,0:03:32.936
İlginç biçimde, bu alıntı [br]"Wu-Tang Forever" albümündeki

0:03:32.936,0:03:35.067
"Triumph" isimli bir parçadan.

0:03:35.067,0:03:39.159
"Wu-Tang Forever" bu ülkede birinci sıraya[br]çıkan ilk hip hop albümüydü.

0:03:39.159,0:03:42.539
Bu tür sözsel tarzla hip hop'ın [br]ileri bir seviyeye geçmesini sağladı,

0:03:42.539,0:03:47.091
buna birazdan tekrar döneceğiz,[br]Wu-Tang'ten tekrar bahsedeğiz.

0:03:47.091,0:03:52.103
Görüyorsunuz, bu muhtemelen birçoğumuzun [br]sandığı gibi keskin bir biçimde olmadı.

0:03:52.103,0:03:55.154
Bağlamlar, algımız elimizden alındığında

0:03:55.154,0:03:58.292
kullanılan dil, bahsedilen konular,[br]çeşitli şeyler

0:03:58.292,0:04:00.033
bunu çok zor hâle getiriyor

0:04:00.033,0:04:04.061
ve bu iki sanat biçiminin ham hâldeki[br]diline bakmak zorunda kalıyoruz.

0:04:04.061,0:04:07.223
Merak etmeyin, bu çalışmayı[br]400'den fazla kez yaptık ve şimdiye dek

0:04:07.223,0:04:09.184
kimse tamamını doğru biçimde anlamadı.

0:04:09.184,0:04:12.101
Bazı en saygın [br]Shakespeare kuruluşlarındaki

0:04:12.101,0:04:15.416
kimi üst düzey profesörler bile.

0:04:15.416,0:04:18.058
İsim vermeyeceğim.

0:04:18.058,0:04:21.824
Şunu söylemeye bile gerek yok:[br]bu birçok insanın algısına meydan okudu

0:04:21.824,0:04:23.924
ve bunu genişletirsek,[br]hip hop ve Shakespeare

0:04:23.924,0:04:25.638
arasındaki diğer bazı benzerlikleri,

0:04:25.638,0:04:27.453
paylaştıkları diğer şeyleri görüyoruz.

0:04:27.453,0:04:30.616
Paylaştıkları başlıca şeylerden biri de[br]elbette ki ritim.

0:04:30.616,0:04:34.101
Beşli ölçü -- dee-dum, dee-dum, [br]dee-dum, dee-dum, dee-dum.

0:04:34.101,0:04:37.372
Beş set, iki vuruş, aslında bu[br]hip hop müzikte kullanmak için

0:04:37.372,0:04:40.166
harika bir ritim [br]ve bunu bugünün söz yazarlarına bile

0:04:40.166,0:04:42.816
zor gelecek bir şekilde aktarıyor.

0:04:42.816,0:04:44.046
Bununla ne kastediyorum?

0:04:44.046,0:04:47.822
Bunu kullanmak profesyonel bir rapçi için [br]bile çok zor, grime tarzı bir altyapı

0:04:47.822,0:04:49.505
üstüne yazılmış sözler.

0:04:49.505,0:04:53.730
Grime dakikada 140 vuruştur. [br]Bu çok çok hızlı bir tempo.

0:04:53.730,0:04:55.911
Aynı sözleri alıp geleneksel bir hip hop

0:04:55.911,0:05:00.067
altyapısı kabul ettiğimiz[br]dakikada 70-80 vuruş üstüne ekleyin.

0:05:00.067,0:05:02.582
Çok çok zor bir beceri.[br]Hazır olan müzikle,

0:05:02.582,0:05:03.975
şu an yazarken bile zor.

0:05:03.975,0:05:08.048
Yine de beşli ölçü [br]bize bunu yapma olanağı sağlıyor.

0:05:08.048,0:05:13.170
Söylemek istediğim şeyi anlatmaktansa [br]doğrudan göstereyim. Kulak verin.

0:05:17.863,0:05:20.586
Müzik gelsin lütfen.

0:05:20.586,0:05:22.393
(Müzik)

0:05:22.393,0:05:25.128
Birazdan duyacağınız şeyi [br]bazılarınız bilip

0:05:25.128,0:05:27.024
bazılarınız bilmeyebilir.

0:05:27.024,0:05:30.421
Bu Shakespeare'in en ünlü şiiri, 18. Sone.

0:05:30.421,0:05:34.447
Ritme uysun diye herhangi bir uyarlama[br]yapmadım, iyi kulak verin.

0:05:34.447,0:05:38.327
Pekala.

0:05:38.327,0:05:40.448
"Seni bir yaz gününe [br]benzetmek mi, ne gezer?

0:05:40.448,0:05:43.007
Çok daha güzelsin sen,[br]çok daha cana yakın:

0:05:43.007,0:05:44.956
Taze tomurcukları sert rüzgarlar örseler,

0:05:44.956,0:05:47.147
Kısacıktır süresi yeryüzünde bir yazın:

0:05:47.147,0:05:49.448
Işıldar göğün gözü, yakacak kadar sıcak,

0:05:49.448,0:05:51.648
Ve sık sık kararır da [br]yaldız düşer yüzünden;

0:05:51.648,0:05:53.895
Her güzel[br]er geç yoksun kalacak güzellikten,

0:05:53.895,0:05:56.169
Kader ya da varlığın bozulması yüzünden;

0:05:56.169,0:05:58.489
Ama hiç solmayacak sendeki ölümsüz yaz,

0:05:58.489,0:06:00.772
Güzelliğin yitmez ki asla olmaz ki hurda;

0:06:00.772,0:06:02.979
Gölgesindesin diye ecel caka satamaz,

0:06:02.979,0:06:05.166
Sen çağları aşarken bu ölmez satırlarda:

0:06:05.166,0:06:07.448
İnsanlar nefes alsın, [br]gözler görsün elverir,

0:06:07.448,0:06:09.768
Yaşadıkça şiirim, sana da hayat verir.

0:06:09.768,0:06:12.008
İnsanlar nefes alsın, [br]gözler görsün elverir,

0:06:12.008,0:06:16.408
Yaşadıkça şiirim, sana da hayat verir."

0:06:16.408,0:06:17.913
(Alkışlar)

0:06:17.913,0:06:23.984
Gördüğünüz gibi, [br]ritme tam olarak uyuyor.

0:06:23.984,0:06:26.066
Altyapıyla uyum içinde.

0:06:26.066,0:06:29.536
Şimdi tamamen farklı tarz altyapı[br]deneyeceğiz, farklı tempoda bir altyapı.

0:06:29.536,0:06:34.211
Bu uyumlu ritim sayesinde[br]yine aynı sözleri göreceksiniz.

0:06:34.211,0:06:35.039
Deneyelim.

0:06:35.039,0:06:39.959
(Müzik)

0:06:39.959,0:06:42.002
"Seni bir yaz gününe[br]benzetmek mi, ne gezer?

0:06:42.002,0:06:44.000
Çok daha güzelsin sen,[br]çok daha cana yakın:

0:06:44.000,0:06:45.954
Taze tomurcukları sert rüzgarlar örseler,

0:06:45.954,0:06:47.815
Kısacıktır süresi yeryüzünde bir yazın:

0:06:47.815,0:06:49.720
Işıldar göğün gözü, yakacak kadar sıcak,

0:06:49.720,0:06:51.771
Ve sık sık kararır da[br]yaldız düşer yüzünden;

0:06:51.771,0:06:53.822
Her güzel[br]er geç yoksun kalacak güzellikten,

0:06:53.822,0:06:55.728
Kader ya da varlığın bozulması yüzünden;

0:06:55.728,0:06:57.582
Ama hiç solmayacak sendeki ölümsüz yaz,

0:06:57.582,0:06:59.530
Güzelliğin yitmez ki asla olmaz ki hurda;

0:06:59.530,0:07:01.290
Gölgesindesin diye ecel caka satamaz,

0:07:01.290,0:07:03.191
Sen çağları aşarken bu ölmez satırlarda:

0:07:03.191,0:07:05.241
İnsanlar nefes alsın,[br]gözler görsün elverir,

0:07:05.241,0:07:07.053
Yaşadıkça şiirim, sana da hayat verir.

0:07:07.053,0:07:09.100
İnsanlar nefes alsın,[br]gözler görsün elverir,

0:07:09.100,0:07:10.954
Yaşadıkça şiirim, sana da hayat verir."

0:07:10.954,0:07:14.931
(Alkışlar)

0:07:14.931,0:07:19.204
Herkesin bir saniyeliğine [br]elini kalbine koymasını istiyorum.

0:07:22.143,0:07:24.143
Kalbinizi hissediyorsanız, öyle umuyorum,

0:07:24.143,0:07:27.093
kalbiniz ikili setler şeklinde [br]atıyor olmalı,

0:07:27.093,0:07:30.213
bir kuvvetli, bir zayıf, dee-dum [br]veya diğer adıyla iki tempolu.

0:07:30.213,0:07:34.132
Öyle değilse en kısa sürede bir doktora[br]danışmanızı öneririm.

0:07:34.132,0:07:36.337
Bundan dolayı[br]-elinizi kalpten çekebilirsiniz-

0:07:36.337,0:07:39.936
Bundan dolayı [br]bu ritim bizim için çok özsel,

0:07:39.936,0:07:43.499
müzik yaşamın ritmini, [br]yaşamın seslerini taklit ediyor

0:07:43.499,0:07:45.339
Yaşamın kalp atışını.

0:07:45.339,0:07:49.226
Bu ritim, beşli ölçü, basit bir ritim [br]olsa bile müziğin birçok tarzı için

0:07:49.226,0:07:51.104
oldukça özsel nitelikte.

0:07:51.104,0:07:53.245
Dünyadaki diğer yerlerde [br]farklı ritimler var.

0:07:53.245,0:07:55.343
Batı Afrika ritimleri gibi,

0:07:55.343,0:07:58.784
insanlar temelde üçlü biçimde konuşuyor.

0:07:58.784,0:08:01.741
Ritmin, gençlerin sözleri[br]ezberlemesi açısından

0:08:01.741,0:08:03.901
bellek destekleyici bir araç [br]olduğunu gördük.

0:08:03.901,0:08:08.660
Ayrıca söylenen bazı şeyleri [br]kavramak için de bir yol.

0:08:08.660,0:08:10.461
Ritim bunu anlamamıza yardım ediyor.

0:08:10.461,0:08:12.140
Duyguyu aktarmamıza yardım ediyor.

0:08:12.140,0:08:14.260
Tabii ki hip hop'ta da tonlama,

0:08:14.260,0:08:16.502
söylediğini söyleme şeklin,

0:08:16.502,0:08:17.981
hangi ruh hâliyle söylediğin,

0:08:17.981,0:08:19.821
hangi ritimle söylediğin

0:08:19.821,0:08:21.869
söylediğinin ne olduğu kadar önemli.

0:08:21.869,0:08:23.786
Bu iki sanat biçiminin felsefelerine,

0:08:23.786,0:08:26.745
algılarına veya anlayışlarına, [br]hakkında çok şey bildiğimizi

0:08:26.745,0:08:29.035
sandığımız bu iki şeye geri dönersek,

0:08:29.035,0:08:31.461
buna Shakespeare ile başlayalım.

0:08:31.461,0:08:34.340
Geçen üç veya dört yıl boyunca,

0:08:34.340,0:08:37.619
yüzlerce uygulama atölyesinde yüzlerce,[br]binlerce gençle

0:08:37.619,0:08:39.227
çalıştıktan sonra,

0:08:39.227,0:08:41.901
insanların Shakespeare algısıyla ilgili

0:08:41.901,0:08:43.701
çok ilginç şeyler keşfettik.

0:08:43.701,0:08:45.420
Kim olduğunu,

0:08:45.420,0:08:49.140
içinde yaşadığı dönemin [br]kökleşmiş inançlarının neler olduğunu,

0:08:49.140,0:08:52.467
etrafındaki insanların, geçmişinin [br]nasıl olduğunu sandıkları hakkında.

0:08:52.467,0:08:56.259
Tabii ki bir kısmı hip hop'ta da [br]olduğu gibi tamamen anlamsızdı.

0:08:56.259,0:08:58.618
Örneğin Shakespeare'in, [br]onların dediği şekilde,

0:08:58.618,0:09:01.802
"üst düzey" veya Kraliyet İngilizcesi[br]konuştuğu fikri.

0:09:01.802,0:09:03.445
Geçerli telaffuz.

0:09:03.445,0:09:06.042
Geçerli telaffuz Shakespeare'in ölümünden

0:09:06.042,0:09:08.123
100 yıl sonra bile henüz icat edilmemişti.

0:09:08.123,0:09:11.122
Bugün Kraliyet İngilizcesi ile [br]kastettiğimiz dili hiç duymadı.

0:09:11.122,0:09:13.614
O hayattayken insanlar biraz Yorkshire

0:09:13.614,0:09:16.004
ve Cornwall karışımı şeklinde konuşuyordu.

0:09:16.004,0:09:18.435
Örneğin, "hours" (saatler)[br]"urrs" diye söyleniyordu.

0:09:18.435,0:09:19.925
"Urrs ve urrs ve urrs."

0:09:19.925,0:09:22.349
Veya: "mood" (hâl) [br]ve "blood" (kan)... kafiyeliydi!

0:09:22.349,0:09:26.802
İnsanlar "mu:dd" ve "blu:dd" olarak[br]telaffuz ediyordu.

0:09:27.962,0:09:29.122
Onun yaşadığı dönemde

0:09:29.122,0:09:31.847
zengin ve fakir arasındaki uçurum [br]bugünkünden fazlaydı,

0:09:31.847,0:09:35.324
gerçi bu uçurumu tekrar oluşturmak için [br]elimizden geleni yapıyor gibiyiz.

0:09:35.324,0:09:38.884
Çok fırtınalı, çok zorlu zamanlarda [br]yaşıyordu ve biz o zorluğun

0:09:38.884,0:09:42.483
hemen hemen temizlenmiş olan[br]görünümüne maruz kalıyoruz,

0:09:42.483,0:09:44.244
geçmişin manzarasını[br]renklendiriyoruz.

0:09:44.244,0:09:47.211
Shakespeare'in izleyicilerinin [br]yüzde doksanından fazlası

0:09:47.211,0:09:48.325
okuyup yazamazdı.

0:09:48.325,0:09:51.364
Nasıl oldu da 21. yüzyılda Britanya'da

0:09:51.364,0:09:55.731
neredeyse seçkinciliğin simgesi [br]durumuna geldi

0:09:55.731,0:09:58.470
ve hatta biz şu tartışmayı duyabiliyoruz:

0:09:58.470,0:10:00.532
Kendi oyunlarını yazan o muydu?

0:10:00.532,0:10:02.469
Çünkü elbette ki bu, bilgiyi elinde

0:10:02.469,0:10:05.570
bulundurma iznine kimin sahip olup [br]kimin olmadığına indirgeniyor.

0:10:05.570,0:10:07.525
Shakespeare üniversiteye[br]gitmemiş biriydi.

0:10:07.525,0:10:11.466
Oxford veya Cambridge'li değildi.[br]O -bazılarınca- -öyle görmüş olmalılar-

0:10:11.466,0:10:15.019
bilgiyi bulundurma hakkı olmayan biri[br]olarak görülüyordu.

0:10:15.019,0:10:18.023
Zekâsını bir gerçeklik olarak[br]kabullenmektense

0:10:18.023,0:10:21.577
onun zekâsına [br]bir açıklama getirmek zorundayız.

0:10:21.577,0:10:23.743
Bu da beni hip hop'a götürdü.

0:10:23.743,0:10:25.780
Birçok kişinin hip hop'a dair fikri var --

0:10:25.780,0:10:29.262
tabii ki basının da hip hop'a dair yüksek [br]sesle belirttiği fikirleri var.

0:10:29.262,0:10:31.738
Binlerce kişiyle olan,[br]yüzlerce atölyedeki çalışmamda

0:10:31.738,0:10:33.168
ve kurumlardaki etkileşimlerde

0:10:33.168,0:10:35.161
tekrar keşfettim ki

0:10:35.161,0:10:37.237
hip hop'a dair fikri olan birçok kişi

0:10:37.237,0:10:39.060
onunla ilgili hiçbir şey bilmiyor.

0:10:39.060,0:10:40.939
Sıfır. Hiç. Bununla kastettiğim ne?

0:10:40.939,0:10:43.539
Sözcüklerin kendisi, "hip hop",

0:10:43.539,0:10:46.626
buradaki "hip" bir Wolof sözcüğü olan[br]"hipi"den geliyor.

0:10:46.626,0:10:48.339
Wolof bir Senegal dili,

0:10:48.339,0:10:51.219
bir aydınlanma terimi anlamında,[br]"gözünü açıp görmek" demek.

0:10:51.219,0:10:53.780
"Hop" sözcüğü de[br]İngilizcedeki belirtme hareketinden.

0:10:53.780,0:10:57.929
Yani "hip hop" "zeki hareket" demek.

0:10:57.929,0:10:59.740
Hip hop New York'taki

0:10:59.740,0:11:03.299
kurucuları tarafından sistemleştirilen[br]beş unsur içerir.

0:11:03.299,0:11:04.857
Beş unsur.

0:11:04.857,0:11:07.885
Dj'lik, rap yapma, [br]break dans, grafiti sanatı

0:11:07.885,0:11:10.818
ve bugün bahsetmek istediğim[br]beşinci unsur:

0:11:10.818,0:11:12.262
Bilgi.

0:11:12.262,0:11:15.904
Belki televizyon veya radyoda [br]pek görmediğimiz bir unsur.

0:11:15.904,0:11:19.261
Tabii ki bu kültürü kuranlar[br]bu kültürün bugünkü simgelerinin

0:11:19.261,0:11:21.463
oluşturan kişiler değil.

0:11:21.463,0:11:22.905
Bu anlaşıldıktan sonra,

0:11:22.905,0:11:24.989
ortaçağdaki Batı-Afrika imparatorlukları

0:11:24.989,0:11:27.543
Mali, Songhay, Gao, [br]antik Gana'ya dönersek,

0:11:27.543,0:11:30.459
Malililerin griot dediği[br]bir niteliğiniz var.

0:11:30.459,0:11:32.730
Bu griotlar bugün hâlâ var, griot kimdi?

0:11:32.730,0:11:36.970
Griot ritmik, sözsel şair, ozan, müzisyen,

0:11:36.970,0:11:41.762
tarih ile ruhsal geleneğin [br]ve benzer şeylerin, o imparatorluğun,

0:11:41.762,0:11:43.971
o kültürün bilgisini taşıyan kişiydi.

0:11:43.971,0:11:45.531
Amerika bölgesinde bu müzikal,

0:11:45.531,0:11:49.527
sözsel, kültürel geleneklerin birçok[br]karmaşık biçimde nasıl ortaya konduğunu

0:11:49.527,0:11:53.290
ve caz, blues, funk'tan hip hop'a dek [br]ilham olmaya nasıl yardım ettiğini

0:11:53.290,0:11:54.929
anlamaya başladığımızda,

0:11:54.929,0:11:57.662
kurucular Afrika Bambaataa, Kool DJ Herc

0:11:57.662,0:12:01.492
ve Grandmaster Flash'in bu kültürü [br]bu şekilde sistemleştirdiğinde,

0:12:01.492,0:12:03.493
aslında ne yapmaya çalıştığına dair

0:12:03.493,0:12:05.571
çok daha güçlü bir kanıya varırız.

0:12:05.571,0:12:08.277
Onu bu bağlamda kavradığımızda,[br]yetmişlerin sonu

0:12:08.277,0:12:12.411
ve seksenlerin başında New York'ta [br]neler olduğunu anladığımızda,

0:12:12.411,0:12:14.481
çoğunlukla temsil edildiği şekle kıyasla,

0:12:14.481,0:12:16.527
hip hop çok farklı bir mesele[br]hâline gelir.

0:12:16.527,0:12:18.809
Sivil haklar dönemi sonrasından[br]çıkan insanlar,

0:12:18.809,0:12:23.450
Amiri Baraka veya James Baldwin[br]edebiyatının estetik etkisi,

0:12:23.450,0:12:25.348
Muhammed Ali'nin kişiliğinin etkisi,

0:12:25.348,0:12:27.111
James Brown'ın funk müziğinin etkisi,

0:12:27.111,0:12:30.130
bu arada, James Brown tarihteki[br]en çok örneklenen bateristtir.

0:12:30.130,0:12:33.653
Döngü tarzındaki ünlü parçaları[br]tüm hip hop müziğinin temelini oluşturur.

0:12:33.653,0:12:35.810
Bu hip hop'ı bir kültür olarak

0:12:35.810,0:12:38.361
içine ekleyebileceğimiz tek hakiki ortam.

0:12:38.361,0:12:40.371
Ben bunun içinde büyüdüm sayılır.

0:12:40.371,0:12:42.414
Büyük oranda bundan ilham aldım.

0:12:42.414,0:12:46.091
Şöyle oldu... doksanların ortalarına dek [br]ticari anlamda

0:12:46.091,0:12:50.489
en başarılı olan rapçilerin kadar zeki [br]oldukları hakkında övünmesi olağandı.

0:12:50.489,0:12:53.089
Bilime hakim olmaktan bahsetmek, [br]bilgi sunmak,

0:12:53.089,0:12:55.570
yaşamın New York'tan bakıldığında

0:12:55.570,0:12:58.944
nasıl olduğunu anlatırken [br]aynı anda matematiğini konuşturmak.

0:12:58.944,0:13:01.694
Bu iki unsur arasında bir çelişki yoktu

0:13:01.694,0:13:05.210
ve yine aynı şekilde,[br]mesele bilgiyi bulunduranın kim olduğuydu.

0:13:05.210,0:13:07.262
Kimin meşaleyi alıp ileriye taşıdığı.

0:13:07.262,0:13:10.255
Hip hop'a dair ilham verici olan [br]şeylerden biri de

0:13:10.255,0:13:12.680
bunu yapmak zorunda olmadıkları[br]söylenen insanlardı,

0:13:12.680,0:13:14.493
olmadıkları bir şey olmaya çalışmadan,

0:13:14.493,0:13:16.340
farklı biçimde giyinmeden,

0:13:16.340,0:13:18.341
farklı şekilde konuşmadan,

0:13:18.341,0:13:20.139
karar verdiler, kararı veren onlardı:

0:13:20.139,0:13:21.890
"Bu bilgiyi bulunduran biz olacağız.

0:13:21.890,0:13:23.181
Kendimizi eğiteceğiz

0:13:23.181,0:13:25.861
ve bu bilgiyi müzik yoluyla aktaracağız."

0:13:25.861,0:13:28.391
Yaşamımda bunun temel simgesi, [br]üstümdeki asıl etki

0:13:28.391,0:13:30.659
size bahsettiğim bu gruptu, Wu-Tang Clan.

0:13:30.659,0:13:33.140
"Wu-Tang Forever" yayınlandığında, [br]okul çağındayken,

0:13:33.140,0:13:39.186
bambaşka tarzlar dinleyen insanları[br]bir araya getiren ilk albümdü.

0:13:39.186,0:13:43.976
O zamana dek, hip hop Londra'da hâlâ [br]belirli bir kesimdekilere hitap ediyordu,

0:13:43.976,0:13:47.101
benim okulumda öyleydi.

0:13:47.101,0:13:48.976
Sonra "Wu-Tang Forever" çıktı

0:13:48.976,0:13:51.419
ve birdenbire Heavy Metal dinleyen,

0:13:51.419,0:13:52.800
Blur ve Oasis seven çocuklar,

0:13:52.800,0:13:55.421
herkes o tarzdaki albüm[br]etrafında birleşmişti.

0:13:55.421,0:13:57.019
Peki bu neydi?

0:13:57.019,0:14:02.221
Açık bir şekilde gururlu, zekice olan[br]bu söylem öylesine yadsınamazdı ki,

0:14:02.221,0:14:04.500
bana göre, herkesin ilgilisini uyandırıp

0:14:04.500,0:14:06.461
insanları içine çekti.

0:14:06.461,0:14:08.860
Size bir şiir örneği göstereceğim,

0:14:08.860,0:14:11.300
ben ona şiir diyorum ama bazıları[br]rap diyebilir,

0:14:11.300,0:14:14.660
bu grubun başındaki isim, [br]RZA olarak bilinen bir beye ait,

0:14:14.660,0:14:15.819
Az önce ondan bahsettim.

0:14:15.819,0:14:18.261
"Kill Bill" filmi için de müzik yapmıştı,

0:14:18.261,0:14:20.544
belki daha çok bu niteliğiyle[br]tanıyanlar vardır.

0:14:20.544,0:14:22.321
Onun yazdığı, "Twelve Jewels"

0:14:22.321,0:14:24.419
adlı bir şiir vardı, bu size zamanının

0:14:24.419,0:14:26.939
en başarılı rapçilerinden biri olmasına,

0:14:26.939,0:14:30.693
zekâyla övünmenin o dönemde ne kadar [br]normal olduğuna dair bir fikir verecektir.

0:14:30.693,0:14:33.452
"Twelve Jewels" adlı bir parça,[br]internetten bakabilirsiniz.

0:14:33.452,0:14:34.660
Birazını paylaşacağım.

0:14:34.660,0:14:37.421
Şöyle:

0:14:37.421,0:14:40.419
"Matematiksel, biyokimyasal [br]denklikler öncesindeki

0:14:40.419,0:14:43.579
taş, hava, ateş ve suyun görünümleri,

0:14:43.579,0:14:46.740
temel oluşumları katı, sıvı [br]ve gazlar olmadan,

0:14:46.740,0:14:49.861
ki onlardır kara parçalarını, [br]uzay katalizörlerini

0:14:49.861,0:14:52.818
ve tüm maddeleri doğuran,[br]bu yoğun hâldeki üçüncü boyut

0:14:52.818,0:14:55.085
somut bir kavrayışı gözlemlemeli.

0:14:55.085,0:14:56.941
Siniri bozmak için önce sinir gerekli.

0:14:56.941,0:15:00.370
Bilgelik bilge olanın kendisi. [br]Şair uykudaki aptal uyansın diye söyledi.

0:15:00.370,0:15:03.583
Zaman dördüncü boyut, giriverir zihnine.

0:15:03.583,0:15:06.340
Çakralar omurganın gerisine doğru[br]hareketlendiğinde.

0:15:06.340,0:15:09.100
Çi enerjimin yaşamsal noktama[br]temasını gözlemle.

0:15:09.100,0:15:11.910
Dilin tek hareketi [br]kılıcın ciğere yaptığı gibi delip geçer.

0:15:11.910,0:15:14.918
Duymadın mı şunu? [br]Sözcükler kurşun gibi hızlı yok eder.

0:15:14.918,0:15:17.540
Olumsuz fikirleri zihninin [br]odacıklarına yüklediğinde

0:15:17.540,0:15:21.341
ve ağzın cehennemden gelen [br]kötülüğü taşıyan tetiği çekince.

0:15:21.341,0:15:24.542
Olumsuzluğun barındığı yerden, [br]midenin derinliklerinden.

0:15:24.542,0:15:27.910
RZA'nın "Twelve Jewels"undan[br]küçük bir parça bu.

0:15:27.910,0:15:29.625
Bir taraftan da ilginç.

0:15:29.625,0:15:31.909
Bu türdeki sözsel tarzı kavradığınızda,

0:15:31.909,0:15:35.878
hip hop'ın Shakespeare ile aynı gücü[br]taşıdığını fark edersiniz.

0:15:35.878,0:15:38.542
Dönüştürme felsefesi,[br]herhangi bir yüce sanattaki gibi,

0:15:38.542,0:15:40.182
çevremizdeki dünyayı sorgulamak.

0:15:40.182,0:15:42.374
Bu bizi tiyatrodan[br]eğitim prodüksiyonlarımıza,

0:15:42.374,0:15:45.047
üstünde çalıştığımız film[br]ve televizyon yapımlarına kadar

0:15:45.047,0:15:47.823
Hip Hop Shakespeare Topluluğu ile[br]neye dair bir çalışma

0:15:47.823,0:15:51.252
yaptığımız hakkında bir sonuca götürüyor.

0:15:51.252,0:15:52.354
Tüm bunların ne olduğu.

0:15:52.354,0:15:54.951
Bu, bilgiyi elinde bulunduranın[br]kim olacağıyla ilgili.

0:15:54.951,0:15:58.090
21. yüzyılda, özellikle de [br]işçi kitlelerine gerek duymadığımız

0:15:58.090,0:16:00.045
sanayi sonrası toplumlara doğru geçerken,

0:16:00.045,0:16:03.188
artık fabrikalarda çalışmaları için[br]işçi kitleleri yetiştirmiyoruz,

0:16:03.188,0:16:04.667
bunlar oldukça önemli sorular.

0:16:04.667,0:16:06.778
Bugün eğitimin amacı ne?

0:16:06.778,0:16:08.781
Gençlere ne öğretiyoruz?

0:16:08.781,0:16:12.103
Sonraki nesli neyi yapması ve[br]biçimlendirmesi için eğitiyoruz?

0:16:12.103,0:16:14.583
Toplumun başarı ve başarısızlığın

0:16:14.583,0:16:17.983
gitgide o toplum içindeki[br]insanların zihnine

0:16:17.983,0:16:22.579
veya fikirlerine bağlı olduğu[br]bir toplumdaki her bireyi eğitiyor muyuz?

0:16:22.579,0:16:25.862
İnsanları yapabileceğinin en iyisini[br]isteyecek şekilde eğitiyor muyuz?

0:16:25.862,0:16:27.740
Tam potansiyeline ulaşacak şekilde.

0:16:27.740,0:16:29.461
Toplumda ne konumda doğarsa doğsun.

0:16:29.461,0:16:33.022
Yoksa hâlâ eski, katmanlı, insanların [br]zorunlu konum ve yerlerinin olduğu

0:16:33.022,0:16:35.740
zihniyet içinde mi çalışıyoruz,[br]yoksa onları olabildiğince

0:16:35.740,0:16:37.824
büyük düşünmesi için destekliyor muyuz?

0:16:37.824,0:16:39.541
Shakespeare'in yaşamında kimin onu

0:16:39.541,0:16:42.405
bilgiye sahip biri olması için[br]desteklediğini bilmiyorum

0:16:42.405,0:16:46.049
ama bunu yapamamış olsaydı [br]onun eserlerinden mahrum olurduk,

0:16:46.049,0:16:47.828
tıpkı hip hop'taki gibi.

0:16:47.828,0:16:49.706
Üstüne düşünmek istediğimiz şey de bu.

0:16:49.706,0:16:52.569
Eğitim, onun kime ait olup[br]kime ait olmadığı.

0:16:52.569,0:16:55.808
İnsan kültüründeki birliği,[br]insanların takip ettiği

0:16:55.808,0:16:57.369
fikir ve eylemlerdeki birliği

0:16:57.369,0:16:58.975
kendimize kanıtlamak için

0:16:58.975,0:17:01.082
görünüşte apayrı olan [br]bu sanat biçimlerini,

0:17:01.082,0:17:05.124
görünüşte apayrı olan[br]bu iki dünyayı kullanıp

0:17:05.124,0:17:07.123
onları bir araya getirerek.

0:17:07.123,0:17:09.485
İnsanları kendi sanatsal, edebi, kültürel

0:17:09.485,0:17:14.034
ve toplumsal nitelik tarzlarına[br]doğru ateşlemek için.

0:17:14.034,0:17:16.284
Sizinle ufak bir... [br]son bir parça paylaşacağım

0:17:16.284,0:17:18.722
Biraz daha... [br]"eğlenceli" demek istemiyorum

0:17:18.722,0:17:22.723
ama biraz daha oyun [br]ve meydan okuma tarzında.

0:17:22.723,0:17:26.865
Bir radyodan ortaya çıktı,[br]Radio 1Xtra'daki "Freestyles"dan,

0:17:26.865,0:17:29.283
yaklaşık iki buçuk veya üç sene önce.

0:17:29.283,0:17:31.784
Biraz şakasına gibiydi. DJ bana,

0:17:31.784,0:17:33.783
"Burada 27 Shakespeare oyunun listesi var,

0:17:33.783,0:17:35.882
onları serbest stile [br]uydurmaya çalış." dedi.

0:17:35.882,0:17:38.764
Şans eseri, başardık.[br]Nasıl oldu bilmiyorum, gerçi yaklaşık

0:17:38.764,0:17:41.573
on dakikamız vardı,[br]gerçek anlamda bir serbest stil değildi

0:17:41.573,0:17:44.385
ama yaptık ve sonrasında [br]albüme eklediğimiz bir parça oldu.

0:17:44.385,0:17:46.804
İlk bölüm 27 Shakespeare oyunu,

0:17:46.804,0:17:48.617
sonraki bölüm

0:17:48.617,0:17:51.033
Shakespeare'den 16 ünlü alıntı içeriyor.

0:17:51.033,0:17:54.081
İsmi "Komedi, Trajedi, Tarih",

0:17:54.081,0:17:56.328
internetten bakabilirsiniz, şu şekilde.

0:17:56.328,0:17:58.574
Şimdi söyleyeceğim, şöyle başlıyor:

0:17:58.574,0:17:59.766
"Bu Akala bir elmas gibi.

0:17:59.766,0:18:01.627
Siz ufaklıklarsa Yanlışlıklar Komedisi.

0:18:01.627,0:18:03.483
Bağırsanız da sizi çalarlar çello gibi.

0:18:03.483,0:18:05.480
İşime bakıyorum,[br]Othello gibi kıskançsınız.

0:18:05.480,0:18:08.163
Kimsin? Ne yapacaksın?[br]Hırçın Kız gibi susturuldun.

0:18:08.163,0:18:10.003
Yaz Gecesi Rüyasındasın.[br]Müziğin yavan.

0:18:10.003,0:18:12.964
Ben Capulet, sen Montague, acımam. [br]Ben Sezar'ım, duydun mu?

0:18:12.964,0:18:16.484
Venedik Taciri satamaz CD'ni.[br]Benim için işin sonu hep iyi.

0:18:16.484,0:18:19.733
Macbeth gibisin, cehenneme gideceksin.[br]Kısasa Kısas, en iyisi benim.

0:18:19.733,0:18:21.923
Windsor'un Şen Kadınlarısınız,[br]Kral Lear değil.

0:18:21.923,0:18:23.354
Timon'u bilmem, Atina'daydı o.

0:18:23.354,0:18:25.165
Hamlet gibi döndüğümde bedeli ödersin.

0:18:25.165,0:18:27.163
Ben Akala,[br]Sana Nasıl Geliyorsa öyle olsun.

0:18:27.163,0:18:28.794
Kuru Gürültüsün. Tek işin çalmak.

0:18:28.794,0:18:31.894
Harikayım, 12 Gece gerekmez.[br]Siz ufak Fırtınalar sahnede yok olur.

0:18:31.894,0:18:34.842
Güncel olan benim. [br]Sen tarih oldun 4. Henry gibi.[br]

0:18:34.842,0:18:38.200
Alevim ben, işler kötü.[br]İyisi mi sen kaç Perikles gibi.

0:18:38.200,0:18:41.784
Standart ötesi, Kış Masalı gibi soğuk.[br]Titus Andronicus çuvallamaya mahkum."

0:18:41.784,0:18:44.685
27 oyun.

0:18:44.685,0:18:50.365
(Gülüşmeler) (Alkışlar)[br]Kulak verin.

0:18:50.365,0:18:54.531
Son bir kısım var,[br]Shakespeare'den 16 ünlü alıntı içeriyor.

0:18:54.531,0:18:58.003
"Bilge adam aptal olduğunu bilendir.[br]Kışkırtma umutsuz ama değerli adamı.

0:18:58.003,0:19:01.614
Peter'dan alıp Paul'a ödemek niye?[br]Biri günahla yükselir, biri erdemle düşer.

0:19:01.614,0:19:04.449
Ruhunu inci pahasına satıp [br]dünyayı kazansan da ne olur?

0:19:04.449,0:19:07.883
Dünya istiridyem ama açım ben.[br]İstediğim fazlası kuruş ya da metelikten.

0:19:07.883,0:19:11.045
Şaka değil, umarım gülmezsiniz.[br]Şair veya yoksul, hangisi dersiniz?

0:19:11.045,0:19:14.194
Düzgünce konuşurum, kenar [br]mahalledenim gerçi, aslında yok ilgisi.

0:19:14.194,0:19:17.526
Şehirli de, sokaktan de. Gül yine güzel[br]kokmaz mı, adı başka olsa bile?

0:19:17.526,0:19:21.424
Sertçe söylüyorum, bir ozan kadar akıllı.[br]Elimde bahçeye dikilecek Krallık Bayrağı.

0:19:21.424,0:19:22.953
Akala, Akala, niye Akalasın sen?[br]

0:19:22.953,0:19:25.045
Rap'im Shakespeare mısrasıyla,[br]sırrım ortada.

0:19:25.045,0:19:28.140
Ben şansla yükselmedim, kader bu.[br]Konuşsanız da şaşkınım ben hâlâ.

0:19:28.140,0:19:31.534
Saniyede binlerce korkağı bitirdim.[br]Kralın adı bile bir kale değil mi?

0:19:31.534,0:19:34.864
Bundan bahsetme, sır değil ki.[br]Tez dersi veririm Antik Yunan'daki gibi.

0:19:34.864,0:19:38.123
Ya da Mısıroloji, dilemem özür.[br]Zihin gözüm her şeyi net görür.

0:19:38.123,0:19:41.484
Beni durdurmak değil olası.[br]Yaşamım büyülü, büyük olasılıkla.

0:19:41.484,0:19:44.884
Acımasızca konuşuyorum adeta.[br]Bir son vereceğim neşeli zamanlarına.

0:19:44.884,0:19:47.756
Ne dersen de işe yaramaz.[br]Kartallar yoksa çalıkuşu av olmaz.

0:19:47.756,0:19:50.322
Konu sözcüklerse en fenasıyım,[br]küfürlü tüm yüklemlerim.

0:19:50.322,0:19:51.800
Yanında hemşire olan ilk rapçi.

0:19:51.800,0:19:55.133
Kafayı sıyıran ilk ahmak için[br]cenaze aracı hazır, kullanamaz zihnini.

0:19:55.133,0:19:58.653
Şahlan Akala'yla, resmen delilik.[br]Sebepsiz bir çılgınlık, yalnızca üzüntü.

0:19:58.653,0:20:01.323
Sözlerim hırsın hançeri[br]ve çekici gibi, bir saldırı hâli.

0:20:01.323,0:20:04.129
Askeri tarzda rap'imin mevzisi,[br]konuşarak bulamazsın yerini.

0:20:04.129,0:20:08.430
Satürn'den hızlı geride bırakırım seni.[br]Mahveder sözlerim bu koca çocukları.

0:20:08.430,0:20:11.523
Bu Akala, rap Shakespeare'i.[br]Geçen yıl dedim, istemedin dinlemeyi.

0:20:11.523,0:20:15.484
Etiyopyalı kulağındaki taş gibi değerli.[br]Yine söyle duymayanlar için."

0:20:15.484,0:20:17.003
Benim için zevkti.

0:20:17.003,0:20:21.003
(Alkışlar)