0:00:07.092,0:00:10.192
Bir şeyler yapmakta [br]sandığın kadar iyi misin?

0:00:10.192,0:00:13.902
Para idaresinde ne kadar iyisin?

0:00:13.902,0:00:16.732
Peki ya insanların duygularını anlamakta?

0:00:16.732,0:00:20.172
Tanıdığın diğer insanlara kıyasla[br]ne kadar sağlıklısın?

0:00:20.172,0:00:23.114
Dilbilgisi konusunda[br]ortalamanın üstünde misin?

0:00:23.114,0:00:24.701
Ne kadar yetenekli olduğumuz

0:00:24.701,0:00:27.993
ve başkalarına kıyasla [br]yetilerimizin düzeyinin farkında olmak

0:00:27.993,0:00:30.172
öz saygıdan çok daha fazlasıyla ilgili.

0:00:30.172,0:00:34.714
Bu bize ne zaman karar ve içgüdülerimize [br]göre ilerleyebileceğimiz ve ne zaman

0:00:34.714,0:00:39.393
bunun yerine tavsiye almamız gerektiğini [br]anlamamız konusunda yardım ediyor.

0:00:39.393,0:00:42.705
Ancak psikolojik araştırmalara göre

0:00:42.705,0:00:45.664
kendimizi doğru ölçmekte[br]pek de iyi değiliz.

0:00:45.664,0:00:50.001
Gerçek şu ki kendi yetilerimizi [br]olduğundan fazla görüyoruz.

0:00:50.001,0:00:52.293
Araştırmacılar bu fenomeni[br]şöyle adlandırıyorlar;

0:00:52.293,0:00:55.626
Dunning-Kruger etkisi.

0:00:55.626,0:00:58.204
Bu etki 100'ü aşkın araştırmada[br]insanların niçin

0:00:58.204,0:01:02.465
hayali üstünlük sergilediklerini[br]ortaya koyuyor.

0:01:02.465,0:01:04.544
Kendimizi başkalarından [br]daha iyi görüyoruz,

0:01:04.544,0:01:08.134
öyle ki durum matematik kurallarını[br]bile çiğneyecek düzeyde.

0:01:08.134,0:01:12.665
İki farklı şirkette, yazılım mühendisleri[br]kendi performanslarını değerlendirdiğinde

0:01:12.665,0:01:17.637
birinde mühendislerden %32'si [br]diğerinde ise %42'si

0:01:17.637,0:01:21.224
kendilerinin en iyi %5 içinde [br]olduklarını belirtmişler.

0:01:21.224,0:01:25.195
Başka bir çalışmada,[br]Amerikalı sürücülerin %88'i

0:01:25.195,0:01:29.465
ortalamanın üstünde araç kullanma [br]yetisine sahip olduklarını belirtmişler.

0:01:29.465,0:01:31.606
Bunlar sıradışı bulgular değil.

0:01:31.606,0:01:34.945
Genellikle insanlar kendilerini[br]sağlık, liderlik, etik ve ötesinde

0:01:34.945,0:01:42.095
çoğu kişiden[br]daha iyi olarak değerlendirirler.

0:01:42.095,0:01:45.756
İşin ilginç yanı,[br]en düşük yetilere sahip kişiler

0:01:45.756,0:01:50.636
genellikle yetilerini [br]en fazla abartan kişilerdir.

0:01:50.636,0:01:53.367
Mantıksal çıkarım yapma,

0:01:53.367,0:01:54.070
dilbilgisi,

0:01:54.070,0:01:55.117
finansal bilgi,

0:01:55.117,0:01:55.983
matematik,

0:01:55.983,0:01:57.361
duygusal zeka,

0:01:57.361,0:01:59.357
tıbbi laboratuvar testleri

0:01:59.357,0:02:00.637
ve satranç konularında

0:02:00.637,0:02:08.238
zayıf olan insanlar kendilerini[br]uzmanlarla neredeyse eş değerlendiriyor.

0:02:08.238,0:02:11.397
Peki bu delüzyona en savunmasız olan kim?

0:02:11.397,0:02:15.718
Ne yazık ki hepimizin[br]farkında olmadığı

0:02:15.718,0:02:18.638
yeteneksizlikleri var.

0:02:18.638,0:02:19.820
Peki niçin?

0:02:19.820,0:02:24.719
Psikologlar Dunning ve Kruger[br]bu etkiyi ilk olarak 1999'da ortaya koydu,

0:02:24.719,0:02:28.873
belli alanlarda bilgi ve yetisi [br]eksik olan insanların

0:02:28.873,0:02:31.329
iki durumdan[br]muzdarip olduklarını açıkladılar.

0:02:31.329,0:02:35.148
Bu insanlar öncelikle hata yapıyor[br]ve kötü kararlar alıyorlardı.

0:02:35.148,0:02:40.581
Ancak sonra bu bilgi eksikliği[br]hatalarını anlamalarını önlüyordu.

0:02:40.581,0:02:44.449
Başka bir deyişle kötü performanslarının[br]ne kadar kötü olduğunu anlamakta

0:02:44.449,0:02:47.419
gereken uzmanlıktan da mahrumlardı.

0:02:47.419,0:02:49.419
Örneğin,[br]üniversite münazara yarışmalarında

0:02:49.419,0:02:51.979
araştırmacılar katılımcıları inceledi,

0:02:51.979,0:02:55.569
takımlardan en kötü %25[br]ilk elemelerde

0:02:55.569,0:02:59.623
neredeyse her beş münazaradan[br]dördünü kaybetmişlerdi.

0:02:59.623,0:03:03.229
Ancak %60'ı kazandıklarını sanıyorlardı.

0:03:03.229,0:03:06.001
Münazara kurallarına hakim olmadan

0:03:06.001,0:03:09.550
öğrenciler ne zaman ve ne sıklıkta

0:03:09.550,0:03:12.491
savlarının çürütüldüğünü [br]bile fark etmemişlerdi.

0:03:12.491,0:03:17.440
Dunning-Kruger etkisi,[br]bizi zayıf kılan bir ego sorunu değil.

0:03:17.440,0:03:21.541
İnsanlar genellikle fark ettiklerinde[br]noksanlıklarını kabul ederler.

0:03:21.541,0:03:25.651
Bir çalışmada, bir mantık sınavında[br]kötü sonuç çıkaran öğrencilerin

0:03:25.651,0:03:28.040
kendilerine bir mantık kursu [br]verilmesinden sonra

0:03:28.040,0:03:34.081
ilk performanslarının ne kadar kötü[br]olduğunu kabul ettikleri görülmüştür.

0:03:34.081,0:03:38.071
Bu kavram orta düzeyde deneyim[br]ve tecrübeye sahip kişilerin

0:03:38.071,0:03:41.291
yetenekleri konusunda[br]daha az özgüvenli olmasını açıklayabilir.

0:03:41.291,0:03:44.691
Bilmedikleri çok şey olduğunu [br]anlayacak bilgiye sahipler.

0:03:44.691,0:03:49.241
Bu arada uzmanlar ne kadar bilgili[br]olduklarını anlamaya meyillidir,

0:03:49.241,0:03:51.201
fakat onlar da sık sık bir hata yapar:

0:03:51.201,0:03:56.432
Diğer herkesin de [br]bilgili olduğunu düşünürler.

0:03:56.432,0:04:00.083
Bunun sonucunda,[br]yeteneksiz veya çok yetenekli

0:04:00.083,0:04:04.352
insanlar yanlış bir öz değerlendirme[br]içinde sıkışıp kalırlar.

0:04:04.352,0:04:07.673
Yeteneksiz olduklarında[br]hatalarının farkına varmazlar.

0:04:07.673,0:04:09.461
Çok yetenekli olduklarında da

0:04:09.461,0:04:14.303
yetilerinin ne kadar sıradışı[br]olduğunu kavrayamazlar.

0:04:14.303,0:04:18.493
Yani Dunning-Kruger etkisi[br]onu yaşayanlar için görünmezdir,

0:04:18.493,0:04:24.873
çeşitli şeylerde ne kadar iyi[br]olduğunu anlamak için ne yapabilirsin?

0:04:24.873,0:04:27.524
Öncelikle başkalarından geri bildirim iste

0:04:27.524,0:04:30.584
ve duyduğun hoşuna gitmese de[br]değerlendir.

0:04:30.584,0:04:33.235
Sonra, daha önemlisi,[br]öğrenmeye devam et.

0:04:33.235,0:04:34.935
Ne kadar çok bilgili olursak,

0:04:34.935,0:04:40.454
Yetilerimizde o denli az boşluk olacaktır.

0:04:40.454,0:04:43.333
Belki de konuyu[br]şu ünlü atasözüyle açıklayabiliriz:

0:04:43.333,0:04:44.835
Bir aptalla tartışırken,

0:04:44.835,0:04:49.115
önce diğer kişinin de[br]aynını yapmadığından emin ol.