1
00:00:07,092 --> 00:00:10,192
Da li ste dobri u stvarima
onoliko koliko mislite da jeste?

2
00:00:10,192 --> 00:00:13,902
Koliko ste dobri u upravljanju novcem?

3
00:00:13,902 --> 00:00:16,732
Šta je sa čitanjem ljudskih emocija?

4
00:00:16,732 --> 00:00:20,172
Koliko ste zdravi u poređenju
sa drugim ljudima koje poznajete?

5
00:00:20,172 --> 00:00:23,114
Da li ste u proseku bolji u gramatici?

6
00:00:23,114 --> 00:00:24,701
Poznavanje svoje stručnosti

7
00:00:24,701 --> 00:00:27,993
i kako naše veštine stoje
u poređenju sa drugim ljudima

8
00:00:27,993 --> 00:00:30,172
je više od jačanja samopouzdanja.

9
00:00:30,172 --> 00:00:34,714
Pomaže nam da shvatimo kada možemo
da se držimo naših odluka i instinkata,

10
00:00:34,714 --> 00:00:39,393
a kada nam je, umesto toga,
potrebno da tražimo savet.

11
00:00:39,393 --> 00:00:42,705
Međutim psihološka istraživanja
nagoveštavaju da nismo naročito dobri

12
00:00:42,705 --> 00:00:45,664
u preciznoj samoproceni.

13
00:00:45,664 --> 00:00:50,001
Zapravo, često precenjujemo
sopstvene sposobnosti.

14
00:00:50,001 --> 00:00:52,293
Istraživači imaju naziv za ovu pojavu,

15
00:00:52,293 --> 00:00:55,626
Daning-Krugerov efekat.

16
00:00:55,626 --> 00:00:58,204
Ovaj efekat objašnjava
zašto je preko 100 istraživanja

17
00:00:58,204 --> 00:01:02,465
utvrdilo da ljudi pokazuju
iluzornu superiornost.

18
00:01:02,465 --> 00:01:04,544
Cenimo sebe kao bolje od drugih

19
00:01:04,544 --> 00:01:08,134
u meri koja narušava zakone matematike.

20
00:01:08,134 --> 00:01:12,665
Kada su softverski inženjeri u dve firme
upitani da ocene svoj učinak,

21
00:01:12,665 --> 00:01:17,637
32% inženjera iz jedne firme
i 42% iz druge

22
00:01:17,637 --> 00:01:21,224
je stavilo sebe u 5% najboljih.

23
00:01:21,224 --> 00:01:25,195
U drugom istraživanju,
88% američkih vozača

24
00:01:25,195 --> 00:01:29,465
su opisali sebe kao nekoga
ko ima natprosečne veštine vožnje.

25
00:01:29,465 --> 00:01:31,606
Ovo nisu izolovana otkrića.

26
00:01:31,606 --> 00:01:34,945
U proseku, ljudi su skloni tome
da sebe ocenjuju kao bolje od većine

27
00:01:34,945 --> 00:01:42,095
u disciplinama koje sežu od zdravlja,
veština predvodništva, etike itd.

28
00:01:42,095 --> 00:01:45,756
Naročito je zanimljivo to
da su oni najnesposobniji

29
00:01:45,756 --> 00:01:50,636
često najskloniji precenjivanju
svojih veština u najvećoj meri.

30
00:01:50,636 --> 00:01:53,367
Ljudi koji su vidno loši
u logičkom zaključivanju,

31
00:01:53,367 --> 00:01:54,070
gramatici,

32
00:01:54,070 --> 00:01:55,117
finansijskom znanju,

33
00:01:55,117 --> 00:01:55,983
matematici,

34
00:01:55,983 --> 00:01:57,351
emocionalnoj inteligenciji,

35
00:01:57,351 --> 00:01:59,487
izvođenju laboratorijskih
medicinskih testova

36
00:01:59,487 --> 00:02:00,637
i šahu,

37
00:02:00,637 --> 00:02:08,238
svi su skloni ocenjivanju svoje stručnosti
skoro jednako povoljno kao stručnjaci.

38
00:02:08,238 --> 00:02:11,397
Pa, ko je najpodložniji ovoj obmani?

39
00:02:11,397 --> 00:02:15,718
Na žalost, svi mi jer svi mi
imamo parčiće nesposobnosti

40
00:02:15,718 --> 00:02:18,638
koje ne prepoznajemo.

41
00:02:18,638 --> 00:02:19,820
Međutim zašto?

42
00:02:19,820 --> 00:02:24,719
Kada su psiholozi Daning i Kruger
prvi put opisali ovaj efekat 1999,

43
00:02:24,719 --> 00:02:28,873
tvrdili su da ljudi kojima manjka
znanja i veština u određenim oblastima

44
00:02:28,873 --> 00:02:31,329
pate od dvostruke kletve.

45
00:02:31,329 --> 00:02:35,148
Prvo, prave greške i donose loše odluke.

46
00:02:35,148 --> 00:02:40,581
Ali, drugo, te iste rupe u znanju ih
sprečavaju i da zapaze svoje greške.

47
00:02:40,581 --> 00:02:44,449
Drugim rečima, lošim znalcima nedostaje
baš ona stručnost koja ima je potrebna

48
00:02:44,449 --> 00:02:47,419
da uvide koliko im loše ide.

49
00:02:47,419 --> 00:02:49,419
Na primer, kada su istraživači izučavali

50
00:02:49,419 --> 00:02:51,979
učesnike na fakultetskom turniru debate,

51
00:02:51,979 --> 00:02:55,569
najlošijih 25% ekipa
u preliminarnim rundama

52
00:02:55,569 --> 00:02:59,623
je izgubilo četiri od svakih pet mečeva.

53
00:02:59,623 --> 00:03:03,229
Međutim, smatrali su da pobeđuju
u skoro 60%.

54
00:03:03,229 --> 00:03:06,001
Bez jasnog razumevanja pravila debate,

55
00:03:06,001 --> 00:03:09,550
studenti prosto nisu mogli da prepoznaju
kada ili koliko često

56
00:03:09,550 --> 00:03:12,491
su njihovi argumenti pobijeni.

57
00:03:12,491 --> 00:03:17,440
Daning-Krugerov efekat nije pitanje toga
da smo zbog ega slepi za naše slabosti.

58
00:03:17,440 --> 00:03:21,541
Ljudi često priznaju svoje nedostatke
kada uspeju da ih spaze.

59
00:03:21,541 --> 00:03:25,651
U jedom istraživanju, đaci koji su
prvobitno loše prošli na logičkom kvizu

60
00:03:25,651 --> 00:03:28,040
a potom su pohađali kraći kurs logike

61
00:03:28,040 --> 00:03:34,081
su bili prilično voljni da označe
prvobitni učinak kao užasan.

62
00:03:34,081 --> 00:03:38,071
Možda zbog toga ljudi sa umerenom
količinom iskustva i stručnosti

63
00:03:38,071 --> 00:03:41,291
često imaju manje samopouzdanja
u svoje sposobnosti.

64
00:03:41,291 --> 00:03:44,691
Znaju dovoljno da znaju
kako ima mnogo toga što ne znaju.

65
00:03:44,691 --> 00:03:49,241
U međuvremenu, stručnjaci su svesni
toga koliko znaju.

66
00:03:49,241 --> 00:03:51,201
Međutim, često prave drugačiju grešku:

67
00:03:51,201 --> 00:03:56,432
pretpostavljaju da svi ostali
znaju koliko i oni.

68
00:03:56,432 --> 00:04:00,083
Iz toga proishodi da ljudi, bilo
da su nevični ili visoko kvalifikovani,

69
00:04:00,083 --> 00:04:04,352
često su zarobljeni u mehuru
netačne samoprocene.

70
00:04:04,352 --> 00:04:07,673
Kada su nevični, ne mogu da vide
sopstvene mane.

71
00:04:07,673 --> 00:04:09,461
Kada su izuzetno kompetentni,

72
00:04:09,461 --> 00:04:14,303
ne uviđaju koliko su neobične
njihove sposobnosti.

73
00:04:14,303 --> 00:04:18,493
Pa, ako je Daning-Krugerov efekat
nevidljiv onima koji ga doživljavaju,

74
00:04:18,493 --> 00:04:24,873
šta možete da uradite da otkrijete
koliko ste zaista dobri u raznim stvarima?

75
00:04:24,873 --> 00:04:27,524
Prvo, pitajte druge ljude
za povratnu informaciju

76
00:04:27,524 --> 00:04:30,584
i razmotrite je, čak iako vam ne prija.

77
00:04:30,584 --> 00:04:33,235
Drugo, i još važnije, nastavite da učite.

78
00:04:33,235 --> 00:04:34,935
Što smo obučeniji,

79
00:04:34,935 --> 00:04:40,454
to smo manje skloni da imamo
nevidjive rupe u našoj sposobnosti.

80
00:04:40,454 --> 00:04:43,333
Možda se sve svodi na staru poslovicu:

81
00:04:43,333 --> 00:04:44,855
Kada se raspravljate sa budalom,

82
00:04:44,855 --> 00:04:49,115
prvo se postarajte
da i druga osoba ne radi to isto.