0:00:07.092,0:00:10.192
Czy naprawdę jesteś dobry[br]w tym, co robisz?

0:00:10.192,0:00:13.902
Jak dobrze gospodarujesz pieniędzmi?

0:00:13.902,0:00:16.732
A co z rozpoznawaniem emocji?

0:00:16.732,0:00:20.172
Czy jesteś zdrowszy od znajomych?

0:00:20.172,0:00:23.114
Czy znasz gramatykę[br]lepiej niż przeciętny człowiek?

0:00:23.114,0:00:26.121
Świadomość tego, jakie są nasze[br]kompetencje i umiejętności

0:00:26.121,0:00:27.993
w porównaniu z innymi,

0:00:27.993,0:00:30.182
jest czymś więcej[br]niż dowartościowaniem siebie.

0:00:30.182,0:00:34.714
Pomaga nam zrozumieć, kiedy można[br]iść za decyzjami i instynktami,

0:00:34.714,0:00:39.393
a kiedy trzeba poszukać porady.

0:00:39.393,0:00:41.625
Jednak badania psychologiczne pokazują,

0:00:41.625,0:00:45.364
że nie potrafimy trafnie[br]oceniać swoich umiejętności.

0:00:45.364,0:00:50.001
Tak naprawdę, często je przeceniamy.

0:00:50.001,0:00:52.293
Naukowcy nazwali to zjawisko

0:00:52.293,0:00:55.626
efektem Dunninga-Krugera.

0:00:55.626,0:00:58.204
Wyjaśnia on, dlaczego[br]ponad 100 badań pokazało,

0:00:58.204,0:01:02.465
że ludzie okazują iluzoryczną wyższość.

0:01:02.465,0:01:04.574
Tak bardzo uważamy się[br]za lepszych od innych,

0:01:04.574,0:01:08.134
że jest to sprzeczne[br]z prawami matematyki.

0:01:08.134,0:01:12.665
Kiedy poproszono informatyków[br]z dwóch firm o ocenienie swoich dokonań,

0:01:12.665,0:01:17.637
32% informatyków[br]z jednej firmy i 42% z drugiej

0:01:17.637,0:01:21.224
umieściło siebie[br]w górnych pięciu procentach.

0:01:21.224,0:01:25.195
W innym badaniu 88%[br]amerykańskich kierowców

0:01:25.195,0:01:29.465
uznało swoje umiejętności prowadzenia[br]samochodu za ponadprzeciętne.

0:01:29.465,0:01:31.606
To nie są odosobnione przypadki.

0:01:31.606,0:01:34.945
Zazwyczaj ludzie oceniają siebie[br]lepiej niż innych,

0:01:34.945,0:01:42.095
gdy chodzi o zdrowie, umiejętności[br]przywódcze, etykę czy inne dziedziny.

0:01:42.095,0:01:45.756
Co ciekawe, ci najmniej zdolni

0:01:45.756,0:01:50.476
często są bardziej skłonni[br]do przeceniania swoich umiejętności.

0:01:50.476,0:01:53.297
Ludzie, którzy mają trudności[br]z logicznym myśleniem,

0:01:53.297,0:01:55.120
gramatyką, wiedzą finansową,

0:01:55.120,0:01:55.983
matematyką,

0:01:55.983,0:01:57.361
inteligencją emocjonalną,

0:01:57.361,0:01:59.357
przeprowadzaniem testów medycznych

0:01:59.357,0:02:00.637
czy grą w szachy,

0:02:00.637,0:02:08.238
często widzą swoje kompetencje[br]na poziomie eksperckim.

0:02:08.238,0:02:11.397
Kto jest najbardziej narażony[br]na takie złudzenie?

0:02:11.397,0:02:15.718
Niestety wszyscy, bo każdy z nas[br]posiada pokłady niekompetencji,

0:02:15.718,0:02:18.638
których nie rozpoznaje.

0:02:18.638,0:02:19.820
Dlaczego?

0:02:19.820,0:02:24.719
Kiedy w 1999 roku psycholodzy Dunning[br]i Kruger pierwszy raz opisali ten efekt,

0:02:24.719,0:02:28.873
uznali, że ludzie pozbawieni[br]wiedzy i umiejętności w danej dziedzinie

0:02:28.873,0:02:31.329
cierpią w dwójnasób.

0:02:31.329,0:02:35.148
Po pierwsze, popełniają błędy[br]i podejmują kiepskie decyzje.

0:02:35.148,0:02:40.581
Ale po drugie, te same luki w wiedzy[br]nie pozwalają im dostrzec własnych błędów.

0:02:40.581,0:02:44.449
Innymi słowy, brak im[br]specjalistycznej wiedzy

0:02:44.449,0:02:47.419
potrzebnej do rozpoznania[br]popełnianych błędów.

0:02:47.419,0:02:49.419
Na przykład, kiedy naukowcy badali

0:02:49.419,0:02:51.979
uczestników uniwersyteckich[br]zawodów dyskusyjnych,

0:02:51.979,0:02:55.569
25% najsłabszych drużyn[br]w rundzie eliminacyjnej

0:02:55.569,0:02:59.623
przegrało cztery z pięciu pojedynków,

0:02:59.623,0:03:03.229
ale sądzili, że wygrywają w prawie 60%.

0:03:03.229,0:03:06.001
Bez solidnej znajomości[br]zasad prowadzenia debaty

0:03:06.001,0:03:09.550
studenci nie potrafili rozpoznać,[br]kiedy i jak często

0:03:09.550,0:03:12.491
ich argumenty były nietrafione.

0:03:12.491,0:03:17.440
Efekt Dunninga-Krugera to nie kwestia ego,[br]które przysłania nam nasze słabości.

0:03:17.440,0:03:21.541
Jeśli ludzie dostrzegają swoje braki,[br]to zazwyczaj przyznają się do nich.

0:03:21.541,0:03:25.651
Badani studenci, którzy osiągnęli[br]słabe wyniki z testu na logikę,

0:03:25.651,0:03:28.040
odbyli następnie mini kurs z logiki,

0:03:28.040,0:03:34.081
po czym dość chętnie przyznali,[br]że początkowo poszło im okropnie.

0:03:34.081,0:03:38.071
Dlatego osoby z umiarkowanym poziomem[br]doświadczenia i wiedzy eksperckiej

0:03:38.071,0:03:41.291
często są mniej pewni swoich umiejętności.

0:03:41.291,0:03:44.691
Wiedzą na tyle dużo, żeby wiedzieć,[br]że jeszcze wielu rzeczy nie wiedzą.

0:03:44.691,0:03:49.241
Jednocześnie eksperci zwykle są świadomi,[br]jaka jest wiedza takich osób.

0:03:49.241,0:03:51.201
Ale często popełniają inny błąd,

0:03:51.201,0:03:56.432
uznając, że każdy posiada[br]taką samą wiedzę jak oni.

0:03:56.432,0:04:00.083
Dlatego zarówno ludzie niekompetentni,[br]jak i wysoce wykwalifikowani,

0:04:00.083,0:04:04.352
często wpadają w sidła[br]nieodpowiedniej autopercepcji.

0:04:04.352,0:04:07.673
Kiedy są niekompetentni,[br]nie zauważają własnych wad.

0:04:07.673,0:04:09.461
Kiedy mają wysokie kwalifikacje,

0:04:09.461,0:04:14.303
nie widzą, jak wyjątkowe[br]są ich umiejętności.

0:04:14.303,0:04:18.493
Skoro osoby doświadczające efektu[br]Dunninga-Krugera nie widzą go,

0:04:18.493,0:04:24.873
jak mogą wysondować własne kompetencje?

0:04:24.873,0:04:28.474
Po pierwsze, poprosić innych[br]o informację zwrotną i rozważyć ją,

0:04:28.474,0:04:30.584
nawet jeśli jest trudna do zaakceptowania.

0:04:30.584,0:04:33.235
Po drugie, co nawet ważniejsze,[br]należy stale się uczyć.

0:04:33.235,0:04:35.985
Im więcej wiemy, tym mniejsze[br]prawdopodobieństwo

0:04:35.985,0:04:40.454
powstania niewidocznych luk[br]w umiejętnościach.

0:04:40.454,0:04:43.333
Może to wszystko sprowadza się[br]do starego przysłowia:

0:04:43.333,0:04:44.835
"Kiedy kłócisz się z głupcem,

0:04:44.835,0:04:49.115
upewnij się, że on nie robi tego samego".