WEBVTT

00:00:06.846 --> 00:00:10.792
Είσαι τόσο καλός όσο νομίζεις 
σε κάποια πράγματα;

00:00:11.042 --> 00:00:13.742
Πόσο καλός είσαι στη διαχείριση χρημάτων;

00:00:13.742 --> 00:00:16.582
Ή στο να διαβάζεις
τα συναισθήματα των άλλων;

00:00:16.582 --> 00:00:20.172
Πόσο υγιής είσαι σε σύγκριση 
με ανθρώπους που γνωρίζεις;

00:00:20.172 --> 00:00:22.734
Είσαι καλύτερος από τον μέσο όρο
στη γραμματική;

00:00:22.734 --> 00:00:24.701
Το να γνωρίζουμε πόσο ικανοί είμαστε

00:00:24.701 --> 00:00:27.993
και πώς οι ικανότητες μας 
στέκονται απέναντι των άλλων

00:00:27.993 --> 00:00:30.182
είναι κάτι παραπάνω 
από τόνωση αυτοεκτίμησης.

00:00:30.182 --> 00:00:32.904
Μας βοηθάει να καταλάβουμε 
πότε να προχωρήσουμε

00:00:32.904 --> 00:00:34.714
με τις αποφάσεις και τα ένστικτά μας

00:00:34.714 --> 00:00:38.393
και αντιθέτως πότε χρειάζεται 
να ζητήσουμε συμβουλές.

00:00:39.263 --> 00:00:42.705
Αλλά ψυχολογικές έρευνες δείχνουν 
ότι μάλλον δεν είμαστε πολύ καλοί

00:00:42.705 --> 00:00:45.664
στην ακριβή αξιολόγηση του εαυτού μας.

00:00:45.664 --> 00:00:49.631
Στην πραγματικότητα, συνήθως 
υπερεκτιμούμε τις ικανότητες μας.

00:00:49.871 --> 00:00:54.263
Αυτό οι ερευνητές το ονομάζουν 
φαινόμενο Ντάνινγκ-Κρούγκερ.

00:00:55.516 --> 00:00:58.204
Αυτό το φαινόμενο εξηγεί 
γιατί πάνω από 100 μελέτες

00:00:58.204 --> 00:01:02.055
έχουν δείξει ότι οι άνθρωποι 
επιδεικνύουν απατηλή ανωτερότητα.

00:01:02.055 --> 00:01:04.544
Κρίνουμε τον εαυτό μας 
σαν καλύτερο από τους άλλους

00:01:04.544 --> 00:01:07.774
σε βαθμό που παραβιάζει 
τους νόμους των μαθηματικών.

00:01:08.024 --> 00:01:11.265
Ζητήθηκε από τους μηχανικούς
λογισμικού δύο εταιρειών

00:01:11.265 --> 00:01:12.895
να αξιολογήσουν την απόδοσή τους,

00:01:12.895 --> 00:01:17.637
το 32% στη μία εταιρεία 
και το 42% στην άλλη

00:01:17.637 --> 00:01:21.164
έβαλαν τον εαυτό τους στο κορυφαίο 5%.

00:01:21.734 --> 00:01:25.195
Μια άλλη έρευνα φανέρωσε 
ότι το 88% των Αμερικάνων οδηγών

00:01:25.195 --> 00:01:29.185
θεωρούν τις οδηγητικές τους ικανότητες
σαν πάνω του μέσου όρου.

00:01:29.185 --> 00:01:31.276
Αυτά δεν είναι μεμονωμένα ευρήματα.

00:01:31.276 --> 00:01:33.966
Κατά μέσο όρο, οι άνθρωποι
τείνουν να αυτοαξιολογούνται

00:01:33.966 --> 00:01:37.025
σαν καλύτεροι από τους υπόλοιπους
σε τομείς όπως η υγεία,

00:01:37.025 --> 00:01:40.505
οι ηγετικές ικανότητες, η ηθική
και ακόμα παραπέρα.

00:01:41.965 --> 00:01:45.886
Το πιο ενδιαφέρον
είναι που οι λιγότερο ικανοί

00:01:45.886 --> 00:01:50.636
είναι συνήθως εκείνοι που υπερεκτιμούν 
τις ικανότητές τους στον μεγαλύτερο βαθμό.

00:01:50.636 --> 00:01:53.977
Άτομα που αποδεδειγμένα υστερούν
στη λογική σκέψη, τη γραμματική,

00:01:53.977 --> 00:01:57.633
τις οικονομικές γνώσεις, τα μαθηματικά,
τη συναισθηματική νοημοσύνη,

00:01:57.633 --> 00:02:00.651
τη διεξαγωγή ιατρικών τεστ 
σε εργαστήριο και το σκάκι,

00:02:00.651 --> 00:02:04.758
όλοι τείνουν να αξιολογούν 
τις γνώσεις τους σχεδόν τόσο ευνοϊκά

00:02:04.758 --> 00:02:07.388
όσο και οι πραγματικοί ειδικοί.

00:02:08.238 --> 00:02:11.397
Ποιος είναι, λοιπόν, πιο ευάλωτος 
σε αυτή την αυταπάτη;

00:02:11.397 --> 00:02:15.718
Δυστυχώς, όλοι μας, επειδή όλοι 
έχουμε κενά ανικανότητας

00:02:15.718 --> 00:02:17.888
που δεν αντιλαμβανόμαστε.

00:02:18.638 --> 00:02:19.820
Αλλά γιατί;

00:02:19.820 --> 00:02:24.959
Όταν οι ψυχολόγοι Ντάνινγκ και Κρούγκερ,
πρώτοι περιέγραψαν το φαινόμενο το 1999,

00:02:24.959 --> 00:02:28.903
υποστήριξαν ότι τα άτομα που υστερούν
σε γνώση και ικανότητα σε κάποιο θέμα

00:02:28.903 --> 00:02:31.329
υποφέρουν από μια διπλή «κατάρα».


00:02:31.329 --> 00:02:34.868
Πρώτον, κάνουν λάθη και παίρνουν 
λανθασμένες αποφάσεις.

00:02:34.868 --> 00:02:37.241
Και δεύτερον, ακριβώς 
αυτά τα γνωστικά κενά

00:02:37.241 --> 00:02:40.581
είναι που τους εμποδίζουν
να εντοπίσουν τα λάθη τους.

00:02:40.581 --> 00:02:44.449
Δηλαδή, οι κακοί εκτελεστές 
δεν έχουν τις κατάλληλες γνώσεις

00:02:44.449 --> 00:02:47.359
που θα τους επέτρεπαν 
να καταλάβουν πόσο άσχημα τα πάνε.

00:02:47.359 --> 00:02:50.049
Όταν ερευνητές μελέτησαν 
τους μαθητές που συμμετείχαν

00:02:50.049 --> 00:02:51.979
σε κάποιο διαγωνισμό δημόσιας συζήτησης,

00:02:51.979 --> 00:02:55.569
το τελευταίο 25% των ομάδων 
στους προκαταρκτικούς γύρους

00:02:55.569 --> 00:02:59.423
έχασε σχεδόν τέσσερις στους πέντε αγώνες.

00:02:59.423 --> 00:03:02.979
Εκείνοι όμως νόμιζαν 
ότι είχαν κερδίσει 60% των αγώνων.

00:03:02.979 --> 00:03:06.001
Με την κακή αντίληψη που είχαν
για τους κανόνες του τουρνουά,

00:03:06.001 --> 00:03:09.490
οι μαθητές απλά δεν μπορούσαν
να αντιληφθούν πότε ή πόσο συχνά

00:03:09.490 --> 00:03:11.851
τα επιχειρήματά τους κατέρρεαν.

00:03:12.371 --> 00:03:16.010
Στο φαινόμενο Ντάνινγκ-Κρούγκερ
δεν φταίει το Εγώ μας, που μας εμποδίζει

00:03:16.010 --> 00:03:17.440
να δούμε τις αδυναμίες μας.

00:03:17.440 --> 00:03:21.541
Οι άνθρωποι συνήθως παραδέχονται
τις ελλείψεις τους όταν τις εντοπίσουν.

00:03:21.541 --> 00:03:25.651
Σε μια έρευνα, μαθητές που αρχικά 
τα είχαν πάει άσχημα σ’ ένα κουίζ λογικής,

00:03:25.651 --> 00:03:28.050
και μετά παρακολούθησαν
ένα μικρό μάθημα λογικής,

00:03:28.050 --> 00:03:32.581
δεν δίστασαν να περιγράψουν
τις αρχικές τους επιδόσεις ως κάκιστες.

00:03:33.821 --> 00:03:38.071
Ίσως γι' αυτό τα άτομα 
με μέτριο βαθμό εμπειρίας ή εξειδίκευσης

00:03:38.071 --> 00:03:41.141
συχνά έχουν λιγότερη αυτοπεποίθηση 
για τις ικανότητές τους.

00:03:41.141 --> 00:03:44.691
Ξέρουν αρκετά για να καταλάβουν 
ότι υπάρχουν πολλά που δεν γνωρίζουν.

00:03:44.691 --> 00:03:49.241
Εντωμεταξύ, οι ειδικοί τείνουν 
να γνωρίζουν πόσο γνώστες είναι,

00:03:49.241 --> 00:03:51.201
αλλά συχνά κάνουν ένα διαφορετικό λάθος:


00:03:51.201 --> 00:03:55.032
υποθέτουν ότι και όλοι οι άλλοι 
είναι επίσης γνώστες.

00:03:56.182 --> 00:04:00.092
Σαν αποτέλεσμα, οι άνθρωποι, 
και οι ικανοί και οι μη ικανοί,

00:04:00.092 --> 00:04:04.622
συχνά παγιδεύονται σε μια φούσκα
ανακριβούς αυτοαντίληψης.

00:04:04.622 --> 00:04:07.673
Όταν είναι ανειδίκευτοι, 
δεν βλέπουν τα λάθη τους,

00:04:07.673 --> 00:04:09.461
και όταν είναι εξαιρετικά ικανοί,

00:04:09.461 --> 00:04:12.883
δεν αντιλαμβάνονται πόσο ασυνήθιστες 
είναι οι ικανότητές τους.

00:04:14.303 --> 00:04:18.493
Αν το φαινόμενο Ντάνινγκ-Κρούγκερ 
είναι αόρατο σε αυτούς που το βιώνουν,

00:04:18.493 --> 00:04:20.253
πώς μπορείτε να διαπιστώσετε

00:04:20.253 --> 00:04:23.713
με ακρίβεια πόσο καλοί είστε σε κάτι;

00:04:24.873 --> 00:04:27.524
Πρώτον, ζητήστε από άλλους 
να σας κάνουν κριτική,

00:04:27.524 --> 00:04:30.344
και λάβετε την υπόψιν, 
όσο και αν σας είναι δύσκολο.

00:04:30.344 --> 00:04:33.235
Δεύτερον, και πιο σημαντικό, 
συνεχίστε να μαθαίνετε.

00:04:33.235 --> 00:04:36.155
Όσο πιο γνώστες γινόμαστε,
τόσο ελαττώνονται οι πιθανότητες

00:04:36.155 --> 00:04:39.174
να έχουμε να αόρατα κενά 
στις ικανότητές μας.

00:04:40.314 --> 00:04:43.163
Ίσως να συνοψίζονται όλα
σε αυτό το παλιό γνωμικό:

00:04:43.163 --> 00:04:44.718
«Όταν μαλώνεις με έναν ηλίθιο,

00:04:44.718 --> 00:04:49.187
σιγουρέψου πρώτα ότι ο άλλος 
δεν κάνει και αυτός το ίδιο πράγμα».