[Script Info] Title: [Events] Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text Dialogue: 0,0:00:00.00,0:00:04.00,Default,,0000,0000,0000,,W jaki sposób wyżywić miasto? Dialogue: 0,0:00:04.00,0:00:06.00,Default,,0000,0000,0000,,Chyba jedno z ważniejszych pytań naszych czasów Dialogue: 0,0:00:06.00,0:00:08.00,Default,,0000,0000,0000,,choć zadawane stosunkowo rzadko. Dialogue: 0,0:00:08.00,0:00:11.00,Default,,0000,0000,0000,,Jest dla nas oczywistą rzeczą, że jeżeli udamy się do sklepu, Dialogue: 0,0:00:11.00,0:00:15.00,Default,,0000,0000,0000,,restauracji, czy też będąc przez niemal godzinę w tym teatralnym foyer, Dialogue: 0,0:00:15.00,0:00:18.00,Default,,0000,0000,0000,,jedzenie będzie czekało na nas, Dialogue: 0,0:00:18.00,0:00:20.00,Default,,0000,0000,0000,,pojawiając się magicznie po prostu „skądś”. Dialogue: 0,0:00:20.00,0:00:25.00,Default,,0000,0000,0000,,Zwróćmy uwagę, że każdego dnia w przypadku miasta wielkości Londynu, Dialogue: 0,0:00:25.00,0:00:28.00,Default,,0000,0000,0000,,odpowiednia ilość żywności musi być wytworzona, Dialogue: 0,0:00:28.00,0:00:31.00,Default,,0000,0000,0000,,przetransportowana, kupiona i sprzedana, Dialogue: 0,0:00:31.00,0:00:35.00,Default,,0000,0000,0000,,przyrządzona, zjedzona czy wyrzucona. Dialogue: 0,0:00:35.00,0:00:37.00,Default,,0000,0000,0000,,Podobnie dzieje się codziennie, Dialogue: 0,0:00:37.00,0:00:39.00,Default,,0000,0000,0000,,w każdym innym mieście na kuli ziemskiej. Dialogue: 0,0:00:39.00,0:00:42.00,Default,,0000,0000,0000,,Nadzwyczajny wydaje się być fakt że ludność miejska w ogóle ma co jeść. Dialogue: 0,0:00:42.00,0:00:44.00,Default,,0000,0000,0000,,Żyjemy w miejscach takich jak to przedstawione tutaj, Dialogue: 0,0:00:44.00,0:00:47.00,Default,,0000,0000,0000,,jak gdyby to była najbardziej naturalna rzecz na świecie, Dialogue: 0,0:00:47.00,0:00:49.00,Default,,0000,0000,0000,,zapominamy że należąc do grupy zwierząt Dialogue: 0,0:00:49.00,0:00:51.00,Default,,0000,0000,0000,,musimy jeść. Dialogue: 0,0:00:51.00,0:00:55.00,Default,,0000,0000,0000,,Jesteśmy zależni od świata naturalnego Dialogue: 0,0:00:55.00,0:00:57.00,Default,,0000,0000,0000,,tak samo, jak zależni byli nasi przodkowie. Dialogue: 0,0:00:57.00,0:00:59.00,Default,,0000,0000,0000,,Im więcej nas przenosi się do miast, Dialogue: 0,0:00:59.00,0:01:02.00,Default,,0000,0000,0000,,tym większe obszary środowiska naturalnego są Dialogue: 0,0:01:02.00,0:01:05.00,Default,,0000,0000,0000,,przekształcane w takie oto niezwykłe obrazy, jak ten tuż za mną. Dialogue: 0,0:01:05.00,0:01:08.00,Default,,0000,0000,0000,,Przedstawia on pola uprawne soi znajdujące się w Mata Grosso w Brazylii, Dialogue: 0,0:01:08.00,0:01:11.00,Default,,0000,0000,0000,,powstałe właśnie po to by nas wyżywić. Dialogue: 0,0:01:11.00,0:01:13.00,Default,,0000,0000,0000,,Są to nadzwyczajne widoki, Dialogue: 0,0:01:13.00,0:01:15.00,Default,,0000,0000,0000,,choć niewielu z nas kiedykolwiek je zobaczy. Dialogue: 0,0:01:15.00,0:01:17.00,Default,,0000,0000,0000,,Coraz więcej takich pól uprawnych Dialogue: 0,0:01:17.00,0:01:19.00,Default,,0000,0000,0000,,służy dostarczeniu żywności nie tylko nam. Dialogue: 0,0:01:19.00,0:01:21.00,Default,,0000,0000,0000,,Im więcej ludzi przenosi się do miast, Dialogue: 0,0:01:21.00,0:01:23.00,Default,,0000,0000,0000,,tym więcej mięsa zostaje zjedzonego. Dialogue: 0,0:01:23.00,0:01:26.00,Default,,0000,0000,0000,,W skutek czego około 1/3 rocznych światowych zbiorów zbóż Dialogue: 0,0:01:26.00,0:01:28.00,Default,,0000,0000,0000,,służy wykarmieniu raczej zwierząt Dialogue: 0,0:01:28.00,0:01:30.00,Default,,0000,0000,0000,,niż ludzi. Dialogue: 0,0:01:30.00,0:01:34.00,Default,,0000,0000,0000,,Biorąc pod uwagę, że w tym celu potrzeba trzy razy -- Dialogue: 0,0:01:34.00,0:01:36.00,Default,,0000,0000,0000,,a właściwie to dziesięć razy więcej zboża -- Dialogue: 0,0:01:36.00,0:01:39.00,Default,,0000,0000,0000,,gdyż żywiąc ludzi, „po drodze” najpierw należy wykarmić zwierzęta, Dialogue: 0,0:01:39.00,0:01:44.00,Default,,0000,0000,0000,,to musimy przyznać, że nie jest to zbyt wydajny sposób żywienia nas. Dialogue: 0,0:01:44.00,0:01:46.00,Default,,0000,0000,0000,,Jest to także problem nasilający się. Dialogue: 0,0:01:46.00,0:01:49.00,Default,,0000,0000,0000,,Szacuje się, że do 2050 roku podwoi się liczba Dialogue: 0,0:01:49.00,0:01:51.00,Default,,0000,0000,0000,,mieszkańców miast. Dialogue: 0,0:01:51.00,0:01:53.00,Default,,0000,0000,0000,,Szacuje się ponadto, że konsumpcja mięsa i nabiału Dialogue: 0,0:01:53.00,0:01:55.00,Default,,0000,0000,0000,,wzrośnie dwukrotnie. Dialogue: 0,0:01:55.00,0:02:00.00,Default,,0000,0000,0000,,Czyli wzrost spożycia mięsa jest proporcjonalny do procesu urbanizacji miast. Dialogue: 0,0:02:00.00,0:02:02.00,Default,,0000,0000,0000,,Spowoduje to olbrzymie kłopoty. Dialogue: 0,0:02:02.00,0:02:05.00,Default,,0000,0000,0000,,Oznacza sześć bilionów głodnych mięsożerców do wykarmienia Dialogue: 0,0:02:05.00,0:02:09.00,Default,,0000,0000,0000,,około 2050 roku. Dialogue: 0,0:02:09.00,0:02:11.00,Default,,0000,0000,0000,,To naprawdę duży problem. Postępując tak jak dotychczas Dialogue: 0,0:02:11.00,0:02:14.00,Default,,0000,0000,0000,,jest mało prawdopodobne, że będziemy wstanie go rozwiązać. Dialogue: 0,0:02:14.00,0:02:18.00,Default,,0000,0000,0000,,19 milionów hekterów lasów deszczowych zostaje wyciętych każdego roku Dialogue: 0,0:02:18.00,0:02:20.00,Default,,0000,0000,0000,,w celu uzyskania ziemi ornej. Dialogue: 0,0:02:20.00,0:02:23.00,Default,,0000,0000,0000,,Mimo że w tym samym czasie taką samą ilość Dialogue: 0,0:02:23.00,0:02:27.00,Default,,0000,0000,0000,,istniejącej już ziemi uprawnej tracimy w wyniku zasolenia i erozji. Dialogue: 0,0:02:27.00,0:02:30.00,Default,,0000,0000,0000,,Jesteśmy też bardzo głodni bogactw naturalnych. Dialogue: 0,0:02:30.00,0:02:33.00,Default,,0000,0000,0000,,Około 10 kalorii jest potrzebnych do produkcji każdej jednej kalorii Dialogue: 0,0:02:33.00,0:02:37.00,Default,,0000,0000,0000,,konsumowanego przez nas jedzenia, produkowanego w kulturze zachodniej. Dialogue: 0,0:02:37.00,0:02:41.00,Default,,0000,0000,0000,,Ponadto,istnieje jedzenie którego wytworzenie jest bardzo kosztowne Dialogue: 0,0:02:41.00,0:02:43.00,Default,,0000,0000,0000,,i całkowicie tego nie doceniamy. Dialogue: 0,0:02:43.00,0:02:47.00,Default,,0000,0000,0000,,Aktualnie połowa żywności produkowanej w USA jest wyrzucana. Dialogue: 0,0:02:47.00,0:02:50.00,Default,,0000,0000,0000,,Podsumowując, na końcu tego długiego procesu Dialogue: 0,0:02:50.00,0:02:53.00,Default,,0000,0000,0000,,nie jesteśmy nawet w stanie prawidłowo utrzymać poziomu wyżywienia naszej planety. Dialogue: 0,0:02:53.00,0:02:58.00,Default,,0000,0000,0000,,Wielu z nas ma problemy z otyłością,kiedy wielu innych cierpi głód. Dialogue: 0,0:02:58.00,0:03:00.00,Default,,0000,0000,0000,,Wszystko to nie ma większego sensu. Dialogue: 0,0:03:00.00,0:03:03.00,Default,,0000,0000,0000,,Kiedy pomyślimy że 80 % światowego handlu żywnością Dialogue: 0,0:03:03.00,0:03:08.00,Default,,0000,0000,0000,,jest kontrolowane przez pięć międzynarodowych korporacji, Dialogue: 0,0:03:08.00,0:03:10.00,Default,,0000,0000,0000,,to wyłania się ponury obraz. Dialogue: 0,0:03:10.00,0:03:13.00,Default,,0000,0000,0000,,Im więcej ludzi przenosi się do miast, tym bardziej Świat przyjmuje zachodni styl odżywiania się. Dialogue: 0,0:03:13.00,0:03:16.00,Default,,0000,0000,0000,,Jeżeli spojrzymy w przyszłość Dialogue: 0,0:03:16.00,0:03:18.00,Default,,0000,0000,0000,,dostrzeżemy, że nie jest to najlepsza dieta. Dialogue: 0,0:03:18.00,0:03:20.00,Default,,0000,0000,0000,,Jak do tego doszło? Dialogue: 0,0:03:20.00,0:03:23.00,Default,,0000,0000,0000,,I ważniejsze, co z tym zrobić? Dialogue: 0,0:03:23.00,0:03:27.00,Default,,0000,0000,0000,,Cóż, odpowiadając na pierwsze, raczej łatwe pytanie Dialogue: 0,0:03:27.00,0:03:29.00,Default,,0000,0000,0000,,około 10 000 lat temu Dialogue: 0,0:03:29.00,0:03:31.00,Default,,0000,0000,0000,,nastąpił początek tego procesu. Dialogue: 0,0:03:31.00,0:03:33.00,Default,,0000,0000,0000,,Miało to miejsce w kulturze starożytnego Bliskiego Wschodu, Dialogue: 0,0:03:33.00,0:03:35.00,Default,,0000,0000,0000,,znanego pod nazwą Żyzny Półksiężyc. Dialogue: 0,0:03:35.00,0:03:37.00,Default,,0000,0000,0000,,Jak widać, był to pas ziemi w kształcie półksiężyca, Dialogue: 0,0:03:37.00,0:03:39.00,Default,,0000,0000,0000,,o wysokiej żyzności gleby. Dialogue: 0,0:03:39.00,0:03:42.00,Default,,0000,0000,0000,,To właśnie tutaj, około 10 000 lat temu Dialogue: 0,0:03:42.00,0:03:44.00,Default,,0000,0000,0000,,dwa nadzwyczajne procesy Dialogue: 0,0:03:44.00,0:03:47.00,Default,,0000,0000,0000,,jak rozwój rolnictwa i miast, rozpoczęły się Dialogue: 0,0:03:47.00,0:03:50.00,Default,,0000,0000,0000,,gwałtownie w tym samym miejscu i czasie. Dialogue: 0,0:03:50.00,0:03:52.00,Default,,0000,0000,0000,,To nie przypadek, Dialogue: 0,0:03:52.00,0:03:56.00,Default,,0000,0000,0000,,że rozwój rolnictwa i urbanizacja miast są ze soba powiazane. Potrzebują siebie nawzajem. Dialogue: 0,0:03:56.00,0:03:58.00,Default,,0000,0000,0000,,Odkrycie ziarna zbożowego Dialogue: 0,0:03:58.00,0:04:01.00,Default,,0000,0000,0000,,przez naszych starożytnych przodków, po raz pierwszy Dialogue: 0,0:04:01.00,0:04:04.00,Default,,0000,0000,0000,,umożliwiło produkcję surowców, wystarczająco dużą Dialogue: 0,0:04:04.00,0:04:08.00,Default,,0000,0000,0000,,i trwałą by wykarmić ludność zamieszkałą w stałych osadach. Dialogue: 0,0:04:08.00,0:04:10.00,Default,,0000,0000,0000,,A kiedy przyjrzymy się tym osadom, Dialogue: 0,0:04:10.00,0:04:12.00,Default,,0000,0000,0000,,zobaczymy że miały one zwarty charakter zabudowy. Dialogue: 0,0:04:12.00,0:04:14.00,Default,,0000,0000,0000,,Były otoczone przez urodzajne ziemie rolne Dialogue: 0,0:04:14.00,0:04:17.00,Default,,0000,0000,0000,,i zdominowane przez olbrzymie kompleksy świątynne Dialogue: 0,0:04:17.00,0:04:19.00,Default,,0000,0000,0000,,jak ta w Ur. Dialogue: 0,0:04:19.00,0:04:21.00,Default,,0000,0000,0000,,Świątynie były skutecznie działającymi, Dialogue: 0,0:04:21.00,0:04:24.00,Default,,0000,0000,0000,,duchowymi oraz scentralizowanymi ośrodkami dystrybucji żywności. Dialogue: 0,0:04:24.00,0:04:27.00,Default,,0000,0000,0000,,Były to ośrodki świątynne organizujące żniwa Dialogue: 0,0:04:27.00,0:04:29.00,Default,,0000,0000,0000,,oraz gromadzące zboża. Zebrane zboża ofiarowano bogom, Dialogue: 0,0:04:29.00,0:04:33.00,Default,,0000,0000,0000,,a że bogowie zbóż nie jedli, ponownie wracały one do ludzi. Dialogue: 0,0:04:33.00,0:04:35.00,Default,,0000,0000,0000,,Jak widzicie, Dialogue: 0,0:04:35.00,0:04:37.00,Default,,0000,0000,0000,,życie duchowe i fizyczne tych miast Dialogue: 0,0:04:37.00,0:04:40.00,Default,,0000,0000,0000,,było całkowicie zdominowane przez zboża, ich zbiory Dialogue: 0,0:04:40.00,0:04:43.00,Default,,0000,0000,0000,,ich zbiory i magazynowanie. Dialogue: 0,0:04:43.00,0:04:46.00,Default,,0000,0000,0000,,Faktem jest, że tak właśnie funkcjonowało każde starożytne miasto. Dialogue: 0,0:04:46.00,0:04:48.00,Default,,0000,0000,0000,,Oczywiście nie każde z nich było takie małe. Dialogue: 0,0:04:48.00,0:04:51.00,Default,,0000,0000,0000,,Np. słynny Rzym ze swoim milionem mieszkańców Dialogue: 0,0:04:51.00,0:04:53.00,Default,,0000,0000,0000,,w pierwszym wieku naszej ery. Dialogue: 0,0:04:53.00,0:04:57.00,Default,,0000,0000,0000,,W jaki sposób żywność trafia do miasta tej wielkości? Dialogue: 0,0:04:57.00,0:05:00.00,Default,,0000,0000,0000,,Odpowiedzią jest coś co nazywam starożytnymi „żywnościokilometrami.” Dialogue: 0,0:05:00.00,0:05:03.00,Default,,0000,0000,0000,,Mówiąc krótko, Rzym miał dostęp do morza, Dialogue: 0,0:05:03.00,0:05:06.00,Default,,0000,0000,0000,,co umożliwiało import żywności z najbardziej odległych zakątków. Dialogue: 0,0:05:06.00,0:05:09.00,Default,,0000,0000,0000,,Był to jedyny, możliwy sposób transportu żywności w starożytnym świecie, Dialogue: 0,0:05:09.00,0:05:12.00,Default,,0000,0000,0000,,ze względu na utrudniony transport drogami lądową. Dialogue: 0,0:05:12.00,0:05:14.00,Default,,0000,0000,0000,,Drogi były w fatalnym stanie, Dialogue: 0,0:05:14.00,0:05:16.00,Default,,0000,0000,0000,,a żywność bardzo szybko ulegała zepsuciu. Dialogue: 0,0:05:16.00,0:05:18.00,Default,,0000,0000,0000,,Z też tego powodu, Rzymianie toczyli wojny Dialogue: 0,0:05:18.00,0:05:21.00,Default,,0000,0000,0000,,o takie miejsca jak Kartagina i Egipt, Dialogue: 0,0:05:21.00,0:05:23.00,Default,,0000,0000,0000,,by mieć dostęp do ich rezerw zbóż. Dialogue: 0,0:05:23.00,0:05:26.00,Default,,0000,0000,0000,,Faktem jest, że ekspansja imperium Rzymskiego Dialogue: 0,0:05:26.00,0:05:29.00,Default,,0000,0000,0000,,była swego rodzaju długą, Dialogue: 0,0:05:29.00,0:05:31.00,Default,,0000,0000,0000,,zmilitaryzowaną wyprawą na zakupy, naprawdę. Dialogue: 0,0:05:31.00,0:05:33.00,Default,,0000,0000,0000,,(Śmiech) Dialogue: 0,0:05:33.00,0:05:35.00,Default,,0000,0000,0000,,W gruncie rzeczy uwielbiam tę ciekawostkę i muszę o niej wspomnieć: Dialogue: 0,0:05:35.00,0:05:38.00,Default,,0000,0000,0000,,Rzym [importował ostrygi z Brytanii] Dialogue: 0,0:05:38.00,0:05:40.00,Default,,0000,0000,0000,,w tamtym okresie. Uważam to za coś niesamowitego. Dialogue: 0,0:05:40.00,0:05:43.00,Default,,0000,0000,0000,,Tak więc, Rzym kształtował zaplecze „żywnościowe” kraju Dialogue: 0,0:05:43.00,0:05:45.00,Default,,0000,0000,0000,,poprzez apetyt jego mieszkańców. Dialogue: 0,0:05:45.00,0:05:47.00,Default,,0000,0000,0000,,Interesujące jest również, co działo się Dialogue: 0,0:05:47.00,0:05:49.00,Default,,0000,0000,0000,,jeszcze przed nastąpieniem epoki przemysłowej. Dialogue: 0,0:05:49.00,0:05:52.00,Default,,0000,0000,0000,,Kiedy spojrzymy na mapę Londynu z XVII wieku, Dialogue: 0,0:05:52.00,0:05:55.00,Default,,0000,0000,0000,,widzimy, że zboża pochodzą z terenów położonych nad Tamizą, Dialogue: 0,0:05:55.00,0:05:57.00,Default,,0000,0000,0000,,ciągnących się wzdłuż dolnej części mapy. Dialogue: 0,0:05:57.00,0:06:00.00,Default,,0000,0000,0000,,Dlatego też targ zbożowy znajdował się w południowej części miasta, Dialogue: 0,0:06:00.00,0:06:02.00,Default,,0000,0000,0000,,skąd drogi prowadziły do Cheapside. Dialogue: 0,0:06:02.00,0:06:04.00,Default,,0000,0000,0000,,W Cheapside ("tania strona") znajdował się główny targ, Dialogue: 0,0:06:04.00,0:06:06.00,Default,,0000,0000,0000,,również zbożowy. Dialogue: 0,0:06:06.00,0:06:08.00,Default,,0000,0000,0000,,Jeżeli spojrzymy na nazwę jednej z tych ulic, Dialogue: 0,0:06:08.00,0:06:11.00,Default,,0000,0000,0000,,Bread Street ("ulica chlebowa"), to od razu wiemy Dialogue: 0,0:06:11.00,0:06:14.00,Default,,0000,0000,0000,,co znajdowało się na niej 300 lat temu. Dialogue: 0,0:06:14.00,0:06:16.00,Default,,0000,0000,0000,,Podobnie było z targiem rybnym. Dialogue: 0,0:06:16.00,0:06:19.00,Default,,0000,0000,0000,,Ryby również były transportowane drogą rzeczną. Takie same zależności. Dialogue: 0,0:06:19.00,0:06:22.00,Default,,0000,0000,0000,,Oczywiście Billingsgate, które było słynnym londyńskim targowiskiem rybnym Dialogue: 0,0:06:22.00,0:06:26.00,Default,,0000,0000,0000,,istniejącym tutaj do połowy lat 80-tych. Dialogue: 0,0:06:26.00,0:06:28.00,Default,,0000,0000,0000,,Co jest tak niesamowite, gdy mówisz o tym miejscu. Dialogue: 0,0:06:28.00,0:06:30.00,Default,,0000,0000,0000,,Wszyscy ci ludzie spacerujący Dialogue: 0,0:06:30.00,0:06:32.00,Default,,0000,0000,0000,,z telefonami komórkowymi przypominającymi cegły Dialogue: 0,0:06:32.00,0:06:35.00,Default,,0000,0000,0000,,i unoszący się w porcie zapach ryb. Dialogue: 0,0:06:35.00,0:06:38.00,Default,,0000,0000,0000,,A oto kolejna rzecz dotycząca żywności w miastach: Dialogue: 0,0:06:38.00,0:06:41.00,Default,,0000,0000,0000,,jej korzenie raz zapuszczone w mieście Dialogue: 0,0:06:41.00,0:06:43.00,Default,,0000,0000,0000,,są bardzo rzadko poruszane. Dialogue: 0,0:06:43.00,0:06:45.00,Default,,0000,0000,0000,,Mięso to zupełnie inna historia, Dialogue: 0,0:06:45.00,0:06:47.00,Default,,0000,0000,0000,,gdyż oczywiście zwierzęta mogły samodzielnie docierać do miasta. Dialogue: 0,0:06:47.00,0:06:49.00,Default,,0000,0000,0000,,Większość mięsa przeznaczonego dla mieszkańców Londynu, Dialogue: 0,0:06:49.00,0:06:51.00,Default,,0000,0000,0000,,pochodziła z północno-zachodniej części kraju, Dialogue: 0,0:06:51.00,0:06:53.00,Default,,0000,0000,0000,,ze Szkocji i Walii. Dialogue: 0,0:06:53.00,0:06:56.00,Default,,0000,0000,0000,,Ponieważ zwierzęta były pędzone i wchodziły do miasta z północnego-zachodu, Dialogue: 0,0:06:56.00,0:06:58.00,Default,,0000,0000,0000,,dlatego też Smithfield, Dialogue: 0,0:06:58.00,0:07:01.00,Default,,0000,0000,0000,,popularny londyński targ mięsny był zlokalizowany właśnie tam. Dialogue: 0,0:07:01.00,0:07:05.00,Default,,0000,0000,0000,,Drób pochodził z obszaru zwanego East Anglia i wędrował dalej w kierunku północno-zachodnim. Dialogue: 0,0:07:05.00,0:07:06.00,Default,,0000,0000,0000,,Przedstawiając to czuję się trochę jak pogodynka. Dialogue: 0,0:07:06.00,0:07:10.00,Default,,0000,0000,0000,,W każdym razie, ptaki docierały na targ, Dialogue: 0,0:07:10.00,0:07:13.00,Default,,0000,0000,0000,,mając nogi zabezpieczone małymi bucikami. Dialogue: 0,0:07:13.00,0:07:15.00,Default,,0000,0000,0000,,Po dotarciu do zachodniego końca Dialogue: 0,0:07:15.00,0:07:17.00,Default,,0000,0000,0000,,Cheapside, zostawały sprzedawane. Dialogue: 0,0:07:17.00,0:07:19.00,Default,,0000,0000,0000,,Dlatego miejsce to zostało nazwane Poultry. Dialogue: 0,0:07:19.00,0:07:22.00,Default,,0000,0000,0000,,Jeżeli spojrzymy na mapę jakiegokolwiek miasta Dialogue: 0,0:07:22.00,0:07:26.00,Default,,0000,0000,0000,,wybudowanego przed erą przemysłową, Dialogue: 0,0:07:26.00,0:07:28.00,Default,,0000,0000,0000,,możemy prześledzić w jaki sposób żywność do tego miasta trafiała. Dialogue: 0,0:07:28.00,0:07:31.00,Default,,0000,0000,0000,,Właściwie, to możemy zobaczyć w jaki sposób miasta były kształtowane przez żywność, Dialogue: 0,0:07:31.00,0:07:34.00,Default,,0000,0000,0000,,np. czytając nazwy ulic, które pełniły funkcję informacyjną. Dialogue: 0,0:07:34.00,0:07:36.00,Default,,0000,0000,0000,,Friday Street to miejsce, Dialogue: 0,0:07:36.00,0:07:38.00,Default,,0000,0000,0000,,gdzie kupowano ryby w piątek. Dialogue: 0,0:07:38.00,0:07:40.00,Default,,0000,0000,0000,,Oczywiście inna żywność również była tam dostępna, Dialogue: 0,0:07:40.00,0:07:43.00,Default,,0000,0000,0000,,ponieważ ulice miast i inne miejsca publiczne Dialogue: 0,0:07:43.00,0:07:46.00,Default,,0000,0000,0000,,były jedynymi obszarami umożliwiającymi kupowanie i sprzedawanie jedzenia. Dialogue: 0,0:07:46.00,0:07:49.00,Default,,0000,0000,0000,,Kiedy spojrzymy na obraz Smithfield z 1830 roku, Dialogue: 0,0:07:49.00,0:07:52.00,Default,,0000,0000,0000,,zobaczymy że raczej trudno było mieszkać w takim mieście Dialogue: 0,0:07:52.00,0:07:54.00,Default,,0000,0000,0000,,i nie mieć świadomości miejsca pochodzenia żywności. Dialogue: 0,0:07:54.00,0:07:56.00,Default,,0000,0000,0000,,Szczególnie, kiedy jadło się niedzielny lunch, Dialogue: 0,0:07:56.00,0:07:58.00,Default,,0000,0000,0000,,a dźwięki ryczącego bydła czy beczących owiec dochodziły z zewnątrz Dialogue: 0,0:07:58.00,0:08:00.00,Default,,0000,0000,0000,,co najmniej trzy dni wcześniej. Dialogue: 0,0:08:00.00,0:08:03.00,Default,,0000,0000,0000,,Było to jak najbardziej organiczne miasto Dialogue: 0,0:08:03.00,0:08:06.00,Default,,0000,0000,0000,,będące częścią organicznego cyklu. Dialogue: 0,0:08:06.00,0:08:09.00,Default,,0000,0000,0000,,Wszystko uległo zmianie 10 lat później. Dialogue: 0,0:08:09.00,0:08:12.00,Default,,0000,0000,0000,,Oto obraz przedstawiający Wielką Zachodnią Kolej Żelazną w 1840 roku. Dialogue: 0,0:08:12.00,0:08:14.00,Default,,0000,0000,0000,,Jak sami widzicie, pierwszymi pasażerami pociągów Dialogue: 0,0:08:14.00,0:08:16.00,Default,,0000,0000,0000,,były świnie i owce. Dialogue: 0,0:08:16.00,0:08:20.00,Default,,0000,0000,0000,,Od tej pory zwierzęta nie musiały już być pędzone na targ. Dialogue: 0,0:08:20.00,0:08:22.00,Default,,0000,0000,0000,,Ubój zwierząt następował poza polem widzenia mieszkańców miast, Dialogue: 0,0:08:22.00,0:08:24.00,Default,,0000,0000,0000,,gdzieś na odległych terenach wiejskich. Dialogue: 0,0:08:24.00,0:08:26.00,Default,,0000,0000,0000,,Zwierzęta przywożono do miast koleją. Dialogue: 0,0:08:26.00,0:08:29.00,Default,,0000,0000,0000,,Kolej zmieniła wszystko. Dialogue: 0,0:08:29.00,0:08:31.00,Default,,0000,0000,0000,,Po raz pierwszy stało się możliwe Dialogue: 0,0:08:31.00,0:08:32.00,Default,,0000,0000,0000,,powiększanie miast Dialogue: 0,0:08:32.00,0:08:34.00,Default,,0000,0000,0000,,do dowolnych rozmiarów i kształtu, niezależnie od ich miejsca położenia. Dialogue: 0,0:08:34.00,0:08:38.00,Default,,0000,0000,0000,,Dotychczas usytuowanie miast było ograniczone przez warunki geograficzne: Dialogue: 0,0:08:38.00,0:08:41.00,Default,,0000,0000,0000,,dostarczanie żywności było uzależnione od trudnych warunków fizycznych Dialogue: 0,0:08:41.00,0:08:45.00,Default,,0000,0000,0000,,A tu nagle miasta całkowicie wyzwoliły się od położenia geograficznego. Dialogue: 0,0:08:45.00,0:08:48.00,Default,,0000,0000,0000,,Jak widzicie z map, Dialogue: 0,0:08:48.00,0:08:50.00,Default,,0000,0000,0000,,Londyn w latach 90-tych po pojawieniu się kolei, Dialogue: 0,0:08:50.00,0:08:54.00,Default,,0000,0000,0000,,z małego punkciku, który mogły wyżywić Dialogue: 0,0:08:54.00,0:08:56.00,Default,,0000,0000,0000,,pędzone zwierzęta, rozrósł się do Dialogue: 0,0:08:56.00,0:08:58.00,Default,,0000,0000,0000,,miasta wielkiej „rozpusty finansowej”, Dialogue: 0,0:08:58.00,0:09:01.00,Default,,0000,0000,0000,,w którym zwierzęta czy też ludzi, trudno byłoby wykarmić Dialogue: 0,0:09:01.00,0:09:04.00,Default,,0000,0000,0000,,czymkolwiek poruszającym się na własnych nogach. Dialogue: 0,0:09:04.00,0:09:07.00,Default,,0000,0000,0000,,Oczywiście to był dopiero początek. Zaraz po pociągach pojawiły się samochody, Dialogue: 0,0:09:07.00,0:09:11.00,Default,,0000,0000,0000,,a to oznacza koniec tego procesu. Dialogue: 0,0:09:11.00,0:09:13.00,Default,,0000,0000,0000,,Nastapiło całkowite wyzwolenie miasta Dialogue: 0,0:09:13.00,0:09:16.00,Default,,0000,0000,0000,,z powiązań z przyrodą. Dialogue: 0,0:09:16.00,0:09:19.00,Default,,0000,0000,0000,,Ale jest to miasto pozbawione zapachu, Dialogue: 0,0:09:19.00,0:09:21.00,Default,,0000,0000,0000,,bałaganu, w pewnym sensie pozbawione też ludzi. Dialogue: 0,0:09:21.00,0:09:24.00,Default,,0000,0000,0000,,Bo któż chciałby spacerować w takim otoczeniu. Dialogue: 0,0:09:24.00,0:09:27.00,Default,,0000,0000,0000,,Aby kupić jedzenie, ludzie korzystając z samochodów Dialogue: 0,0:09:27.00,0:09:30.00,Default,,0000,0000,0000,,jechali do znajdującego się gdzieś na przedmieściach sklepu, Dialogue: 0,0:09:30.00,0:09:32.00,Default,,0000,0000,0000,,wracali z zakupami na cały tydzień, Dialogue: 0,0:09:32.00,0:09:34.00,Default,,0000,0000,0000,,zastanawiając się co z taką ilością produktów potem zrobić. Dialogue: 0,0:09:34.00,0:09:37.00,Default,,0000,0000,0000,,Od tego czasu nasze relacje Dialogue: 0,0:09:37.00,0:09:40.00,Default,,0000,0000,0000,,z żywnością i miastami uległy całkowitej zmianie. Dialogue: 0,0:09:40.00,0:09:43.00,Default,,0000,0000,0000,,Tutaj mamy żywność -- która była centralnym punktem, Dialogue: 0,0:09:43.00,0:09:46.00,Default,,0000,0000,0000,,głównym ośrodkiem skupiający społeczność miejską -- na przedmieściach. Dialogue: 0,0:09:46.00,0:09:48.00,Default,,0000,0000,0000,,Kupowanie i sprzedawanie żywności było społecznym wydarzeniem. Dialogue: 0,0:09:48.00,0:09:50.00,Default,,0000,0000,0000,,Dzisiaj jest dokładnie odwrotnie. Dialogue: 0,0:09:50.00,0:09:52.00,Default,,0000,0000,0000,,Kiedyś ludzie gotowali posiłki; dzisiaj po prostu dodają trochę wody Dialogue: 0,0:09:52.00,0:09:57.00,Default,,0000,0000,0000,,lub jajka by upiec ciasto czy coś innego. Dialogue: 0,0:09:57.00,0:10:01.00,Default,,0000,0000,0000,,Nie sprawdzamy na podstawie zapachu, czy coś nadaje się do zjedzenia. Dialogue: 0,0:10:01.00,0:10:04.00,Default,,0000,0000,0000,,Czytamy jedynie etykietki na odwrocie. Dialogue: 0,0:10:04.00,0:10:07.00,Default,,0000,0000,0000,,Nie szanujemy jedzenia, nie wierzymy w jego wartość. Dialogue: 0,0:10:07.00,0:10:09.00,Default,,0000,0000,0000,,Raczej boimy się go, Dialogue: 0,0:10:09.00,0:10:13.00,Default,,0000,0000,0000,,a zamiast szanować wyrzucamy do śmietnika. Dialogue: 0,0:10:13.00,0:10:16.00,Default,,0000,0000,0000,,Największą ironią współczesnych systemów żywnościowych jest to, Dialogue: 0,0:10:16.00,0:10:18.00,Default,,0000,0000,0000,,że rzeczy które obiecują zrobić łatwiejszymi Dialogue: 0,0:10:18.00,0:10:20.00,Default,,0000,0000,0000,,tak naprawdę stają się trudniejsze. Dialogue: 0,0:10:20.00,0:10:24.00,Default,,0000,0000,0000,,By móc wybudować miasta w dowolnym miejscu, Dialogue: 0,0:10:24.00,0:10:28.00,Default,,0000,0000,0000,,odchodzimy od najważniejszych relacji Dialogue: 0,0:10:28.00,0:10:31.00,Default,,0000,0000,0000,,jakie mamy z przyrodą. Dialogue: 0,0:10:31.00,0:10:34.00,Default,,0000,0000,0000,,Jesteśmy całkowicie uzależni od systemów, które tylko dostarczają Dialogue: 0,0:10:34.00,0:10:36.00,Default,,0000,0000,0000,,i który jak widzimy są niewystarczające. Dialogue: 0,0:10:36.00,0:10:39.00,Default,,0000,0000,0000,,W jaki sposób rozwiązać powyższy problem? Dialogue: 0,0:10:39.00,0:10:41.00,Default,,0000,0000,0000,,Nie jest to wcale nowe pytanie. Dialogue: 0,0:10:41.00,0:10:45.00,Default,,0000,0000,0000,,Już 500 lat temu zadawał je sobie Tomasz Morus. Dialogue: 0,0:10:45.00,0:10:48.00,Default,,0000,0000,0000,,Oto okładka dzieła Tomasza Morusa zatytułowanego „Utopia Dialogue: 0,0:10:48.00,0:10:51.00,Default,,0000,0000,0000,,Utopia - to kraina składająca się z kilku częściowo niezależnych państw-miast, Dialogue: 0,0:10:51.00,0:10:53.00,Default,,0000,0000,0000,,czyż nie brzmi to znajomo, Dialogue: 0,0:10:53.00,0:10:56.00,Default,,0000,0000,0000,,położonych blisko siebie, których mieszkańcy uprawiali ziemię, Dialogue: 0,0:10:56.00,0:10:58.00,Default,,0000,0000,0000,,sadzili warzywa w przydomowych ogródkach, Dialogue: 0,0:10:58.00,0:11:00.00,Default,,0000,0000,0000,,jedli wspólnie posiłki itp. Dialogue: 0,0:11:00.00,0:11:02.00,Default,,0000,0000,0000,,Możecie się sprzeczać, Dialogue: 0,0:11:02.00,0:11:05.00,Default,,0000,0000,0000,,czy żywność to główny wątek w Utopi, Dialogue: 0,0:11:05.00,0:11:08.00,Default,,0000,0000,0000,,jeżeli nawet Tomasz Morus nie określił tego jednoznacznie. Dialogue: 0,0:11:08.00,0:11:11.00,Default,,0000,0000,0000,,A oto kolejna bardzo popularna wizja Dialogue: 0,0:11:11.00,0:11:13.00,Default,,0000,0000,0000,,autorstwa Ebenzera Howarda przedstawiona w książce „Miasta ogrody jutra”. Dialogue: 0,0:11:13.00,0:11:16.00,Default,,0000,0000,0000,,Pomysł taki sam. Kilka częściowo niezależnych państw-miast. Dialogue: 0,0:11:16.00,0:11:20.00,Default,,0000,0000,0000,,Małe punkciki miejskich metropolii otoczone żyznymi terenami, Dialogue: 0,0:11:20.00,0:11:22.00,Default,,0000,0000,0000,,połączone linią kolejową. Dialogue: 0,0:11:22.00,0:11:24.00,Default,,0000,0000,0000,,I znowu, można by powiedzieć, że zapewnienie żywności Dialogue: 0,0:11:24.00,0:11:27.00,Default,,0000,0000,0000,,stanowi istotę wizji Howarda. Dialogue: 0,0:11:27.00,0:11:29.00,Default,,0000,0000,0000,,Miasta te zostały nawet wybudowane, Dialogue: 0,0:11:29.00,0:11:31.00,Default,,0000,0000,0000,,chociaż niewiele miały wspólnego z ideą Howarda. Dialogue: 0,0:11:31.00,0:11:34.00,Default,,0000,0000,0000,,I to jest właśnie problem z utopijnymi ideami, Dialogue: 0,0:11:34.00,0:11:36.00,Default,,0000,0000,0000,,że są po prostu utopijne. Dialogue: 0,0:11:36.00,0:11:39.00,Default,,0000,0000,0000,,Utopia to słowo, które Tomasz Morus użył umyślnie. Dialogue: 0,0:11:39.00,0:11:43.00,Default,,0000,0000,0000,,Był to swego rodzaju żart. Słowo to pochodzi z greki i jest dwuznaczne. Dialogue: 0,0:11:43.00,0:11:45.00,Default,,0000,0000,0000,,Utopia oznacza dobre miejsce lub jego brak, Dialogue: 0,0:11:45.00,0:11:49.00,Default,,0000,0000,0000,,Jest czymś idealnym, całkowicie wyimaginowanym. My takich miejsc mieć nie możemy. Dialogue: 0,0:11:49.00,0:11:51.00,Default,,0000,0000,0000,,Ponadto uważam, że jako narzędzie koncepcyjne Dialogue: 0,0:11:51.00,0:11:54.00,Default,,0000,0000,0000,,służące rozważaniu o głębokim problemie mieszkaniowym ludzi Dialogue: 0,0:11:54.00,0:11:56.00,Default,,0000,0000,0000,,całkowicie nie ma racji bytu. Dialogue: 0,0:11:56.00,0:11:59.00,Default,,0000,0000,0000,,Stąd też wymyśliłam alternatywę, Dialogue: 0,0:11:59.00,0:12:02.00,Default,,0000,0000,0000,,którą nazwałam Sitopia. Ze starożytnej Greki Dialogue: 0,0:12:02.00,0:12:04.00,Default,,0000,0000,0000,,„sitos” oznacza żywność, a „topos” miejsce. Dialogue: 0,0:12:04.00,0:12:06.00,Default,,0000,0000,0000,,Wierzę, że teraz właśnie żyjemy w Sitopii. Dialogue: 0,0:12:06.00,0:12:09.00,Default,,0000,0000,0000,,Żyjemy w świecie ukształtowanym przez żywność, Dialogue: 0,0:12:09.00,0:12:12.00,Default,,0000,0000,0000,,i jeżeli mamy świadomość tego, możemy wykorzystać żywność jako potężne narzędzie -- Dialogue: 0,0:12:12.00,0:12:16.00,Default,,0000,0000,0000,,narzędzie koncepcyjne, narzędzie projektujące, po to właśnie by inaczej wykreować świat. Dialogue: 0,0:12:16.00,0:12:21.00,Default,,0000,0000,0000,,Jak wyglądałaby Sitopia, gdybyśmy mogli ją zobaczyć? Dialogue: 0,0:12:21.00,0:12:23.00,Default,,0000,0000,0000,,Cóż, myślę że wyglądałaby właśnie tak. Dialogue: 0,0:12:23.00,0:12:25.00,Default,,0000,0000,0000,,Muszę pokazać ten slajd, głównie ze względu na minę psa. Dialogue: 0,0:12:25.00,0:12:28.00,Default,,0000,0000,0000,,Mniejsza z tym, to jest -- (Śmiech) Dialogue: 0,0:12:28.00,0:12:30.00,Default,,0000,0000,0000,,to jedzenie jest w centrum ludzkiego życia, Dialogue: 0,0:12:30.00,0:12:32.00,Default,,0000,0000,0000,,jest punktem centralnym życia rodzinnego, po przez celebrowanie posiłków, Dialogue: 0,0:12:32.00,0:12:34.00,Default,,0000,0000,0000,,znajdowanie przyjemności i czasu dla nich. Dialogue: 0,0:12:34.00,0:12:37.00,Default,,0000,0000,0000,,Jest to miejsce, które żywność powinna zajmować w naszym społeczeństwie. Dialogue: 0,0:12:37.00,0:12:42.00,Default,,0000,0000,0000,,Sceny takie jak ta nie będą możliwe, dopóki nie będzie takich ludzi. Dialogue: 0,0:12:42.00,0:12:44.00,Default,,0000,0000,0000,,A tak na marginesie, mogą to być też mężczyźni. Dialogue: 0,0:12:44.00,0:12:47.00,Default,,0000,0000,0000,,Mówię tu o ludziach, którzy myślą o żywności, Dialogue: 0,0:12:47.00,0:12:49.00,Default,,0000,0000,0000,,spoglądają w przyszłość, planują, Dialogue: 0,0:12:49.00,0:12:51.00,Default,,0000,0000,0000,,a patrząc na stos surowych warzyw Dialogue: 0,0:12:51.00,0:12:53.00,Default,,0000,0000,0000,,umieją je rozpoznać. Dialogue: 0,0:12:53.00,0:12:56.00,Default,,0000,0000,0000,,Takich właśnie ludzi potrzebujemy. Jesteśmy częścią systemu, Dialogue: 0,0:12:56.00,0:12:59.00,Default,,0000,0000,0000,,a bez tego typu ludzi nie możemy mieć takich miejsc. Dialogue: 0,0:12:59.00,0:13:02.00,Default,,0000,0000,0000,,A oto slajd który wybrałam celowo, ponieważ pokazuje mężczyznę kupującego warzywa, Dialogue: 0,0:13:02.00,0:13:06.00,Default,,0000,0000,0000,,ale na targu sieciowym, gdzie sprzedawana jest żywność lokalna. Dialogue: 0,0:13:06.00,0:13:08.00,Default,,0000,0000,0000,,Jest to dość powszechne. Świeża żywność Dialogue: 0,0:13:08.00,0:13:10.00,Default,,0000,0000,0000,,jest częścią społecznego życia miasta. Dialogue: 0,0:13:10.00,0:13:13.00,Default,,0000,0000,0000,,Ponieważ bez świeżej, lokalnej żywności nie można mieć takich miejsc. Dialogue: 0,0:13:13.00,0:13:16.00,Default,,0000,0000,0000,,Ponadto żywność, która rośnie lokalnie jest częścią miejscowego krajobrazu, Dialogue: 0,0:13:16.00,0:13:18.00,Default,,0000,0000,0000,,a nie tylko nic nie wartym towarem, Dialogue: 0,0:13:18.00,0:13:20.00,Default,,0000,0000,0000,,pochodzącym z jakiejś nieznanej „dziury”. Dialogue: 0,0:13:20.00,0:13:22.00,Default,,0000,0000,0000,,Obrazek przedstawiający krowy, Dialogue: 0,0:13:22.00,0:13:24.00,Default,,0000,0000,0000,,czy wielkie sterty obornika. Dialogue: 0,0:13:24.00,0:13:27.00,Default,,0000,0000,0000,,To właśnie łączy wszystko w jedną całość. Dialogue: 0,0:13:27.00,0:13:29.00,Default,,0000,0000,0000,,A oto projekt społecznościowy, Dialogue: 0,0:13:29.00,0:13:31.00,Default,,0000,0000,0000,,który odwiedziłam ostatnio w Toronto. Dialogue: 0,0:13:31.00,0:13:33.00,Default,,0000,0000,0000,,Jest to szklarnia, w którym dzieci uczą się Dialogue: 0,0:13:33.00,0:13:36.00,Default,,0000,0000,0000,,o żywności i gdzie hodują swoje własne roślinki. Dialogue: 0,0:13:36.00,0:13:39.00,Default,,0000,0000,0000,,Ta np. nazywa się Kevin, być może Dialogue: 0,0:13:39.00,0:13:41.00,Default,,0000,0000,0000,,należy do chłopca o imieniu Kelvin. Tego nie wiem. Dialogue: 0,0:13:41.00,0:13:44.00,Default,,0000,0000,0000,,Tego typu projekty są bardzo ważne, Dialogue: 0,0:13:44.00,0:13:48.00,Default,,0000,0000,0000,,ponieważ mają na celu ponowne połączenie nas z naturą. Dialogue: 0,0:13:48.00,0:13:50.00,Default,,0000,0000,0000,,Jak dla mnie Sitopia, jest sposobem postrzegania. Dialogue: 0,0:13:50.00,0:13:54.00,Default,,0000,0000,0000,,W zasadzie uznawane jest, że Sitopia Dialogue: 0,0:13:54.00,0:13:56.00,Default,,0000,0000,0000,,funkcjonuje na niewielkich obszarach, praktycznie wszędzie. Dialogue: 0,0:13:56.00,0:13:58.00,Default,,0000,0000,0000,,Sztuką jest połączenie tych obszarów w jedną całość, Dialogue: 0,0:13:58.00,0:14:01.00,Default,,0000,0000,0000,,tak by jedzenie stało się sposobem postrzegania. Dialogue: 0,0:14:01.00,0:14:04.00,Default,,0000,0000,0000,,Jeżeli to zrobimy, przestaniemy patrzeć na miasta Dialogue: 0,0:14:04.00,0:14:07.00,Default,,0000,0000,0000,,jak na wielkie bezproduktywne plamy, jak ta tutaj. Dialogue: 0,0:14:07.00,0:14:09.00,Default,,0000,0000,0000,,Spojrzymy na nie raczej, jak na Dialogue: 0,0:14:09.00,0:14:12.00,Default,,0000,0000,0000,,część produktywnej organicznej struktury, Dialogue: 0,0:14:12.00,0:14:14.00,Default,,0000,0000,0000,,której są nieodłącznym elementem, Dialogue: 0,0:14:14.00,0:14:16.00,Default,,0000,0000,0000,,połączone symbiotycznie. Dialogue: 0,0:14:16.00,0:14:18.00,Default,,0000,0000,0000,,Ale oczywiście, to nie tylko wspaniały obraz. Dialogue: 0,0:14:18.00,0:14:21.00,Default,,0000,0000,0000,,Jeżeli pragniemy by już nie produkowano żywności w taki sposób, Dialogue: 0,0:14:21.00,0:14:23.00,Default,,0000,0000,0000,,powinniśmy więcej myśleć o permakulturze. Dialogue: 0,0:14:23.00,0:14:25.00,Default,,0000,0000,0000,,Dlatego też uważam, że obraz ten Dialogue: 0,0:14:25.00,0:14:27.00,Default,,0000,0000,0000,,podsumowuje sposób w jaki powinniśmy myśleć. Dialogue: 0,0:14:27.00,0:14:29.00,Default,,0000,0000,0000,,Jest to zupełnie nowe podejście do sposobu, Dialogue: 0,0:14:29.00,0:14:32.00,Default,,0000,0000,0000,,w jaki żywność kształtuje nasze życie. Dialogue: 0,0:14:32.00,0:14:35.00,Default,,0000,0000,0000,,Jest to najlepsza wizja tego, jaką znam, i pochodzi ona sprzed 650 lat. Dialogue: 0,0:14:35.00,0:14:38.00,Default,,0000,0000,0000,,Jest to „Alegoria dobrych rządów” namalowana przez Ambrogio Lorenzetti. Dialogue: 0,0:14:38.00,0:14:41.00,Default,,0000,0000,0000,,Przedstawia zależność pomiędzy miastem a wsią. Dialogue: 0,0:14:41.00,0:14:44.00,Default,,0000,0000,0000,,Myślę, że przesłanie obrazu jest bardzo czytelne. Dialogue: 0,0:14:44.00,0:14:46.00,Default,,0000,0000,0000,,Jeżeli miasto zadba o wieś, Dialogue: 0,0:14:46.00,0:14:48.00,Default,,0000,0000,0000,,to wieś zadba też o miasto. Dialogue: 0,0:14:48.00,0:14:50.00,Default,,0000,0000,0000,,Chciałabym się was zapytać Dialogue: 0,0:14:50.00,0:14:53.00,Default,,0000,0000,0000,,co namalowałby Lorenzetti Dialogue: 0,0:14:53.00,0:14:55.00,Default,,0000,0000,0000,,gdyby ten obraz powstał w naszych czasach. Dialogue: 0,0:14:55.00,0:14:58.00,Default,,0000,0000,0000,,Jak wyglądałaby alegoria dobrych rządów dzisiaj? Dialogue: 0,0:14:58.00,0:15:00.00,Default,,0000,0000,0000,,Myślę, że jest to nie cierpiące zwłoki pytanie. Dialogue: 0,0:15:00.00,0:15:02.00,Default,,0000,0000,0000,,Pytanie które musimy zadać Dialogue: 0,0:15:02.00,0:15:04.00,Default,,0000,0000,0000,,i na które musimy odpowiedzieć. Dialogue: 0,0:15:04.00,0:15:07.00,Default,,0000,0000,0000,,Mamy świadomość tego, że jesteśmy tym co jemy. Dialogue: 0,0:15:07.00,0:15:09.00,Default,,0000,0000,0000,,Musimy sobie uświadomić, że świat wygląda tak jak wygląda nasza żywność. Dialogue: 0,0:15:09.00,0:15:11.00,Default,,0000,0000,0000,,Jeżeli podchwycimy ten pomysł, wykorzystamy żywność Dialogue: 0,0:15:11.00,0:15:15.00,Default,,0000,0000,0000,,jako naprawdę potężne narzędzie do lepszego kształtowania świata. Dialogue: 0,0:15:15.00,0:15:17.00,Default,,0000,0000,0000,,Dziękuję bardzo. Dialogue: 0,0:15:17.00,0:15:20.00,Default,,0000,0000,0000,,(Oklaski)