0:00:15.448,0:00:18.771
Các bạn biết bí mật lớn nhất của lịch sử là gì ko?

0:00:18.771,0:00:21.688
Là lịch sử có thể được thay đổi.

0:00:21.688,0:00:22.501
và ừ, ừ, tôi biết

0:00:22.501,0:00:24.239
mọi người đều nói không thể thay đổi lịch sử

0:00:24.239,0:00:25.605
nhưng có thể đấy.

0:00:25.605,0:00:27.059
Và hôm nay, chúng ta sẽ cùng nói về việc

0:00:27.059,0:00:30.176
làm thế nào mà lịch sử không chỉ là một thứ đi lùi,

0:00:30.176,0:00:31.826
lịch sử cũng tiến về phía trước.

0:00:31.826,0:00:34.204
và tất cả những thứ tốt đẹp, những thứ chưa diễn ra

0:00:34.204,0:00:37.516
vẫn đang chờ để viết nên lịch sử.

0:00:37.516,0:00:39.002
Vậy làm cách nào để bạn có thể thay đổi được lịch sử?

0:00:39.002,0:00:40.698
Tôi sắp chia sẻ cho các bạn

0:00:40.698,0:00:43.988
3 điều mà hằng đêm tôi vẫn nói với con mình

0:00:43.988,0:00:45.705
lúc tôi đưa chúng vào giường ngủ.

0:00:45.705,0:00:46.071
Sự thật đấy.

0:00:46.071,0:00:47.534
I lấy ý tưởng này từ bạn mình

0:00:47.534,0:00:49.892
bạn tôi đã kể cho tôi điều mà [br]cha anh ấy từng chia sẻ với anh ấy.

0:00:49.892,0:00:51.925
Cứ mỗi đêm, khi tôi đưa bọn trẻ đi ngủ,

0:00:51.925,0:00:53.529
Tôi dặn chúng 3 điều.

0:00:53.529,0:00:54.627
ước mơ thật lớn,

0:00:54.627,0:00:55.688
làm việc chăm chỉ,

0:00:55.688,0:00:57.549
và hãy khiêm tốn.

0:00:57.549,0:00:58.390
Vậy cùng xem xét cả 3 điều này.

0:00:58.390,0:00:59.436
Đầu tiên là ước mơ lớn.

0:00:59.436,0:01:03.033
Bạn biết ai có những giấc mơ lớn lao nhất không?

0:01:03.033,0:01:05.271
Các bạn, các bạn trẻ.

0:01:05.271,0:01:07.523
Bạn có biết Martin Luther King, Jr. bao nhiêu tuổi

0:01:07.523,0:01:08.927
lúc trở thành người lãnh đạo

0:01:08.927,0:01:11.881
cuộc tẩy chay xe buýt nổi tiếng nhất [br]trong lịch sử không?

0:01:11.881,0:01:13.528
Ông ấy mới 26.

0:01:13.528,0:01:14.965
Thế bạn biết Amelia Earhart bao nhiêu tuổi

0:01:14.965,0:01:17.096
lúc phá vỡ kỉ lục thể giới không?

0:01:17.096,0:01:18.344
25

0:01:18.344,0:01:20.171
Bạn có biết Steve Jobs bao nhiêu tuổi

0:01:20.171,0:01:22.581
khi đồng sáng lập nên tập đoàn Apple

0:01:22.581,0:01:23.999
21

0:01:23.999,0:01:26.833
Bạn biết Jerry Siegel và Joe Shuster bao nhiêu tuổi

0:01:26.833,0:01:30.891
lúc nghĩ ra ý tưởng về [br]siêu anh hùng tuyệt nhất mọi thời đại,

0:01:30.891,0:01:33.743
siêu anh hùng đầu tiên, [br]mà họ đặt cho cái tên "Superman"?

0:01:33.743,0:01:36.592
Những anh chàng đó chỉ mới 17 tuổi!

0:01:36.592,0:01:40.295
2 thằng nhóc 17 tuổi sáng tạo ra Superman.

0:01:40.295,0:01:41.456
Trông cũng không đẹp trai cho lắm.

0:01:41.456,0:01:43.565
Nhìn ảnh là thấy, đúng không?

0:01:43.565,0:01:45.449
Họ không nổi tiếng.

0:01:45.449,0:01:46.973
Không có tiền,

0:01:46.973,0:01:49.774
nhưng lại là đôi bạn thân ấp ủ cùng một giấc mơ.

0:01:49.774,0:01:51.310
Và chỉ với trí tưởng tượng của mình,

0:01:51.310,0:01:53.742
họ mang Superman đến với thế giới.

0:01:53.742,0:01:57.892
Và tôi biết, sáng tạo ra Superman là giấc mơ to lớn[br]chỉ có được một lần trong đời

0:01:57.892,0:02:00.906
tôi lại muốn kể cho các bạn nghe về Alexandra Scott.

0:02:00.906,0:02:02.778
còn được gọi là Alex

0:02:02.778,0:02:05.385
Alex được chẩn đoán mắc bệnh ung thư

0:02:05.385,0:02:07.396
thậm chí trước cả khi cô bé tròn một tuổi,

0:02:07.396,0:02:09.623
và cuộc sống duy nhất mà cô bé biết là:

0:02:09.623,0:02:13.141
ốm đau, hoá trị và phẫu thuật.

0:02:13.141,0:02:15.024
Lúc lên bốn, Alex hỏi cha mẹ

0:02:15.024,0:02:18.234
liệu mình có thể bán nước chanh ở trước sân không?

0:02:18.234,0:02:19.570
Cô bé làm vậy ko phải để kiếm tiền mua gì cho mình

0:02:19.570,0:02:20.774
mà là để quyên tiền

0:02:20.774,0:02:24.941
đưa cho các bác sĩ để giúp đỡ trẻ ung thư.

0:02:24.941,0:02:30.328
Đấy, chỉ trong một ngày thôi, [br]hàng nước chanh thu về 2.000 đô!

0:02:30.328,0:02:31.759
Nhưng đây mới là điều tôi thích:

0:02:31.759,0:02:35.111
không lâu sau, các hàng nước chanh khác bắt đầu mở

0:02:35.111,0:02:36.977
cùng in tên Alex.

0:02:36.977,0:02:40.351
Cuối cùng, họ quyên được 200.000 đô.

0:02:40.351,0:02:42.173
Và Alex lại đặt ra mục tiêu mới.

0:02:42.173,0:02:44.083
Cô bé kêu gọi quyên góp 1 triệu đô.

0:02:44.083,0:02:46.870
Ngày 12 tháng 6 năm 2004,

0:02:46.870,0:02:49.344
hàng trăm hàng bán nước chanh mọc lên

0:02:49.344,0:02:52.022
ở mọi bang trong nước.

0:02:52.022,0:02:55.603
Người dân thường đứng bán nước, đường và chanh

0:02:55.603,0:02:57.981
để giúp trẻ em ung thư.

0:02:57.981,0:02:59.327
Gần 2 tháng sau,

0:02:59.327,0:03:02.685
Alex mất khi cha mẹ còn đang nắm tay cô.

0:03:02.685,0:03:04.569
Lúc đấy cô bé được 8 tuổi.

0:03:04.569,0:03:07.499
Nhưng trước khi mất, Alex nói mục tiêu của năm tới

0:03:07.499,0:03:09.509
sẽ là 5 triệu đô.

0:03:09.509,0:03:14.081
Đến hôm nay, số tiền cô bé muốn gây quỹ [br]đã đạt trên 45 triệu đô,

0:03:14.081,0:03:15.965
và vẫn tiếp tục tăng mạnh.

0:03:15.965,0:03:20.678
Một ý tưởng, một cô bé, một giấc mơ lớn.

0:03:20.678,0:03:21.390
Và bạn biết cô bé đã nói gì không?

0:03:21.390,0:03:22.899
Trích nguyên văn lời cô bé trước khi mất.

0:03:22.899,0:03:24.846
Cô bé bảo: "Ồ, chúng ta có thể làm được!

0:03:24.846,0:03:27.726
Nếu người khác cùng giúp, con nghĩ ta có thể làm được.

0:03:27.726,0:03:29.753
Con biết chúng ta có thể làm được điều này!"

0:03:29.753,0:03:30.593
Hãy ước mơ thật lớn,

0:03:30.593,0:03:32.740
tôi không quan tâm bạn bao nhiêu tuổi

0:03:32.740,0:03:34.858
và đừng cho phép bất kì ai nói với bạn điều ngược lại

0:03:34.858,0:03:37.153
bạn sẽ thay đổi được lịch sử.

0:03:37.153,0:03:38.977
Và điều này dẫn đến điều thứ 2 tôi nói với bọn trẻ:

0:03:38.977,0:03:40.314
làm việc chăm chỉ.

0:03:40.314,0:03:41.933
Điều này rất đơn giản, mọi người đều biết.

0:03:41.933,0:03:42.931
Làm việc chăm chỉ.

0:03:42.931,0:03:44.736
Tôi chứng kiến điều này từ cha mình

0:03:44.736,0:03:47.074
cha tôi mất cách đây vài tháng.

0:03:47.074,0:03:48.704
Lúc tôi lớn lên ở Brooklyn,

0:03:48.704,0:03:51.711
cha tôi đã làm việc chăm chỉ.

0:03:51.711,0:03:53.259
Ông không có tiền, chúng tôi không có tiền.

0:03:53.259,0:03:54.986
Ông làm việc vào mọi ngày thứ 7, mọi Chủ Nhật.

0:03:54.986,0:03:57.775
Tôi tận mắt thấy làm việc cật lực [br]vào cuối tuần là như thế nào.

0:03:57.775,0:04:00.166
Và tôi thấy việc vất vả nhất

0:04:00.166,0:04:03.766
là vững vàng trở lại khi phải đối mặt với thất bại.

0:04:03.766,0:04:05.941
Khi tôi bắt tay viết quyển sách đầu tiên của mình,

0:04:05.941,0:04:09.138
có đến 24 lá thư từ chối.

0:04:09.138,0:04:11.883
Nói rõ ra là chỉ 20 nhà xuất bản,

0:04:11.883,0:04:15.188
nhưng có đến 24 thư từ chối đấy!

0:04:15.188,0:04:17.006
Có nghĩa là có vài người viết cho tôi tận 2 lá

0:04:17.006,0:04:19.325
chỉ để chắc chắn tôi đã nắm được vấn đề.

0:04:19.325,0:04:22.272
Nhưng mãi cho đến tận cuốn sách thứ 9,

0:04:22.272,0:04:23.856
cuốn sách về các anh hùng cho con trai tôi,

0:04:23.856,0:04:28.412
tôi mới tìm được câu chuyện ưa thích về việc[br]làm việc chăm chỉ vượt qua thất bại.

0:04:28.412,0:04:30.735
Đó là câu chuyện về anh em nhà Wright[br]mà một người bạn kể tôi nghe

0:04:30.735,0:04:33.807
Mỗi lần bay thử may bay của mình,

0:04:33.807,0:04:38.129
họ đều mang đầy đủ các vật dụng hỗ trợ [br]cho các lần máy bay rơi.

0:04:38.129,0:04:39.510
Cũng có nghĩa là mỗi lần thử,

0:04:39.510,0:04:41.559
họ lại biết là họ sẽ thất bại.

0:04:41.559,0:04:43.023
và họ sẽ lại rơi và sẽ lại xây dưng lại,

0:04:43.023,0:04:44.307
và rơi và xây dựng lại,

0:04:44.307,0:04:46.513
và đó là lí do họ có thể cất cánh được.

0:04:46.513,0:04:47.846
Tôi rất thích câu chuyện này.

0:04:47.846,0:04:48.855
và muốn con trai mình cũng được nghe về nó,

0:04:48.855,0:04:49.945
tôi muốn con gái tôi nghe về nó,

0:04:49.945,0:04:52.142
tôi muốn tất cả mọi người hiểu rằng[br]nếu biết ước mơ thật lớn

0:04:52.142,0:04:54.648
làm việc chăm chỉ và chiến đấu với sự thất bại

0:04:54.648,0:04:56.415
bạn sẽ thay đổi được lịch sử

0:04:56.415,0:05:00.186
cũng như làm được điều chưa ai trên đời làm được.

0:05:00.186,0:05:02.566
Điều này dẫn tôi đến với điều cuối cùng:

0:05:02.566,0:05:03.941
hãy khiếm tốn.

0:05:03.941,0:05:04.573
Chuyện như sau

0:05:04.573,0:05:06.292
nếu bạn phát minh ra máy bay đầu tiên trên thế giới,

0:05:06.292,0:05:07.079
hay Superman,

0:05:07.079,0:05:09.114
hoặc cả 1 hàng bán nước chanh trị giá hàng triệu đô,

0:05:09.114,0:05:10.149
bạn chả cần phải khiêm tốn làm gì.

0:05:10.149,0:05:12.845
Bạn có thể xăm ngay trên mặt hàng chữ "Tôi là nhất"

0:05:12.845,0:05:13.407
Đúng chứ?

0:05:13.407,0:05:14.830
Nhưng lưu ý rằng

0:05:14.830,0:05:16.760
chả ai thích một thằng ngốc.

0:05:16.760,0:05:19.361
Thực ra thế giới cần bớt bớt những kẻ to mồm đi,

0:05:19.361,0:05:21.616
vì vậy hãy khiêm tốn!

0:05:21.616,0:05:24.409
Thomas Jefferson viết bản tuyên ngôn độc lập,

0:05:24.409,0:05:28.549
và bạn biết không ông ấy chưa bao giờ [br]nhận công lao này khi còn sống.

0:05:28.549,0:05:31.065
Mãi cho đến khi ông ấy chết rồi,

0:05:31.065,0:05:34.745
nhờ vào cáo phó, người Mỹ mới biết ông ấy là tác giả.

0:05:34.745,0:05:37.060
Đó là khiêm tốn.

0:05:37.060,0:05:38.491
Vậy nên bí quyết ở đây là:

0:05:38.491,0:05:39.253
ước mơ thật lớn,

0:05:39.253,0:05:40.111
làm việc thật chăm chỉ,

0:05:40.111,0:05:41.409
và hãy khiêm tốn.

0:05:41.409,0:05:43.333
"Chờ chút", bạn đang nghĩ, "Chỉ thế thôi sao?"

0:05:43.333,0:05:44.876
"Hả, ông vừa kể cả mớ chuyện rồi gì nữa?

0:05:44.876,0:05:46.267
Thế tôi thay đổi lịch sử kiểu gì đây?"

0:05:46.267,0:05:48.021
Đây là câu trả lời:

0:05:48.021,0:05:49.494
Lịch sử vẫn luôn mãi là

0:05:49.494,0:05:51.497
một mớ những câu chuyện,

0:05:51.497,0:05:52.768
mâu thuẫn,

0:05:52.768,0:05:53.489
quan trọng,

0:05:53.489,0:05:54.167
tầm phào,

0:05:54.167,0:05:55.872
câu chuyện của chúng ta.

0:05:55.872,0:05:57.153
Vậy làm sao bạn thay đổi được lịch sử?

0:05:57.153,0:06:00.180
Tất cả những gì phải làm là [br]viết nên câu chuyện của chính bạn.

0:06:00.180,0:06:02.627
Được không? Vâng, tôi nghiêm túc đấy, chỉ thế thôi.

0:06:02.627,0:06:05.243
Nếu người ta nghĩ lịch sử là một [br]đống sự kiện và ngày tháng phải ghi nhớ,

0:06:05.243,0:06:06.878
đó không phải là lịch sử đâu.

0:06:06.878,0:06:08.580
Lịch sử là một quá trình chọn lọc,

0:06:08.580,0:06:11.934
và mỗi ngày lại chọn một người trong chúng ta.

0:06:11.934,0:06:13.795
Câu hỏi duy nhất chỉ là bạn có nghe theo tiếng gọi ấy?

0:06:13.795,0:06:17.369
Và điều này lại đưa tôi tới điều quan trọng nhất[br]mà tôi sắp nói ra đây:

0:06:17.369,0:06:20.522
bạn sẽ thay đổi được lịch sử.

0:06:20.522,0:06:22.357
Vài người các bạn có thể thay đổi nó[br]theo những cách vĩ đại,

0:06:22.357,0:06:24.426
ảnh hưởng tới hàng triệu người.

0:06:24.426,0:06:26.413
Số khác lại làm theo cách của riêng mình,

0:06:26.413,0:06:29.112
giúp đỡ người thân trong gia đình[br]hoặc ai đó cần sự giúp đỡ.

0:06:29.112,0:06:30.655
Nhưng ngay bây giờ để tôi nói bạn nghe,

0:06:30.655,0:06:33.621
không có người nào quan trọng hơn người nào.

0:06:33.621,0:06:35.534
dù là bạn giúp đỡ nhiều người hay một người,

0:06:35.534,0:06:37.479
lịch sử liền thay đổi,

0:06:37.479,0:06:38.964
khi bạn hành động,

0:06:38.964,0:06:41.363
Nhưng khi bắt đầu viết nên câu chuyện của mình

0:06:41.363,0:06:43.496
nếu bạn lo sợ, chúng ta chắc chăn đều sẽ thế,

0:06:43.496,0:06:44.958
tôi muốn bạn nhớ một điều:

0:06:44.958,0:06:47.472
không ai sinh ra đã là anh hùng.

0:06:47.472,0:06:50.844
Mỗi một người chúng ta đề cập đến hôm nay,

0:06:50.844,0:06:52.897
dù là một kẻ thuyết giáo 26 tuổi,

0:06:52.897,0:06:54.650
hay 2 thằng hâm 17 tuổi,

0:06:54.650,0:06:56.501
hoặc một có bé mắc bệnh ung thư,

0:06:56.501,0:06:58.005
mỗi người bọn họ đều có những khoảnh khắc

0:06:58.005,0:06:59.287
mà họ nghi ngờ về bản thân,

0:06:59.287,0:07:01.267
như bạn, như tôi.

0:07:01.267,0:07:03.066
Những khoảnh khắc họ lo lắng về chuyện học hành

0:07:03.066,0:07:04.037
về tình bạn

0:07:04.037,0:07:05.918
lo liệu họ có được mọi người chấp nhận,

0:07:05.918,0:07:08.034
như bạn, như tôi.

0:07:08.034,0:07:10.358
Họ có những khoảng khắc lo sợ sự cô đơn và thất bại

0:07:10.358,0:07:11.817
lo liệu họ có thành công

0:07:11.817,0:07:14.188
như bạn, như tôi.

0:07:14.188,0:07:16.951
Nhưng điều tuyệt vời nhất lại là [br]bạn không cần phải

0:07:16.951,0:07:19.981
mở hàng nước chanh triệu đô để thay đổi thế giới,

0:07:19.981,0:07:22.549
tất cả những gì phải làm là giúp đỡ một người nào đó,

0:07:22.549,0:07:25.417
tốt bụng với ai đó, đó là câu trả lời.

0:07:25.417,0:07:26.751
Đó là điều tôi tin tưởng nhất,

0:07:26.751,0:07:29.205
nó nằm trong mỗi câu chuyện tôi vừa kể cho bạn.

0:07:29.205,0:07:31.999
Tôi tin rằng người bình thường [br]cũng thay đổi được thế giới.

0:07:31.999,0:07:33.281
Tôi không quan tâm bạn có bao nhiêu tiền,

0:07:33.281,0:07:34.157
Tôi không quan tâm bạn học trường nào,

0:07:34.157,0:07:35.847
những thứ đó với tôi đều vô nghĩa.

0:07:35.847,0:07:39.411
Tôi tin tưởng vào người bình thường [br]và khả năng ảnh hưởng tới thế giới của họ.

0:07:39.411,0:07:40.553
Tôi tin tưởng vào cha mình,

0:07:40.553,0:07:43.065
và một người liều lĩnh 25 tuổi tên Amelia,

0:07:43.065,0:07:46.400
và một cô bé bán nước chanh[br]không giống những cửa hàng khác.

0:07:46.400,0:07:51.289
Đó là lí do vì sao tôi tin vào vị anh hùng đã nói đến [br]ở đầu bài nói chuyện hôm nay: chàng Superman.

0:07:51.289,0:07:54.437
Với tôi, phần quan trong nhất [br]của câu chuyện không phải Superman.

0:07:54.437,0:07:57.694
mà chính là Clark Kent.

0:07:57.694,0:07:58.854
Bạn biết vì sao không?

0:07:58.854,0:08:00.546
Vì tất cả chúng ta đều là Clark Kent.

0:08:00.546,0:08:02.683
Tất cả chúng ta biết cảm giác [br]khi là mội người tẻ nhạt và tầm thường

0:08:02.683,0:08:05.267
ước rằng chúng ta có thể làm một điều gì đó[br]vượt quá cả sự tưởng tượng của bản thân.

0:08:05.267,0:08:06.409
Nhưng sự thật là:

0:08:06.409,0:08:09.158
tất cả chúng ta đều có thể làm điều gì đó không tưởng.

0:08:09.158,0:08:11.896
Tôi có 24 là thư từ chối xuất bản quyển sách đầu tay,

0:08:11.896,0:08:13.838
24 người bảo tôi từ bỏ,

0:08:13.838,0:08:15.675
Tôi không nhớ lại việc này và nói,

0:08:15.675,0:08:18.129
"Mình đúng còn họ đều sai rồi cười ha ha về họ".

0:08:18.129,0:08:21.956
Những gì tôi nhận ra khi ngẫm lại là [br]mỗi một lá thư từ chối

0:08:21.956,0:08:24.281
bảo tôi phải làm việc chăm hơn, ước mơ lớn hơn,

0:08:24.281,0:08:25.351
và bạn nên tin rằng

0:08:25.351,0:08:26.852
điều đó làm tôi khiêm tốn hơn,

0:08:26.852,0:08:30.147
nhưng cũng làm tôi muốn nó hơn bất kì thứ gì.

0:08:30.147,0:08:32.030
Vì vậy dù là bạn mơ ước to tát về điều gì đi nữa,

0:08:32.030,0:08:34.239
dù bạn làm việc chăm chỉ đến đâu đi nữa,

0:08:34.239,0:08:35.491
đừng cho phép ai bảo bạn rằng,

0:08:35.491,0:08:36.525
bạn quá trẻ,

0:08:36.525,0:08:39.567
và đừng để ai bảo bạn rằng không đươc.

0:08:39.567,0:08:41.824
Mỗi cuộc đời đều tạo nên lịch sử.

0:08:41.824,0:08:44.080
Và mỗi cuộc đời là một câu chuyện.

0:08:44.080,0:08:45.231
Cảm ơn các bạn.