WEBVTT

00:00:15.228 --> 00:00:18.511
Tarihin en büyük sırrını biliyor musunuz ?

00:00:18.511 --> 00:00:21.498
Bu sır ise şu: Tarih değiştirilebilir.

00:00:21.498 --> 00:00:22.521
Biliyorum,

00:00:22.521 --> 00:00:24.469
tarih değiştirilemez der herkes.

00:00:24.469 --> 00:00:25.675
Ama değiştirilebilir.

00:00:25.675 --> 00:00:29.609
Bugün tarihin yalnızca
geriye giden bir şey olmadığını

00:00:29.616 --> 00:00:31.826
ileriye de gittiğini konuşacağız.

00:00:31.826 --> 00:00:34.424
Henüz gerçekleşmeyen 
tüm o büyük şeyler,

00:00:34.424 --> 00:00:37.216
tarihin yazılmayı bekleyen parçasıdır.

00:00:37.216 --> 00:00:39.002
Peki, tarih nasıl değiştirilir?

00:00:39.002 --> 00:00:43.008
Sizlere bunu, çocuklarıma
her gece yatmadan önce söylediğim

00:00:43.008 --> 00:00:45.565
üç şeyi anlatarak göstereceğim.

00:00:45.565 --> 00:00:46.291
Bu doğru.

00:00:46.291 --> 00:00:47.674
Bu fikri bir dostumdan aldım.

00:00:47.674 --> 00:00:49.892
O da babasından duymuş.

00:00:49.892 --> 00:00:52.005
Çocuklarımı gece yatağa yatırırken

00:00:52.005 --> 00:00:53.609
onlara üç şey söylerim:

00:00:53.609 --> 00:00:54.777
büyük hayaller kurun,

00:00:54.777 --> 00:00:55.688
sıkı çalışın,

00:00:55.688 --> 00:00:57.339
mütevazı olun.

00:00:57.339 --> 00:00:58.580
Tek tek bakalım.

00:00:58.580 --> 00:00:59.526
Önce büyük hayaller.

00:00:59.526 --> 00:01:02.783
En büyük hayalleri kimler kurar?

00:01:02.783 --> 00:01:04.811
Siz gençler.

00:01:04.811 --> 00:01:08.773
Martin Luther King tarihin 
en büyük otobüs boykotuna

00:01:08.773 --> 00:01:11.881
önderlik ederken kaç yaşındaydı?

00:01:11.881 --> 00:01:13.438
26 yaşındaydı.

00:01:13.438 --> 00:01:16.935
Amelia Earhart dünya 
rekorunu kaç yaşında kırdı?

00:01:16.936 --> 00:01:18.094
25.

00:01:18.094 --> 00:01:22.401
Steve Jobs, Apple'ı kaç yaşında kurdu?

00:01:22.401 --> 00:01:23.609
21.

00:01:23.609 --> 00:01:26.833
Jerry Siegel ve Joe Shuster

00:01:26.833 --> 00:01:30.781
tüm zamanların en büyük
süper kahramanı ''Süpermen''i


00:01:30.781 --> 00:01:33.283
kaç yaşında yarattılar?

00:01:33.283 --> 00:01:36.302
Bu çocuklar 17 yaşındaydı!

00:01:36.302 --> 00:01:39.765
17 yaşında 2 çocuk Süpermen'i yarattı.

00:01:39.765 --> 00:01:41.266
Yakışıklı değillerdi.

00:01:41.266 --> 00:01:43.375
Resme bakın, haksız mıyım?

00:01:43.375 --> 00:01:45.279
Popüler değillerdi.

00:01:45.279 --> 00:01:46.973
Hiç paraları yoktu.

00:01:46.973 --> 00:01:49.834
Ama onlar, bir hayali 
paylaşan iki sıkı dosttu.

00:01:49.834 --> 00:01:51.500
Yalnızca hayal güçleriyle

00:01:51.500 --> 00:01:53.602
Süpermen'i dünyaya hediye ettiler.

00:01:53.602 --> 00:01:57.892
Biliyorum, Süpermen'i yaratmak hayatta
bir kez gerçekleşecek büyük bir hayal.

00:01:57.892 --> 00:02:00.906
Sizlere Alexandra Scott'dan 
bahsetmek istiyorum.

00:02:00.906 --> 00:02:02.778
Alex diye biliniyor.

00:02:02.778 --> 00:02:05.385
Alex'e henüz 1 yaşında bile değilken

00:02:05.385 --> 00:02:07.396
kanser teşhisi konuldu.

00:02:07.396 --> 00:02:12.543
Hayatı; hastalık, kemoterapi
ve ameliyatla geçiyordu.

00:02:12.543 --> 00:02:15.294
4 yaşında anne babasına sordu:

00:02:15.294 --> 00:02:18.134
''Yol kenarına limonata 
tezgahı açabilir miyim?''

00:02:18.134 --> 00:02:21.260
Kazanacağı parayı kendisine
bir şey almak için değil

00:02:21.264 --> 00:02:24.401
kanserli çocuklara 
yardım için kullanacaktı.

00:02:24.401 --> 00:02:30.298
Alex, limonata tezgahından 
1 günde 2.000 dolar kazandı.

00:02:30.298 --> 00:02:31.759
Asıl hoşuma giden şu:

00:02:31.759 --> 00:02:35.111
Çok geçmeden limonata tezgahları çoğaldı.

00:02:35.111 --> 00:02:36.977
Hepsinin üzerinde Alex'in adı vardı.

00:02:36.977 --> 00:02:40.271
En sonunda 200.000 dolar topladılar.

00:02:40.271 --> 00:02:44.073
Sonrasında Alex yeni hedefi
1 milyon dolar olarak belirledi.

00:02:44.083 --> 00:02:46.790
12 Haziran 2004'te

00:02:46.790 --> 00:02:51.814
ülkenin her eyaletinde
yüzlerce limonata tezgahı açıldı.

00:02:51.822 --> 00:02:57.801
Sıradan insanlar kanserli çocuklara 
yardım için su, şeker ve limon satıyordu.

00:02:57.801 --> 00:02:59.327
Neredeyse 2 ay sonra

00:02:59.327 --> 00:03:02.685
Alex anne ve babası 
elini tutarken hayatını kaybetti.

00:03:02.685 --> 00:03:04.569
8 yaşındaydı.

00:03:04.569 --> 00:03:09.489
Ama ölmeden önce ertesi yılın hedefini
5 milyon dolar olarak belirlemişti.

00:03:09.509 --> 00:03:14.081
Bugün onun hayali 45 milyon 
dolara ulaşmış durumda

00:03:14.081 --> 00:03:15.965
ve giderek artıyor.

00:03:15.965 --> 00:03:20.078
Bir fikir, bir kız, bir büyük hayal.

00:03:20.078 --> 00:03:23.280
Ölmeden önce aynen şunu demiş:

00:03:23.280 --> 00:03:24.846
"Başarabiliriz!

00:03:24.846 --> 00:03:27.816
İnsanlar bana yardım ederse
bence başarabiliriz.

00:03:27.816 --> 00:03:29.753
Başarabileceğimizi biliyorum."

00:03:29.753 --> 00:03:30.793
Büyük düşünün.

00:03:30.813 --> 00:03:32.740
Yaşınız kaç olursa olsun.

00:03:32.740 --> 00:03:34.858
Aksini söyleyenlere kulak asmayın.

00:03:34.858 --> 00:03:36.733
Tarihi değiştireceksiniz.

00:03:36.733 --> 00:03:38.977
Çocuklarıma söylediğim ikinci şeyde sıra:

00:03:38.977 --> 00:03:40.314
sıkı çalışın.

00:03:40.314 --> 00:03:41.933
Herkesin bildiği basit bir şey.

00:03:41.933 --> 00:03:42.931
Sıkı çalışın.

00:03:42.931 --> 00:03:44.736
Bunu babamda gördüm.

00:03:44.736 --> 00:03:47.074
Birkaç ay önce öldü babam.

00:03:47.074 --> 00:03:48.704
Brooklyn'de büyüdüm.

00:03:48.704 --> 00:03:51.121
Babam sıkı çalışırdı.

00:03:51.121 --> 00:03:53.259
Yoksuldu, yoksul büyüdük.

00:03:53.259 --> 00:03:54.986
Cumartesileri, pazarları çalışırdı.

00:03:54.986 --> 00:03:57.775
Sıkı çalışmanın ne olduğunu
her haftasonu görürdüm.

00:03:57.775 --> 00:04:03.296
En zor işin, başarısızlık karşısında
yılmamak olduğunu gördüm.

00:04:03.296 --> 00:04:05.941
İlk kitabımı yazarken

00:04:05.941 --> 00:04:09.138
24 adet ret cevabı aldım.

00:04:09.138 --> 00:04:11.883
Düşünün, sadece 20 yayınevi var

00:04:11.883 --> 00:04:14.718
ve ben 24 tane ret aldım.

00:04:14.718 --> 00:04:18.996
Yani, bazıları iyice emin 
olmam için beni iki kez reddetti.

00:04:18.996 --> 00:04:24.082
Ama oğlum için yazdığım kahramanlar
konulu 9. kitabımı yazarken

00:04:24.082 --> 00:04:28.112
yılmadan çalışmaya dair
favori öykümü buldum.

00:04:28.112 --> 00:04:31.165
Wright kardeşlere dair 
bir dostumun anlattığı bir öyküydü.

00:04:31.165 --> 00:04:33.807
Wright kardeşler ne zaman uçuş yapsalar

00:04:33.807 --> 00:04:37.959
birden fazla çakılmaya yetecek
malzeme alırlarmış yanlarına.

00:04:37.959 --> 00:04:41.560
Yani, her uçuşta başarısız 
olacaklarını bilirlermiş.

00:04:41.560 --> 00:04:44.573
Her defasında çakılır,
sonra uçağı onarırlarmış.

00:04:44.577 --> 00:04:46.513
Uçuş amaçları buymuş.

00:04:46.513 --> 00:04:47.846
Bu öyküye bayılıyorum.

00:04:47.846 --> 00:04:50.105
Oğlum ve kızım bu öyküyü bilsin istedim.

00:04:50.105 --> 00:04:51.862
Herkes bilsin istedim: 


00:04:51.872 --> 00:04:55.098
Büyük hayal kurup 
yılmadan sıkı çalışırsanız

00:04:55.098 --> 00:04:56.575
tarihi değiştirirsiniz.

00:04:56.575 --> 00:04:59.426
Daha önce yapılmamış olanı yaparsınız.

00:04:59.426 --> 00:05:02.106
Çocuklarıma söylediğim son şeyde sıra:

00:05:02.106 --> 00:05:03.771
mütevazı olun.

00:05:03.771 --> 00:05:04.573
Şöyle ki:

00:05:04.573 --> 00:05:09.094
Uçağın, Süpermen'in ya da milyonluk
limonata tezgahının mucidiyseniz

00:05:09.094 --> 00:05:10.329
tevazuya gerek yok.

00:05:10.329 --> 00:05:13.095
Yüzünüzde ''Ben en iyiyim!''
yazılı dövmeyle gezebilirsiniz.

00:05:13.095 --> 00:05:14.830
Ama unutmayın ki

00:05:14.830 --> 00:05:16.760
ahmakları kimse sevmez.

00:05:16.760 --> 00:05:19.361
Dünyada yeterince palavracı var.

00:05:19.361 --> 00:05:21.616
O yüzden mütevazı olun.

00:05:21.616 --> 00:05:24.409
Bağımsızlık Bildirgesi'ni 
yazan Thomas Jefferson

00:05:24.409 --> 00:05:27.979
bunu hiçbir zaman
kendine mal etmedi.

00:05:27.979 --> 00:05:31.485
Ortalama Amerikalılar, 
bildirgeyi onun yazdığını

00:05:31.485 --> 00:05:34.595
ölümünden sonra
ölüm ilanından öğrendiler.

00:05:34.595 --> 00:05:36.600
Tevazu budur.

00:05:36.600 --> 00:05:38.351
İşte, size büyük sır:

00:05:38.351 --> 00:05:39.293
büyük hayal kurun,

00:05:39.293 --> 00:05:40.111
sıkı çalışın,

00:05:40.111 --> 00:05:41.409
mütevazı kalın.

00:05:41.409 --> 00:05:42.983
''Bu mudur?'' diyorsunuz.

00:05:42.983 --> 00:05:45.106
''İki hikaye anlattın, ya sonra?

00:05:45.106 --> 00:05:46.587
Tarihi nasıl değiştireceğim?''

00:05:46.587 --> 00:05:48.021
İşte yanıtı:

00:05:48.021 --> 00:05:51.294
Tarih bütünüyle bir dizi hikayedir.

00:05:51.294 --> 00:05:52.828
Çatışan öyküler,

00:05:52.828 --> 00:05:54.329
büyük ve küçük öyküler,

00:05:54.337 --> 00:05:55.872
bizim öykülerimiz.

00:05:55.872 --> 00:05:57.153
Tarihi nasıl değiştirirsiniz?

00:05:57.153 --> 00:06:00.180
Tek yapmanız gereken
kendi öykünüzü yazmaktır.

00:06:00.180 --> 00:06:02.627
Hayır, ciddiyim. Hepsi bu.

00:06:02.627 --> 00:06:06.873
Tarihi, ezberlenmesi gereken olgu 
ve tarihler olarak görenler yanılıyor.

00:06:06.878 --> 00:06:08.580
Tarih bir seçim sürecidir.

00:06:08.580 --> 00:06:11.424
Tarih, her gün birimizi seçer.

00:06:11.424 --> 00:06:14.135
Mesele şu: Çağrıyı duyuyor musunuz?

00:06:14.135 --> 00:06:17.369
Bu da beni size söyleyeceğim
en önemli şeye getiriyor:

00:06:17.369 --> 00:06:20.162
tarihi değiştireceksiniz.

00:06:20.162 --> 00:06:24.427
Bazılarınız, milyonları etkileyen
büyük değişimler yaratacaksınız.

00:06:24.427 --> 00:06:26.643
Bazılarınız, daha kişisel değişimlerle

00:06:26.643 --> 00:06:29.112
ailenizden ya da etraftan 
birine yardım edeceksiniz.

00:06:29.112 --> 00:06:30.655
Ama hemen belirteyim ki

00:06:30.655 --> 00:06:33.621
bunların her ikisi de eşit önemde.

00:06:33.621 --> 00:06:37.484
İnsanlara birey ya da kitle bazında
yardım edince harekete geçmiş,

00:06:37.484 --> 00:06:39.254
tarihi değiştirmiş olursunuz.

00:06:39.254 --> 00:06:41.363
Öykünüzü yazmaya başlayınca

00:06:41.363 --> 00:06:43.496
hepimiz kaçınılmaz bir korkuya kapılırız.

00:06:43.496 --> 00:06:44.958
Bilmenizi isterim ki

00:06:44.958 --> 00:06:47.472
kimse kahraman olarak doğmaz.

00:06:47.472 --> 00:06:50.004
Bahsettiğimiz kişilerin her birinin;

00:06:50.004 --> 00:06:52.657
26'sındaki vaizin de,

00:06:52.657 --> 00:06:54.650
17'sindeki inek öğrencilerin de,

00:06:54.650 --> 00:06:56.271
kanserli kızın da

00:06:56.271 --> 00:06:59.285
kendinden şüphe ettiği anlar olmuştur.

00:06:59.287 --> 00:07:01.177
Tıpkı siz ve ben gibi.

00:07:01.177 --> 00:07:04.046
Okula ve dostluklara dair 
kaygıları olmuştur.

00:07:04.046 --> 00:07:06.118
Başkalarından kabul görmeye dair.

00:07:06.118 --> 00:07:08.044
Tıpkı siz ve ben gibi.

00:07:08.044 --> 00:07:10.408
Yalnızlık ve başarısızlık
kaygısı duymuşlardır.

00:07:10.408 --> 00:07:12.147
Başarabilecekler miydi?

00:07:12.147 --> 00:07:14.188
Tıpkı siz ve ben gibi.

00:07:14.188 --> 00:07:16.431
Ama dünyayı değiştirmek için


00:07:16.431 --> 00:07:20.121
milyon dolarlık limonata tezgahına
sahip olmanız gerekmez.

00:07:20.121 --> 00:07:24.399
Tek yapmanız gereken 
bir insana yardım etmektir.

00:07:24.399 --> 00:07:25.397
Cevap budur.

00:07:25.397 --> 00:07:26.751
Kati inancım odur ki

00:07:26.751 --> 00:07:29.205
size anlattığım her öyküde bu var.

00:07:29.205 --> 00:07:31.619
Bence dünyayı sıradan insanlar değiştirir.

00:07:31.619 --> 00:07:33.421
Ne kadar paranızın olduğu,

00:07:33.421 --> 00:07:35.997
nerede okuduğunuz umrumda değil.

00:07:35.997 --> 00:07:39.411
Sıradan insana ve onun dünyayı
değiştirme gücüne inanıyorum.

00:07:39.411 --> 00:07:40.553
Babama inanıyorum.

00:07:40.553 --> 00:07:43.065
25 yaşındaki gözükara Amelia'ya,

00:07:43.065 --> 00:07:46.060
limonata satan küçük kıza inanıyorum.

00:07:46.060 --> 00:07:50.619
Bugün bahsettiğimiz o ilk kahramana,
Süpermen'e bu yüzden inanıyorum.

00:07:50.619 --> 00:07:54.437
Bence hikayenin en önemli 
kısmı Süpermen değil.

00:07:54.437 --> 00:07:57.444
En önemli kısım Clark Kent.

00:07:57.444 --> 00:07:58.704
Neden biliyor musunuz?

00:07:58.704 --> 00:08:00.416
Çünkü hepimiz Clark Kent'iz.

00:08:00.416 --> 00:08:02.803
Sıkıcı, sıradan olma 
hissini hepimiz biliriz.

00:08:02.803 --> 00:08:05.287
Bizi aşan bir şey yapmak isteriz.

00:08:05.287 --> 00:08:06.409
İşin gerçeği şu:

00:08:06.409 --> 00:08:09.158
Hepimiz bizi aşan bir şey yapabiliriz.

NOTE Paragraph

00:08:09.158 --> 00:08:11.496
İlk kitabım 24 ret aldı.

00:08:11.496 --> 00:08:13.698
24 insan bana vazgeç dedi.

00:08:13.698 --> 00:08:15.675
Dönüp baktığımda şunu demiyorum:

00:08:15.675 --> 00:08:18.129
''Görün işte, kaybettiniz, ben kazandım.''

00:08:18.129 --> 00:08:21.696
Geriye bakınca görüyorum ki
her mektup ''daha sıkı çalış''

00:08:21.696 --> 00:08:24.431
''daha büyük hayal kur'' diyordu.

00:08:24.431 --> 00:08:26.851
İnanın her mektup beni 
daha mütevazı yaptı.

00:08:26.852 --> 00:08:29.967
Aynı zamanda başarmayı
her şeyden çok istememi sağladı.

00:08:29.967 --> 00:08:32.180
Uğrunda sıkı çalıştığınız o büyük hayal

00:08:32.180 --> 00:08:34.169
ne olursa olsun

00:08:34.169 --> 00:08:37.671
kimsenin size ''hayır'' 
ya da ''çok gençsin''

00:08:37.671 --> 00:08:39.567
demesine izin vermeyin.

00:08:39.567 --> 00:08:41.824
Her yaşamın tarihte payı vardır.

00:08:41.824 --> 00:08:44.080
Her yaşam bir öyküdür.

00:08:44.080 --> 00:08:45.231
Teşekkürler.