0:00:07.369,0:00:09.722 Trong kinh thánh, [br]câu chuyện tháp Babel, 0:00:09.722,0:00:12.566 toàn thể loài người chỉ nói [br]một ngôn ngữ 0:00:12.566,0:00:14.818 cho tới khi bị chia [br]thành nhiều nhóm nhỏ 0:00:14.818,0:00:16.973 không thể hiểu lẫn nhau. 0:00:16.973,0:00:20.526 Chúng ta không biết liệu [br]ngôn ngữ căn nguyên có từng tồn tại, 0:00:20.526,0:00:23.792 nhưng lại biết rằng [br]ngày nay có hàng nghìn ngôn ngữ 0:00:23.792,0:00:27.021 bắt nguồn từ một vài ngôn ngữ ban đầu. 0:00:27.021,0:00:29.245 Tại sao chúng lại gia tăng nhiều đến vậy? 0:00:29.245,0:00:31.607 Thưở ban đầu của quá trình di cư, 0:00:31.607,0:00:33.652 thế giới có rất ít người. 0:00:33.652,0:00:36.621 Nhóm người có cùng ngôn ngữ và văn hoá 0:00:36.621,0:00:38.726 thường chia tách thành [br]các bộ lạc nhỏ hơn 0:00:38.726,0:00:42.166 trên đường tìm kiếm [br]các vùng đất mới và màu mỡ. 0:00:42.166,0:00:44.600 Khi di cư và dọn đến [br]những vùng đất mới, 0:00:44.600,0:00:46.611 họ trở nên xa cách [br]những người khác 0:00:46.611,0:00:48.512 và phát triển [br]theo các cách khác nhau. 0:00:48.512,0:00:51.565 Hàng thế kỷ sinh tồn trong điều kiện [br]khác nhau, thức ăn khác nhau 0:00:51.569,0:00:53.482 chạm trán với những hàng xóm khác nhau 0:00:53.482,0:00:56.886 biến một ngôn ngữ[br]có chung cách phát âm và từ vựng 0:00:56.886,0:00:59.197 thành những ngôn ngữ khác nhau, 0:00:59.197,0:01:02.912 tiếp tục cùng với[br]sự gia tăng và lan rộng của dân số. 0:01:02.912,0:01:06.597 Như những nhà phả hệ học, [br]các nhà ngôn ngữ cố ghép nối quá trình này 0:01:06.597,0:01:09.705 bằng cách lần theo dấu vết [br]các ngôn ngữ 0:01:09.705,0:01:12.651 tới tổ tiên hay ngôn ngữ nguyên thủy[br]của chúng. 0:01:12.651,0:01:16.865 Bằng cách này, những ngôn ngữ liên quan [br]được gộp thành một chủng loại, 0:01:16.865,0:01:20.271 có thể bao gồm nhiều nhánh [br]và nhiều phân nhóm. 0:01:20.271,0:01:23.936 Bằng cách nào, ta nhận diện[br]các ngôn ngữ có liên quan? 0:01:23.936,0:01:26.570 Không thể kết luận từ [br]các từ phát âm tương tự.[br] 0:01:26.570,0:01:31.942 Chúng thường không cùng cội nguồn [br]hay chỉ là vay mượn trực tiếp 0:01:31.942,0:01:34.756 Ngữ pháp và cú pháp [br]là những chỉ dẫn linh động hơn, 0:01:34.756,0:01:36.463 cũng như các từ vựng cơ bản, 0:01:36.463,0:01:39.146 như đại từ, số từ hay tính từ, 0:01:39.146,0:01:41.164 hầu như ít bị vay mượn. 0:01:41.164,0:01:43.790 Bằng cách so sánh [br]một cách hệ thống những đặc trưng 0:01:43.790,0:01:46.346 các cấu trúc thông thường [br]của sự thay đối âm thanh 0:01:46.346,0:01:48.516 và tương xứng giữa các ngôn ngữ, 0:01:48.516,0:01:50.741 các nhà ngôn ngữ nhận ra mối quan hệ, 0:01:50.741,0:01:52.988 theo dấu các đặc thù [br]của quá trình tiến hóa 0:01:52.988,0:01:56.723 thậm chí dựng lại ngôn ngữ căn nguyên [br]tưởng chừng đã mất dấu. 0:01:56.723,0:02:00.744 Họ thậm chí có thể đưa ra [br]các manh mối quan trọng khác, 0:02:00.744,0:02:04.683 như nguồn gốc khảo cổ[br]và lối sống của người cổ 0:02:04.683,0:02:06.542 dựa vào những từ ngữ bản địa, 0:02:06.542,0:02:08.501 và những từ vay mượn. 0:02:08.501,0:02:10.724 Có 2 vấn đề chính 0:02:10.724,0:02:13.049 khi xây dựng sơ đồ cây ngôn ngữ. 0:02:13.049,0:02:15.642 Thứ nhất là không có [br]một cách thức rõ ràng 0:02:15.642,0:02:17.795 chỉ ra nơi kết thúc [br]của nhánh dưới cùng, 0:02:17.795,0:02:22.755 ngôn ngữ địa phương nào nên được xét[br]là ngôn ngữ riêng lẻ. 0:02:22.755,0:02:25.248 Hán ngữ được phân[br]vào ngôn ngữ riêng, 0:02:25.248,0:02:29.052 nhưng phát ngôn [br]thay đổi một cách khó hiểu 0:02:29.052,0:02:31.017 trong khi người nói tiếng [br]Tây Ban Nha 0:02:31.017,0:02:32.885 và Bồ Đào Nha[br]lại có thể hiểu nhau. 0:02:32.885,0:02:35.626 Ngôn ngữ đang được sử dụng 0:02:35.626,0:02:38.041 không nằm gần khu vực nguyên phát, 0:02:38.041,0:02:40.111 mà có xu hướng dịch chuyển [br]dần dần, 0:02:40.111,0:02:42.621 vượt qua biên giới và sự phân chia 0:02:42.621,0:02:44.900 Khác biệt ngôn ngữ thường xảy ra 0:02:44.900,0:02:48.011 do thay đổi [br]quan điểm chính trị và dân tộc, 0:02:48.011,0:02:50.637 hơn là do đặc trưng ngôn ngữ. 0:02:50.637,0:02:52.877 Thế nên, trả lời cho: [br]"Có bao nhiêu ngôn ngữ?" 0:02:52.877,0:02:56.026 lại có thể là 3000 hay 8000 0:02:56.026,0:02:58.080 phụ thuộc vào người tính toán. 0:02:58.080,0:03:00.784 Vấn đề khác là 0:03:00.784,0:03:02.149 có rất ít bằng chứng[br] 0:03:02.149,0:03:05.255 đối với những ngôn ngữ xếp đầu 0:03:05.255,0:03:07.499 Sự phân chia hiện tại [br]các nhóm ngôn ngữ chính 0:03:07.499,0:03:11.975 thể hiện giới hạn chắc chắn mà tại đó [br]các mối quan hệ được thành lập 0:03:11.975,0:03:14.194 nghĩa là ngôn ngữ [br]trong các nhóm khác nhau 0:03:14.194,0:03:17.359 thường được cho là không liên quan [br]tại tất cả cấp độ. 0:03:17.359,0:03:18.819 Điều này có thể thay đổi. 0:03:18.819,0:03:21.593 Trong khi nhiều đề nghị [br]cho các mối quan hệ 0:03:21.593,0:03:23.706 hay cấp bậc cao hơn[br]mang tính chất suy đoán 0:03:23.706,0:03:27.005 một vài được chấp nhận rộng rãi[br]và một số khác cần được xem xét, 0:03:27.005,0:03:29.992 đặc biệt, ngôn ngữ thiểu số bản địa [br] 0:03:29.992,0:03:32.432 cần được nghiên cứu [br]một cách bao quát hơn. 0:03:32.432,0:03:35.293 Cách mà ngôn ngữ xuất hiện[br]vẫn còn mơ hồ 0:03:35.293,0:03:38.808 cũng như việc liệu ngôn ngữ [br]căn nguyên có được phổ biến 0:03:38.808,0:03:41.426 rải rác thông qua sự di cư. 0:03:41.426,0:03:44.158 Nhưng lần tới khi nghe tiếng nước ngoài, [br]hãy chú ý, 0:03:44.235,0:03:47.225 nó có thể không hẳn là [br]tiếng nước ngoài như bạn nghĩ.