[Script Info]
Title: 
[Events]
Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text
Dialogue: 0,0:00:07.37,0:00:09.72,Default,,0000,0000,0000,,In het Bijbelse verhaal \Nvan de Toren van Babel
Dialogue: 0,0:00:09.72,0:00:12.57,Default,,0000,0000,0000,,sprak de hele mensheid \Nooit één enkele taal
Dialogue: 0,0:00:12.57,0:00:14.82,Default,,0000,0000,0000,,totdat ze plots \Nin vele groepen uiteenvielen
Dialogue: 0,0:00:14.82,0:00:16.97,Default,,0000,0000,0000,,en elkaar niet meer begrepen.
Dialogue: 0,0:00:16.97,0:00:20.53,Default,,0000,0000,0000,,We weten niet of zo'n originele taal \Nooit heeft bestaan,
Dialogue: 0,0:00:20.53,0:00:23.79,Default,,0000,0000,0000,,maar we weten wel dat de duizenden \Ntalen die vandaag bestaan,
Dialogue: 0,0:00:23.79,0:00:27.02,Default,,0000,0000,0000,,zijn terug te voeren \Nnaar een veel kleiner aantal.
Dialogue: 0,0:00:27.02,0:00:29.24,Default,,0000,0000,0000,,Hoe kwamen we ooit \Naan zoveel talen?
Dialogue: 0,0:00:29.24,0:00:31.61,Default,,0000,0000,0000,,In de vroege dagen \Nvan de menselijke migratie
Dialogue: 0,0:00:31.61,0:00:33.65,Default,,0000,0000,0000,,was de wereld veel minder bevolkt.
Dialogue: 0,0:00:33.65,0:00:36.62,Default,,0000,0000,0000,,Groepen mensen die een enkele taal \Nen cultuur deelden,
Dialogue: 0,0:00:36.62,0:00:38.73,Default,,0000,0000,0000,,splitsten vaak op \Nin kleinere stammen,
Dialogue: 0,0:00:38.73,0:00:42.41,Default,,0000,0000,0000,,en gingen hun eigen weg op zoek \Nnaar vers wild en vruchtbare grond.
Dialogue: 0,0:00:42.41,0:00:44.85,Default,,0000,0000,0000,,Terwijl ze migreerden \Nnaar nieuwe plaatsen,
Dialogue: 0,0:00:44.85,0:00:46.51,Default,,0000,0000,0000,,raakten ze van elkaar geïsoleerd
Dialogue: 0,0:00:46.51,0:00:48.12,Default,,0000,0000,0000,,en ontwikkelden ze zich anders.
Dialogue: 0,0:00:48.12,0:00:50.20,Default,,0000,0000,0000,,Door eeuwen anders te leven,
Dialogue: 0,0:00:50.20,0:00:51.57,Default,,0000,0000,0000,,ander voedsel te eten
Dialogue: 0,0:00:51.57,0:00:53.48,Default,,0000,0000,0000,,en verschillende buren \Nte ontmoeten,
Dialogue: 0,0:00:53.48,0:00:57.46,Default,,0000,0000,0000,,veranderden gelijkaardige dialecten \Nmet gevarieerde uitspraak en woordenschat
Dialogue: 0,0:00:57.46,0:00:59.20,Default,,0000,0000,0000,,in totaal verschillende talen.
Dialogue: 0,0:00:59.20,0:01:02.91,Default,,0000,0000,0000,,Die bleven zich opdelen naarmate \Nde bevolking groeide en zich verspreidde.
Dialogue: 0,0:01:02.91,0:01:06.69,Default,,0000,0000,0000,,Net als genealogen proberen taalkundigen \Ndit proces in kaart te brengen
Dialogue: 0,0:01:06.69,0:01:09.70,Default,,0000,0000,0000,,door meerdere talen zo ver \Nals ze kunnen te traceren
Dialogue: 0,0:01:09.70,0:01:12.65,Default,,0000,0000,0000,,naar hun gemeenschappelijke \Nvoorouder of proto-taal.
Dialogue: 0,0:01:12.65,0:01:16.86,Default,,0000,0000,0000,,Een groep van alle zo verwante talen\Nwordt een taalfamilie genoemd.
Dialogue: 0,0:01:16.86,0:01:20.27,Default,,0000,0000,0000,,Die kan vele takken \Nen subgroepen bevatten.
Dialogue: 0,0:01:20.27,0:01:23.83,Default,,0000,0000,0000,,Maar hoe bepalen we \Nof talen verwant zijn?
Dialogue: 0,0:01:23.83,0:01:26.57,Default,,0000,0000,0000,,Gelijk klinkende woorden \Nvertellen ons niet veel.
Dialogue: 0,0:01:26.57,0:01:29.42,Default,,0000,0000,0000,,Het kunnen valse vrienden \Nof gewoon leenwoorden zijn,
Dialogue: 0,0:01:29.42,0:01:32.38,Default,,0000,0000,0000,,eerder dan dat ze een \Ngemeenschappelijke oorsprong hebben.
Dialogue: 0,0:01:32.38,0:01:35.08,Default,,0000,0000,0000,,Grammatica en syntaxis \Nzijn een betrouwbaarder gids,
Dialogue: 0,0:01:35.08,0:01:36.46,Default,,0000,0000,0000,,evenals de basiswoordenschat,
Dialogue: 0,0:01:36.46,0:01:39.15,Default,,0000,0000,0000,,zoals voornaamwoorden, \Ncijfers of verwantschapstermen,
Dialogue: 0,0:01:39.15,0:01:41.50,Default,,0000,0000,0000,,die minder waarschijnlijk ontleend werden.
Dialogue: 0,0:01:41.50,0:01:43.79,Default,,0000,0000,0000,,Door deze zaken \Nsystematisch te vergelijken
Dialogue: 0,0:01:43.79,0:01:46.79,Default,,0000,0000,0000,,en te letten op regelmatige \Npatronen van klankveranderingen
Dialogue: 0,0:01:46.79,0:01:48.56,Default,,0000,0000,0000,,en overeenkomsten tussen talen,
Dialogue: 0,0:01:48.56,0:01:50.50,Default,,0000,0000,0000,,kunnen taalkundigen relaties vinden,
Dialogue: 0,0:01:50.50,0:01:52.72,Default,,0000,0000,0000,,specifieke stappen \Nin hun evolutie traceren
Dialogue: 0,0:01:52.72,0:01:56.72,Default,,0000,0000,0000,,en zelfs oudere talen \Nzonder geschreven bronnen reconstrueren.
Dialogue: 0,0:01:56.72,0:02:00.74,Default,,0000,0000,0000,,Taalkunde kan zelfs andere belangrijke \Nhistorische aanwijzingen onthullen,
Dialogue: 0,0:02:00.74,0:02:04.20,Default,,0000,0000,0000,,zoals de geografische oorsprong \Nen levensstijl van oude volkeren
Dialogue: 0,0:02:04.20,0:02:06.72,Default,,0000,0000,0000,,op basis van welke woorden \Noorspronkelijk waren
Dialogue: 0,0:02:06.72,0:02:08.28,Default,,0000,0000,0000,,en welke ontleend werden.
Dialogue: 0,0:02:08.28,0:02:10.72,Default,,0000,0000,0000,,Taalkundigen ondervinden\Ntwee belangrijke problemen
Dialogue: 0,0:02:10.72,0:02:13.05,Default,,0000,0000,0000,,bij de constructie \Nvan deze taalfamiliebomen.
Dialogue: 0,0:02:13.05,0:02:15.64,Default,,0000,0000,0000,,Eén is dat er geen duidelijke \Nmanier is om te bepalen
Dialogue: 0,0:02:15.64,0:02:17.74,Default,,0000,0000,0000,,waar de takken \Nonderaan moeten eindigen.
Dialogue: 0,0:02:17.74,0:02:22.76,Default,,0000,0000,0000,,Welke dialecten moeten worden beschouwd\Nals afzonderlijke talen of vice versa.
Dialogue: 0,0:02:22.76,0:02:25.25,Default,,0000,0000,0000,,Chinees wordt geclassificeerd \Nals één enkele taal,
Dialogue: 0,0:02:25.25,0:02:29.05,Default,,0000,0000,0000,,maar de dialecten ervan \Nzijn soms wederzijds onbegrijpelijk,
Dialogue: 0,0:02:29.05,0:02:31.02,Default,,0000,0000,0000,,terwijl sprekers \Nvan Spaans en Portugees
Dialogue: 0,0:02:31.02,0:02:32.88,Default,,0000,0000,0000,,elkaar vaak kunnen begrijpen.
Dialogue: 0,0:02:32.88,0:02:38.01,Default,,0000,0000,0000,,Gesproken talen vallen niet in netjes \Nvan elkaar afgescheiden categorieën,
Dialogue: 0,0:02:38.04,0:02:40.11,Default,,0000,0000,0000,,maar gaan vaak geleidelijk\Nin elkaar over
Dialogue: 0,0:02:40.11,0:02:42.36,Default,,0000,0000,0000,,en overschrijden grenzen \Nen classificaties.
Dialogue: 0,0:02:42.36,0:02:44.90,Default,,0000,0000,0000,,Vaak is het verschil \Ntussen talen en dialecten
Dialogue: 0,0:02:44.90,0:02:48.01,Default,,0000,0000,0000,,een kwestie van veranderende \Npolitieke en nationale overwegingen
Dialogue: 0,0:02:48.01,0:02:50.22,Default,,0000,0000,0000,,in plaats van taalkundige kenmerken.
Dialogue: 0,0:02:50.22,0:02:53.55,Default,,0000,0000,0000,,Daarom ligt het antwoord \Nop hoeveel talen er zijn
Dialogue: 0,0:02:53.55,0:02:57.22,Default,,0000,0000,0000,,tussen 3.000 en 8.000,\Nafhankelijk van wie telt.
Dialogue: 0,0:02:57.22,0:03:00.78,Default,,0000,0000,0000,,Het andere probleem is dat \Nhoe verder we terug gaan in de tijd,
Dialogue: 0,0:03:00.78,0:03:02.15,Default,,0000,0000,0000,,naar de top van de boom,
Dialogue: 0,0:03:02.15,0:03:04.93,Default,,0000,0000,0000,,hoe minder we weten \Nover de talen daar.
Dialogue: 0,0:03:04.93,0:03:07.50,Default,,0000,0000,0000,,De huidige verdeling \Nvan de grote taalfamilies
Dialogue: 0,0:03:07.50,0:03:11.82,Default,,0000,0000,0000,,is de limiet waarop relaties met redelijke\Nzekerheid kunnen worden vastgesteld.
Dialogue: 0,0:03:11.82,0:03:14.46,Default,,0000,0000,0000,,Dat betekent dat de talen \Nvan verschillende families
Dialogue: 0,0:03:14.46,0:03:17.36,Default,,0000,0000,0000,,geacht worden op geen enkel niveau \Nverwant te zijn.
Dialogue: 0,0:03:17.36,0:03:18.82,Default,,0000,0000,0000,,Maar dit kan veranderen.
Dialogue: 0,0:03:18.82,0:03:21.59,Default,,0000,0000,0000,,Terwijl vele voorstellen \Nvoor relaties op hoger niveau -
Dialogue: 0,0:03:21.59,0:03:23.71,Default,,0000,0000,0000,,of superfamilies – \Nspeculatief zijn,
Dialogue: 0,0:03:23.71,0:03:25.44,Default,,0000,0000,0000,,zijn sommige algemeen aanvaard
Dialogue: 0,0:03:25.44,0:03:27.02,Default,,0000,0000,0000,,en worden andere overwogen,
Dialogue: 0,0:03:27.02,0:03:29.78,Default,,0000,0000,0000,,vooral voor inheemse talen \Nmet weinig sprekers
Dialogue: 0,0:03:29.78,0:03:31.76,Default,,0000,0000,0000,,die niet uitgebreid werden bestudeerd.
Dialogue: 0,0:03:31.76,0:03:34.90,Default,,0000,0000,0000,,Misschien zullen we nooit weten \Nhoe taal tot stand kwam,
Dialogue: 0,0:03:34.90,0:03:38.81,Default,,0000,0000,0000,,en of alle talen een \Ngemeenschappelijke voorouder hadden,
Dialogue: 0,0:03:38.81,0:03:41.03,Default,,0000,0000,0000,,verspreid door de babel van de migratie.
Dialogue: 0,0:03:41.03,0:03:44.16,Default,,0000,0000,0000,,Maar als je nog eens een vreemde taal \Nhoort, let er dan op.
Dialogue: 0,0:03:44.16,0:03:46.57,Default,,0000,0000,0000,,Misschien is ze niet zo vreemd \Nals je denkt.