0:00:06.273,0:00:09.882
[Jak radzić sobie z problemami[br]z prędkością czytania]

0:00:10.500,0:00:14.062
Ponieważ nie chcemy,[br]żeby widzom umknął żaden napis,

0:00:14.086,0:00:17.546
zawsze należy utrzymywać[br]przystępną "prędkość czytania",

0:00:17.570,0:00:22.103
czyli prędkość, z którą widz[br]musi umieć przeczytać napis,

0:00:22.127,0:00:24.594
zanim ten zniknie z ekranu.

0:00:25.343,0:00:29.291
Prędkość czytania to inaczej[br]liczba znaków na sekundę.

0:00:29.315,0:00:33.496
Maksymalna prędkość zależy od pisma[br]stosowanego w danym języku.

0:00:33.520,0:00:39.463
W przypadku alfabetu łacińskiego[br]maksimum to 21 znaków na sekundę.

0:00:40.440,0:00:44.791
Jeśli utrzymanie dobrej prędkości czytania[br]sprawia wam trudność,

0:00:44.815,0:00:47.120
mamy dla was kilka podpowiedzi.

0:00:47.771,0:00:52.387
Po pierwsze możecie dać widzowi[br]więcej czasu na przeczytanie napisu.

0:00:52.411,0:00:57.595
W tym celu przeciągnijcie koniec napisu,

0:00:57.619,0:01:02.488
zwiększając tak czas wyświetlania,[br]aż prędkość czytania wróci do normy.

0:01:03.504,0:01:07.715
Takie wydłużanie może przesunąć też[br]początek następnego napisu,

0:01:07.739,0:01:10.126
ale dobra prędkość czytania[br]jest zawsze ważniejsza

0:01:10.150,0:01:12.270
niż idealna synchronizacja z obrazem.

0:01:12.739,0:01:16.088
Jednak kiedy przesuniecie tak[br]początek następnego napisu,

0:01:16.112,0:01:19.160
czasami także i w nim pojawią się[br]problemy z prędkością czytania,

0:01:19.184,0:01:22.445
dlatego czasami będzie trzeba[br]podobnie rozciągnąć także ten napis,

0:01:22.469,0:01:23.643
a potem następny,

0:01:23.667,0:01:27.117
aż do końca takiej fali[br]poprawiania prędkości czytania.

0:01:28.419,0:01:32.794
Znaczne wydłużanie czasu wyświetlania[br]to nie zawsze dobry pomysł,

0:01:32.818,0:01:34.827
szczególnie jeśli następny napis

0:01:34.851,0:01:38.795
musi jednak być dokładnie[br]zsynchronizowany z czymś na filmie.

0:01:39.889,0:01:44.670
Ale widzom można pomóc też, zmniejszając[br]ilość koniecznego do przeczytania tekstu,

0:01:44.694,0:01:47.294
co nazywamy "kompresją" napisu.

0:01:47.765,0:01:52.830
Chodzi o przeformułowanie tekstu tak,[br]żeby zmniejszyć liczbę znaków,

0:01:52.854,0:01:55.654
jednocześnie nie zmieniając[br]znaczenia napisu.

0:01:56.812,0:01:59.939
Redukować tekst można na wiele sposobów,

0:01:59.963,0:02:01.678
a oto parę przykładów.

0:02:02.317,0:02:05.535
Można pozbyć się waty słownej,

0:02:05.559,0:02:09.646
czyli wyrażeń takich jak "tak naprawdę",[br]"no więc" czy "jak mówiłam".

0:02:11.366,0:02:14.366
Można ograniczyć powtórzenia i synonimy.

0:02:15.027,0:02:16.870
Na przykład można zmienić zdanie

0:02:16.894,0:02:19.890
"Dostarczono to w wielkim,[br]przeogromnym pudle"

0:02:19.914,0:02:23.169
w "Dostarczono to w wielkim pudle".

0:02:23.782,0:02:28.315
Można też ograniczyć odwołania do tego,[br]co w sposób oczywisty widać na ekranie.

0:02:29.029,0:02:30.870
Na przykład można zmienić zdanie

0:02:30.894,0:02:34.672
"Widzicie teraz slajd z wynikami[br]naszego ostatniego badania"

0:02:34.696,0:02:38.536
na "Oto wyniki naszego[br]ostatniego badania".

0:02:39.487,0:02:42.200
Szereg innych takich przykładów kompresji

0:02:42.224,0:02:44.624
można znaleźć w szczegółowym[br]poradniku na OTPedii.

0:02:45.362,0:02:48.789
Nie zapominajcie, że redukować tekst[br]można także w transkryptach,

0:02:48.813,0:02:51.448
ponieważ transkrypt[br]nie musi być dosłowny tam,

0:02:51.472,0:02:54.440
gdzie dla dobrej prędkości czytania[br]konieczna jest kompresja.

0:02:55.144,0:02:58.010
Istnieje jeszcze jeden sposób[br]na zbyt dużą prędkość czytania:

0:02:58.034,0:03:00.104
łączenie dwóch napisów.

0:03:01.706,0:03:05.304
Czasami widzimy jeden napis[br]z niewielką ilością tekstu,

0:03:05.328,0:03:07.700
który ma długi czas wyświetlania,

0:03:07.724,0:03:10.252
a po nim napis z dużą ilością tekstu,

0:03:10.276,0:03:13.869
który wyświetla się krótko[br]i ma zbyt dużą prędkość czytania.

0:03:14.390,0:03:16.990
Połączenie takich napisów[br]może rozwiązać problem.

0:03:17.685,0:03:19.200
Aby połączyć napisy,

0:03:19.224,0:03:22.845
należy skopiować tekst jednego napisu,[br]wkleić go do drugiego,

0:03:22.869,0:03:25.853
usunąć pierwszy napis,

0:03:25.877,0:03:29.020
a następnie rozciągnąć czas wyświetlania[br]nowego, połączonego napisu

0:03:29.044,0:03:30.678
na powstałą tak przerwę.

0:03:31.125,0:03:35.515
Pamiętajcie, że nie można łączyć końca[br]jednego zdania z początkiem drugiego.

0:03:35.958,0:03:39.345
Jednak jeśli napisy[br]należą do jednego zdania

0:03:39.369,0:03:41.494
i przekazują razem jakąś spójną myśl,

0:03:41.518,0:03:46.051
można je połączyć i w ten sposób otrzymać[br]jeden napis z dobrą prędkością czytania.

0:03:46.612,0:03:49.921
Takich napisów na przykład[br]nie można połączyć,

0:03:49.945,0:03:53.853
ponieważ "kim był, a potem, okazało się"

0:03:53.877,0:03:56.629
to sklejenie części[br]dwóch różnych zdań podrzędnych,

0:03:56.653,0:03:59.609
a poza tym taki napis nie przekazuje[br]żadnej spójnej myśli.

0:04:00.039,0:04:03.413
Jednak można połączyć napisy takie jak te,

0:04:03.437,0:04:06.822
bo "i była to książka, której szukałam"

0:04:06.846,0:04:11.152
to pełne zdanie podrzędne,[br]wyrażające jakąś spójną myśl.

0:04:11.830,0:04:14.436
Na koniec jedna ważna porada.

0:04:14.460,0:04:16.603
Borykając się z nadmierną[br]prędkością czytania,

0:04:16.627,0:04:19.103
zawsze starajcie się łączyć[br]wszystkie te podejścia.

0:04:19.127,0:04:20.558
Trochę zredukujcie tekst,

0:04:20.582,0:04:22.853
a potem troszeczkę[br]wydłużcie czas wyświetlania,

0:04:22.877,0:04:25.768
w ten sposób ostatecznie[br]obniżając prędkość czytania napisu.

0:04:26.887,0:04:30.886
Pamiętajcie, że nie przekraczając[br]limitu prędkości czytania

0:04:30.910,0:04:34.520
możecie być pewni, że idee,[br]które chcecie szerzyć,

0:04:34.544,0:04:37.226
nie okażą się niedostępne dla widza.

0:04:37.849,0:04:41.552
A tymczasem...[br]Miłego tłumaczenia i transkrypcji!

0:04:41.576,0:04:42.812
Oraz kompresji!