WEBVTT

00:00:19.467 --> 00:00:21.452
Bạn muốn trở thành người như thế nào?

00:00:21.922 --> 00:00:23.986
Đó là một câu hỏi đơn giản,

00:00:24.026 --> 00:00:25.800
và dù biết hay không,

00:00:25.800 --> 00:00:28.948
bạn vẫn đang trs3 lời nó mỗi ngày thông qua các hành động của mình.

00:00:29.688 --> 00:00:34.017


00:00:34.057 --> 00:00:35.702
hơn bất kỳ câu hỏi nào.

00:00:36.072 --> 00:00:39.962
Bởi vì cách bạn xuất hiện và đối xử với mọi người có ý nghĩa tất cả.

00:00:40.650 --> 00:00:44.693
Có khi là bạn nâng người khác lên bằng cách tôn trọng họ,

00:00:44.966 --> 00:00:49.025
làm họ cảm thấy có giá trị, được ... và yêu thương,

00:00:49.562 --> 00:00:52.053
có khi là bạn dìm người ta xuống

00:00:52.173 --> 00:00:58.639
làm họ cảm thấy nhỏ bé, sỉ nhục, cô lập họ.

00:00:58.848 --> 00:01:02.427
Và người bạn chọn để trở thành có ý nghĩa cả.

00:01:04.597 --> 00:01:07.355
Tôi đã nghiên cứu ảnh hưởng của sự kém văn minh lên con người.

00:01:07.695 --> 00:01:09.353
Kém văn minh là gí?

00:01:09.353 --> 00:01:11.667
Đó là thiếu tôn trọng hay mất lịch sự.

00:01:11.707 --> 00:01:14.024
Nó gồm nhiều hành vi,

00:01:14.044 --> 00:01:19.003
từ việc chế nhạo hay khinh bỉ ai đó để làm trò cười cho mọi người,

00:01:19.023 --> 00:01:22.533
đến việc nói đùa vô duyên,
nhắn tin trong cuộc họp.

00:01:22.721 --> 00:01:26.956
Có điều là có thứ được cho là kém văn minh với người này lại là bình thường với người khác.

00:01:27.469 --> 00:01:29.909
Chẳng hạn như nhắn tin trong khi có
ai đó đang nói chuyện với bạn.

00:01:30.163 --> 00:01:35.011
Có người cho là bất lịch sự,
có người thấy không sao.

00:01:35.201 --> 00:01:37.000
Thế nên cũng còn tùy.

00:01:37.020 --> 00:01:42.121
Nó tùy thuộc vào cách nhìn của người đánh giá và người đó có cảm thấy bị thiếu tôn trọng hay không.

00:01:42.893 --> 00:01:45.566
Có thế chúng ta không cố ý làm người ta thấy vậy,

00:01:45.566 --> 00:01:49.008
nhưng khi ta làm, nó sẽ có hệ quả.

00:01:49.768 --> 00:01:55.312
Hơn 22 năm trước đây, tôi nhớ lại lúc bước vào căn phòng đầy đố đạc trong bệnh viện.

00:01:55.890 --> 00:02:01.597
Thật đau lòng khi thấy bố tôi, người đan ông mạnh mẽ, đầy năng lượng

00:02:01.967 --> 00:02:05.660
nằm trên giường bệnh

00:02:06.636 --> 00:02:09.595
Ông phải vào đây vì trầm cảm trong công việc.

00:02:10.175 --> 00:02:15.220
Suốt hơn một thế kỷ, ông phải chịu đựng
người sếp mất lịch sự,

00:02:16.052 --> 00:02:20.412
Với tôi, tôi đã nghĩ

00:02:21.098 --> 00:02:23.600
Nhưng sau vài năm,

00:02:23.600 --> 00:02:26.572
Tôi đã chứng kiến và trải nghiệm
nhiều chuyện kém văn minh

00:02:26.592 --> 00:02:28.362
từ công việc đầu tiên của tôi
sau khi tốt nghiệp

00:02:29.202 --> 00:02:33.407
Tôi mất một năm làm chung với một người,
suốt ngày phải nghe mấy câu như

00:02:33.420 --> 00:02:37.315
"Mày ngu thế. Đó không phải là cách làm."

00:02:37.315 --> 00:02:40.561
Hay như, "Nếu tao muốn hỏi ý kiến của mày,
thì tao đã hỏi rồi."

00:02:41.770 --> 00:02:45.712
Vậy là theo bản năng, Tôi nghỉ việc.

00:02:45.714 --> 00:02:48.842
Tôi đã trở lại trường để nghiên cứu
ảnh hưởng của chuyện này.

00:02:49.295 --> 00:02:51.591
Ở đây tôi đã gặp Christine Pearson,

00:02:51.991 --> 00:02:55.631
cô ấy đã có gỉa thuyết về những hành vi
kém văn minh nhỏ nhỏ

00:02:55.631 --> 00:03:00.087
có thể dẫn tới những vấn đề lớn,
như hiếu chiến, bạo lực.

00:03:00.711 --> 00:03:04.418
Chúng tôi tin rằng sự kém văn minh cuối cùng sẽ ảnh hưởng đến hiệu suất công việc.

00:03:04.685 --> 00:03:08.581
Vậy nên chúng tôi bắt đầu nghiên cứu,
và thứ chúng tôi tìm thấy được rất đáng để xem xét.

00:03:09.167 --> 00:03:14.167
Chúng tôi gửi khảo sát tới cựu sinh viên các trường,
đang làm việc ở nhiều tố chức khác nhau,

00:03:14.167 --> 00:03:18.126
và nhờ họ viết một vài dòng về những
trải nghiệm

00:03:18.146 --> 00:03:22.326
khi họ bị đối xử thô lỗ, thiếu tôn trọng
hoặc nhạy cảm

00:03:22.326 --> 00:03:25.846
và hỏi họ đã phản ứng thế nào
trước những việc đó.

00:03:27.297 --> 00:03:30.607
Một người kẻ về sếp của anh ta rất hay sỉ nhục người khác,

00:03:30.608 --> 00:03:33.155
như, "Đó là cách làm của học sinh mẫu giáo."

00:03:33.465 --> 00:03:37.825


00:03:38.455 --> 00:03:42.672


00:03:42.975 --> 00:03:45.899


00:03:46.159 --> 00:03:49.199


00:03:49.219 --> 00:03:52.079


00:03:53.209 --> 00:03:56.971


00:03:56.971 --> 00:03:59.632


00:04:00.172 --> 00:04:03.948


00:04:04.250 --> 00:04:06.636


00:04:06.636 --> 00:04:10.077


00:04:10.593 --> 00:04:12.367


00:04:12.367 --> 00:04:15.507


00:04:15.507 --> 00:04:20.110


00:04:20.110 --> 00:04:22.813


00:04:23.383 --> 00:04:25.356


00:04:25.767 --> 00:04:29.987


00:04:29.987 --> 00:04:32.832


00:04:32.832 --> 00:04:36.565


00:04:36.565 --> 00:04:39.183


00:04:40.353 --> 00:04:41.574


00:04:41.574 --> 00:04:42.814


00:04:42.814 --> 00:04:45.924


00:04:47.104 --> 00:04:50.144


00:04:51.066 --> 00:04:53.226


00:04:53.666 --> 00:04:55.085


00:04:55.195 --> 00:04:57.617


00:04:58.447 --> 00:05:01.292


00:05:01.292 --> 00:05:05.742


00:05:06.330 --> 00:05:09.054


00:05:09.054 --> 00:05:11.510


00:05:11.510 --> 00:05:14.613


00:05:15.626 --> 00:05:18.009


00:05:18.009 --> 00:05:21.559


00:05:22.254 --> 00:05:24.603


00:05:24.603 --> 00:05:27.319


00:05:27.319 --> 00:05:30.956


00:05:32.981 --> 00:05:34.911


00:05:35.411 --> 00:05:36.954


00:05:36.954 --> 00:05:40.908


00:05:41.238 --> 00:05:43.507


00:05:43.967 --> 00:05:46.439


00:05:46.439 --> 00:05:51.009


00:05:51.799 --> 00:05:57.761


00:05:58.257 --> 00:06:02.332


00:06:03.049 --> 00:06:06.594


00:06:06.594 --> 00:06:08.217


00:06:08.217 --> 00:06:12.074


00:06:12.669 --> 00:06:14.980


00:06:16.170 --> 00:06:21.026


00:06:21.376 --> 00:06:23.215


00:06:23.555 --> 00:06:29.092


00:06:29.092 --> 00:06:33.649


00:06:34.249 --> 00:06:36.933


00:06:36.933 --> 00:06:39.142


00:06:39.722 --> 00:06:42.198


00:06:42.458 --> 00:06:44.872


00:06:44.872 --> 00:06:48.309


00:06:48.309 --> 00:06:50.529


00:06:51.429 --> 00:06:54.101


00:06:54.101 --> 00:06:57.424


00:06:57.434 --> 00:07:01.244


00:07:01.244 --> 00:07:03.779


00:07:04.500 --> 00:07:06.276


00:07:06.286 --> 00:07:09.552


00:07:10.284 --> 00:07:13.902


00:07:13.902 --> 00:07:18.231


00:07:18.669 --> 00:07:22.099


00:07:22.099 --> 00:07:25.062


00:07:25.773 --> 00:07:27.576


00:07:27.576 --> 00:07:31.446


00:07:32.547 --> 00:07:36.367


00:07:36.367 --> 00:07:39.722


00:07:40.666 --> 00:07:44.430


00:07:45.037 --> 00:07:46.683


00:07:47.069 --> 00:07:48.656


00:07:49.786 --> 00:07:52.906


00:07:52.936 --> 00:07:56.651


00:07:56.651 --> 00:08:01.112


00:08:01.862 --> 00:08:05.142


00:08:05.142 --> 00:08:07.557


00:08:07.565 --> 00:08:10.165


00:08:10.369 --> 00:08:14.457


00:08:15.868 --> 00:08:20.899


00:08:21.866 --> 00:08:22.874


00:08:22.874 --> 00:08:24.914


00:08:25.274 --> 00:08:29.835


00:08:30.951 --> 00:08:33.551


00:08:33.812 --> 00:08:36.570


00:08:36.570 --> 00:08:38.920


00:08:39.287 --> 00:08:41.809


00:08:41.809 --> 00:08:44.794


00:08:45.237 --> 00:08:48.157


00:08:50.301 --> 00:08:51.876


00:08:51.876 --> 00:08:54.766


00:08:54.766 --> 00:08:56.524


00:08:57.721 --> 00:09:00.754


00:09:01.264 --> 00:09:03.324


00:09:03.324 --> 00:09:07.706


00:09:07.966 --> 00:09:12.160


00:09:12.743 --> 00:09:16.522


00:09:17.724 --> 00:09:21.717


00:09:22.005 --> 00:09:23.735


00:09:23.735 --> 00:09:26.734


00:09:27.474 --> 00:09:30.949


00:09:30.949 --> 00:09:34.053


00:09:34.061 --> 00:09:35.779


00:09:36.979 --> 00:09:40.522


00:09:40.697 --> 00:09:42.319


00:09:43.059 --> 00:09:47.110


00:09:47.688 --> 00:09:51.500


00:09:51.755 --> 00:09:55.145


00:09:55.145 --> 00:09:58.217


00:09:58.217 --> 00:10:01.092


00:10:01.489 --> 00:10:03.577


00:10:03.577 --> 00:10:08.591


00:10:08.591 --> 00:10:10.188


00:10:10.188 --> 00:10:12.597


00:10:12.597 --> 00:10:15.797


00:10:16.867 --> 00:10:19.189


00:10:19.649 --> 00:10:22.651


00:10:22.651 --> 00:10:24.745


00:10:24.745 --> 00:10:27.346


00:10:27.346 --> 00:10:29.762


00:10:31.322 --> 00:10:33.335


00:10:33.335 --> 00:10:39.511


00:10:39.511 --> 00:10:41.720


00:10:41.940 --> 00:10:43.626


00:10:43.676 --> 00:10:45.222


00:10:45.402 --> 00:10:50.031


00:10:50.031 --> 00:10:51.602


00:10:51.922 --> 00:10:55.438


00:10:55.438 --> 00:10:58.931


00:10:59.967 --> 00:11:03.537


00:11:03.720 --> 00:11:07.792


00:11:08.522 --> 00:11:11.502


00:11:12.221 --> 00:11:15.980


00:11:15.980 --> 00:11:18.282


00:11:19.242 --> 00:11:20.598


00:11:20.928 --> 00:11:24.171


00:11:24.171 --> 00:11:26.729


00:11:26.729 --> 00:11:30.344


00:11:30.877 --> 00:11:36.068


00:11:36.068 --> 00:11:40.645


00:11:42.382 --> 00:11:44.048


00:11:44.438 --> 00:11:48.038


00:11:48.627 --> 00:11:51.927


00:11:52.241 --> 00:11:54.851


00:11:55.411 --> 00:12:01.524


00:12:01.911 --> 00:12:06.175


00:12:06.194 --> 00:12:08.343


00:12:09.903 --> 00:12:13.558


00:12:13.558 --> 00:12:16.338


00:12:16.338 --> 00:12:18.645


00:12:18.645 --> 00:12:21.425


00:12:21.425 --> 00:12:23.094


00:12:23.094 --> 00:12:24.667


00:12:25.014 --> 00:12:30.128


00:12:30.128 --> 00:12:31.826


00:12:33.126 --> 00:12:37.606


00:12:38.126 --> 00:12:43.203


00:12:43.782 --> 00:12:46.762


00:12:46.762 --> 00:12:51.106


00:12:51.106 --> 00:12:54.950


00:12:54.950 --> 00:12:56.356


00:12:57.156 --> 00:13:00.210


00:13:00.230 --> 00:13:04.298


00:13:04.606 --> 00:13:07.222


00:13:08.052 --> 00:13:11.392


00:13:11.713 --> 00:13:13.543


00:13:15.063 --> 00:13:18.023


00:13:18.381 --> 00:13:19.678


00:13:19.678 --> 00:13:23.388


00:13:23.388 --> 00:13:25.188


00:13:25.721 --> 00:13:27.180


00:13:27.720 --> 00:13:30.132


00:13:30.132 --> 00:13:32.798


00:13:32.798 --> 00:13:34.914


00:13:34.914 --> 00:13:38.361


00:13:41.007 --> 00:13:45.897


00:13:45.927 --> 00:13:47.605


00:13:48.320 --> 00:13:51.610


00:13:51.610 --> 00:13:54.395


00:13:54.789 --> 00:13:58.869


00:13:59.259 --> 00:14:04.239


00:14:05.246 --> 00:14:08.026


00:14:08.910 --> 00:14:11.275


00:14:11.295 --> 00:14:16.422


00:14:17.112 --> 00:14:19.674


00:14:20.654 --> 00:14:24.444


00:14:24.444 --> 00:14:27.368


00:14:27.688 --> 00:14:31.862


00:14:33.112 --> 00:14:35.000


00:14:35.390 --> 00:14:39.917


00:14:40.614 --> 00:14:43.943


00:14:43.943 --> 00:14:48.295


00:14:49.271 --> 00:14:53.593


00:14:53.593 --> 00:14:58.865


00:14:59.673 --> 00:15:01.427


00:15:01.707 --> 00:15:04.754


00:15:04.754 --> 00:15:07.989


00:15:08.279 --> 00:15:14.250


00:15:15.249 --> 00:15:18.092


00:15:18.092 --> 00:15:19.812


00:15:20.632 --> 00:15:25.195


00:15:25.605 --> 00:15:27.904


00:15:28.407 --> 00:15:29.547


00:15:29.547 --> 00:15:31.322


00:15:31.857 --> 00:15:33.125


00:15:33.125 --> 00:15:34.884