WEBVTT

00:00:01.458 --> 00:00:05.018
Điều gì đó đang xảy ra với không khí 
mà chúng ta coi là dĩ nhiên

00:00:05.042 --> 00:00:06.809
Tất cả đều phải chịu hậu quả tồi tệ,

00:00:06.857 --> 00:00:09.583
dù người giàu hay người nghèo,
ở thành phố hay vùng quê,

00:00:09.583 --> 00:00:11.476
sâu trong nội địa hay ven biển.

00:00:11.500 --> 00:00:13.226
Không ai là ngoại lệ.

00:00:13.250 --> 00:00:17.018
Vậy làm sao để con cháu chúng ta
có cơ hội lớn lên

00:00:17.042 --> 00:00:18.726
trong một bầu không khí trong lành?

00:00:18.750 --> 00:00:21.184
Diễn giả tiếp theo sẽ trả lời câu hỏi này.

00:00:21.208 --> 00:00:23.618
Cùng chào đón lên sân khấu

00:00:23.618 --> 00:00:26.893
chuyên gia chính sách công, tác giả,

00:00:26.917 --> 00:00:30.643
tiến sĩ đa lĩnh vực, ông Arunabha Ghosh.

NOTE Paragraph

00:00:30.667 --> 00:00:36.863
(Âm nhạc)

NOTE Paragraph

00:00:38.917 --> 00:00:41.601
Tôi sẽ kể một câu chuyện từ Trung Quốc.


00:00:41.625 --> 00:00:46.476
Năm 2014, Trung Quốc bước vào
trận chiến ô nhiễm.

00:00:46.500 --> 00:00:48.101
Tháng 11 năm đó,

00:00:48.125 --> 00:00:50.184
một hội nghỉ thượng đỉnh quốc tế 
diễn ra.

00:00:50.208 --> 00:00:53.393
Nguyên thủ nhiều quốc gia đã tới tham dự.

00:00:53.417 --> 00:00:55.934
Các hoạt động công nghiệp 
quanh Bắc Kinh tạm ngưng,

00:00:55.958 --> 00:00:58.059
một nửa số ô tô không lưu thông.

00:00:58.083 --> 00:01:03.101
Tuần đó, tôi đã chụp bức ảnh
bầu trời xanh hiếm thấy tại Bắc Kinh.

00:01:03.125 --> 00:01:06.309
Vài ngày sau, hội nghị kết thúc,

00:01:06.333 --> 00:01:08.393
Các nhà máy lại náo nhiệt trở lại,

00:01:08.417 --> 00:01:11.101
và bầu trời cũng xám trở lại theo.

00:01:11.125 --> 00:01:13.559
Vì thế báo chí bắt đầu thúc giục chính phủ

00:01:13.583 --> 00:01:16.768
giữ cho bầu trời luôn xanh.

00:01:16.792 --> 00:01:21.893
Đầu năm 2015, một người dân đã tạo ra
tài liệu về ô nhiễm không khí

00:01:21.917 --> 00:01:23.559
có tên "Dưới vòm trời."

00:01:23.583 --> 00:01:28.101
Chỉ trong bốn ngày, nó thu hút
300 triệu lượt xem,

00:01:28.125 --> 00:01:31.434
và hàng triệu bình luận
trên các trang mạng xã hội.

00:01:31.458 --> 00:01:33.309
Cuối cùng, chính phủ đã hành động.

00:01:33.333 --> 00:01:35.351
Năm 2018,

00:01:35.375 --> 00:01:37.434
phần lớn người dân ở Trung Quốc

00:01:37.458 --> 00:01:40.184
chứng kiến ô nhiễm không khí đã giảm đi

00:01:40.208 --> 00:01:42.809
ở mức trung bình là 32%.

NOTE Paragraph

00:01:42.833 --> 00:01:46.458
Vậy khi nào thì chúng ta mới yêu cầu
không khí sạch ở Ấn Độ?

NOTE Paragraph

00:01:47.417 --> 00:01:48.976
Tôi có một cô con gái sáu tuổi.

00:01:49.000 --> 00:01:51.893
Mỗi sáng, khi đưa con đến điểm dừng
xe buýt,

00:01:51.917 --> 00:01:54.268
tôi phải nhắc con 
không được tháo khẩu trang.

00:01:54.292 --> 00:01:56.101
Đây chính là thế giới mà ta đang sống.

00:01:56.125 --> 00:01:58.726
Một ngày, con bé chỉ cho tôi quảng cáo

00:01:58.750 --> 00:02:00.059
sữa rửa mặt,

00:02:00.083 --> 00:02:04.226
trong đó nói rằng các hạt gây ô nhiễm 
nằm sâu trong da chúng ta

00:02:04.250 --> 00:02:06.518
có thể được rửa sạch một cách diệu kỳ.

00:02:06.542 --> 00:02:09.542
Nhưng các hạt ô nhiễm
trong phổi chúng ta thì sao?

00:02:10.833 --> 00:02:13.059
Khi không thể phân biệt giữa

00:02:13.083 --> 00:02:16.434
phổi của một người hút thuốc 
và phổi của người không hút thuốc,

00:02:16.458 --> 00:02:17.851
chúng ta gặp vấn đề thực sự,

00:02:17.875 --> 00:02:20.809
vì tôi có thể mở máy lọc không khí ở nhà

00:02:20.833 --> 00:02:22.875
nhưng tôi có thể nhốt con trong nhà sao?

NOTE Paragraph

00:02:23.583 --> 00:02:26.250
Ô nhiễm không khí ở cấp độ lớn

00:02:26.917 --> 00:02:28.434
ảnh hướng đến tất cả chúng ta,

00:02:28.458 --> 00:02:29.809
dù giàu hay nghèo,

00:02:29.833 --> 00:02:32.393
dân cư thành phố hay nông thôn,

00:02:32.417 --> 00:02:34.768
người sống ở lục địa hay ven biển

00:02:34.792 --> 00:02:36.934
nó đang ảnh hưởng đến sức khoẻ,

00:02:36.958 --> 00:02:39.826
sự tăng trưởng kinh tế
và chất lượng cuộc sống của chúng ta.

00:02:39.826 --> 00:02:44.851
Năm 2017, hơn 1,2 triệu người ở Ấn Độ

00:02:44.875 --> 00:02:46.768
tử vong do ô nhiễm không khí.

00:02:46.792 --> 00:02:49.559
Nhiều hơn cả số người chết vì HIV/AIDS,

00:02:49.583 --> 00:02:52.059
lao phổi, sốt rét và tiêu chảy.

NOTE Paragraph

00:02:52.083 --> 00:02:55.518
Tại Hội đồng Năng lượng, Môi trường 
và Nước CEEW,

00:02:55.542 --> 00:02:59.726
đồng nghiệp của tôi thấy rằng,
cứ hai người Ấn Độ thì có một người

00:02:59.750 --> 00:03:03.059
hít thở không khỉ không đủ chất lượng.

00:03:03.083 --> 00:03:06.226
Và tổn thất kinh tế của cuộc khủng hoảng 
sức khoẻ cộng đồng này

00:03:06.250 --> 00:03:09.684
là hơn 80 triệu đô mỗi năm.

00:03:09.708 --> 00:03:12.184
Tại CEEW, đồng nghiệp của tôi chỉ ra rằng

00:03:12.208 --> 00:03:15.184
80% người Ấn Độ có thể hít thở 
không khí sạch

00:03:15.208 --> 00:03:17.708
nếu chúng ta áp dụng kiểm soát
ô nhiễm nghiêm ngặt.

NOTE Paragraph

00:03:18.750 --> 00:03:21.583
Đây là viễn cảnh của tôi về Ấn Độ.

00:03:22.667 --> 00:03:24.268
Đến 2027,

00:03:24.292 --> 00:03:28.518
khi chúng ta ăn mừng 80 năm độc lập,

00:03:28.542 --> 00:03:30.684
chúng ta có thể chắc chắn lúc đó

00:03:30.708 --> 00:03:35.643
80 thành phố Ấn Độ cắt giảm 80% lượng
ô nhiễm không khí hay không?

00:03:35.667 --> 00:03:39.934
Hãy gọi nhiệm vụ này là 80-80-80,

00:03:39.958 --> 00:03:41.268
và nhiệm vụ này khả thi,

00:03:41.292 --> 00:03:43.893
nhưng vai trò của người dân
sẽ rất quan trọng

00:03:43.917 --> 00:03:45.934
Để chống lại ô nhiễm không khí,

00:03:45.958 --> 00:03:50.018
chúng ta phải tại ra nhu cầu dân chủ

00:03:50.042 --> 00:03:51.434
về không khí sạch.

00:03:51.458 --> 00:03:53.351
Chúng ta có thể làm được.

NOTE Paragraph

00:03:53.375 --> 00:03:56.518
Đầu tiên, ta phải giáo dục người dân.

00:03:56.542 --> 00:04:00.684
Cảm biến giá rẻ cho ta biết thông tin 
kịp thời về chất lượng không khí

00:04:00.708 --> 00:04:02.768
nhưng chúng ta vẫn cần thêm kiến thức

00:04:02.792 --> 00:04:06.648
để hiểu và có thể hành động.

00:04:06.648 --> 00:04:09.818
Vì thế, chúng ta cần đưa thông tin
đến các trường học và học sinh,

00:04:09.818 --> 00:04:11.559
đến các tổ chức phúc lợi công dân,

00:04:11.583 --> 00:04:13.893
đến người già, người có nguy cơ cao hơn.

00:04:13.917 --> 00:04:17.309
Bạn biết đó, khi nhiệt độ ngoài trời
là 30 độ C hay 40 độ C,

00:04:17.333 --> 00:04:19.059
chúng ta biết nên mặc như thế nào,

00:04:19.083 --> 00:04:20.809
nên làm gì và không nên làm gì.

00:04:20.833 --> 00:04:24.809
Tương tự, chúng ta cần thông tin về
các biện pháp phòng ngừa cần thực hiện

00:04:24.833 --> 00:04:26.601
khi chất lượng không khí bên ngoài

00:04:26.625 --> 00:04:29.250
kém, xấu, rất xấu hoặc nguy hại.

NOTE Paragraph

00:04:29.958 --> 00:04:35.018
Bước hai, chúng ta cần trở thành
những người giám sát tích cực.

00:04:35.042 --> 00:04:37.851
Hiện nay, hầu hết thành phố và
nông thôn của Ấn Độ

00:04:37.875 --> 00:04:40.851
không hề giám sát chất lượng không khí.

00:04:40.875 --> 00:04:43.643
Chúng ta cần yêu cầu lắp đặt
cảm biến chất lượng không khí

00:04:43.667 --> 00:04:45.893
ở mọi khu vực bầu cử.

00:04:45.917 --> 00:04:48.976
Hiện nay, tại Quốc hội,
ai sẽ đứng lên vì chúng ta

00:04:49.000 --> 00:04:50.976
như một chiến binh bảo vệ không khí?

00:04:51.000 --> 00:04:54.643
Khi các cơ quan thực thi đến
các địa điểm gây ô nhiễm

00:04:54.667 --> 00:04:57.226
hay công trường xây dựng tạo nhiều bụi,

00:04:57.250 --> 00:04:59.851
cách tiếp cận của họ không phải
lúc nào cũng hiệu quả,

00:04:59.875 --> 00:05:02.726
bởi vì sự chú ý của họ
sẽ sớm bị phân tán bởi những thứ khác,

00:05:02.750 --> 00:05:05.184
những người phạm tội trở lại
kinh doanh bình thường.

00:05:05.208 --> 00:05:09.059
Người dân chúng ta cần trở thành
những hồi chuông cảnh báo.

00:05:09.083 --> 00:05:12.018
Chúng ta phải yêu cầu có
số điện thoại khẩn cấp

00:05:12.042 --> 00:05:14.559
và lực lượng chức năng đặc biệt

00:05:14.583 --> 00:05:17.934
những người có thể phản ứng lập tức
với các điểm gây ô nhiễm.

00:05:17.958 --> 00:05:21.309
Vậy nên, chúng ta cần có cả thẩm quyền
và sức mạnh thực thi

00:05:21.333 --> 00:05:22.768
để trừng trị.

NOTE Paragraph

00:05:22.792 --> 00:05:24.476
Bước ba,

00:05:24.500 --> 00:05:26.684
chúng ta cần chuẩn bị trả tiền

00:05:26.708 --> 00:05:29.768
để ô tô chạy bằng xăng BS6

00:05:29.792 --> 00:05:33.434
hoặc một loại điện năng đắt hơn
từ các nhà máy điện sạch hơn.

00:05:33.458 --> 00:05:35.893
Năm ngoái, trước lễ hội Diwali,

00:05:35.917 --> 00:05:40.434
tôi đã kiểm tra bất ngờ
các ngành công nghiệp gây ô nhiễm

00:05:40.458 --> 00:05:43.434
trong một khu công nghiệp trái phép
ngay ngoại ô Delhi,

00:05:43.458 --> 00:05:46.559
và tôi phát hiện pháo gây ô nhiễm
đang được bán.

00:05:46.583 --> 00:05:50.309
Tòa án tối cao đã tuyên bố
chỉ được phép bán pháo xanh,

00:05:50.333 --> 00:05:52.059
nhưng người ta lại không thấy nó.

00:05:52.083 --> 00:05:53.893
Nhưng pháo gây ô nhiễm lại bán đầy.

00:05:53.917 --> 00:05:55.393
Vì sao?

00:05:55.417 --> 00:05:56.958
Bởi vì chúng ta sẵn sàng mua.

00:05:57.917 --> 00:06:03.101
Là công dân, chúng ta phải cắt giảm
nhu cầu với những sản phẩm gây ô nhiễm

00:06:03.125 --> 00:06:06.250
hoặc chuẩn bị trả giá đắt hơn
để mua sản phẩm sạch hơn.

NOTE Paragraph

00:06:07.208 --> 00:06:11.250
Bước bốn, hãy xây dựng sự cảm thông
với đồng loại của chúng ta.

00:06:12.125 --> 00:06:15.059
Mất bao nhiêu để giữ ấm cho
một bảo vệ ban đêm

00:06:15.083 --> 00:06:18.851
thay vì buộc họ phải đốt rác
để giữ ấm trong mùa đông?

00:06:18.875 --> 00:06:20.184
Hay những người nông dân

00:06:20.208 --> 00:06:23.226
Bạn biết đấy, chúng ta dễ dàng đổ lỗi
cho họ vì đốt gốc rạ

00:06:23.250 --> 00:06:26.768
vào mỗi mùa đông, điều này
gây ô nhiễm không khí.

00:06:26.792 --> 00:06:29.143
Nhưng rất khó để hiểu

00:06:29.167 --> 00:06:32.684
đó là sự kết hợp của chính sách
nông nghiệp nước ta

00:06:32.708 --> 00:06:34.018
và khủng hoảng nước ngầm

00:06:34.042 --> 00:06:38.226
khiến người dân không còn lựa chọn
nào khác ngoài đốt gốc rạ.

00:06:38.250 --> 00:06:41.601
Vậy nên chúng ta cần thu hút
người lao động nghèo ở đô thị,

00:06:41.625 --> 00:06:43.184
người nông dân nghèo ở nông thôn

00:06:43.208 --> 00:06:46.268
tham gia chiến dịch tập thể
vì không khí trong lành.

00:06:46.292 --> 00:06:50.309
Người nông dân đến và nói với chúng tôi
họ muốn áp dụng nông nghiệp bền vững,

00:06:50.333 --> 00:06:51.684
nhưng họ cần sự giúp đỡ.

NOTE Paragraph

00:06:51.708 --> 00:06:56.809
Bước năm, chúng ta phải thay đổi
phong cách sống.

00:06:56.833 --> 00:06:59.976
Đúng, các phương tiện công cộng
thường không có sẵn,

00:07:00.000 --> 00:07:04.809
nhưng chúng ta có thể mua các phương tiện
cá nhân sạch hơn, ít ô nhiễm hơn.

00:07:04.833 --> 00:07:09.393
Chúng ta có thể phân loại và tái chế 
rác thải trong nhà.

00:07:09.417 --> 00:07:12.309
Bạn biết là ở Surat,
sau bệnh dịch năm 1994,

00:07:12.333 --> 00:07:15.309
người dân ở đây rất tự hào
khi giữ thành phố của họ

00:07:15.333 --> 00:07:17.309
là một trong những nơi sạch nhất đất nước

00:07:17.333 --> 00:07:19.018
Xuôi về phía nam Mysore,

00:07:19.042 --> 00:07:22.601
quan hệ đối tác công tư và câu lạc bộ
sinh thái do công dân lãnh đạo

00:07:22.625 --> 00:07:27.684
đang cùng nhau giảm thiểu,
phân loại và tái chế rác theo cách

00:07:27.708 --> 00:07:30.476
có thể loại bỏ hoàn toàn bãi rác đó.

00:07:30.500 --> 00:07:33.976
Tôi không nói là các quan chức
không có trách nhiệm ở đây,

00:07:34.000 --> 00:07:37.434
nhưng chính sự thờ ơ tập thể của chúng ta

00:07:37.458 --> 00:07:40.893
đã làm giảm áp lực đối với
các đại biểu quốc hội,

00:07:40.917 --> 00:07:42.643
các quan chức

00:07:42.667 --> 00:07:44.726
và các cơ quan lực lượng.

NOTE Paragraph

00:07:44.750 --> 00:07:48.726
Nhiệm vụ 80-80-80 chỉ bắt đầu

00:07:48.750 --> 00:07:50.208
khi chúng ta yêu cầu.

00:07:50.875 --> 00:07:54.893
Chúng ta phải tạo ra nhu cầu dân chủ
về không khí sạch,

00:07:54.917 --> 00:07:58.851
bởi vì người dân, chính bạn và tôi,

00:07:58.875 --> 00:08:01.625
có thể quyết định chất lượng không khí
mà chúng ta thở.

NOTE Paragraph

00:08:02.792 --> 00:08:04.059
Xin cảm ơn.

NOTE Paragraph

00:08:04.083 --> 00:08:06.167
(Vỗ tay)

NOTE Paragraph

00:08:08.958 --> 00:08:10.601
SRK: Cảm ơn rất nhiều.

00:08:10.625 --> 00:08:12.809
Hãy nói với tôi: Ấn Độ, đất nước chúng ta,

00:08:12.833 --> 00:08:15.226
chúng ta có thuận lợi nào không?

00:08:15.250 --> 00:08:18.184
Liệu chúng ta có thể nhận thức sớm hơn

00:08:18.208 --> 00:08:20.476
vì hiểu biết của những người như anh?

NOTE Paragraph

00:08:20.500 --> 00:08:21.792
AG: Sức mạnh lớn nhất

00:08:23.125 --> 00:08:26.684
của chúng ta chính là con người
và khả năng thay đổi

00:08:26.708 --> 00:08:29.976
mà không cần phụ thuộc
hoàn toàn vào chính phủ.

00:08:30.000 --> 00:08:34.184
Và sức mạnh của xã hội dân sự
và nhu cầu của công dân

00:08:34.208 --> 00:08:36.809
về một điều kiện sống văn minh

00:08:36.833 --> 00:08:39.268
tôi nghĩ chính là tài sản lớn nhất.

00:08:39.292 --> 00:08:41.643
Chúng ta sẽ làm được điều đó
và hơn thế nữa.

NOTE Paragraph

00:08:41.667 --> 00:08:42.684
(Vỗ tay)

NOTE Paragraph

00:08:42.708 --> 00:08:45.518
SKR: Cảm ơn tiến sĩ Ghosh,
vì đã dành thời gian tới đây.

00:08:45.542 --> 00:08:47.226
Và bài nói như sự khai sáng.

00:08:47.250 --> 00:08:49.726
Cảm ơn rất nhiều và chúc thành công 
với 80-80-80.

NOTE Paragraph

00:08:49.750 --> 00:08:51.493
Tiến sỹ Ghosh, mọi người.
AG: Cảm ơn

NOTE Paragraph

00:08:51.493 --> 00:08:52.708
(Vỗ tay)