[Script Info] Title: [Events] Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text Dialogue: 0,0:00:01.00,0:00:02.100,Default,,0000,0000,0000,,Tối nay, tôi muốn nói về Dialogue: 0,0:00:02.100,0:00:04.93,Default,,0000,0000,0000,,một vấn đề toàn cầu đáng kinh ngạc Dialogue: 0,0:00:04.93,0:00:08.83,Default,,0000,0000,0000,,đang là giao điểm của việc sử dụng đất,\Nlương thực và môi trường, Dialogue: 0,0:00:08.83,0:00:10.79,Default,,0000,0000,0000,,một vấn đề liên quan đến tất cả chúng ta, Dialogue: 0,0:00:10.79,0:00:13.52,Default,,0000,0000,0000,,cái tôi gọi là một sự thật mất lòng khác. Dialogue: 0,0:00:13.52,0:00:16.73,Default,,0000,0000,0000,,Nhưng trước tiên, tôi muốn đưa bạn\Nvào một cuộc hành trình nhỏ. Dialogue: 0,0:00:16.73,0:00:19.60,Default,,0000,0000,0000,,Hãy cùng đến thăm hành tinh của \Nchúng ta, nhưng vào ban đêm, Dialogue: 0,0:00:19.60,0:00:20.97,Default,,0000,0000,0000,,và từ ngoài vũ trụ. Dialogue: 0,0:00:20.97,0:00:24.45,Default,,0000,0000,0000,,Hành tinh của chúng ta trông như thế này\Ntừ vũ trụ, vào ban đêm, Dialogue: 0,0:00:24.45,0:00:27.32,Default,,0000,0000,0000,,nếu bạn theo một vệ tinh đi quanh trái đất Dialogue: 0,0:00:27.32,0:00:29.07,Default,,0000,0000,0000,,thì điều đầu tiên bạn thấy, Dialogue: 0,0:00:29.07,0:00:32.39,Default,,0000,0000,0000,,hẳn nhiên là loài người đang dần thống trị Dialogue: 0,0:00:32.39,0:00:34.45,Default,,0000,0000,0000,,cả hành tinh này như thế nào. Dialogue: 0,0:00:34.45,0:00:36.86,Default,,0000,0000,0000,,Ta thấy các thành phố, các mỏ dầu, Dialogue: 0,0:00:36.86,0:00:40.37,Default,,0000,0000,0000,,bạn còn thấy cả các đội đánh cá trên biển, Dialogue: 0,0:00:40.37,0:00:43.15,Default,,0000,0000,0000,,Chúng ta đang làm chủ phần lớn \Nhành tinh này, Dialogue: 0,0:00:43.15,0:00:44.72,Default,,0000,0000,0000,,chủ yếu qua sự sử dụng năng lượng Dialogue: 0,0:00:44.72,0:00:46.45,Default,,0000,0000,0000,,mà chúng ta thấy vào ban đêm. Dialogue: 0,0:00:46.45,0:00:48.73,Default,,0000,0000,0000,,Nhưng hãy quay lại và nhìn vào trái đất Dialogue: 0,0:00:48.73,0:00:50.67,Default,,0000,0000,0000,,vào ban ngày. Dialogue: 0,0:00:50.67,0:00:54.36,Default,,0000,0000,0000,,Cái ta thấy ban ngày là những cảnh quan, Dialogue: 0,0:00:54.36,0:00:58.62,Default,,0000,0000,0000,,đây là một phần của lưu vực sông Amazon,\Nmột nơi gọi là Rondonia Dialogue: 0,0:00:58.62,0:01:01.50,Default,,0000,0000,0000,,ở vùng trung nam của Amazon ở Brazil. Dialogue: 0,0:01:01.50,0:01:04.12,Default,,0000,0000,0000,,Nếu các bạn nhìn kĩ vào góc trên bên phải, Dialogue: 0,0:01:04.12,0:01:06.64,Default,,0000,0000,0000,,các bạn sẽ thấy một đường trắng mỏng, Dialogue: 0,0:01:06.64,0:01:10.02,Default,,0000,0000,0000,,đó là một con đường được xây dựng\Nvào những năm 1970. Dialogue: 0,0:01:10.02,0:01:13.69,Default,,0000,0000,0000,,Nếu ta đến đúng nơi đó vào năm 2001 Dialogue: 0,0:01:13.69,0:01:15.95,Default,,0000,0000,0000,,ta sẽ thấy những con đường này Dialogue: 0,0:01:15.95,0:01:19.80,Default,,0000,0000,0000,,dẫn ra những con đường khác,\Nrồi lại những con đường khác nữa, Dialogue: 0,0:01:19.80,0:01:22.94,Default,,0000,0000,0000,,và kết thúc là mảnh đất trống nhỏ \Ntrong rừng Dialogue: 0,0:01:22.94,0:01:24.100,Default,,0000,0000,0000,,nơi có vài con bò. Dialogue: 0,0:01:24.100,0:01:28.41,Default,,0000,0000,0000,,Những con bò đó được nuôi để lấy thịt. \NMọi người sẽ ăn những con bò đó. Dialogue: 0,0:01:28.41,0:01:30.88,Default,,0000,0000,0000,,Và những con bò đó được tiêu thụ \Nchủ yếu ở Nam Mỹ, Dialogue: 0,0:01:30.88,0:01:33.82,Default,,0000,0000,0000,,tại Brazil và Argentina. \NChúng không được vận chuyển lên đây. Dialogue: 0,0:01:33.82,0:01:36.56,Default,,0000,0000,0000,,Nhưng sự phá rừng theo hình xương cá này, Dialogue: 0,0:01:36.56,0:01:39.15,Default,,0000,0000,0000,,là điều ta thường thấy ở khu vực \Nnhiệt đới, Dialogue: 0,0:01:39.15,0:01:41.10,Default,,0000,0000,0000,,đặc biệt ở vùng này trên thế giới. Dialogue: 0,0:01:41.10,0:01:44.70,Default,,0000,0000,0000,,Nếu ta đi xa thêm một chút về phía Nam,\Ntrong hành trình xuyên thế giới này Dialogue: 0,0:01:44.70,0:01:47.09,Default,,0000,0000,0000,,chúng ta sẽ có thể đến rìa \NBolivia của Amazon, Dialogue: 0,0:01:47.09,0:01:51.22,Default,,0000,0000,0000,,tại đây cũng vào năm 1975, \Nvà nếu nhìn thật kĩ, Dialogue: 0,0:01:51.22,0:01:54.79,Default,,0000,0000,0000,,các bạn sẽ thấy một đường trắng mỏng\Nqua cái nhìn như đường may Dialogue: 0,0:01:58.86,0:02:03.43,Default,,0000,0000,0000,,Giờ hãy quay lại đó một vài năm sau, \Nnăm 2003 Dialogue: 0,0:02:03.44,0:02:05.96,Default,,0000,0000,0000,,và ta sẽ thấy khung cảnh nơi đây Dialogue: 0,0:01:54.79,0:01:56.46,Default,,0000,0000,0000,,ở đó có một người nông dân Dialogue: 0,0:01:56.46,0:01:58.86,Default,,0000,0000,0000,,sống một mình ngay giữa\Nkhu rừng nguyên sinh. Dialogue: 0,0:02:05.96,0:02:08.84,Default,,0000,0000,0000,,thật sự giống bang Iowa hơn là \Nmột khu rừng nhiệt đới. Dialogue: 0,0:02:08.84,0:02:12.21,Default,,0000,0000,0000,,Thực tế đó là các cánh đồng đậu tương. Dialogue: 0,0:02:12.21,0:02:15.09,Default,,0000,0000,0000,,Đậu tương ở đây được chuyển tới Châu Âu \Nvà Trung Quốc Dialogue: 0,0:02:15.09,0:02:18.83,Default,,0000,0000,0000,,và được dùng làm thức ăn cho vật nuôi, \Nđặc biệt là sau khi dịch bò điên xảy ra Dialogue: 0,0:02:18.83,0:02:21.93,Default,,0000,0000,0000,,chục năm trước đây,\Nkhi đó chúng ta không muốn cho động vật ăn Dialogue: 0,0:02:21.93,0:02:24.80,Default,,0000,0000,0000,,protein động vật nữa,\Nvì nó mang mầm bệnh. Dialogue: 0,0:02:24.80,0:02:27.42,Default,,0000,0000,0000,,Thay vào đó, chúng ta cho chúng dùng\Nprotein thực vật. Dialogue: 0,0:02:27.42,0:02:29.46,Default,,0000,0000,0000,,Và thế là bùng nổ việc sản xuất đậu tương, Dialogue: 0,0:02:29.46,0:02:32.63,Default,,0000,0000,0000,,qua đó cho thấy thương mại và toàn cầu hóa Dialogue: 0,0:02:32.63,0:02:35.70,Default,,0000,0000,0000,,đã có tác động thế nào đối với\Nnhững mảnh rừng nhiệt đới Dialogue: 0,0:02:35.70,0:02:37.64,Default,,0000,0000,0000,,và Amazon-- đúng là một thế giới kì lạ Dialogue: 0,0:02:37.64,0:02:40.10,Default,,0000,0000,0000,,và liên kết chặt chẽ mà chúng ta có\Nngày nay. Dialogue: 0,0:02:40.10,0:02:42.75,Default,,0000,0000,0000,,Chà, và sau nhiều lần như vậy,\Nnhững gì mà ta nhìn thấy Dialogue: 0,0:02:42.75,0:02:45.08,Default,,0000,0000,0000,,trên trái đất trong cuộc \Nhành trình của chúng ta Dialogue: 0,0:02:45.08,0:02:48.84,Default,,0000,0000,0000,,là những cảnh quan lần lượt nối tiếp nhau Dialogue: 0,0:02:48.84,0:02:51.55,Default,,0000,0000,0000,,bị khai hoang và thay đổi để trồng \Nlương thực Dialogue: 0,0:02:51.55,0:02:53.60,Default,,0000,0000,0000,,và các loại cây trồng khác. Dialogue: 0,0:02:53.60,0:02:56.05,Default,,0000,0000,0000,,Vậy nên một trong những câu hỏi \Nchúng tôi đặt ra là Dialogue: 0,0:02:56.05,0:02:58.83,Default,,0000,0000,0000,,bao nhiêu phần trái đất đang được\Ndùng để trồng lương thực, Dialogue: 0,0:02:58.83,0:03:00.86,Default,,0000,0000,0000,,và chính xác là ở đâu,\Nvà làm sao ta có thể Dialogue: 0,0:03:00.86,0:03:03.41,Default,,0000,0000,0000,,thay đổi trong tương lai,\Nvà điều này nghĩa là gì? Dialogue: 0,0:03:03.41,0:03:06.38,Default,,0000,0000,0000,,Nhóm chúng tôi đã xem xét vấn đề này\Ntrên quy mô toàn cầu, Dialogue: 0,0:03:06.38,0:03:09.30,Default,,0000,0000,0000,,bằng việc sử dụng dữ liệu vệ tinh và \Ndữ liệu từ trên mặt đất Dialogue: 0,0:03:09.30,0:03:11.48,Default,,0000,0000,0000,,để theo dõi ngành nông nghiệp trên\Ntoàn cầu Dialogue: 0,0:03:11.48,0:03:15.19,Default,,0000,0000,0000,,Và đây là những gì chúng tôi đạt được,\Nthật rất đáng giật mình. Dialogue: 0,0:03:15.19,0:03:17.98,Default,,0000,0000,0000,,Bản đồ này mô tả những vùng làm nông Dialogue: 0,0:03:17.98,0:03:20.05,Default,,0000,0000,0000,,trên trái đất. Dialogue: 0,0:03:20.05,0:03:23.01,Default,,0000,0000,0000,,Những khu vực màu xanh được dùng để \Ntrồng các cây lương thực Dialogue: 0,0:03:23.01,0:03:26.21,Default,,0000,0000,0000,,như bột mỳ, đậu tương, ngô, gạo, v.v. Dialogue: 0,0:03:26.21,0:03:30.47,Default,,0000,0000,0000,,Tất cả chiếm hết 16 triệu km vuông đất. Dialogue: 0,0:03:30.47,0:03:32.60,Default,,0000,0000,0000,,Nếu ghép tất cả lại với nhau làm một, Dialogue: 0,0:03:32.60,0:03:35.26,Default,,0000,0000,0000,,thì sẽ bằng diện tích của Nam Mỹ. Dialogue: 0,0:03:35.26,0:03:37.94,Default,,0000,0000,0000,,Khu vực thứ hai, màu nâu, là những đồng cỏ Dialogue: 0,0:03:37.94,0:03:40.16,Default,,0000,0000,0000,,nơi người ta nuôi súc vật. Dialogue: 0,0:03:40.16,0:03:42.87,Default,,0000,0000,0000,,Khu vực này có diện tích là 30 triệu \Nkm vuông, Dialogue: 0,0:03:42.87,0:03:45.29,Default,,0000,0000,0000,,bằng diện tích đất Châu Phi, Dialogue: 0,0:03:45.29,0:03:48.20,Default,,0000,0000,0000,,một diện tích lớn,\Nvà đó tất nhiên là những mảnh đất tốt nhất Dialogue: 0,0:03:48.20,0:03:50.36,Default,,0000,0000,0000,,như những gì bạn thấy. Và phần còn lại Dialogue: 0,0:03:50.36,0:03:52.37,Default,,0000,0000,0000,,là lòng sa mạc Sahara, hay Siberia, Dialogue: 0,0:03:52.37,0:03:54.06,Default,,0000,0000,0000,,hay giữa một khu rừng nhiệt đới. Dialogue: 0,0:03:54.06,0:03:57.80,Default,,0000,0000,0000,,Chúng ta đã đang sự dụng những mảnh đất\Ngiá trị nhất của hành tình này rồi. Dialogue: 0,0:03:57.80,0:04:00.59,Default,,0000,0000,0000,,Nếu tính kĩ, thì 40% Dialogue: 0,0:04:00.59,0:04:03.30,Default,,0000,0000,0000,,diện tích bề mặt trái đất\Nđược sử dụng cho nông nghiệp, Dialogue: 0,0:04:03.30,0:04:05.84,Default,,0000,0000,0000,,con số này lớn hơn 60 lần Dialogue: 0,0:04:05.84,0:04:08.47,Default,,0000,0000,0000,,so với diện tích những khu vực \Nchúng ta vẫn than phiền, Dialogue: 0,0:04:08.47,0:04:11.67,Default,,0000,0000,0000,,các thành phố và khu ngoại ô lớn,\Nnơi mà phần lớn chúng ta sinh sống Dialogue: 0,0:04:11.67,0:04:14.53,Default,,0000,0000,0000,,Một nửa nhân loại đang sinh sống \Ntrong các thành phố, Dialogue: 0,0:04:14.53,0:04:18.46,Default,,0000,0000,0000,,nhưng một diện tích lớn hơn 60 lần\Nlại đang được sử dụng để trồng lương thực. Dialogue: 0,0:04:18.46,0:04:20.38,Default,,0000,0000,0000,,Đây đúng là một kết quả đáng kinh ngạc, Dialogue: 0,0:04:20.38,0:04:22.56,Default,,0000,0000,0000,,và chúng tôi thực sự sốc\Nkhi nhận ra điều này. Dialogue: 0,0:04:22.56,0:04:25.26,Default,,0000,0000,0000,,Chúng ta đang dành một phần đất\Nkhổng lồ cho nông nghiệp, Dialogue: 0,0:04:25.26,0:04:27.97,Default,,0000,0000,0000,,và chúng ta cũng đang dùng rất nhiều nước. Dialogue: 0,0:04:27.97,0:04:30.57,Default,,0000,0000,0000,,Đây là một tấm hình chụp tại Arizona,\Nkhi nhìn vào Dialogue: 0,0:04:30.57,0:04:31.31,Default,,0000,0000,0000,,bạn tự hỏi Dialogue: 0,0:04:31.31,0:04:32.44,Default,,0000,0000,0000,,"Họ đang trồng gì vậy?" Dialogue: 0,0:04:32.44,0:04:35.37,Default,,0000,0000,0000,,Và té ra họ đang trồng xà lách\Nở ngay giữa sa mạc Dialogue: 0,0:04:35.37,0:04:37.76,Default,,0000,0000,0000,,và dùng nước phun lên trên. Dialogue: 0,0:04:37.76,0:04:39.30,Default,,0000,0000,0000,,Buồn cười là thứ rau này có thể Dialogue: 0,0:04:39.30,0:04:41.98,Default,,0000,0000,0000,,được bán trong siêu thị tại thành phố \NTwin của chúng ta. Dialogue: 0,0:04:41.98,0:04:45.40,Default,,0000,0000,0000,,Nhưng điều thật sự thú vị\Nlà nguồn nước này phải được lấy từ đâu đó, Dialogue: 0,0:04:45.40,0:04:46.84,Default,,0000,0000,0000,,nó được lấy từ ngay đây, Dialogue: 0,0:04:46.84,0:04:49.48,Default,,0000,0000,0000,,sông Colorado ở Bắc Mỹ. Dialogue: 0,0:04:49.48,0:04:52.12,Default,,0000,0000,0000,,Sông Colorado một ngày thường nhật\Nvào thập kỷ 1950, Dialogue: 0,0:04:52.12,0:04:54.24,Default,,0000,0000,0000,,như bạn biết, không có lũ, \Nkhông có hạn hán, Dialogue: 0,0:04:54.24,0:04:57.03,Default,,0000,0000,0000,,vào những ngày thường,\Nnó trông giống như thế này. Dialogue: 0,0:04:57.03,0:04:59.93,Default,,0000,0000,0000,,Nhưng nếu giờ ta quay trở lại đây,\Ntrong điều kiện bình thường Dialogue: 0,0:04:59.93,0:05:03.50,Default,,0000,0000,0000,,và vẫn địa điểm cũ,\Nthì đây là những gì còn lại. Dialogue: 0,0:05:03.50,0:05:06.50,Default,,0000,0000,0000,,Sự khác biệt chỉ là nguồn nước tưới\Ncho cây trồng ở sa mạc, Dialogue: 0,0:05:06.50,0:05:10.06,Default,,0000,0000,0000,,hay những sân gôn ở Scottsdale,\Ntùy thuộc vào bạn. Dialogue: 0,0:05:10.06,0:05:12.98,Default,,0000,0000,0000,,Đây là một nguồn nước lớn và\Nchúng ta đang 'đào mỏ' nguồn nước Dialogue: 0,0:05:12.98,0:05:15.25,Default,,0000,0000,0000,,và dùng nó để trồng trọt, Dialogue: 0,0:05:15.25,0:05:18.07,Default,,0000,0000,0000,,và ngày nay, nếu bạn đi xuôi xuống\Ntheo dòng sông Colorado, Dialogue: 0,0:05:18.07,0:05:21.35,Default,,0000,0000,0000,,bạn sẽ thấy nó đã hoàn toàn cạn nước\Nvà không còn chảy ra biển. Dialogue: 0,0:05:21.35,0:05:24.47,Default,,0000,0000,0000,,Chúng ta đã thật sự dùng \Ncạn nước của toàn bộ một con sông Bắc Mỹ Dialogue: 0,0:05:24.47,0:05:26.19,Default,,0000,0000,0000,,chỉ để tưới tiêu. Dialogue: 0,0:05:26.19,0:05:28.70,Default,,0000,0000,0000,,Đó thậm chí chưa phải\Nlà ví dụ tồi tệ nhất thế giới. Dialogue: 0,0:05:28.70,0:05:31.18,Default,,0000,0000,0000,,Có lẽ tệ hại nhất là\Nbiển Aral. Dialogue: 0,0:05:31.18,0:05:34.25,Default,,0000,0000,0000,,Nhiều người ở đây hẳn còn nhớ đã học\Nđiều này trong giờ địa lý. Dialogue: 0,0:05:34.25,0:05:36.14,Default,,0000,0000,0000,,Nơi này thuộc Liên Xô cũ Dialogue: 0,0:05:36.14,0:05:38.39,Default,,0000,0000,0000,,ở giữa Kazakhstan và Uzbekistan, Dialogue: 0,0:05:38.39,0:05:41.16,Default,,0000,0000,0000,,một trong những vùng biển\Ntrong đất liền lớn nhất thế giới. Dialogue: 0,0:05:41.16,0:05:43.47,Default,,0000,0000,0000,,Nhưng đây có một nghịch lý là\Nnơi này trông như Dialogue: 0,0:05:43.47,0:05:46.100,Default,,0000,0000,0000,,được bao quanh bởi hoang mạc.\NVậy tại sao lại có biển ở đây? Dialogue: 0,0:05:46.100,0:05:48.96,Default,,0000,0000,0000,,Lý do có biển ở đây là vì\Nở phía bên phải, Dialogue: 0,0:05:48.96,0:05:51.45,Default,,0000,0000,0000,,bạn có thể thấy hai dòng sông nhỏ Dialogue: 0,0:05:51.45,0:05:54.97,Default,,0000,0000,0000,,chảy qua cát, \Ncung cấp nước cho vùng đất này. Dialogue: 0,0:05:54.97,0:05:58.01,Default,,0000,0000,0000,,Những dòng sông đó là tuyết tan\Nchảy xuống từ trên những ngọn núi Dialogue: 0,0:05:58.01,0:06:00.68,Default,,0000,0000,0000,,xa ở phía Đông,\Nkhi tuyết tan, nước chảy xuống theo sông Dialogue: 0,0:06:00.68,0:06:03.68,Default,,0000,0000,0000,,xuyên qua hoang mạc,\Nvà tạo thành Biển Araf rộng lớn. Dialogue: 0,0:06:03.68,0:06:07.55,Default,,0000,0000,0000,,Những năm 1950, dân Liên Xô đã \Nquyết định dẫn nguồn nước đó Dialogue: 0,0:06:07.55,0:06:10.54,Default,,0000,0000,0000,,tới sa mạc để cấp nước trồng bông,\Ntin hay không tùy bạn, Dialogue: 0,0:06:10.54,0:06:13.83,Default,,0000,0000,0000,,ở Kazakhstan, để bán bông cho\Nnhững thị trường quốc tế Dialogue: 0,0:06:13.83,0:06:15.89,Default,,0000,0000,0000,,nhằm đem ngoại tệ vào Liên Xô. Dialogue: 0,0:06:15.89,0:06:17.76,Default,,0000,0000,0000,,Lúc đó họ thật sự rất cần tiền. Dialogue: 0,0:06:17.76,0:06:19.81,Default,,0000,0000,0000,,Bạn có thể tưởng tượng\Nchuyện gì đã diễn ra. Dialogue: 0,0:06:19.81,0:06:23.14,Default,,0000,0000,0000,,Nếu bạn chặn nguồn nước đổ vào biển Aral,\Nthì chuyện gì sẽ xảy ra? Dialogue: 0,0:06:23.14,0:06:25.19,Default,,0000,0000,0000,,Đây là hình ảnh năm 1973, Dialogue: 0,0:06:25.19,0:06:27.40,Default,,0000,0000,0000,,1986, Dialogue: 0,0:06:27.40,0:06:30.20,Default,,0000,0000,0000,,1999, Dialogue: 0,0:06:30.20,0:06:33.26,Default,,0000,0000,0000,,2004, Dialogue: 0,0:06:33.26,0:06:37.92,Default,,0000,0000,0000,,và khoảng 11 tháng trước. Dialogue: 0,0:06:37.92,0:06:39.97,Default,,0000,0000,0000,,Thật đáng kinh ngạc. Dialogue: 0,0:06:39.97,0:06:43.16,Default,,0000,0000,0000,,Có nhiều thính giả ngồi đây sống \Nở khu vực Trung Tây. Dialogue: 0,0:06:43.16,0:06:45.82,Default,,0000,0000,0000,,Hãy tưởng tượng đó là hồ Superior. Dialogue: 0,0:06:45.82,0:06:49.10,Default,,0000,0000,0000,,Tưởng tượng đó là hồ Huron. Dialogue: 0,0:06:49.10,0:06:50.70,Default,,0000,0000,0000,,Đó là một sự thay đổi lạ thường. Dialogue: 0,0:06:50.70,0:06:53.05,Default,,0000,0000,0000,,Đây không chỉ là sự thay đổi vùng nước Dialogue: 0,0:06:53.05,0:06:55.42,Default,,0000,0000,0000,,và đường biển,\Nđây là sự thay đổi những thứ căn bản Dialogue: 0,0:06:55.42,0:06:57.67,Default,,0000,0000,0000,,của môi trường ở khu vực này. Dialogue: 0,0:06:57.67,0:06:58.96,Default,,0000,0000,0000,,Hãy bắt đầu bằng điều này. Dialogue: 0,0:06:58.96,0:07:01.17,Default,,0000,0000,0000,,Liên xô thực ra không có\Nmột câu lạc bộ Sierra. Dialogue: 0,0:07:01.17,0:07:02.71,Default,,0000,0000,0000,,Có thể nói như vậy. Dialogue: 0,0:07:02.71,0:07:06.11,Default,,0000,0000,0000,,Và thế là những gì bạn tìm thấy\Nở đáy biển Aral chẳng đẹp đẽ chút nào. Dialogue: 0,0:07:06.11,0:07:08.06,Default,,0000,0000,0000,,Chỉ toàn chất thải độc hại,\Nnhiều thứ Dialogue: 0,0:07:08.06,0:07:10.14,Default,,0000,0000,0000,,bị vứt bỏ tại đó\Ngiờ đã chất thành đống. Dialogue: 0,0:07:10.14,0:07:12.60,Default,,0000,0000,0000,,Một trong những hòn đảo nhỏ ở đó\Ntừng là bị cách ly Dialogue: 0,0:07:12.60,0:07:14.22,Default,,0000,0000,0000,,và không thể tiếp cận từng là nơi Dialogue: 0,0:07:14.22,0:07:16.65,Default,,0000,0000,0000,,dùng để thử nghiệm\Nvũ khí sinh học của Liên Xô. Dialogue: 0,0:07:16.65,0:07:18.34,Default,,0000,0000,0000,,Ngày nay bạn có thể đi bộ tới đó. Dialogue: 0,0:07:18.34,0:07:19.81,Default,,0000,0000,0000,,Thời tiết cũng đã thay đổi. Dialogue: 0,0:07:19.81,0:07:22.88,Default,,0000,0000,0000,,Mười chín trong số hai mươi\Nloài cá độc nhất vô nhị Dialogue: 0,0:07:22.88,0:07:26.07,Default,,0000,0000,0000,,từng chỉ có thể tìm thấy ở biển Aral\Ngiờ đã biến mất khỏi trái đất. Dialogue: 0,0:07:26.07,0:07:28.95,Default,,0000,0000,0000,,Đây rõ là một thảm họa môi trường. Dialogue: 0,0:07:28.95,0:07:30.45,Default,,0000,0000,0000,,Nhưng hãy quay lại chuyện cũ. Dialogue: 0,0:07:30.45,0:07:33.18,Default,,0000,0000,0000,,Đây là một tấm hình mà Al Gore đã gửi\Ntôi cách đây vài năm Dialogue: 0,0:07:33.18,0:07:34.82,Default,,0000,0000,0000,,mà anh ta đã chụp ở Liên Xô Dialogue: 0,0:07:34.82,0:07:36.09,Default,,0000,0000,0000,,từ rất lâu rồi, Dialogue: 0,0:07:36.09,0:07:39.08,Default,,0000,0000,0000,,cho thấy những con tàu đánh cá \Nở biển Aral. Dialogue: 0,0:07:39.08,0:07:41.24,Default,,0000,0000,0000,,Mọi người có thấy\Ncon kênh họ đã đào không? Dialogue: 0,0:07:41.24,0:07:43.65,Default,,0000,0000,0000,,Họ đã cố hết sức để đại khái là \Ngiữ cho tàu nổi Dialogue: 0,0:07:43.65,0:07:46.44,Default,,0000,0000,0000,,trên vùng nước còn sót lại,\Nnhưng cuối cùng họ phải bỏ cuộc Dialogue: 0,0:07:46.44,0:07:48.52,Default,,0000,0000,0000,,bởi đơn giản cọc tàu và dây chão\Nkhông thể Dialogue: 0,0:07:48.52,0:07:50.36,Default,,0000,0000,0000,,neo vào vùng nước mới dùng để\Nrút lui. Dialogue: 0,0:07:50.36,0:07:52.48,Default,,0000,0000,0000,,Không biết bạn thế nào,\Nnhưng tôi thì e rằng Dialogue: 0,0:07:52.48,0:07:55.16,Default,,0000,0000,0000,,các nhà khảo cổ mai này sẽ tìm ra điều này\Nvà viết truyện Dialogue: 0,0:07:55.16,0:07:57.78,Default,,0000,0000,0000,,về thời đại của chúng ta,\Nvà tự hỏi "Họ đã nghĩ gì vậy?" Dialogue: 0,0:07:57.78,0:08:00.81,Default,,0000,0000,0000,,Đó là tương lai mà chúng ta đang phải\Ntrông đợi. Dialogue: 0,0:08:00.81,0:08:03.72,Default,,0000,0000,0000,,Chúng ta đã sử dụng hết 50%\Nnước ngọt trên trái đất Dialogue: 0,0:08:03.72,0:08:05.92,Default,,0000,0000,0000,,và nông nghiệp tính riêng Dialogue: 0,0:08:05.92,0:08:08.32,Default,,0000,0000,0000,,đã chiếm 70% con số đó. Dialogue: 0,0:08:08.32,0:08:11.48,Default,,0000,0000,0000,,Vậy là loài người sử dụng rất nhiều nước\Nvà đất cho nông nghiệp. Dialogue: 0,0:08:11.48,0:08:14.82,Default,,0000,0000,0000,,Ngoài ra, chúng ta còn dùng\Nrất nhiều không khí cho cùng mục đích này. Dialogue: 0,0:08:14.82,0:08:17.14,Default,,0000,0000,0000,,Thông thường khi nghĩ tới không khí, Dialogue: 0,0:08:17.14,0:08:19.80,Default,,0000,0000,0000,,chúng ta hay nghĩ tới biến đổi khí hậu\Nvà khí nhà kính, Dialogue: 0,0:08:19.80,0:08:21.86,Default,,0000,0000,0000,,và hầu hết xung quanh vấn đề năng lượng, Dialogue: 0,0:08:21.86,0:08:24.50,Default,,0000,0000,0000,,nhưng té ra nông nghiệp lại là\Nmột trong những ống thải Dialogue: 0,0:08:24.50,0:08:26.55,Default,,0000,0000,0000,,khí nhà kính lớn nhất. Dialogue: 0,0:08:26.55,0:08:28.60,Default,,0000,0000,0000,,Nếu nhìn vào lượng CO2 tạo ra Dialogue: 0,0:08:28.60,0:08:30.76,Default,,0000,0000,0000,,từ việc đốt rừng nhiệt đới, Dialogue: 0,0:08:30.76,0:08:33.32,Default,,0000,0000,0000,,hay khí metan do bò và lúa gạo tạo ra, Dialogue: 0,0:08:33.32,0:08:36.23,Default,,0000,0000,0000,,hay khí NO từ các loại phân bón, Dialogue: 0,0:08:36.23,0:08:39.00,Default,,0000,0000,0000,,thì sẽ thấy nông nghiệp tạo ra\N30% lượng khí nhà kính Dialogue: 0,0:08:39.00,0:08:42.02,Default,,0000,0000,0000,,đi vào bầu khí quyển do hoạt động\Ncủa con người. Dialogue: 0,0:08:42.02,0:08:43.87,Default,,0000,0000,0000,,Lớn hơn lượng khí do giao thông gây ra. Dialogue: 0,0:08:43.87,0:08:45.62,Default,,0000,0000,0000,,Hơn cả việc sản xuất điện. Dialogue: 0,0:08:45.62,0:08:48.24,Default,,0000,0000,0000,,Và thực tế là, hơn tất cả các\Nhoạt động sản xuất khác. Dialogue: 0,0:08:48.24,0:08:51.36,Default,,0000,0000,0000,,Nông nghiệp là ống xả khí nhà kính Dialogue: 0,0:08:51.36,0:08:53.68,Default,,0000,0000,0000,,lớn nhất của con người trên thế giới này. Dialogue: 0,0:08:53.68,0:08:56.30,Default,,0000,0000,0000,,Nhưng chúng ta không nói về vần đề\Nđó nhiều. Dialogue: 0,0:08:56.30,0:08:59.35,Default,,0000,0000,0000,,Vậy nên nông nghiệp mới Dialogue: 0,0:08:59.35,0:09:01.49,Default,,0000,0000,0000,,thống trị hành tinh này như ngày nay, Dialogue: 0,0:09:01.49,0:09:03.85,Default,,0000,0000,0000,,như chiếm 40% diện tích đất, Dialogue: 0,0:09:03.85,0:09:05.96,Default,,0000,0000,0000,,70% lượng nước chúng ta sử dụng, Dialogue: 0,0:09:05.96,0:09:08.68,Default,,0000,0000,0000,,và 30% lượng khí nhà kính thải ra. Dialogue: 0,0:09:08.68,0:09:11.53,Default,,0000,0000,0000,,Chúng ta đã tăng gấp đôi lượng hóa\Nchất nitrogen và phốt-pho Dialogue: 0,0:09:11.53,0:09:13.99,Default,,0000,0000,0000,,trên trái đất chỉ để dùng cho phân bón, Dialogue: 0,0:09:13.99,0:09:16.76,Default,,0000,0000,0000,,gây ra những vấn đề lớn\Nvề chất lượng nước ở các dòng sông, Dialogue: 0,0:09:16.76,0:09:19.48,Default,,0000,0000,0000,,hồ, và thậm chí cả đại dương,\Nvà đây là nguyên nhân đơn lẻ Dialogue: 0,0:09:19.48,0:09:22.16,Default,,0000,0000,0000,,lớn nhất dẫn tới sự mất đa dạng sinh thái. Dialogue: 0,0:09:22.16,0:09:24.26,Default,,0000,0000,0000,,Không còn nghi ngờ gì nữa,\Nnông nghiệp Dialogue: 0,0:09:24.26,0:09:27.94,Default,,0000,0000,0000,,chính là mối lo lớn nhất của hành tinh này Dialogue: 0,0:09:27.94,0:09:30.56,Default,,0000,0000,0000,,kể từ cuối kỷ băng hà.\NKhông còn gì để chối cãi cả. Dialogue: 0,0:09:30.56,0:09:33.54,Default,,0000,0000,0000,,Và nó ngang hàng với thay đổi khí hậu\Nvề mức độ nghiêm trọng. Dialogue: 0,0:09:33.54,0:09:36.46,Default,,0000,0000,0000,,Và cả hai vấn đề đều xảy ra cùng một lúc. Dialogue: 0,0:09:36.46,0:09:38.71,Default,,0000,0000,0000,,Nhưng điều thực sự quan trọng\Ncần phải nhớ là Dialogue: 0,0:09:38.71,0:09:42.10,Default,,0000,0000,0000,,nông nghiệp không hoàn toàn xấu.\NNông nghiệp không phải là một điều xấu. Dialogue: 0,0:09:42.10,0:09:44.28,Default,,0000,0000,0000,,Thực tế là chúng ta phụ thuộc cả vào nó. Dialogue: 0,0:09:44.28,0:09:48.72,Default,,0000,0000,0000,,Nó không phải là một lựa chọn. Không phải\Nmột thứ xa xỉ. Nó là một thứ thiết yếu. Dialogue: 0,0:09:48.72,0:09:50.87,Default,,0000,0000,0000,,Chúng ta phải tạo ra thức ăn cho mình, Dialogue: 0,0:09:50.87,0:09:54.72,Default,,0000,0000,0000,,quần áo và thậm chí năng lượng sinh học\Ncho khoảng 7 tỉ người Dialogue: 0,0:09:54.72,0:09:57.65,Default,,0000,0000,0000,,trên thế giới ngày nay và\Nnhu cầu nông nghiệp Dialogue: 0,0:09:57.65,0:10:02.03,Default,,0000,0000,0000,,chì có thể tăng trong tương lai.\NNhu cầu đó sẽ không biến mất. Dialogue: 0,0:10:02.03,0:10:04.26,Default,,0000,0000,0000,,Mà sẽ tăng lên rất nhiều,\Nchủ yếu là do Dialogue: 0,0:10:04.26,0:10:07.25,Default,,0000,0000,0000,,dân số đang tăng. Chúng ta đang có\N7 tỉ người hôm nay Dialogue: 0,0:10:07.25,0:10:09.45,Default,,0000,0000,0000,,ít nhất sẽ biến thành 9 tỉ Dialogue: 0,0:10:09.45,0:10:12.24,Default,,0000,0000,0000,,chắc 9 tỉ rưỡi trước khi \Nmọi người ở đây không còn sống. Dialogue: 0,0:10:12.24,0:10:14.62,Default,,0000,0000,0000,,Quan trọng hơn là khẩu phần ăn\Ncũng thay đổi. Dialogue: 0,0:10:14.62,0:10:17.67,Default,,0000,0000,0000,,Khi thế giới trở nên đông người hơn\Nvà cũng giàu có hơn, Dialogue: 0,0:10:17.67,0:10:20.73,Default,,0000,0000,0000,,chúng ta sẽ thấy lượng thịt tiêu thụ\Nsẽ tăng lên, Dialogue: 0,0:10:20.73,0:10:24.19,Default,,0000,0000,0000,,đồng nghĩa với việc sử dụng nhiều\Nnguồn năng lượng hơn. Dialogue: 0,0:10:24.19,0:10:28.12,Default,,0000,0000,0000,,Vậy là nhiều người hơn, ăn nhiều hơn,\Nvà thức ăn giàu dinh dưỡng hơn Dialogue: 0,0:10:28.12,0:10:31.32,Default,,0000,0000,0000,,và dĩ nhiên khủng hoảng năng lượng\Ncũng sẽ xảy ra đồng thời, Dialogue: 0,0:10:31.32,0:10:34.79,Default,,0000,0000,0000,,chúng ta sẽ phải thay thế dầu bằng\Ncác nguồn năng lượng khác Dialogue: 0,0:10:34.79,0:10:37.36,Default,,0000,0000,0000,,kiểu gì cũng phải chứa các loại\Nchất đốt sinh học Dialogue: 0,0:10:37.36,0:10:39.14,Default,,0000,0000,0000,,và các nguồn năng lượng sinh học. Dialogue: 0,0:10:39.14,0:10:41.89,Default,,0000,0000,0000,,Vậy khi ghép những mảnh ghép\Nnày lại, thật khó thấy Dialogue: 0,0:10:41.89,0:10:44.24,Default,,0000,0000,0000,,làm cách nào chúng ta có thể\Nđi qua hết thế kỷ này Dialogue: 0,0:10:44.24,0:10:48.57,Default,,0000,0000,0000,,mà không tăng việc sản xuất nông nghiệp\Ntoàn cầu lên ít nhất gấp đôi. Dialogue: 0,0:10:48.57,0:10:50.73,Default,,0000,0000,0000,,Chà, làm thế nào đây? Làm sao \Nchúng ta có thể Dialogue: 0,0:10:50.73,0:10:53.32,Default,,0000,0000,0000,,tăng gấp đôi sản lượng\Nnông phẩm toàn cầu? Dialogue: 0,0:10:53.32,0:10:56.00,Default,,0000,0000,0000,,Chúng ta có thể sử dụng nhiều đất hơn. Dialogue: 0,0:10:56.00,0:10:58.80,Default,,0000,0000,0000,,Đây là một bản phân tích chúng tôi\Nthực hiện, bên trái là Dialogue: 0,0:10:58.80,0:11:02.30,Default,,0000,0000,0000,,nơi canh tác hoa màu hiện tại,\Nbên phải là nơi canh tác trong tương lai Dialogue: 0,0:11:02.30,0:11:05.24,Default,,0000,0000,0000,,dựa vào chất lượng đất và khí hậu\Ngiả sử biến đổi khí hậu Dialogue: 0,0:11:05.24,0:11:07.08,Default,,0000,0000,0000,,không gây ảnh hưởng gì lớn, Dialogue: 0,0:11:07.08,0:11:08.97,Default,,0000,0000,0000,,một giả thuyết không đúng cho lắm, Dialogue: 0,0:11:08.97,0:11:11.16,Default,,0000,0000,0000,,Chúng ta có thể dùng thêm đất,\Nnhưng vấn đề là Dialogue: 0,0:11:11.16,0:11:14.14,Default,,0000,0000,0000,,những vùng đất còn lại đều nằm\Ntrong các khu vực nhạy cảm. Dialogue: 0,0:11:14.14,0:11:16.18,Default,,0000,0000,0000,,Những nơi sinh thái đa dạng,\Nnhiều carbon, Dialogue: 0,0:11:16.18,0:11:18.62,Default,,0000,0000,0000,,những thứ mà chúng ta muốn bảo tồn. Dialogue: 0,0:11:18.62,0:11:21.44,Default,,0000,0000,0000,,Ta có thể tăng thực phẩm\Nbằng cách tăng diện tích đất trồng, Dialogue: 0,0:11:21.44,0:11:22.76,Default,,0000,0000,0000,,nhưng tốt hơn là không nên, Dialogue: 0,0:11:22.76,0:11:26.42,Default,,0000,0000,0000,,bởi vì xét về mặt sinh thái,\Nđó là một việc rất rất nguy hiểm. Dialogue: 0,0:11:26.42,0:11:28.81,Default,,0000,0000,0000,,Thay vì đó, chúng ta có thể sẽ muốn ngừng\Nbước chân Dialogue: 0,0:11:28.81,0:11:32.59,Default,,0000,0000,0000,,của nông nghiệp\Nvà canh tác một cách tốt hơn. Dialogue: 0,0:11:32.59,0:11:34.99,Default,,0000,0000,0000,,Đây là công trình chúng tôi đang làm,\Ncố tìm ra nơi Dialogue: 0,0:11:34.99,0:11:37.56,Default,,0000,0000,0000,,trên thế giới mà chúng ta \Ncó thể nâng cao sản lượng Dialogue: 0,0:11:37.56,0:11:39.82,Default,,0000,0000,0000,,mà không làm hại tới môi trường. Dialogue: 0,0:11:39.82,0:11:42.23,Default,,0000,0000,0000,,Những khu vực màu xanh là nơi trồng ngô, Dialogue: 0,0:11:42.23,0:11:44.38,Default,,0000,0000,0000,,coi ngô như một ví dụ, Dialogue: 0,0:11:44.38,0:11:46.98,Default,,0000,0000,0000,,đã đạt được năng suất rất cao, \Ncó thể là cao nhất Dialogue: 0,0:11:46.98,0:11:49.86,Default,,0000,0000,0000,,trên trái đất này với điều kiện đất\Nvà khí hậu hiện tại, Dialogue: 0,0:11:49.86,0:11:52.21,Default,,0000,0000,0000,,nhưng những khu vực màu nâu\Nvà vàng là những nơi Dialogue: 0,0:11:52.21,0:11:54.72,Default,,0000,0000,0000,,chúng ta mới chỉ đạt được 20-30% Dialogue: 0,0:11:54.72,0:11:56.06,Default,,0000,0000,0000,,năng suất tối đa có thể đạt được. Dialogue: 0,0:11:56.06,0:11:58.38,Default,,0000,0000,0000,,Bạn có thể thấy phần lớn khu vực này\Nở Châu Phi, thậm chí là Mỹ Latin, Dialogue: 0,0:11:58.38,0:12:01.24,Default,,0000,0000,0000,,và thú vị thay, cả ở Đông Âu, nơi Liên Xô Dialogue: 0,0:12:01.24,0:12:03.48,Default,,0000,0000,0000,,và các nước khối Đông Âu từng tồn tại, Dialogue: 0,0:12:03.48,0:12:05.70,Default,,0000,0000,0000,,vẫn là một mớ canh tác nông nghiệp lộn xộn. Dialogue: 0,0:12:05.70,0:12:08.34,Default,,0000,0000,0000,,Tiếp theo là dưỡng chất và nước. Dialogue: 0,0:12:08.34,0:12:10.47,Default,,0000,0000,0000,,Sẽ là chất hữu cơ hay truyền thống Dialogue: 0,0:12:10.47,0:12:12.28,Default,,0000,0000,0000,,hoặc là sự kết hợp giữa cả hai. Dialogue: 0,0:12:12.28,0:12:14.45,Default,,0000,0000,0000,,Cây cối cần nước và dưỡng chất. Dialogue: 0,0:12:14.45,0:12:17.66,Default,,0000,0000,0000,,Chúng ta có thể làm việc này,\Nvà có cơ hội để thành công. Dialogue: 0,0:12:17.66,0:12:19.94,Default,,0000,0000,0000,,Nhưng chúng ta phải thực hiện\Nmột cách khôn ngoan Dialogue: 0,0:12:19.94,0:12:22.54,Default,,0000,0000,0000,,để đáp ứng nhu cầu \Nan ninh lương thực Dialogue: 0,0:12:22.54,0:12:25.81,Default,,0000,0000,0000,,và vấn đề môi trường\Ntrong tương lai. Dialogue: 0,0:12:25.81,0:12:28.82,Default,,0000,0000,0000,,Phải tìm cách hài hòa Dialogue: 0,0:12:28.82,0:12:32.53,Default,,0000,0000,0000,,giữa việc trồng lương thực\Nvà tạo ra môi trường làm việc tốt hơn. Dialogue: 0,0:12:32.53,0:12:35.06,Default,,0000,0000,0000,,Ngay lúc này là vấn đề\Nlàm tất cả hoặc không gì cả. Dialogue: 0,0:12:35.06,0:12:37.02,Default,,0000,0000,0000,,Chúng ta có thể \Ntrồng lương thực làm nền Dialogue: 0,0:12:37.02,0:12:38.48,Default,,0000,0000,0000,,chẳng hạn như đồng đậu tương Dialogue: 0,0:12:38.48,0:12:41.61,Default,,0000,0000,0000,,và trong biểu đồ này,\Nta có thể thấy rất nhiều lương thực, Dialogue: 0,0:12:41.61,0:12:44.13,Default,,0000,0000,0000,,nhưng không có nhiều nước sạch,\Nchúng ta không tích trữ Dialogue: 0,0:12:44.13,0:12:47.12,Default,,0000,0000,0000,,nhiều cacbon,\Nđa dạng sinh học cũng mất dần. Dialogue: 0,0:12:47.12,0:12:49.13,Default,,0000,0000,0000,,Còn khu vực chủ đạo,\Nta có thảo nguyên này Dialogue: 0,0:12:49.13,0:12:50.69,Default,,0000,0000,0000,,xét về mặt môi trường\Nthảo nguyên này rất tuyệt Dialogue: 0,0:12:50.69,0:12:53.90,Default,,0000,0000,0000,,nhưng bạn không thể ăn nó.\NCó gì để ăn chứ? Dialogue: 0,0:12:53.90,0:12:56.43,Default,,0000,0000,0000,,Chúng ta cần tìm cách\Nkết hợp hai điểm này lại với nhau Dialogue: 0,0:12:56.43,0:13:00.54,Default,,0000,0000,0000,,để tạo thành một kiểu nông nghiệp mới. Dialogue: 0,0:13:00.54,0:13:02.75,Default,,0000,0000,0000,,Giờ khi tôi nói về chuyện này,\Nmọi người thường đáp rằng Dialogue: 0,0:13:02.75,0:13:05.98,Default,,0000,0000,0000,,"Không phải câu trả lời rõ rành rành đó sao?" Dialogue: 0,0:13:05.98,0:13:10.73,Default,,0000,0000,0000,,đồ ăn hữu cơ trong nước,\Ntrợ cấp thương mại, phí nông nghiệp mới-- Dialogue: 0,0:13:10.73,0:13:13.50,Default,,0000,0000,0000,,đúng thế, có rất nhiều ý tưởng hay, Dialogue: 0,0:13:13.50,0:13:16.57,Default,,0000,0000,0000,,nhưng không ý tưởng nào trong số đó\Nlà viên đạn bạc cả. Dialogue: 0,0:13:16.57,0:13:19.53,Default,,0000,0000,0000,,Tôi nghĩ chúng giống đạn chì hơn. Dialogue: 0,0:13:19.53,0:13:22.04,Default,,0000,0000,0000,,Và tôi thích đạn chì.\NCó nó Dialogue: 0,0:13:22.04,0:13:24.36,Default,,0000,0000,0000,,bạn sẽ có một thứ\Nvô cùng mạnh, Dialogue: 0,0:13:24.36,0:13:26.76,Default,,0000,0000,0000,,nhưng chúng ta cần\Nđặt chúng lại cạnh nhau. Dialogue: 0,0:13:26.76,0:13:29.30,Default,,0000,0000,0000,,Vậy nên những gì phải làm là tạo ra Dialogue: 0,0:13:29.30,0:13:31.98,Default,,0000,0000,0000,,một nền nông nghiệp\Ncó tất cả những ý tưởng tốt nhất Dialogue: 0,0:13:31.98,0:13:35.08,Default,,0000,0000,0000,,về nông nghiệp thương mại\Nvà cách mạng xanh Dialogue: 0,0:13:35.08,0:13:38.64,Default,,0000,0000,0000,,cùng những ý tưởng về\Nnông nghiệp hữu cơ và thực phẩm trong nước Dialogue: 0,0:13:38.64,0:13:42.04,Default,,0000,0000,0000,,và những ý tưởng tốt nhất\Nvề việc bảo vệ môi trường, Dialogue: 0,0:13:42.04,0:13:43.85,Default,,0000,0000,0000,,không được để chúng mâu thuẫn nhau Dialogue: 0,0:13:43.85,0:13:47.60,Default,,0000,0000,0000,,mà phải kết hợp nhau\Nđể tạo nên một kiểu nông nghiệp mới Dialogue: 0,0:13:47.60,0:13:52.32,Default,,0000,0000,0000,,mà tôi gọi là "văn hóa lục địa",\Nhay nông nghiệp toàn cầu. Dialogue: 0,0:13:52.32,0:13:55.30,Default,,0000,0000,0000,,Buổi nói chuyện này đang dần\Nchuyên sâu hơn Dialogue: 0,0:13:55.30,0:13:57.41,Default,,0000,0000,0000,,chúng tôi đang cố gắng\Nđưa ra những điểm then chốt Dialogue: 0,0:13:57.41,0:13:59.72,Default,,0000,0000,0000,,để con người giảm\Ntranh cãi, Dialogue: 0,0:13:59.72,0:14:01.22,Default,,0000,0000,0000,,mà tăng cường hợp tác. Dialogue: 0,0:14:01.22,0:14:03.76,Default,,0000,0000,0000,,Tôi muốn cho các bạn\Nxem một đoạn băng ngắn Dialogue: 0,0:14:03.76,0:14:06.09,Default,,0000,0000,0000,,ghi lại nỗ lực của chúng tôi\Nđể kết hợp những ý tưởng này Dialogue: 0,0:14:06.09,0:14:09.82,Default,,0000,0000,0000,,vào một cuộc nói chuyện nhỏ. Dialogue: 0,0:14:09.82,0:14:13.48,Default,,0000,0000,0000,,(Nhạc) Dialogue: 0,0:14:13.48,0:14:17.14,Default,,0000,0000,0000,,("Học viện Môi trường, Đại học Minnesota:\NĐộng lực khám phá") Dialogue: 0,0:14:17.14,0:14:18.58,Default,,0000,0000,0000,,(Nhạc) Dialogue: 0,0:14:18.58,0:14:20.23,Default,,0000,0000,0000,,("Dân số thế giới đang tăng thêm Dialogue: 0,0:14:20.23,0:14:23.24,Default,,0000,0000,0000,,75 triệu người mỗi năm. Dialogue: 0,0:14:23.24,0:14:25.67,Default,,0000,0000,0000,,Gần bằng diện tích của nước Đức. Dialogue: 0,0:14:25.67,0:14:28.62,Default,,0000,0000,0000,,Ngày này, dân số đã đạt gần 7 tỉ người. Dialogue: 0,0:14:28.62,0:14:31.30,Default,,0000,0000,0000,,Với tốc độ này, dân số sẽ đạt\N9 tỉ trước năm 2040. Dialogue: 0,0:14:31.30,0:14:33.07,Default,,0000,0000,0000,,Và tất cả đều cần thức ăn. Dialogue: 0,0:14:33.07,0:14:34.42,Default,,0000,0000,0000,,Nhưng làm thế nào Dialogue: 0,0:14:34.42,0:14:37.31,Default,,0000,0000,0000,,để cung cấp thức ăn cho cả thế giới\Nmà không phá hủy hành tinh này? Dialogue: 0,0:14:37.31,0:14:40.56,Default,,0000,0000,0000,,Ai cũng biết \Nbiến đổi khí hậu là một vấn đề lớn. Dialogue: 0,0:14:40.56,0:14:41.81,Default,,0000,0000,0000,,Nhưng đó không phải là\Nvấn đề duy nhất. Dialogue: 0,0:14:41.81,0:14:44.73,Default,,0000,0000,0000,,Chúng ta cần đối diện với\Nmột "sự thật mất lòng" khác. Dialogue: 0,0:14:44.73,0:14:47.28,Default,,0000,0000,0000,,Khủng hoảng nông nghiệp toàn cầu. Dialogue: 0,0:14:47.28,0:14:53.54,Default,,0000,0000,0000,,Dân số tăng + lượng thịt tiêu thụ + lượng sữa tiêu thụ + phí năng lượng + sản xuất năng lượng sinh học = áp lực lên tự nhiên. Dialogue: 0,0:14:53.54,0:14:56.98,Default,,0000,0000,0000,,Hơn 40% diện tích đất trái đất\Nđã được dùng cho nông nghiệp. Dialogue: 0,0:14:56.98,0:14:58.99,Default,,0000,0000,0000,,Tổng diện tích cây lương thực toàn cầu\Nlà 16 triệu km2. Dialogue: 0,0:14:58.99,0:15:02.18,Default,,0000,0000,0000,,Gần bằng diện tích Nam Mỹ. Dialogue: 0,0:15:02.18,0:15:03.98,Default,,0000,0000,0000,,Diện tích đồng cỏ là 30 triệu km2. Dialogue: 0,0:15:03.98,0:15:06.05,Default,,0000,0000,0000,,Bằng diện tích của Châu Phi. Dialogue: 0,0:15:06.05,0:15:10.77,Default,,0000,0000,0000,,Nông nghiệp đang sử dụng diện tích đất\Ngấp 60 lần diện tích đất thành thị và ngoại ô cộng lại. Dialogue: 0,0:15:10.77,0:15:14.48,Default,,0000,0000,0000,,Tưới tiêu tiêu thụ nhiều nước nhất\Ntrên hành tinh này. Dialogue: 0,0:15:14.48,0:15:18.86,Default,,0000,0000,0000,,2.800 km3 nước được dùng \Nđể tưới cho hoa màu mỗi năm. Dialogue: 0,0:15:18.86,0:15:22.64,Default,,0000,0000,0000,,Lượng nước đó đủ để đổ đầy\N7.305 tòa nhà Empire State mỗi ngày. Dialogue: 0,0:15:22.64,0:15:25.62,Default,,0000,0000,0000,,Ngày nay, nhiều sông lớn \Nđã bị mất dòng chảy. Dialogue: 0,0:15:25.62,0:15:27.64,Default,,0000,0000,0000,,Một số còn khô cạn hoàn toàn. Dialogue: 0,0:15:27.64,0:15:31.63,Default,,0000,0000,0000,,Biển Aral giờ đã biến thành hoang mạc. Dialogue: 0,0:15:31.63,0:15:35.25,Default,,0000,0000,0000,,Hay sông Colorado,\Ngiờ không còn dòng chảy ra đại dương. Dialogue: 0,0:15:35.25,0:15:39.13,Default,,0000,0000,0000,,Phân bón đã làm tăng gấp đôi\Nlượng phốt pho và nitrogen trong môi trường. Dialogue: 0,0:15:39.13,0:15:40.39,Default,,0000,0000,0000,,Hậu quả? Dialogue: 0,0:15:40.39,0:15:42.37,Default,,0000,0000,0000,,Ô nhiễm nước lan rộng Dialogue: 0,0:15:42.37,0:15:44.54,Default,,0000,0000,0000,,và nhiều sông hồ xuống cấp. Dialogue: 0,0:15:44.54,0:15:48.91,Default,,0000,0000,0000,,Ngạc nhiên thay nông nghiệp\Nlại là nguyên nhân lớn nhất gây ra biến đổi khí hậu. Dialogue: 0,0:15:48.91,0:15:51.34,Default,,0000,0000,0000,,Nó tạo ra 30% tổng lượng khí nhà kính. Dialogue: 0,0:15:51.34,0:15:54.03,Default,,0000,0000,0000,,Nhiều hơn cả lượng khí thải ra từ\Nngành sản xuất điện và công nghiệp, Dialogue: 0,0:15:54.03,0:15:57.00,Default,,0000,0000,0000,,hay tất cả máy bay, tàu hỏa và ô tô\Ntrên thế giới này gộp lại. Dialogue: 0,0:15:57.00,0:15:59.37,Default,,0000,0000,0000,,Hầu hết khí thải nông nghiệp\Nđều do việc phá rừng nhiệt đới Dialogue: 0,0:15:59.37,0:16:00.75,Default,,0000,0000,0000,,khí metan từ vật nuôi\Nvà các cánh đồng lúa Dialogue: 0,0:16:00.75,0:16:02.58,Default,,0000,0000,0000,,và oxit nitro do bón phân quá nhiều. Dialogue: 0,0:16:02.58,0:16:05.84,Default,,0000,0000,0000,,Không gì con người làm \Nbiến đổi thế giới nhiều bằng công nghiệp. Dialogue: 0,0:16:05.84,0:16:09.37,Default,,0000,0000,0000,,Và những gì con người làm\Ncũng chỉ để tồn tại. Dialogue: 0,0:16:09.37,0:16:10.87,Default,,0000,0000,0000,,Đúng là một điều tiến thoái lưỡng nan... Dialogue: 0,0:16:10.87,0:16:15.23,Default,,0000,0000,0000,,Khi dân số thế giới\Ntăng thêm vài tỉ người, Dialogue: 0,0:16:15.23,0:16:19.81,Default,,0000,0000,0000,,chúng ta cần lượng thức ăn \Ngấp đôi, thậm chí gấp ba lần. Dialogue: 0,0:16:19.81,0:16:21.21,Default,,0000,0000,0000,,Vậy chúng ta cần làm gì? Dialogue: 0,0:16:21.21,0:16:24.01,Default,,0000,0000,0000,,Chúng ta cần một cuộc nói chuyện lớn hơn,\Nmột cuộc đối thoại quốc tế. Dialogue: 0,0:16:24.01,0:16:25.82,Default,,0000,0000,0000,,Cần đầu tư vào \Nnhững giải pháp thật sự: Dialogue: 0,0:16:25.82,0:16:30.16,Default,,0000,0000,0000,,khích lệ nông dân, nông nghiệp chính xác, đa dạng hoa màu, tưới tiêu tiết kiệm, Dialogue: 0,0:16:30.16,0:16:33.82,Default,,0000,0000,0000,,tái chế nước xấu, canh tác đất tốt hơn,\Nchế độ ăn thông minh hơn. Dialogue: 0,0:16:33.82,0:16:36.02,Default,,0000,0000,0000,,Chúng ta cần tất cả mọi người\Ncùng tham gia. Dialogue: 0,0:16:36.02,0:16:37.97,Default,,0000,0000,0000,,Vận động nông nghiệp thương mại, Dialogue: 0,0:16:37.97,0:16:39.12,Default,,0000,0000,0000,,đối thoại môi trường, Dialogue: 0,0:16:39.12,0:16:40.58,Default,,0000,0000,0000,,và nông nghiệp hữu cơ... Dialogue: 0,0:16:40.58,0:16:42.62,Default,,0000,0000,0000,,phải thực hiện đồng thời. Dialogue: 0,0:16:42.62,0:16:44.18,Default,,0000,0000,0000,,Không có giải pháp đơn lẻ nào hết. Dialogue: 0,0:16:44.19,0:16:45.80,Default,,0000,0000,0000,,Chúng ta cần sự hợp tác, Dialogue: 0,0:16:45.80,0:16:47.24,Default,,0000,0000,0000,,sự tưởng tượng, Dialogue: 0,0:16:47.24,0:16:48.01,Default,,0000,0000,0000,,lòng quyết tâm, Dialogue: 0,0:16:48.01,0:16:51.67,Default,,0000,0000,0000,,bởi thất bại không phải là một lựa chọn. Dialogue: 0,0:16:51.67,0:16:55.37,Default,,0000,0000,0000,,Làm thế nào để vừa nuôi sống thế giới\Nmà không hủy hoại nó? Dialogue: 0,0:16:55.37,0:16:58.24,Default,,0000,0000,0000,,Đúng vậy, chúng ta đang đối mặt\Nvới một trong những thử thách lớn nhất Dialogue: 0,0:16:58.24,0:17:00.35,Default,,0000,0000,0000,,trong lịch sử nhân loại ngày nay: Dialogue: 0,0:17:00.35,0:17:03.02,Default,,0000,0000,0000,,nhu cầu thức ăn cho 9 tỉ người Dialogue: 0,0:17:03.02,0:17:06.77,Default,,0000,0000,0000,,và phải làm được vậy \Nmột cách ổn định và công bằng. Dialogue: 0,0:17:06.77,0:17:08.48,Default,,0000,0000,0000,,đồng thời bảo vệ hành tinh của chúng ta Dialogue: 0,0:17:08.48,0:17:11.29,Default,,0000,0000,0000,,vì thế hệ ngày nay và mai sau. Dialogue: 0,0:17:11.29,0:17:12.80,Default,,0000,0000,0000,,Đây sẽ là một trong những việc khó khăn nhất Dialogue: 0,0:17:12.80,0:17:14.68,Default,,0000,0000,0000,,mà chúng ta từng làm trong lịch sử nhân loại, Dialogue: 0,0:17:14.68,0:17:17.92,Default,,0000,0000,0000,,và chúng ta chắc chắc phải làm tốt, Dialogue: 0,0:17:17.92,0:17:22.26,Default,,0000,0000,0000,,phải làm tốt trong lần thử đầu tiên và cũng là duy nhất của mình. Dialogue: 0,0:17:22.26,0:17:26.24,Default,,0000,0000,0000,,Cảm ơn rất nhiều. \N(Vỗ tay)