1
00:00:14,989 --> 00:00:17,878
Dwutlenek węgla, inaczej CO2,

2
00:00:17,878 --> 00:00:20,767
to główny gaz cieplarniany 
odpowiedzialny za zmianę klimatu.

3
00:00:20,767 --> 00:00:23,656
Jak dostaje się do atmosfery?

4
00:00:23,656 --> 00:00:26,366
Węgiel w przyrodzie podlega obiegowi.

5
00:00:26,366 --> 00:00:28,346
Zaczyna się od Słońca,

6
00:00:28,346 --> 00:00:32,138
które ogrzewa powierzchnię Ziemi 
większą ilością energii w ciągu godziny,

7
00:00:32,138 --> 00:00:34,421
niż cały świat zużywa w ciągu roku.

8
00:00:34,421 --> 00:00:37,771
Rośliny, które zachowują się 
jak kucharze,

9
00:00:37,771 --> 00:00:40,838
biorą światło światło słoneczne,
zasysają trochę CO2 z powietrza,

10
00:00:40,838 --> 00:00:42,605
mieszają to wszystko razem i BUM!

11
00:00:42,605 --> 00:00:45,308
Wytwarzają energię, 
którą można przechowywać

12
00:00:45,308 --> 00:00:49,121
w formie cukrów, takich jak 
glukoza czy sacharoza.

13
00:00:49,121 --> 00:00:52,072
Proces ten nazywamy fotosyntezą.

14
00:00:52,072 --> 00:00:54,379
Kiedy zwierzęta takie jak my 
zjadają te rośliny,

15
00:00:54,379 --> 00:00:58,388
żołądek przetwarza jedzenie z powrotem
w energię wykorzystywaną do wzrostu.

16
00:00:58,388 --> 00:01:00,861
Gazy cieplarniane 
to produkt uboczny tych procesów.

17
00:01:00,861 --> 00:01:03,618
Uwalniane są poprzez odpady.

18
00:01:03,618 --> 00:01:08,205
Gdy roślina umiera, rozkłada się,
a mikroorganizmy rozkładają cukry,

19
00:01:08,205 --> 00:01:12,656
wytwarzając gazy cieplarniane 
jako produkt uboczny.

20
00:01:12,656 --> 00:01:18,055
Energia słoneczna przechodzi 
przez łańcuch pokarmowy.

21
00:01:18,055 --> 00:01:23,436
Organizmy składające się z węgla, 
jak rośliny czy zwierzęta,

22
00:01:23,436 --> 00:01:25,637
czasem zostają uwięzione pod ziemią.

23
00:01:25,637 --> 00:01:28,138
Wtedy zgniata je ogromne ciśnienie

24
00:01:28,138 --> 00:01:30,690
i stają się opartym na węglu 
paliwem kopalnym,

25
00:01:30,690 --> 00:01:33,604
takim jak ropa, węgiel czy gaz ziemny.

26
00:01:33,604 --> 00:01:38,525
Od czasów rewolucji przemysłowej 
wydobywamy te paliwa spod ziemi

27
00:01:38,525 --> 00:01:41,572
i spalamy, aktywując przechowaną energię

28
00:01:41,572 --> 00:01:44,305
do wytwarzania prądu 
i napędzania silników.

29
00:01:44,305 --> 00:01:52,783
Niestety to również wyzwala CO2, 
przez miliony lat więziony pod ziemią.

30
00:01:52,783 --> 00:01:57,021
Na dodatek ludzie wdychają tlen 
i wydychają CO2.

31
00:01:57,021 --> 00:02:00,188
Jednak rośliny robią odwrotnie.

32
00:02:00,188 --> 00:02:04,620
Drzewa pobierają ogromne ilości CO2, 
co przywraca równowagę obiegu.

33
00:02:04,620 --> 00:02:09,304
Dlatego wycinanie lasów 
zmniejsza ilość roślin pobierających CO2.

34
00:02:09,304 --> 00:02:11,939
Atakujemy obieg węgla z obu stron.

35
00:02:11,939 --> 00:02:13,746
Wyobraźcie sobie, że to komputer,

36
00:02:13,746 --> 00:02:16,893
na którym może działać
kilka programów jednocześnie.

37
00:02:16,893 --> 00:02:20,421
Zwykle po skończeniu pracy 
zapisujecie dokument i zamykacie go,

38
00:02:20,421 --> 00:02:22,921
żeby nie przeciążać komputera.

39
00:02:22,921 --> 00:02:26,071
Teraz wyobraźcie sobie, 
że przestajecie to robić

40
00:02:26,071 --> 00:02:28,505
i wszystkie dokumenty są otwarte naraz.

41
00:02:28,505 --> 00:02:30,735
Komputer zupełnie by sobie 
z tym nie poradził.

42
00:02:30,735 --> 00:02:33,971
Zacząłby zwalniać, zawieszać się, 
a w końcu by padł.

43
00:02:33,971 --> 00:02:38,471
To może czekać nasze środowisko,
jeżeli będziemy przeciążać obieg węgla.

44
00:02:38,471 --> 00:02:41,688
Czy można jakoś przywrócić 
równowagę ekosystemu?

45
00:02:41,688 --> 00:02:46,771
Co z techniką? Technika to sposób 
rozwiązywania problemów.

46
00:02:46,771 --> 00:02:52,005
Technologie przyjazne środowisku 
nie zagrażają naturze.

47
00:02:52,005 --> 00:02:54,855
Nie tworzą negatywnych 
efektów ubocznych, jak CO2.

48
00:02:54,855 --> 00:02:57,788
Ani teraz, ani w przyszłości.

49
00:02:57,788 --> 00:03:01,288
Kompensują się, 
w ten sposób rozwiązując problem.

50
00:03:01,288 --> 00:03:04,788
Aby to osiągnąć, 
trzeba wymyślić odnawialne technologie.

51
00:03:04,788 --> 00:03:09,005
Jeżeli wszystkie znane pomysły 
i technologie znajdują się w kręgu,

52
00:03:09,005 --> 00:03:12,438
to wynalazki są poszerzaniem 
granic tego kręgu.

53
00:03:12,438 --> 00:03:15,672
A obszar poza kręgiem jest nieskończony,

54
00:03:15,672 --> 00:03:18,989
czyli potencjał wynalazków 
jest nieograniczony.

55
00:03:18,989 --> 00:03:22,556
Pomyślcie o dzisiejszych 
niesamowitych technologiach.

56
00:03:22,556 --> 00:03:25,479
Wszystkie te wynalazki łączy jedna rzecz.

57
00:03:25,479 --> 00:03:27,818
Są dziełem człowieka.

58
00:03:27,818 --> 00:03:31,129
Ludzie wymyślają wynalazki. Ludzie tworzą.

59
00:03:31,129 --> 00:03:35,130
To nieograniczony 
potencjał kreatywnych ludzi

60
00:03:35,130 --> 00:03:37,467
pomoże stworzyć niesamowite technologie,

61
00:03:37,467 --> 00:03:39,424
które powstrzymają zmiany klimatu

62
00:03:39,424 --> 00:03:41,572
i przywrócą równowagę ekosystemu.

63
00:03:41,572 --> 00:03:44,305
To przywraca nadzieję.