0:00:07.044,0:00:10.294
16. yüzyılda, matematikçi Robert Recorde

0:00:10.294,0:00:13.044
"The Whetstone of Witte"[br]adında bir kitap yazarak

0:00:13.044,0:00:15.757
İngiliz öğrencilerine cebir öğretti.

0:00:15.757,0:00:20.935
Fakat "eşittir" kelimesini tekrar tekrar[br]yazmaktan yoruluyordu.

0:00:20.935,0:00:22.476
Çözümü ne mi oldu?

0:00:22.476,0:00:27.078
Bu kelimeleri iki paralel[br]yatay doğru parçası ile değiştirdi,

0:00:27.078,0:00:31.335
çünkü ona göre, başka hiçbir şey[br]bu iki çizgi kadar eşit değildir.

0:00:31.965,0:00:34.954
İki yerine dört doğru parçası[br]kullanabilir miydi?

0:00:34.954,0:00:35.956
Tabii ki.

0:00:35.956,0:00:38.289
Dikey doğru parçaları kullanabilir miydi?

0:00:38.289,0:00:40.104
Aslında, bazı insanlar kullandı.

0:00:40.464,0:00:44.795
Eşittir işaretinin günümüzdeki[br]şekilde olmasının bir nedeni yok.

0:00:44.795,0:00:48.002
Bir yerde, tıpkı bir mem gibi[br]fenomen olmuş.

0:00:48.002,0:00:50.728
Daha fazla matematikçi[br]bunu kullanmaya başladı

0:00:50.728,0:00:54.588
ve nihayetinde, eşitlik için[br]standart bir sembol oldu.

0:00:55.218,0:00:56.967
Matematik sembollerle doludur.

0:00:56.967,0:00:57.742
Çizgiler,

0:00:57.742,0:00:58.562
noktalar,

0:00:58.562,0:00:59.301
oklar,

0:00:59.301,0:01:00.257
İngiliz harfleri,

0:01:00.257,0:01:01.212
Yunan harfleri,

0:01:01.212,0:01:02.189
üst simgeler,

0:01:02.189,0:01:03.188
alt simgeler.

0:01:03.188,0:01:05.819
Okunaksız bir karmaşa gibi gözükebilir.

0:01:05.819,0:01:09.819
Sembol zenginliğini göz korkutucu bulmak [br]ve bunların nereden geldiğini

0:01:09.819,0:01:12.848
merak etmek gayet normal.

0:01:12.848,0:01:16.448
Bazen, Recorde'nin kendi eşittir[br]işaretiyle ilgili not ettiği gibi,

0:01:16.448,0:01:20.818
sembol ve temsil ettiği şey arasında[br]münasip bir uygunluk var.

0:01:21.858,0:01:25.030
Bunun başka bir örneği olan[br]toplama işlemindeki artı işaretinin

0:01:25.030,0:01:30.127
kökeni "ve" anlamına gelen[br]Latin kelime "et"in kısaltılmış halidir.

0:01:30.337,0:01:33.620
Lakin bazen, sembol seçimi[br]daha keyfi olmuştur.

0:01:33.620,0:01:36.571
Örneğin, matematikçi Christian Kramp'ın

0:01:36.571,0:01:40.181
faktöriyeller için ünlem işaretini[br]kullanmasının nedeni,

0:01:40.181,0:01:44.123
bu şekilde ifadeler için bir[br]kısaltmaya ihtiyaç duymasıdır.

0:01:44.473,0:01:49.238
Aslında, tüm bu semboller, kendilerini[br]tekrar etmekten sakınmak isteyen

0:01:49.238,0:01:53.952
veya matematiksel fikirlerini yazmak için[br]çok fazla kelime kullanmak zorunda kalan

0:01:53.952,0:01:56.652
matematikçiler tarafından[br]bulundu veya uyarlandı.

0:01:56.912,0:01:59.683
Matematikte kullanılan[br]sembollerin çoğu harflerdir,

0:01:59.683,0:02:02.669
genellikle de Latin veya[br]Yunan alfabesindendir.

0:02:03.749,0:02:07.869
Bulunan karakterler daha çok[br]bilinmeyen miktarları

0:02:07.869,0:02:11.011
ve değişkenler arasındaki[br]ilişkileri temsil eder.

0:02:11.011,0:02:15.071
Ayrıca çok sık gözüken[br]sayıların yerine de kullanılır,

0:02:15.071,0:02:19.890
aksi halde ondalıklı formda tamamen[br]yazılması külfetli veya imkansız olurdu.

0:02:20.990,0:02:26.351
Sayı dizileri ve tüm denklemler de[br]harflerle temsil edilebilir.

0:02:26.351,0:02:29.339
Diğer semboller işlemleri[br]temsil etmek için kullanılırdı.

0:02:29.339,0:02:32.193
Bunlardan bazıları kısaltma[br]olarak özellikle değerlidir,

0:02:32.193,0:02:36.642
çünkü bunlar tekrar eden işlemleri[br]tek bir ifadede toplarlar.

0:02:36.642,0:02:41.203
Aynı sayının tekrarlı toplamı[br]çarpım işareti ile kısaltılmıştır

0:02:41.203,0:02:43.922
ki böylece olması gerekenden[br]daha az yer kaplar.

0:02:44.282,0:02:46.132
Kendisiyle çarpılan sayı

0:02:46.132,0:02:51.002
işlemin kaç kere tekrarlanacağını belirten[br]üstlü bir ifadede belirtilmiştir.

0:02:51.002,0:02:54.252
Ve uzun bir ifade olan[br]ardışık ifadelerin toplamı

0:02:54.252,0:02:56.963
büyük sigmada toplanmıştır.

0:02:57.473,0:03:01.403
Bu semboller uzun hesaplamaları[br]kullanımı çok daha kolay olan

0:03:01.403,0:03:03.514
küçük terimlerle ifade eder.

0:03:05.024,0:03:07.954
Semboller hesaplamanın[br]nasıl yapılacağına dair

0:03:07.954,0:03:10.017
kısa talimatlar verir.

0:03:10.367,0:03:13.965
Sıradaki işlem dizisini[br]bir sayıda düşünün.

0:03:13.965,0:03:15.784
Aklınızdan bir sayı tutun,

0:03:15.784,0:03:17.274
bunu iki ile çarpın,

0:03:17.274,0:03:18.964
sonuçtan bir çıkartın,

0:03:18.964,0:03:21.227
sonucu kendisi ile çarpın,

0:03:21.227,0:03:23.235
sonucu üçe bölün

0:03:23.235,0:03:25.825
ve sonuca ulaşmak için[br]son olarak bir ekleyin.

0:03:26.645,0:03:31.946
Sembollerimiz ve düzenimiz olmasa[br]böyle bir yazı blokuyla yüz yüze gelirdik.

0:03:31.946,0:03:35.616
Onlar sayesinde özlü,[br]zarif bir ifademiz oluyor.

0:03:35.616,0:03:37.496
Bazen, eşittirde olduğu gibi,

0:03:37.496,0:03:40.604
bu semboller biçim yoluyla[br]anlamı iletiyor.

0:03:40.604,0:03:42.607
Lakin bir çoğu keyfidir.

0:03:43.507,0:03:46.738
Onları anlamak, ne ifade ettiklerini[br]ezberlemeyi, herhangi bir dilde

0:03:46.738,0:03:51.737
olduğu gibi kalıcı olması için farklı[br]bağlamlarda uygulamayı gerektiriyor.

0:03:51.737,0:03:54.616
Eğer yabancı bir uygarlıkla[br]karşılaşacak olursak

0:03:54.616,0:03:57.767
muhtemelen çok farklı bir[br]sembol dizileri vardır.

0:03:58.737,0:04:03.257
Ama eğer bizim gibi düşünüyorlarsa[br]muhtemelen sembolleri olacaktır.

0:04:04.137,0:04:08.636
Ve hatta sembolleri[br]bizimkilerle uyuşabilir bile.

0:04:08.636,0:04:10.767
Kendilerine ait bir çarpı işareti,

0:04:10.767,0:04:12.127
pi sembolü

0:04:12.127,0:04:14.686
ve tabii ki eşittir işareti vardır.