WEBVTT 00:00:00.000 --> 00:00:02.584 Greg Gage: Tüm ebeveynlerin asırlık bir arayışı 00:00:02.584 --> 00:00:04.751 çocuklarının sebzelerini yemelerini sağlamak. 00:00:04.751 --> 00:00:06.971 Ancak kurabiye veya dondurma yemeye ikna etmek 00:00:06.971 --> 00:00:07.750 oldukça kolaydır 00:00:07.750 --> 00:00:10.221 ve bunun nedeni beynimizin tatlılığı tercih etmesi. 00:00:10.221 --> 00:00:12.520 Sebzeleri tatlılara tercih etmek gibi, 00:00:12.520 --> 00:00:14.666 damak tadımızı kandırabilen 00:00:14.666 --> 00:00:17.373 optogenetik adı verilen yeni bir teknoloji var. 00:00:17.373 --> 00:00:20.084 Bunu bugün meyve sinekleri kullanarak deneyeceğiz. NOTE Paragraph 00:00:20.108 --> 00:00:22.752 [DIY Nörobilim] NOTE Paragraph 00:00:23.086 --> 00:00:24.926 Meyve sineklerini denememizin nedeni 00:00:24.926 --> 00:00:27.081 bize ne olup bittiğini gerçekten anlamak için 00:00:27.081 --> 00:00:30.501 savaşma şansı veren yeterince küçük bir sinir sistemine sahip olmaları. 00:00:30.501 --> 00:00:32.834 Onların tat tomurcukları bizimkine çok benziyor. 00:00:32.834 --> 00:00:35.378 Ancak tat tercihlerini değiştirmeye çalışmadan önce 00:00:35.378 --> 00:00:38.831 şunu belirlemeliyiz: Meyve sineğinin temeli nedir? 00:00:38.831 --> 00:00:39.746 Neyi tercih eder ? 00:00:40.026 --> 00:00:42.248 Buna kontrol deneyi diyoruz. 00:00:42.272 --> 00:00:44.475 Spencer bunu yapmak için çok çalışıyor. NOTE Paragraph 00:00:44.499 --> 00:00:46.373 Tamam Spencer, ilk deneyimizi yapalım. 00:00:46.373 --> 00:00:50.135 Meyve sineklerini muz veya brokoli tercih edip etmediğini test etmek istiyoruz. 00:00:50.135 --> 00:00:51.452 Peki neye ihtiyacımız var? NOTE Paragraph 00:00:51.476 --> 00:00:55.373 Spencer Brown: Temelde sinekler için bir iPad olan fly pad'e ihtiyacımız var. 00:00:55.373 --> 00:00:56.256 Dokunuşu ölçer. NOTE Paragraph 00:00:56.304 --> 00:00:58.150 GG: Her odaya sinek mi koydunuz? NOTE Paragraph 00:00:58.288 --> 00:01:01.084 SB: Evet. İçeride hangisini tercih ettiklerini görmek için 00:01:01.084 --> 00:01:02.621 onlara muz ve brokoli vereceğiz. NOTE Paragraph 00:01:02.621 --> 00:01:04.330 GG: Meyve sineğinin brokoli yerine 00:01:04.330 --> 00:01:06.807 muz yediğini saymak için 00:01:06.807 --> 00:01:09.638 bu odalar bir bilgisayara veri gönderen 00:01:09.662 --> 00:01:11.252 küçük bir elektrotla donatıldı. 00:01:11.276 --> 00:01:14.418 Peki muza karşı brokoliye ilişkin bulgularınız nelerdi? NOTE Paragraph 00:01:14.442 --> 00:01:16.979 SB: Sineklerin en çok muzu ziyaret ettiğini öğrendim. NOTE Paragraph 00:01:16.979 --> 00:01:18.927 GG: İkisi de oradaydı ama çoğu çocuk gibi 00:01:18.951 --> 00:01:22.914 brokoli yememeyi seçiyorlar ve daha tatlı bir şeye geçiyorlar. NOTE Paragraph 00:01:22.914 --> 00:01:25.440 GG: Tadın nasıl çalıştığına dair hızlı bir arka plan. 00:01:25.464 --> 00:01:27.669 Tat tomurcukları, tat reseptörleri adı verilen 00:01:27.669 --> 00:01:28.837 özel nöronlardan oluşur. 00:01:28.861 --> 00:01:31.511 Belirli bir tadı tetikleyen bir şey yediğimizde, 00:01:31.535 --> 00:01:33.804 bu tat nöronları beyne bir sinyal gönderecek. 00:01:33.804 --> 00:01:36.799 Bu, beynimizin neyin tatlı neyin acı olduğunu bilmesini sağlar. 00:01:36.799 --> 00:01:40.283 Yani bir meyve sineği bir muz yediğinde, tatlı tadı nöronları ateşlenir. 00:01:40.283 --> 00:01:43.843 Ancak brokoli yediğinde, aynı nöronlar oldukça sessiz kalıyor. 00:01:43.843 --> 00:01:46.861 Peki ya meyve sineği her brokoli yediğinde tat alma nöronlarını 00:01:46.861 --> 00:01:48.113 ateşlemeye zorlasaydık? 00:01:48.113 --> 00:01:49.508 Meyve sineğinin muz kadar 00:01:49.508 --> 00:01:51.911 brokoliyi sevmesini sağlayabiliriz. NOTE Paragraph 00:01:51.911 --> 00:01:53.505 Optogenetiğe girin. 00:01:53.529 --> 00:01:56.925 Bu, sinirbilimi fırtına gibi alan devrim niteliğindeki yeni bir araçtır 00:01:56.925 --> 00:01:59.243 ve bu durumda "opto" ışık anlamına gelir 00:01:59.267 --> 00:02:02.945 ve "genetik", bu meyve sineklerinin yalnızca belirli nöronların ışığa tepki 00:02:02.945 --> 00:02:06.647 vermesini sağlayan özel bir gen içerecek şekilde değiştirildiğini ifade eder. 00:02:06.671 --> 00:02:10.365 Bizim durumumuzda, tatlı tadı reseptörlerine özel geni ekledik. NOTE Paragraph 00:02:10.734 --> 00:02:12.030 Şimdi işte eğlenceli kısım. 00:02:12.030 --> 00:02:15.358 Optogenetik, bu özel nöronları parlak renkli ışığa maruz kaldıklarında 00:02:15.358 --> 00:02:17.761 kontrol edebilmemiz, beyne mesajlar göndermelerine 00:02:17.761 --> 00:02:19.840 neden olabilmemiz anlamına gelir. 00:02:19.864 --> 00:02:22.523 Bu deneyde, bu değiştirilmiş meyve sineklerinin tekrar 00:02:22.523 --> 00:02:25.027 muz ve brokoli arasında seçim yapmasını sağlayacağız 00:02:25.027 --> 00:02:27.839 ancak bu sefer meyve sineği brokoliyi her yediğinde, 00:02:27.839 --> 00:02:30.122 büyük bir parlak kırmızı ışığı tetikleyeceğiz. 00:02:30.146 --> 00:02:33.226 Kanallar o kırmızı ışığı gördüklerinde açılacaklar 00:02:33.226 --> 00:02:35.363 ve bu nöronun ateşlenmesine neden olacaklar 00:02:35.363 --> 00:02:37.274 ve tatlı tat mesajı beyne gönderilecek. NOTE Paragraph 00:02:37.274 --> 00:02:39.276 Onları nasıl çıkarırsınız? NOTE Paragraph 00:02:39.300 --> 00:02:41.094 SB: Bir ağız aspiratörü kullanacağız. 00:02:41.094 --> 00:02:43.129 yani sadece iki pipet bir araya getirildi. NOTE Paragraph 00:02:43.129 --> 00:02:45.162 GG: Yani pipet için süslü bir isim. NOTE Paragraph 00:02:45.162 --> 00:02:46.157 SB: Doğru. NOTE Paragraph 00:02:46.157 --> 00:02:48.399 GG: Yani bunları içine çekeceksin. 00:02:49.822 --> 00:02:51.654 Daha önce hiç sinek içine kaçtı mı? NOTE Paragraph 00:02:51.678 --> 00:02:53.597 SB: Bir veya iki kez. NOTE Paragraph 00:02:58.432 --> 00:03:00.256 GG: İşte başlıyoruz. Dördünü de aldın. 00:03:00.256 --> 00:03:00.987 Tamam mükemmel. 00:03:00.987 --> 00:03:03.391 Böylece OptoStimmer'larınızı burada açacaksınız. 00:03:03.391 --> 00:03:06.859 Işığı odaların tam üstüne park edeceksiniz. 00:03:06.883 --> 00:03:09.708 Şimdi burada oturuyoruz ve brokoli yemelerini bekliyoruz 00:03:09.732 --> 00:03:11.692 ve sonra ışık yandığında 00:03:11.716 --> 00:03:14.171 tadının tatlı bir şey olduğunu düşünecekler. NOTE Paragraph 00:03:14.171 --> 00:03:16.217 Haydi. Oh, yaklaşıyor. 00:03:16.241 --> 00:03:18.169 Haydi. Şimdi tadı güzel. NOTE Paragraph 00:03:18.193 --> 00:03:19.343 SB: Olmak üzere. NOTE Paragraph 00:03:19.736 --> 00:03:21.244 GG: Oh, geri döndü. Tamam! 00:03:21.268 --> 00:03:24.562 Pekâlâ, şimdi bu sineklerin bazılarının 00:03:24.586 --> 00:03:27.411 muzdan brokoliye geçtiğini görüyoruz. NOTE Paragraph 00:03:27.435 --> 00:03:28.601 SB: Kesinlikle evet. NOTE Paragraph 00:03:28.601 --> 00:03:29.988 GG: Bu ışık her söndüğünde, 00:03:29.988 --> 00:03:32.869 tatlı bir şeyler tattıklarını düşündükleri anlamına geliyor. NOTE Paragraph 00:03:32.869 --> 00:03:35.268 SB: Evet. Bu adam gerçekten onun peşinden gidiyor. NOTE Paragraph 00:03:35.268 --> 00:03:38.096 GG: Brokoliyi kurtarabildiğimizi ve meyve sineklerimiz için 00:03:38.096 --> 00:03:40.559 onu muz kadar çekici hâle getirebildiğimizi gördük. 00:03:40.559 --> 00:03:42.417 Ve bu aynı sonuçları tüm deneylerimizde 00:03:42.417 --> 00:03:43.414 tekrarlayabiliyoruz. 00:03:43.414 --> 00:03:46.668 Yani soru şu: Aynı şeyi insanlarda da yapabilir miyiz? 00:03:46.692 --> 00:03:48.597 Bu birkaç maddeye bağlıdır. 00:03:48.621 --> 00:03:52.083 Birincisi, optogenetik araçlar insanlarda bile işe yarıyor mu? 00:03:52.107 --> 00:03:54.110 Cevap evet gibi görünüyor 00:03:54.110 --> 00:03:56.830 ve aslında optogenetik kullanarak kronik ağrı ve körlüğü 00:03:56.830 --> 00:04:00.270 tedavi edecek klinik deneyler planlanıyor. 00:04:00.294 --> 00:04:03.285 Ve sonraki soru, bir ışık kaynağını her sebze yediğimizde 00:04:03.309 --> 00:04:05.833 sönecek şekilde kolayca tetikleyebilir miyiz? 00:04:05.857 --> 00:04:09.295 Bunun için korkarım en azından şu anda, cevap hâlâ hayır. 00:04:09.319 --> 00:04:12.648 Ancak bugün, optogenetiğin tadına ve şaşırtıcı potansiyeline 00:04:12.672 --> 00:04:14.086 tanık olduk. NOTE Paragraph 00:04:14.110 --> 00:04:20.523 (Müzik)