1
00:00:00,476 --> 00:00:02,208
İslam dünyasının ən yaxşı izahı

2
00:00:02,208 --> 00:00:04,958
ibadətdir,

3
00:00:04,958 --> 00:00:07,200
İslami dəyərlər dedikdə

4
00:00:07,200 --> 00:00:11,116
Allaha ibadət etmək nəzərdə
tutulur.

5
00:00:11,116 --> 00:00:14,866
Müsəlman insan Allaha

6
00:00:15,887 --> 00:00:19,008
ibadət edən şəxsdir,

7
00:00:19,008 --> 00:00:22,769
İslamın müqəddəs kitabı isə

8
00:00:22,769 --> 00:00:25,903
Qurandır, müsəlmanlar məhz bu kitab
vasitəsilə

9
00:00:25,903 --> 00:00:30,070
Allah tərəfindən Məhəmməd peyğəmbərə göndərilmiş
kəlamlardan xəbərdardır.

10
00:00:31,747 --> 00:00:32,998
Bu məqam çox önəmlidir,

11
00:00:32,998 --> 00:00:36,144
bəzən mənbələrdə

12
00:00:36,144 --> 00:00:39,622
İslamın Məhəmmədizm kimi olduğu

13
00:00:39,622 --> 00:00:42,788
düşünülür.

14
00:00:42,788 --> 00:00:44,652
Lakin müsəlmanlar

15
00:00:44,652 --> 00:00:48,504
Məhəmməd peyğəmbəri ilahiləşdirmir,

16
00:00:48,504 --> 00:00:50,941
Xristianlarda bu bir qədər fərqlidir.

17
00:00:50,941 --> 00:00:53,771
Məhəmməd peyğəmbəri bir insan olaraq

18
00:00:53,771 --> 00:00:57,858
görürlər, onu

19
00:00:57,858 --> 00:01:02,361
ilahiləşdirmirlər.

20
00:01:02,361 --> 00:01:03,492
Onlar Məhəmməd peyğəmbəri Quran vasitəsilə

21
00:01:03,492 --> 00:01:07,417
Allahın onlara xəbərçisi kimi

22
00:01:07,417 --> 00:01:11,261
görürlər və buna müsəlman adət-ənənlərində

23
00:01:11,261 --> 00:01:13,656
şox ciddi nəzarət edirlər,

24
00:01:13,656 --> 00:01:16,131
Məhəmməd peyğəmbərin şəklini yaratmırlar ki,

25
00:01:16,131 --> 00:01:19,600
onu özlərinə ideal kimi seçməsinlər.

26
00:01:19,600 --> 00:01:21,433
Bu müddət ərzində

27
00:01:22,618 --> 00:01:26,826
Xristianlıqda ilahi fiqurlar görə

28
00:01:26,826 --> 00:01:29,430
bilərsiniz, müsəlmanlar isə

29
00:01:29,430 --> 00:01:32,993
bu adət-ənənələri qoruyub saxlayır.

30
00:01:32,993 --> 00:01:34,934
Onlar digər peyğəmbərləri də Allah tərəfindən

31
00:01:34,934 --> 00:01:37,738
göndərilmiş müqəddəs şəxslər kimi

32
00:01:37,738 --> 00:01:39,775
qəbul etmişlərdir, xüsusilə Musa və İsa peyğəmbər

33
00:01:39,775 --> 00:01:43,942
Quranda qeyd olunmuşdur.

34
00:01:45,140 --> 00:01:48,420
Müsəlmanlar həmçinin bilirlər ki,

35
00:01:48,420 --> 00:01:52,449
Quran Allah tərəfindən göndərilmiş
müqəddəs kitab deyil.

36
00:01:52,449 --> 00:01:54,544
Onlar həmçinin Tövratın da

37
00:01:54,544 --> 00:01:57,037
Tanrının Musa tərəfindən göndərdiyinə

38
00:01:57,037 --> 00:01:58,586
inanırlar, Tövrat Xristianların məhz

39
00:01:58,586 --> 00:02:00,124
5 müqəddəs kitabında da qeyd olunmuşdur,

40
00:02:00,124 --> 00:02:03,045
həmçinin İbranicə olan İncildə də

41
00:02:03,045 --> 00:02:06,481
bu müqəddəs kitab haqda

42
00:02:06,481 --> 00:02:08,648
məlumat verilmişdir.

43
00:02:10,227 --> 00:02:14,637
Onlar həm də Zəburların da

44
00:02:14,637 --> 00:02:18,045
e.ə 1000-ci ildə Davud peyğəmbər
vasitəsilə göndərilmiş

45
00:02:18,045 --> 00:02:20,148
qeyd olunduğuna inanırlar,

46
00:02:20,148 --> 00:02:22,672
İsanın vasitəsilə də İncilin

47
00:02:22,672 --> 00:02:26,407
göndərildiyinə inanırlar.

48
00:02:26,407 --> 00:02:28,930
Bunlardan əlavə

49
00:02:28,930 --> 00:02:31,653
Müsəlmanlarda digər ənənələrdən biri də

50
00:02:31,653 --> 00:02:34,941
Sünnə və Hədis olmaqla iki qrupa ayrılmalarıdır,

51
00:02:34,941 --> 00:02:38,034
belə ki, Sünnələr Məhəmməd peyğəmbərin

52
00:02:38,034 --> 00:02:39,946
həyatını yaşadıqlarını qeyd edirlər,

53
00:02:39,946 --> 00:02:42,497
Hədislər isə özlərini göstərirlər.

54
00:02:42,497 --> 00:02:45,192
Hədislər isə Məhəmməd Peyğəmbərin vaxtında

55
00:02:45,192 --> 00:02:47,230
yaşamış digər şəxslər olmuşlar,

56
00:02:47,230 --> 00:02:49,138
halbuki bəzən bir neçə il və ya bir neçə yüz il

57
00:02:49,138 --> 00:02:50,841
sonra yaşadıqları da bildirilir,

58
00:02:50,841 --> 00:02:53,076
hazırda bu mövzu müqayisə altındadır,

59
00:02:53,076 --> 00:02:55,133
Hədislər isə daha

60
00:02:55,133 --> 00:02:56,921
gerçək görünür.

61
00:02:56,921 --> 00:02:59,786
Daha bir oxşarlıq isə

62
00:02:59,786 --> 00:03:02,149
dindən asılı olmayaraq

63
00:03:02,149 --> 00:03:06,434
Tanrı sözünün vurğulanmasındadır.

64
00:03:06,434 --> 00:03:09,051
Bir az daha yaxından tanış olmaq və

65
00:03:09,051 --> 00:03:11,953
Müsəlmanların adət-ənənələrini

66
00:03:11,953 --> 00:03:14,217
yaxında görmək üçün

67
00:03:14,217 --> 00:03:16,961
burada Qurandan bəzi ifadələri

68
00:03:16,961 --> 00:03:19,378
yerləşdirmişəm,

69
00:03:20,871 --> 00:03:22,686
ilk olaraq eyni adətdən olmaq

70
00:03:22,686 --> 00:03:25,984
barəsindədir.

71
00:03:25,984 --> 00:03:28,591
O sizin üçün dini yaratmaqdan ötrü,

72
00:03:28,591 --> 00:03:30,627
Nuha əmr etdi,

73
00:03:30,627 --> 00:03:33,348
beləcə Məhəmmədə

74
00:03:33,348 --> 00:03:37,474
İbrahimə, Musaya və İsaya

75
00:03:37,474 --> 00:03:41,641
vəhy verərək, bölünməməyi əmr etdi.

76
00:03:42,744 --> 00:03:46,414
Bu da İbrahimin önəmini göstərir.

77
00:03:46,414 --> 00:03:47,906
Dində o şəxslər yaxşı qəbul olunur ki,

78
00:03:47,906 --> 00:03:51,899
onlar İbrahimin yolunu

79
00:03:51,899 --> 00:03:54,074
izləyir və

80
00:03:54,074 --> 00:03:56,087
həqiqətə meyillidirlər.

81
00:03:56,087 --> 00:03:59,070
Allah İbrahimi elçisi kimi seçdi.

82
00:03:59,070 --> 00:04:02,677
İbrahim peyğəmbər çox vacib
rol oynamışdır.

83
00:04:02,677 --> 00:04:05,849
Məkkədə yerləşən Kəbə

84
00:04:05,849 --> 00:04:08,749
Allahın evi sayılır və

85
00:04:08,749 --> 00:04:12,749
Müsəlmanlar oraya ziyarət edirlər,
İbrahim və İsmayıl peyğəmbərlər tərəfindən

86
00:04:13,868 --> 00:04:16,821
tikilmişdir, Mədinə haqda da

87
00:04:16,821 --> 00:04:18,098
sonrakı videolarda danışacağıq,

88
00:04:18,098 --> 00:04:21,671
Müsəlmanlar izləndikləri üçün

89
00:04:21,671 --> 00:04:24,136
bura üz tutmuşdular, Məhəmməd
peyğəmbərin

90
00:04:24,136 --> 00:04:26,175
şəhəri kimi də tanınır,

91
00:04:26,175 --> 00:04:28,521
lakin Məkkə Müsəlmanların gün ərzində

92
00:04:28,521 --> 00:04:31,678
5 dəfə dua edərkən, namaz qılarkən

93
00:04:31,678 --> 00:04:32,965
dayandıqları istiqaməti göstərir,

94
00:04:32,965 --> 00:04:37,274
bu haqda danışacağıq, İbrahim
peyğəmbərin şəhəri kimi də tanınır.

95
00:04:37,274 --> 00:04:39,904
Burada isə Musaya istinad olunur.

96
00:04:39,904 --> 00:04:42,409
Bundan əvvəl isə Musanın rəhmətə

97
00:04:42,409 --> 00:04:44,311
və mərhəmətə yol göstərən kitabı vardı.

98
00:04:44,311 --> 00:04:47,853
Bu kitab ərəb dilində idi,

99
00:04:47,853 --> 00:04:49,106
Bu Qurana aid idi.

100
00:04:49,106 --> 00:04:50,879
Qurandan bir kəlam idi.

101
00:04:50,879 --> 00:04:54,081
Bu kitab ərəb dilində təsdiq olunmuşdur,

102
00:04:54,081 --> 00:04:55,895
o şəxslərə ki, kimlər yanlış edir və

103
00:04:55,895 --> 00:04:59,168
kimlər yaxşı əməl sahibləridir.

104
00:04:59,168 --> 00:05:01,319
Buradan da aydındır ki,

105
00:05:01,319 --> 00:05:03,455
İslam ənənəsində də

106
00:05:03,455 --> 00:05:07,622
Musəvidə olduğu kimi eyni
adətlər və qaydalar vardır.

107
00:05:09,031 --> 00:05:10,857
Burada da İsaya istinad edilmişdir.

108
00:05:10,857 --> 00:05:14,397
Sizlər Məryəmin oğlu olan İsanı,

109
00:05:14,397 --> 00:05:17,119
izləməlisiz, biz ona İncili verdik ki,

110
00:05:17,119 --> 00:05:19,404
onu izləyənlərin

111
00:05:19,404 --> 00:05:21,543
ürəklərində şəfqət və

112
00:05:21,543 --> 00:05:24,742
mərhəmət olsun.

113
00:05:24,742 --> 00:05:28,632
İsanın həyatını nəzərə aldıqda

114
00:05:28,632 --> 00:05:30,647
Müsəlmanlar və Xristianlar arasındakı

115
00:05:30,647 --> 00:05:33,190
əsas fərq

116
00:05:33,190 --> 00:05:36,176
çarmıxaçəkilmə və dirilişdir,

117
00:05:36,176 --> 00:05:37,886
onlar İsanın Tanrı və ya

118
00:05:37,886 --> 00:05:40,910
Tanrının oğlu olduğuna inanmırlar.

119
00:05:40,910 --> 00:05:44,354
Onun müqəddəs peyğəmbər olduğuna inanırlar,

120
00:05:44,354 --> 00:05:48,521
həmçinin Məhəmməd peyğəmbərin Quranı
nazil etməzdən əvvəl olduğuna inanırlar.

121
00:05:49,553 --> 00:05:51,758
Müsəlmanlara gəldikdə

122
00:05:51,758 --> 00:05:53,923
5 əsas şərt

123
00:05:53,923 --> 00:05:55,175
qeyd olunur, xüsusilə də

124
00:05:55,175 --> 00:05:58,074
bu Sünnilərə aid edilir.

125
00:05:58,074 --> 00:05:59,743
Şiələrin bir qədər fərqli şərtləri vardır,

126
00:05:59,743 --> 00:06:03,841
amma oxşarlıqlar da vardır.

127
00:06:03,841 --> 00:06:08,008
Bu şərtlərdən birincisi imandır,

128
00:06:08,866 --> 00:06:11,732
xüsusilə şəhadəti göstərir.

129
00:06:11,732 --> 00:06:15,440
Şəhadət sübut kimi də

130
00:06:15,440 --> 00:06:17,773
tərcümə oluna bilər,

131
00:06:17,773 --> 00:06:20,315
müsəlmanlar "Allahdan başqa Allah yoxdur"
deyə

132
00:06:20,315 --> 00:06:22,111
qeyd edir, Məhəmməd peyğəmbər Allahın
elçisidir.

133
00:06:22,111 --> 00:06:24,363
İslama keçdikdə

134
00:06:24,363 --> 00:06:26,772
bu şəhadəti ən azı iki şahidin yanında

135
00:06:26,772 --> 00:06:29,355
deyilməlidir,

136
00:06:29,355 --> 00:06:32,758
bu keçmək üçün çox vacib şərtdir.

137
00:06:32,758 --> 00:06:34,866
İslamın ikinci şərti isə

138
00:06:34,866 --> 00:06:37,116
namazdır,

139
00:06:37,116 --> 00:06:38,611
Müsəlmanlar gündə

140
00:06:38,611 --> 00:06:40,794
5 dəfə Sübh, Zöhr, Əsr

141
00:06:40,794 --> 00:06:44,174
Şam, İşa namazı qılınmalıdır,

142
00:06:44,174 --> 00:06:47,068
Kəbənin istiqamətində

143
00:06:47,068 --> 00:06:48,989
dayanmalıdır,

144
00:06:48,989 --> 00:06:52,410
bir daha qeyd edək ki, İbrahim peyğəmbərin
oğlu İsmayılla birlikdə

145
00:06:52,410 --> 00:06:56,835
buranı inşa etdikləri bildirilir.

146
00:06:56,835 --> 00:06:58,440


147
00:06:58,440 --> 00:06:59,844


148
00:06:59,844 --> 00:07:03,638


149
00:07:03,638 --> 00:07:06,080


150
00:07:06,080 --> 00:07:08,330


151
00:07:08,330 --> 00:07:13,074


152
00:07:13,074 --> 00:07:17,300


153
00:07:17,300 --> 00:07:19,106


154
00:07:19,106 --> 00:07:21,944


155
00:07:21,944 --> 00:07:26,703


156
00:07:26,703 --> 00:07:29,949


157
00:07:29,949 --> 00:07:31,826


158
00:07:31,826 --> 00:07:34,159


159
00:07:34,159 --> 00:07:35,759


160
00:07:35,759 --> 00:07:39,020


161
00:07:39,020 --> 00:07:40,949


162
00:07:40,949 --> 00:07:43,312


163
00:07:43,312 --> 00:07:46,698


164
00:07:46,698 --> 00:07:50,865


165
00:07:51,769 --> 00:07:53,878


166
00:07:53,878 --> 00:07:58,587


167
00:07:58,587 --> 00:08:01,828


168
00:08:01,828 --> 00:08:05,995


169
00:08:07,260 --> 00:08:09,458


170
00:08:09,458 --> 00:08:11,271


171
00:08:11,271 --> 00:08:14,775


172
00:08:14,775 --> 00:08:18,262


173
00:08:18,262 --> 00:08:21,474


174
00:08:21,474 --> 00:08:25,292


175
00:08:25,292 --> 00:08:27,661


176
00:08:27,661 --> 00:08:30,598


177
00:08:30,598 --> 00:08:32,880


178
00:08:32,880 --> 00:08:35,286


179
00:08:35,286 --> 00:08:40,264


180
00:08:40,264 --> 00:08:42,462


181
00:08:42,462 --> 00:08:45,682


182
00:08:45,682 --> 00:08:49,849