Hefajstos, bóg techniki, ciężko pracował
nad swoim najznakomitszym wynalazkiem.

Miał stworzyć nowy system obronny
dla króla Minosa,

chcącego ograniczyć napływ intruzów
do swojego królestwa na Krecie.

Straż złożona ze śmiertelników
i zwykły oręż nie wystarczały,

więc genialny bóg stworzył
nowego, niepokonanego obrońcę.

W płomieniach swojej kuźni

Hefajstos nadał swemu dziełu
postać olbrzymiego człowieka.

Stworzona z błyszczącego brązu,
obdarzona nadludzką siłą

i napędzana ichorem,
płynem dającym życie bogom,

ten automat był inny niż wszystko,
co Hefajstos wykuł do tej pory.

Bóg nazwał go imieniem Talos.
Tak powstał pierwszy robot.

Strażnik z brązu trzy razy dziennie
robił obchód wokół wyspy

w poszukiwaniu intruzów.

Kiedy dostrzegał statki
płynące do brzegu,

ciskał w ich kierunku ogromne głazy.

Jeżeli rozbitkom udało się
dopłynąć do brzegu,

olbrzym rozgrzewał się do czerwoności
i miażdżył ofiary w swym uścisku.

Talos miał pełnić służbę
niezmiennie dzień po dniu.

Jednak mimo zautomatyzowanego zachowania,

posiadał życie wewnętrzne 
niewyobrażalne dla jego ofiar.

Wkrótce

gigant napotkał statek z najeźdźcami,
którzy wystawili na próbę jego moc.

Utrudzona załoga Jazona,
Medei i Argonautów

wracała z trudnej, ale zwycięskiej
wyprawy po złote runo.

Ich przygoda obfitowała
w ponure zwroty akcji,

a zmęczeni żeglarze z utęsknieniem
wypatrywali bezpiecznej przystani.

Słyszeli o strzegącym Krety
niezwyciężonym kolosie z brązu

i ukryli się w zatoczce.

Jednak nim zdążyli choćby rzucić kotwicę,
Talos ich zauważył.

Gdy Argonauci drżeli na widok
nadchodzącego mechanicznego giganta,

czarodziejka Medea dostrzegła 
błyszczącą śrubę na jego kostce

i obmyśliła chytry plan.

Medea złożyła Talosowi ofertę:

miała uczynić go nieśmiertelnym

w zamian za wyciągnięcie śruby.

Obietnica Medei głęboko poruszyła Talosa.

Nieświadom własnej mechanicznej natury

i dość ludzki, by pragnąć 
nieśmiertelności, Talos przyjął ofertę.

Gdy Medea wypowiadała zaklęcia,
Jazon wyciągnął śrubę.

Zgodnie z podejrzeniami Medei,

śruba była słabym punktem
projektu Hefajstosa

Ichor wylał się niczym płynny ołów,
pozbawiając Talosa źródła energii.

Robot runął z potężnym łoskotem,

a Argonauci mogli pożeglować do domu.

Opowieść ta, po raz pierwszy zapisana
około roku 700 p.n.e.,

porusza pewne znane nam obawy
dotyczące sztucznej inteligencji,

a nawet kładzie starożytne podwaliny
pod nurt science fiction.

Jednak zdaniem historyków
starożytne roboty nie są jedynie mitem.

Około czwartego wieku przed Chrystusem

greccy konstruktorzy zaczęli budować
prawdziwe automaty,

między innymi roboty-służących
i latające modele ptaków.

Żaden z tych wynalazków
nie dorównał sławą Talosowi,

który gościł na greckich monetach,
wazach i freskach,

a także w spektaklach teatralnych.

Już 2 500 lat temu

Grecy zaczęli badać niepewną relację

między człowiekiem i maszyną.

Podobnie jak wiele współczesnych mitów
o sztucznej inteligencji,

historia Talosa mówi zarówno o sercu,
jak i o mózgu robota.

Przedstawiając upadek Talosa na wazie
z piątego wieku przed Chrystusem,

artysta uchwycił rozpacz ginącego robota.

Po policzku z brązu spływa łza.