1
00:00:00,354 --> 00:00:03,486
Chris Anderson: Elon, wat bezielde je

2
00:00:03,486 --> 00:00:05,642
om het tegen de autoindustrie op te nemen

3
00:00:05,642 --> 00:00:09,000
door een volledig
elektrische auto te bouwen?

4
00:00:09,000 --> 00:00:12,402
Elon Musk: Het begon,
toen ik op de de universiteit zat.

5
00:00:12,402 --> 00:00:14,554
Ik hield me bezig met de problemen,

6
00:00:14,554 --> 00:00:17,626
die de toekomst van de wereld
en mensheid gaan bepalen.

7
00:00:17,626 --> 00:00:21,118
Ik denk dat het belangrijk is,
dat we toegang tot duurzaam transport

8
00:00:21,118 --> 00:00:23,477
en duurzame energieproductie hebben.

9
00:00:23,477 --> 00:00:25,522
Het hebben van genoeg duurzame energie

10
00:00:25,522 --> 00:00:28,021
is het grootste vraagstuk van deze eeuw,

11
00:00:28,021 --> 00:00:30,226
afgezien van onze zorgen over het milieu.

12
00:00:30,226 --> 00:00:33,143
Zelfs als CO2-productie
milieuvriendelijk zou zijn,

13
00:00:33,143 --> 00:00:36,223
moeten we door
het tekort aan koolwaterstoffen,

14
00:00:36,223 --> 00:00:40,278
een duurzame bron vinden.

15
00:00:40,278 --> 00:00:44,288
CA: De meeste elektriciteit in Amerika
komt uit fossiele verbranding.

16
00:00:44,288 --> 00:00:45,950
CA: De meeste elektriciteit in Amerika
komt uit fossiele verbranding.

17
00:00:45,950 --> 00:00:50,565
Hoe helpt een auto die gebruik
maakt van die elektriciteit?

18
00:00:50,565 --> 00:00:53,524
EM: Het antwoord is tweeledig.

19
00:00:53,524 --> 00:00:56,484
Ten eerste: zelfs als je 
met dezelfde energiebron

20
00:00:56,484 --> 00:01:01,367
energie in een elektriciteitscentrale
opwekt, zou je voordeliger uit zijn.

21
00:01:01,367 --> 00:01:03,346
Laten we aardgas nemen,

22
00:01:03,346 --> 00:01:05,954
de meest gebruikte
koolwaterstof-brandstof,

23
00:01:05,954 --> 00:01:07,622
als je die in een moderne
General Electric aardgasturbine verbrandt,

24
00:01:07,622 --> 00:01:11,147
als je die in een moderne
General Electric aardgasturbine verbrandt,

25
00:01:11,147 --> 00:01:12,985
haal je zestig procent rendement.

26
00:01:12,985 --> 00:01:15,696
Stop je dezelfde brandstof
in een normale automotor,

27
00:01:15,696 --> 00:01:17,596
dan is het rendement twintig procent.

28
00:01:17,596 --> 00:01:19,784
Omdat je in een elektriciteitscentrale

29
00:01:19,784 --> 00:01:23,462
iets veel zwaarders 
en groters kunt gebruiken.

30
00:01:23,462 --> 00:01:26,082
Met de restwarmte kun je
een stoomturbine aandrijven.

31
00:01:26,082 --> 00:01:27,866
Zo krijg je een tweede stroombron.

32
00:01:27,866 --> 00:01:33,452
Zelfs het overdrachtsverlies
meerekenend, kom je

33
00:01:33,452 --> 00:01:36,326
meer dan twee keer zo zuinig uit,
je auto te laten rijden

34
00:01:36,326 --> 00:01:39,639
op elektriciteit uit de centrale.
CA: Dat is een schaalvoordeel.

35
00:01:39,639 --> 00:01:41,378
EM: Ja, dat is zo.

36
00:01:41,378 --> 00:01:43,186
Het andere punt is,

37
00:01:43,186 --> 00:01:46,799
dat we duurzame elektriciteitsproductie
nodig hebben.

38
00:01:46,799 --> 00:01:49,868
Aangezien we duurzaam
elektriciteit moeten opwekken,

39
00:01:49,868 --> 00:01:53,333
is het logisch om elektrische auto's

40
00:01:53,333 --> 00:01:55,908
te gebruiken.

41
00:01:55,908 --> 00:01:57,343
CA: We hebben een video

42
00:01:57,343 --> 00:01:59,834
van de montage van de Tesla.

43
00:01:59,834 --> 00:02:02,548
Kunnen we die afspelen?

44
00:02:02,548 --> 00:02:07,492
Wat is het vernieuwende
aan het proces bij deze auto?

45
00:02:07,492 --> 00:02:11,068
EM: We willen de komst
van het elektrische vervoer versnellen.

46
00:02:11,068 --> 00:02:12,628
Ik ben ervan overtuigd

47
00:02:12,628 --> 00:02:15,566
dat alle vervoersmiddelen
volledig elektrisch worden,

48
00:02:15,566 --> 00:02:20,663
ironisch genoeg, raketten uitgezonderd.

49
00:02:20,663 --> 00:02:23,420
Het is onmogelijk de derde wet 
van Newton te omzeilen.

50
00:02:23,420 --> 00:02:26,192
De vraag is, hoe je de komst

51
00:02:26,192 --> 00:02:28,452
van elektrisch vervoer versnelt?

52
00:02:28,452 --> 00:02:30,900
Om dat voor auto's te bereiken moet je

53
00:02:30,900 --> 00:02:33,227
met een zeer energiezuinige auto komen,

54
00:02:33,227 --> 00:02:35,084
je moet hem ongelooflijk licht maken.

55
00:02:35,084 --> 00:02:36,980
Dit is de enige Noord-Amerikaanse auto,

56
00:02:36,980 --> 00:02:38,706
waarvan carrosserie en chassis

57
00:02:38,706 --> 00:02:40,442
volledig van aluminium zijn.

58
00:02:40,442 --> 00:02:43,130
Hier hebben we veel
ruimtevaarttechnologie toegepast,

59
00:02:43,130 --> 00:02:46,747
om ondanks een grote accu,
een lichtere auto te creëren.

60
00:02:46,747 --> 00:02:48,907
Hij heeft ook de minste luchtweerstand

61
00:02:48,907 --> 00:02:51,595
van alle auto's van dezelfde grootte,

62
00:02:51,595 --> 00:02:53,940
daarom is het energiegebruik zeer laag.

63
00:02:53,940 --> 00:02:56,156
En hij bezit de meest geavanceerde accu,

64
00:02:56,156 --> 00:03:01,679
daardoor kan hij concurreren binnen
een actieradius van vierhonderd kilometer.

65
00:03:01,679 --> 00:03:05,268
CA: Die accu's zijn ongelooflijk zwaar.

66
00:03:05,268 --> 00:03:08,539
Toch denk je dat een 
spectaculaire rendementswinst

67
00:03:08,539 --> 00:03:10,675
mogelijk is, als je een lichte auto

68
00:03:10,675 --> 00:03:12,948
van een zware accu voorziet?

69
00:03:12,948 --> 00:03:16,541
EM: Juist. De rest moet licht zijn
om het accugewicht te compenseren.

70
00:03:16,541 --> 00:03:20,765
Je moet een lage luchtweerstand hebben
voor een grote actieradius op de snelweg.

71
00:03:20,765 --> 00:03:24,374
Klanten van het Model S
strijden met elkaar

72
00:03:24,374 --> 00:03:27,393
om de grootste actieradius te bereiken.

73
00:03:27,393 --> 00:03:30,923
Ik geloof dat pas iemand,
op één oplaadbeurt, 675 kilometer aflegde.

74
00:03:30,923 --> 00:03:34,971
CA: Dat was de hier aanwezige
Bruno Bowden, hij brak het wereldrecord.

75
00:03:34,971 --> 00:03:36,601
EM: Gefeliciteerd.

76
00:03:36,601 --> 00:03:37,513
CA: Dat was mooi.

77
00:03:37,513 --> 00:03:41,027
Minder eraan was dat hij steeds
dertig kilometer per uur moest rijden.

78
00:03:41,027 --> 00:03:44,939
Hij werd door de politie 
naar de kant gehaald. (Gelach)

79
00:03:44,939 --> 00:03:48,829
EM: Laten we zeggen

80
00:03:48,829 --> 00:03:51,467
dat je onder normale omstandigheden 


81
00:03:51,467 --> 00:03:53,431
ongeveer 105 kilometer per uur rijdt,

82
00:03:53,431 --> 00:03:55,315
dan is 400 kilometer redelijk.

83
00:03:55,315 --> 00:03:59,299
CA: Laten we de tweede video
laten zien van de Tesla op het ijs.

84
00:03:59,299 --> 00:04:01,967
Niet om kritiek te spuien
op "The New York Times",

85
00:04:01,967 --> 00:04:04,382
maar wat is het meest verrassend

86
00:04:04,382 --> 00:04:05,890
aan het besturen van de auto?

87
00:04:05,890 --> 00:04:07,368
EM: Bij een elektrische auto

88
00:04:07,368 --> 00:04:09,766
is de reactiesnelheid echt ongelooflijk.

89
00:04:09,766 --> 00:04:12,453
We wilden mensen het gevoel geven

90
00:04:12,453 --> 00:04:14,556
dat gedachten versmelten met de auto,

91
00:04:14,556 --> 00:04:17,730
dat het aanvoelt
alsof je één bent met de wagen,

92
00:04:17,730 --> 00:04:21,776
dat optrekken en schakelen gewoon gebeurt,

93
00:04:21,776 --> 00:04:23,610
alsof de auto ESP heeft.

94
00:04:23,610 --> 00:04:26,106
Dit kan door zijn reactievermogen 
met een elektrische auto,

95
00:04:26,106 --> 00:04:28,233
maar niet met een benzine-auto.

96
00:04:28,233 --> 00:04:30,215
Ik denk dat dat hét grote verschil is

97
00:04:30,215 --> 00:04:33,002
en mensen merken
dat alleen bij een proefrit.

98
00:04:33,002 --> 00:04:37,296
CA: Dit is een mooie, maar dure auto.

99
00:04:37,296 --> 00:04:42,450
Werken jullie eraan om hem
voor de massa beschikbaar te krijgen?

100
00:04:42,450 --> 00:04:45,010
EM: Ja, het is altijd
het doel van Tesla geweest,

101
00:04:45,010 --> 00:04:47,282
om drie stappen te doorlopen.

102
00:04:47,282 --> 00:04:51,048
Het eerste type is een dure wagen,
waarvan er weinig zijn.

103
00:04:51,048 --> 00:04:54,113
Het tweede type: gemiddelde prijs
met een gemiddelde oplage.

104
00:04:54,113 --> 00:04:56,402
Het laatste type: lage prijs,
massaproductie.

105
00:04:56,402 --> 00:04:58,085
We zitten op dit moment bij stap twee.

106
00:04:58,085 --> 00:05:01,035
We hadden al de sportwagen Roadster
van 75.000 euro.

107
00:05:01,035 --> 00:05:04,034
We hadden het Model S, 
die vanaf 35.000 euro kost.

108
00:05:04,034 --> 00:05:07,867
De derde generatie wordt hopelijk
over drie à vier jaar geproduceerd

109
00:05:07,867 --> 00:05:10,522
en wordt een auto van 22.000 euro.

110
00:05:10,522 --> 00:05:13,004
Bij een geheel nieuwe technologie

111
00:05:13,004 --> 00:05:15,098
gaan er meestal drie versies overheen,

112
00:05:15,098 --> 00:05:18,318
om tot een aantrekkelijk
massaproduct te komen.

113
00:05:18,318 --> 00:05:21,042
Ik denk dus dat we die kant opwerken

114
00:05:21,042 --> 00:05:23,314
en ben ervan overtuigd
dat we zullen slagen.

115
00:05:23,314 --> 00:05:25,223
CA: Wanneer je nu een korte rit maakt,

116
00:05:25,223 --> 00:05:28,971
kun je vertrekken, terugkeren
en thuis opladen.

117
00:05:28,971 --> 00:05:33,218
Er is nog geen uitgebreid landelijk 
netwerk van snelle laadstations.

118
00:05:33,218 --> 00:05:36,058
Zal dat ooit gebeuren,

119
00:05:36,058 --> 00:05:38,311
of alleen op een paar
belangrijke trajecten?

120
00:05:38,311 --> 00:05:41,186
EM: Er zijn eigenlijk
veel meer oplaadstations,

121
00:05:41,186 --> 00:05:43,411
dan de mensen beseffen.

122
00:05:43,411 --> 00:05:45,770
Bij Tesla ontwikkelden we

123
00:05:45,770 --> 00:05:47,978
de Super-oplaad-technologie.

124
00:05:47,978 --> 00:05:51,290
Die krijg je gratis
bij aanschaf van een Model S.

125
00:05:51,290 --> 00:05:52,755
Gratis, voor altijd.

126
00:05:52,755 --> 00:05:55,410
Dat is iets wat de meeste
mensen niet beseffen.

127
00:05:55,410 --> 00:05:58,240
We dekken Californië en Nevada

128
00:05:58,240 --> 00:06:00,514
en de oostkust

129
00:06:00,514 --> 00:06:02,766
van Boston tot DC.

130
00:06:02,766 --> 00:06:06,001
Eind dit jaar kun je
van Los Angeles naar New York,

131
00:06:06,001 --> 00:06:08,303
volledig gebruikmakend
van het Super-oplaadnetwerk.

132
00:06:08,303 --> 00:06:12,110
Dat laadt vijf keer zo snel op
als wat dan ook.

133
00:06:12,110 --> 00:06:19,535
Het is belangrijk een rij-rustverhouding
van ongeveer zes, of zeven aan te houden.

134
00:06:19,535 --> 00:06:23,403
Als je drie uur rijdt, wil je
20 of 30 minuten pauzeren.

135
00:06:23,403 --> 00:06:25,900
Dat is de gebruikelijke tijd.

136
00:06:25,900 --> 00:06:28,020
Als je om negen uur 's ochtends vertrekt,

137
00:06:28,020 --> 00:06:30,558
stop je normaal rond
het middaguur, om te eten,

138
00:06:30,558 --> 00:06:32,297
toilet, koffie en dan gaan.

139
00:06:32,297 --> 00:06:35,654
CA: Je zegt tegen je klant: 
opladen duurt circa een uur.

140
00:06:35,654 --> 00:06:39,630
Verwacht dus niet na tien minuten 
weer op pad te kunnen.

141
00:06:39,630 --> 00:06:40,717
Wacht een uur,

142
00:06:40,717 --> 00:06:43,036
maar zo help je wel de planeet redden.

143
00:06:43,036 --> 00:06:45,729
En tussen twee haakjes:
de energie is gratis.

144
00:06:45,729 --> 00:06:47,593
EM: Wat we eigenlijk verwachten is

145
00:06:47,593 --> 00:06:51,118
dat ze ongeveer 20 tot 30 minuten
pauzeren, niet een uur.

146
00:06:51,118 --> 00:06:58,846
Het is eigenlijk beter
om 260 - 275 km te rijden

147
00:06:58,846 --> 00:07:02,809
en vervolgens een half uur te pauzeren
en dan te vertrekken.

148
00:07:02,809 --> 00:07:05,591
Dat is het natuurlijke ritme van een reis.

149
00:07:05,591 --> 00:07:09,972
CA: Dit was maar één pijl
op je 'energieboog'.

150
00:07:09,972 --> 00:07:15,126
Je werkte aan het zonne-energiebedrijf 
SolarCity. Wat is daar uitzonderlijk aan?

151
00:07:15,126 --> 00:07:17,486
EM: Ik zei al

152
00:07:17,486 --> 00:07:21,126
dat we elektriciteit duurzaam
moeten produceren

153
00:07:21,126 --> 00:07:22,774
en consumeren.

154
00:07:22,774 --> 00:07:29,077
Ik ben er van overtuigd dat zonne-energie
de meest belangrijke energiebron wordt.

155
00:07:29,077 --> 00:07:31,412
Het is indirecte fusie-energie.

156
00:07:31,412 --> 00:07:34,646
We hebben een kolossale 
energiebron in de hemel, de zon

157
00:07:34,646 --> 00:07:37,538
en we hebben maar
een klein beetje van die energie

158
00:07:37,538 --> 00:07:40,414
voor de menselijke beschaving nodig.

159
00:07:40,414 --> 00:07:42,420
Wat de meeste mensen niet weten,

160
00:07:42,420 --> 00:07:45,774
is dat de wereld al vrijwel
volledig op zonne-energie draait.

161
00:07:45,774 --> 00:07:49,014
Als de zon er niet was,
zouden we een bevroren ijsbal zijn

162
00:07:49,014 --> 00:07:51,176
van -270º Celsius.

163
00:07:51,176 --> 00:07:54,974
De zon is de motor achter
het volledige neerslagsysteem.

164
00:07:54,974 --> 00:07:57,630
Het hele ecosysteem
draait op zonne-energie.

165
00:07:57,630 --> 00:07:59,981
CA: In een liter benzine, heb je werkelijk

166
00:07:59,981 --> 00:08:02,245
duizenden jaren

167
00:08:02,245 --> 00:08:04,310
aan samengeperste zonnekracht.

168
00:08:04,310 --> 00:08:07,289
Kun je met zonne-energie
mooie resultaten boeken

169
00:08:07,289 --> 00:08:11,518
en de uitdaging aangaan
met aardgas, bijvoorbeeld?

170
00:08:11,518 --> 00:08:13,822
Hoe ga je een bedrijf opzetten?

171
00:08:13,822 --> 00:08:17,131
EM: Ik ben ervan overtuigd 
dat zonne-energie gemakkelijk

172
00:08:17,131 --> 00:08:21,047
de andere energiebronnen
zal verdringen, waaronder aardgas.

173
00:08:21,047 --> 00:08:23,434
(Applaus)
CA: Hoe?

174
00:08:23,434 --> 00:08:27,007
EM: Het moet. Als dat niet gebeurt,
hebben we een groot probleem.

175
00:08:27,007 --> 00:08:30,041
CA: Je verkoopt geen zonnepanelen 
aan de consument.

176
00:08:30,041 --> 00:08:31,192
Maar wat doe je?

177
00:08:31,192 --> 00:08:35,982
EM: Nee, we doen dat eigenlijk wel. 
Je kunt een zonnesysteem kopen, of leasen.

178
00:08:35,982 --> 00:08:37,972
De meeste mensen kiezen voor leasen.

179
00:08:37,972 --> 00:08:41,489
Het mooie is dat je voor zonne-energie
geen grondstof nodig hebt.

180
00:08:41,489 --> 00:08:46,014
Er zijn ook geen operationele kosten.
Als alles is geïnstalleerd, ben je klaar.

181
00:08:46,014 --> 00:08:50,515
Het werkt decennialang. Het zal
waarschijnlijk een eeuw blijven werken.

182
00:08:50,515 --> 00:08:53,453
Daarom is het belangrijk,

183
00:08:53,453 --> 00:08:55,428
om de installatiekosten laag te houden,

184
00:08:55,428 --> 00:08:58,063
en dan de financieringskosten
te verminderen,

185
00:08:58,063 --> 00:09:01,687
omdat dat de twee
kostenbepalende factoren zijn.

186
00:09:01,687 --> 00:09:05,103
We hebben hierin
een enorme vooruitgang geboekt,

187
00:09:05,103 --> 00:09:08,671
wat me overtuigt dat we aardgas
achter ons kunnen laten.

188
00:09:08,671 --> 00:09:11,448
CA: Je huidige aanbod aan de consument is:

189
00:09:11,448 --> 00:09:13,664
betaal niet te veel vooraf.

190
00:09:13,664 --> 00:09:16,344
EM: Niets.
CA: Betaal niets vooraf.

191
00:09:16,344 --> 00:09:18,983
We zullen zonnepanelen op je dak plaatsen.

192
00:09:18,983 --> 00:09:22,584
dan betaal je -- hoe lang
is een normale leasetermijn?

193
00:09:22,584 --> 00:09:25,828
EM: De standaard leaseperiode
is twintig jaar.

194
00:09:25,828 --> 00:09:30,491
Maar het aanbod is heel eenvoudig.

195
00:09:30,491 --> 00:09:34,641
Je betaalt niets vooraf
en je energierekening wordt lager.

196
00:09:34,641 --> 00:09:36,521
Dat is een goede deal.

197
00:09:36,521 --> 00:09:38,434
CA: Dat lijkt een voordeel
voor de consument.

198
00:09:38,434 --> 00:09:40,889
Geen risico, je betaalt
minder dan je nu betaalt.

199
00:09:40,889 --> 00:09:43,284
Jouw droom is --

200
00:09:43,284 --> 00:09:47,679
Wie is eigenaar van de elektriciteit,
afkomstig van die panelen,

201
00:09:47,679 --> 00:09:51,241
op de lange termijn -- Ik bedoel,
hoe profiteert het bedrijf?

202
00:09:51,241 --> 00:09:54,783
EM: Hoofdzakelijk haalt

203
00:09:54,783 --> 00:10:00,670
SolarCity kapitaal op

204
00:10:00,670 --> 00:10:04,340
bij een bedrijf, of een bank.

205
00:10:04,340 --> 00:10:06,553
Google is een van onze grote partners.

206
00:10:06,553 --> 00:10:08,977
Ze krijgen rendement 
uit de investering.

207
00:10:08,977 --> 00:10:13,363
Dat kapitaal investeert SolarCity
in aanschaf en plaatsing van zonnepanelen

208
00:10:13,363 --> 00:10:18,759
en vraagt daarvoor
een maandelijks leasebedrag,

209
00:10:18,759 --> 00:10:20,519
dat lager is dan de energierekening.

210
00:10:20,519 --> 00:10:24,032
CA: Zelf verkrijg je op lange termijn 
enorm veel macht.

211
00:10:24,032 --> 00:10:27,796
Je bouwt een nieuw soort
gespreide nutsvoorziening.

212
00:10:27,796 --> 00:10:29,471
EM: Inderdaad.

213
00:10:29,471 --> 00:10:32,812
Het is een gigantische,
gespreide nutsvoorziening.

214
00:10:32,812 --> 00:10:35,695
Ik denk dat het een goede zaak is,
omdat nutsvoorzieningen

215
00:10:35,695 --> 00:10:38,532
het monopolie hadden
en men had geen keus.

216
00:10:38,532 --> 00:10:40,627
Het is de eerste keer

217
00:10:40,627 --> 00:10:43,892
dat de monopolist concurrentie krijgt.

218
00:10:43,892 --> 00:10:48,762
De nutsvoorzieningen hadden namelijk
de energietoevoer volledig in handen.

219
00:10:48,762 --> 00:10:54,135
Nu zit die op je dak. Het geeft werkelijk
macht aan huiseigenaren en bedrijven.

220
00:10:54,135 --> 00:10:55,945
CA: Je schetst een toekomst,

221
00:10:55,945 --> 00:10:59,344
waarin het grootste deel
van de energie in Amerika,

222
00:10:59,344 --> 00:11:04,786
binnen een paar decennia
verandert in zonne-energie?

223
00:11:04,786 --> 00:11:09,844
EM: Ik ben er rotsvast van overtuigd
dat dan een meervoud aan energie

224
00:11:09,844 --> 00:11:12,866
van de zon zal komen.
Waarschijnlijk de meeste

225
00:11:12,866 --> 00:11:16,996
en ik voorspel dat het binnen twintig jaar
een meervoud zal zijn.

226
00:11:16,996 --> 00:11:20,684
Ik heb hier een wedje om gelegd.
CA: Wat bedoel je met 'een meervoud'?

227
00:11:20,684 --> 00:11:24,400
EM: Meer uit zonne-energie,
dan uit enige andere bron. CA: Ah.

228
00:11:24,400 --> 00:11:26,188
Met wie was die weddenschap?

229
00:11:26,188 --> 00:11:29,588
EM: Met een vriend die ik niet noem.

230
00:11:29,588 --> 00:11:33,908
CA: Alleen tussen ons. 
(Gelach)

231
00:11:33,908 --> 00:11:36,700
EM: Ik legde dat wedje
zo'n twee, of drie jaar geleden.

232
00:11:36,700 --> 00:11:42,060
Over achttien jaar halen we meer energie
uit de zon, dan uit enig andere bron.

233
00:11:42,060 --> 00:11:46,365
CA: Laten we een andere, gekke weddenschap
bespreken, die je met jezelf maakte.

234
00:11:46,365 --> 00:11:50,822
Met de winst die je
met de verkoop van PayPal maakte,

235
00:11:50,822 --> 00:11:53,258
besloot je een ruimtebedrijf
op te starten.

236
00:11:53,258 --> 00:11:55,331
Waarom zou iemand dat in hemelsnaam doen?

237
00:11:55,331 --> 00:11:57,511
(Gelach)

238
00:11:57,511 --> 00:12:00,324
EM: Ik krijg die vraag vaak.

239
00:12:00,324 --> 00:12:02,583
'Ken je de grap over de man,

240
00:12:02,583 --> 00:12:05,484
die een klein fortuin vergaarde
in de ruimte-industrie?"

241
00:12:05,484 --> 00:12:09,732
Uiteraard is de clou:
"Hij begon met een groot fortuin."

242
00:12:09,732 --> 00:12:12,278
Ik vertel dan dat ik de snelste manier
probeerde te vinden

243
00:12:12,278 --> 00:12:14,565
om van een groot fortuin
een klein fortuin te maken.

244
00:12:14,565 --> 00:12:17,606
En ze kijken me aan: "Meent hij dit?"

245
00:12:17,606 --> 00:12:22,668
CA: En vreemd genoeg, was dat zo.
Wat gebeurde er?

246
00:12:22,668 --> 00:12:25,850
EM: Het was op het nippertje. 
Bijna draaide het op niets uit.

247
00:12:25,850 --> 00:12:27,600
Het was bijna mislukt.

248
00:12:27,600 --> 00:12:30,734
In 2008 lukte het 
uit het dal te komen.

249
00:12:30,734 --> 00:12:36,884
Het doel van SpaceX is
het stimuleren van rakettechnologie.

250
00:12:36,884 --> 00:12:38,838
Vooral het gemis oplossen

251
00:12:38,838 --> 00:12:41,502
aan een snelle en volledig
herbruikbare raket.

252
00:12:41,502 --> 00:12:43,089
Anders is het onmogelijk

253
00:12:43,089 --> 00:12:44,627
dat de mensheid

254
00:12:44,627 --> 00:12:47,275
een ruimtereizende beschaving wordt.

255
00:12:47,275 --> 00:12:50,424
CA: Wordt de mensheid
een ruimtereizende beschaving?

256
00:12:50,424 --> 00:12:54,438
Was dat al van jongafaan jouw droom?

257
00:12:54,438 --> 00:12:57,817
Droomde je van Mars en verder?

258
00:12:57,817 --> 00:13:01,529
EM: Ik bouwde als kind raketten,
maar dacht niet dat ik zoiets zou doen.

259
00:13:01,529 --> 00:13:03,334
Het was echt meer vanuit het oogpunt

260
00:13:03,334 --> 00:13:07,204
van welke dingen moeten gebeuren

261
00:13:07,204 --> 00:13:10,024
om de toekomst spannend
en inspirerend te laten zijn.

262
00:13:10,024 --> 00:13:14,113
Ik geloof dat er werkelijk
een fundamenteel verschil bestaat,

263
00:13:14,113 --> 00:13:15,509
als je in de toekomst kijkt,

264
00:13:15,509 --> 00:13:18,966
tussen een beschaving
die in de ruimte reist

265
00:13:18,966 --> 00:13:22,081
en er op uit is om sterren
en planeten te ontdekken --

266
00:13:22,081 --> 00:13:24,293
en ik denk dat dat boeiend is --

267
00:13:24,293 --> 00:13:29,752
in plaats van vast te zitten op aarde, tot
aan een allesvernietigende gebeurtenis.

268
00:13:29,752 --> 00:13:34,848
CA: Je hebt de bouwkosten van een raket
drastisch, met 75 procent, verlaagd.

269
00:13:34,848 --> 00:13:37,127
Hoe heb je dat voor elkaar gekregen?

270
00:13:37,127 --> 00:13:40,238
NASA doet dit al jaren, hoe lukte het jou?

271
00:13:40,238 --> 00:13:42,639
EM: Nou, we hebben vooruitgang geboekt

272
00:13:42,639 --> 00:13:45,402
in de technologie
van het casco, de motoren,

273
00:13:45,402 --> 00:13:48,623
de elektronica en de lancering.

274
00:13:48,623 --> 00:13:53,512
We hebben
een lange reeks innovaties bedacht,

275
00:13:53,512 --> 00:13:59,187
ze zijn echter moeilijk
over te brengen binnen dit gesprek.

276
00:13:59,187 --> 00:14:02,600
CA: Niet in het minst,
omdat men je nog kan kopiëren?

277
00:14:02,600 --> 00:14:05,215
Je hebt geen patent hierop,
dat vind ik interessant.

278
00:14:05,215 --> 00:14:07,455
EM: Nee, we nemen geen patent.

279
00:14:07,455 --> 00:14:10,203
CA: Je vindt patenteren nog gevaarlijker?

280
00:14:10,203 --> 00:14:13,409
EM: Onze concurrenten zijn
vooral nationale regeringen,

281
00:14:13,409 --> 00:14:17,368
dus is de afdwingbaarheid van octrooien
twijfelachtig. (Gelach) (Applaus)

282
00:14:17,368 --> 00:14:20,787
CA: Dat is echt, echt interessant.

283
00:14:20,787 --> 00:14:23,416
Maar de grote vernieuwing
ligt nog voor ons

284
00:14:23,416 --> 00:14:26,155
en je bent er nu mee bezig.
Vertel ons erover.

285
00:14:26,155 --> 00:14:27,844
EM: De grote innovatie —

286
00:14:27,844 --> 00:14:32,081
CA: Laten we de video afspelen
en vertel ons wat er gebeurt.

287
00:14:32,081 --> 00:14:37,697
EM: De kwestie is dat alle raketten
voor eenmalig gebruik zijn.

288
00:14:37,697 --> 00:14:39,959
Ze worden allemaal maar één keer gebruikt.

289
00:14:39,959 --> 00:14:42,239
De spaceshuttle probeerden ze
vaker te gebruiken,

290
00:14:42,239 --> 00:14:45,243
maar de grootste tank werd
bij elke vlucht afgedankt.

291
00:14:45,243 --> 00:14:52,541
10.000 man had negen maanden werk aan
het repareren van de herbruikbare delen.

292
00:14:52,541 --> 00:14:55,757
Daarom kostte de spaceshuttle
een miljard dollar per vlucht.

293
00:14:55,757 --> 00:14:57,939
Dat is duidelijk geen goed systeem om —

294
00:14:57,939 --> 00:15:01,159
CA: Wat gebeurde er net?
We zagen iets landen?

295
00:15:01,159 --> 00:15:05,490
EM: Juist. Het is belangrijk
dat de raketonderdelen

296
00:15:05,490 --> 00:15:08,855
kunnen terugkeren naar de lanceringsplek

297
00:15:08,855 --> 00:15:11,872
en enkele uren later klaar zijn
voor een volgende lancering.

298
00:15:11,872 --> 00:15:16,555
CA: Wauw. Herbruikbare raketten.
EM: Ja. (Applaus)

299
00:15:16,555 --> 00:15:20,211
Mensen realiseren zich niet dat,
net als bij een vliegtuig,

300
00:15:20,211 --> 00:15:24,065
de brandstofkosten voor de voortbeweging
heel laag zijn.

301
00:15:24,065 --> 00:15:29,483
Deze brandstofkosten bedragen ongeveer
0,3 procent van de kosten van de raket.

302
00:15:29,483 --> 00:15:34,475
Zo kunnen de kosten van de ruimtevaart
met een factor honderd omlaag,

303
00:15:34,475 --> 00:15:37,555
als je de raket effectief
kunt hergebruiken.

304
00:15:37,555 --> 00:15:38,995
Daarom is dat zo belangrijk.

305
00:15:38,995 --> 00:15:42,047
Alle vervoermiddelen
zijn herbruikbaar: vliegtuigen,

306
00:15:42,047 --> 00:15:47,593
treinen, auto's, fietsen en paarden,
behalve raketten. Dit moet veranderen,

307
00:15:47,593 --> 00:15:49,988

om een ruimte-reizende
beschaving te worden.

308
00:15:49,988 --> 00:15:55,033
CA: Je stelde al eens de vraag,
hoe populair een cruise zou zijn,

309
00:15:55,033 --> 00:15:57,128
als je het schip daarna moest verbranden.

310
00:15:57,128 --> 00:16:02,083
EM: Bepaalde cruises zijn blijkbaar
erg problematisch. (Gelach)

311
00:16:02,083 --> 00:16:04,338
CA: Zeker duurder.

312
00:16:04,338 --> 00:16:07,334
Dat is in potentie een volledig
destructieve technologie.

313
00:16:07,334 --> 00:16:11,507
Ik denk, dat het de weg effent,
om je droom waar te maken,

314
00:16:11,507 --> 00:16:15,304
om ooit de mensheid op grote schaal
naar Mars te brengen.

315
00:16:15,304 --> 00:16:17,586
Je zou een kolonie op Mars willen.

316
00:16:17,601 --> 00:16:21,138
EM: Inderdaad, SpaceX,
of een combinatie van bedrijven

317
00:16:21,138 --> 00:16:24,171
en regeringen zou stappen moeten zetten

318
00:16:24,171 --> 00:16:27,130
in het mogelijk maken van leven
op andere planeten.

319
00:16:27,130 --> 00:16:32,052
Ze zouden op een andere planeet,
op Mars (de enige realistische optie),

320
00:16:32,052 --> 00:16:35,047
een basis moeten oprichten
en deze uitbouwen,

321
00:16:35,047 --> 00:16:37,438
zodat we als soort
op meerdere planeten leven.

322
00:16:37,438 --> 00:16:40,411
CA: Hoe maak je een raket "herbruikbaar"?

323
00:16:40,411 --> 00:16:44,230
We zagen slechts een simulatievideo.

324
00:16:44,230 --> 00:16:45,335
Hoe gaat het in zijn werk?

325
00:16:45,335 --> 00:16:51,083
EM: Wij boekten onlangs voortuitgang
met het ´Sprinkhanen Test Project´.

326
00:16:51,083 --> 00:16:55,259
We testen het verticale deel
van de landing,

327
00:16:55,259 --> 00:16:58,008
het laatste stuk,
dat cruciaal en lastig is.

328
00:16:58,008 --> 00:17:01,044
We hebben goede testresultaten.

329
00:17:01,044 --> 00:17:03,105
CA: Kunnen we dat zien?
EM: Ja.

330
00:17:03,105 --> 00:17:06,257
Om de schaal duidelijk te maken, hebben we
een cowboy als Johnny Cash verkleed

331
00:17:06,257 --> 00:17:10,043
en de etalagepop aan de raket
vastgeschroefd. (Gelach)

332
00:17:10,043 --> 00:17:11,995
CA: Oké, laten we de video bekijken.

333
00:17:11,995 --> 00:17:15,386
Dit is eigenlijk verbazingwekkend.
Dit heb je nog nooit gezien.

334
00:17:15,386 --> 00:17:19,733
Een raket die opstijgt en vervolgens --

335
00:17:19,733 --> 00:17:24,277
EM: De raket is even lang, als een gebouw
van twaalf verdiepingen hoog is.

336
00:17:24,277 --> 00:17:35,098
(Raketmotorgeluid)

337
00:17:35,098 --> 00:17:39,071
Hij zweef nu op ongeveer 40 meter hoogte,

338
00:17:39,071 --> 00:17:44,478
voortdurend past hij de hoek, hoogte
en de richting van de hoofdmotor aan.

339
00:17:44,478 --> 00:17:48,291
En hij behoudt de rolhoek door
de lichtgas stuwraketten te gebruiken.

340
00:17:48,291 --> 00:17:54,344
(Raketmotorgeluid)

341
00:17:54,344 --> 00:18:00,359
CA: Hoe gaaf is dat? (Applaus)

342
00:18:00,359 --> 00:18:05,033
Elon, hoe heb je dit gedaan?

343
00:18:05,033 --> 00:18:10,347
Deze projecten zijn zo -- 
PayPal, SolarCity,

344
00:18:10,347 --> 00:18:13,025
Tesla, SpaceX, 
ze zijn zo spectaculair anders,

345
00:18:13,025 --> 00:18:15,610
het zijn zeer grote, ambitieuze projecten.

346
00:18:15,610 --> 00:18:20,549
Hoe is het in hemelsnaam mogelijk,
dat één persoon zó kan innoveren?

347
00:18:20,549 --> 00:18:22,386
Wat heb jij?

348
00:18:22,386 --> 00:18:27,782
EM: Ik weet het eigenlijk niet.

349
00:18:27,782 --> 00:18:30,022
Ik heb niet echt
een geschikt antwoord voor je.

350
00:18:30,022 --> 00:18:33,657
Ik werk veel, ik bedoel, veel.

351
00:18:33,657 --> 00:18:35,970
CA: Nou, ik heb een theorie.
EM: Oké. Goed.

352
00:18:35,970 --> 00:18:43,690
CA: Mijn theorie is dat je op het niveau
van systemen over design kunt nadenken

353
00:18:43,690 --> 00:18:47,333
en zo ontwerp, technologie
en zaken samen kunt brengen --

354
00:18:47,333 --> 00:18:53,306
Zoals wanneer TED TBD zou zijn: ontwerpen,
technologie en zaken -- in één pakket,

355
00:18:53,306 --> 00:18:55,665
het samenvattend, 
zoals weinig mensen dat kunnen en --

356
00:18:55,665 --> 00:18:59,759
en dit is de kritische noot --
je zo verdomd zeker voelen

357
00:18:59,759 --> 00:19:04,375
in dat samengebalde pakket
dat je zotte risico's neemt.

358
00:19:04,375 --> 00:19:09,254
Je zet je fortuin erop in
en dat lijk je vaker te hebben gedaan.

359
00:19:09,254 --> 00:19:11,351
Ik bedoel, bijna niemand kan dat.

360
00:19:11,351 --> 00:19:14,623
Is dat -- kunnen we wat
van die geheime saus krijgen?

361
00:19:14,623 --> 00:19:18,047
Kan dit in ons onderwijs?
Kan iemand het van je leren?

362
00:19:18,047 --> 00:19:19,786
Het is echt verbazingwekkend!

363
00:19:19,786 --> 00:19:21,795
EM: Nou, bedankt. Bedankt.

364
00:19:21,795 --> 00:19:26,605
Nou, ik denk dat er
een goed denkkader bestaat.

365
00:19:26,605 --> 00:19:29,229
De natuurkunde biedt een soort
redeneren vanuit grondbeginselen.

366
00:19:29,229 --> 00:19:33,967
Over het algemeen denk ik dat er --
Wat ik bedoel is:

367
00:19:33,983 --> 00:19:37,358
Ga terug naar de fundamentele waarheden

368
00:19:37,358 --> 00:19:38,749
en redeneer vanaf daar verder,

369
00:19:38,749 --> 00:19:41,335
in tegenstelling tot het redeneren
aan de hand van analogieën.

370
00:19:41,335 --> 00:19:44,637
Met redeneren vanuit een analogie,
kom je een heel eind in je leven.

371
00:19:44,637 --> 00:19:48,175
Het betekent: met kleine aanpassingen
kopiëren van wat anderen doen.

372
00:19:48,175 --> 00:19:49,655
En dat moet je doen.

373
00:19:49,655 --> 00:19:54,229
Anders, kom je de dag niet door.

374
00:19:54,229 --> 00:19:56,373
Maar wanneer je iets nieuws wilt doen,

375
00:19:56,373 --> 00:20:00,105
moet je de natuurkundige aanpak toepassen.

376
00:20:00,105 --> 00:20:04,998
Natuurkunde is contra-intuïtieve dingen
leren ontdekken, zoals kwantummechanica.

377
00:20:04,998 --> 00:20:06,901
Dat is echt contra-intuïtief.

378
00:20:06,901 --> 00:20:09,422
Ik denk dat dat belangrijk is.

379
00:20:09,422 --> 00:20:13,980
En ook om echt aandacht
te besteden aan negatieve feedback

380
00:20:13,980 --> 00:20:16,101
en daarom te vragen, vooral aan vrienden.

381
00:20:16,101 --> 00:20:19,567
Dit klinkt misschien als eenvoudig advies,

382
00:20:19,567 --> 00:20:21,989
maar bijna niemand doet dat,

383
00:20:21,989 --> 00:20:24,341
en het helpt een heleboel.

384
00:20:24,341 --> 00:20:27,703
CA: Jongens en meisjes die kijken:
studeer natuurkunde.

385
00:20:27,703 --> 00:20:28,987
Leer van deze man.

386
00:20:28,987 --> 00:20:32,477
Elon Musk, ik zou graag langer hebben,
maar hartelijk dank.

387
00:20:32,477 --> 00:20:35,887
EM: Dank je. CA: Dat was geweldig.
Dat was echt gaaf.

388
00:20:35,887 --> 00:20:38,148
Kijk eens. (Applaus)

389
00:20:38,148 --> 00:20:42,975
Maak maar een buiging.
Dat was fantastisch.

390
00:20:42,975 --> 00:20:44,436
Heel hartelijk bedankt.