WEBVTT

00:00:01.672 --> 00:00:06.846
Son 38 yılımı görünmez olmaya 
çalışarak harcadım.

00:00:07.830 --> 00:00:09.259
Ben bir editörüm.

00:00:09.807 --> 00:00:11.507
The New Yorker'da çalışıyorum

00:00:11.531 --> 00:00:15.679
ve The New Yorker'da editörlük yapmak 
tıpkı beyzbol ana ligindeki

00:00:15.679 --> 00:00:17.963
bir takımda kısa topçu olarak 
oynamaya benziyor:

00:00:17.967 --> 00:00:21.380
En küçük hareket bile eleştirmenler 
tarafından kritik ediliyor --

00:00:21.404 --> 00:00:24.006
bir hatadan Tanrı sakınsın.

NOTE Paragraph

00:00:25.086 --> 00:00:29.023
Açıklık kazandırmak için, editörler
dergiye ne dâhil edileceğini seçmezler.

00:00:29.530 --> 00:00:31.908
Cümle seviyesinde çalışıyoruz,

00:00:31.932 --> 00:00:33.620
belki paragraf,

00:00:33.644 --> 00:00:35.722
kelimeler, imla.

00:00:36.175 --> 00:00:38.880
İşimiz detaylarla ilgili.

00:00:38.904 --> 00:00:41.591
"Naïve" (naif)'deki "i" üzerine 
dieresis(ses değiştirme işareti),

00:00:41.591 --> 00:00:44.591
yani iki nokta koyarız.

00:00:44.591 --> 00:00:46.518
Kendi stilimizi dayatırız.

00:00:46.542 --> 00:00:49.228
Her yayınevinin kendi stili vardır.

00:00:49.252 --> 00:00:51.775
The New Yorker'sa özellikle 
kendine hastır.

00:00:52.503 --> 00:00:55.283
Bazen stilimizle dalga geçilir.

00:00:55.307 --> 00:00:59.647
Düşünün -- hâlâ "teen-ager" (genç) 
tire işareti ile yazılır,

00:00:59.671 --> 00:01:01.947
sanki o kelime yeni icat edilmiş gibi.

00:01:02.919 --> 00:01:06.519
Ama "teen-age"de o çizgiyi,

00:01:06.543 --> 00:01:09.135
"coöperate"de o dieresisi görürsünüz

00:01:09.159 --> 00:01:11.161
ve The New Yorker okuduğunuzu bilirsiniz.

NOTE Paragraph

00:01:11.850 --> 00:01:15.348
The New Yorker'da editörlük 
mekanik bir süreçtir.

00:01:15.372 --> 00:01:18.571
Bununla ilgili metin düzeltme 
veya sayfa onaylama

00:01:18.595 --> 00:01:20.451
diye bir rol var.

00:01:20.959 --> 00:01:23.729
Editörlük mekanikken,

00:01:23.753 --> 00:01:26.228
metin düzeltme yorumsaldır.

00:01:26.696 --> 00:01:30.068
Editörler yoluyla yazara bir cümlenin 
vurgusunu düzeltmek,

00:01:30.092 --> 00:01:32.713
istemeyerek yapılan 
tekrarlara dikkat çekmek

00:01:32.737 --> 00:01:35.371
ve ikna edici alternatifler sağlamak

00:01:35.395 --> 00:01:39.391
üzere öneriler sunarız.

00:01:40.502 --> 00:01:43.480
Amacımız yazarın iyi görünmesini sağlamak.

NOTE Paragraph

00:01:43.504 --> 00:01:46.833
Düzeltmelerimizi doğrudan yazara değil,

00:01:46.857 --> 00:01:48.376
editöre veririz.

00:01:48.400 --> 00:01:52.517
Bu genelde iyi polis/kötü polis 
dinamiğini yaratır

00:01:52.541 --> 00:01:56.065
ki bu durumda editör -- bunu kapsayıcı 
bir terim olarak kullanacağım --

00:01:56.089 --> 00:01:59.096
her zaman kötü polistir.

00:02:00.008 --> 00:02:02.445
Eğer işimizi iyi yaparsak, görünmeziz,

00:02:02.469 --> 00:02:04.541
ama hata yaptığımız anda,

00:02:04.565 --> 00:02:08.381
biz editörler tam anlamıyla 
görünür hâle geliriz.

00:02:09.426 --> 00:02:12.957
İşte kapıma bırakılan en güncel hata.

NOTE Paragraph

00:02:13.931 --> 00:02:17.455
[Geçtiğimiz Salı, Cumhuriyetçi Parti'nin 
popülist hiç-hiççilik

00:02:17.479 --> 00:02:20.625
Trump öncesi simgesi Sarah Palin

00:02:20.649 --> 00:02:22.096
Trump'ı onayladı.]

NOTE Paragraph

00:02:22.935 --> 00:02:27.143
Bir okuyucu, "The New Yorker'ın meşhur 
editörleri neredeydi?" diye yazdı.

00:02:27.167 --> 00:02:30.333
"Yazar hiççilik bilgisi demek 
istememiş miydi?"

NOTE Paragraph

00:02:30.789 --> 00:02:32.066
Of.

00:02:32.090 --> 00:02:34.762
Hatanın gerekçesi olamaz.

00:02:34.786 --> 00:02:37.875
Ama bunu beğendim: "Hiç-hiççilik".

00:02:37.899 --> 00:02:41.857
"Nihilizm"in Amerikancası olabilir.

NOTE Paragraph

00:02:41.881 --> 00:02:45.088
(Gülüşmeler)

NOTE Paragraph

00:02:45.112 --> 00:02:48.136
Burada da okuyucu derginin 
bir bölümünden alıntı yapıyor:

NOTE Paragraph

00:02:48.160 --> 00:02:52.197
[Ruby yetmiş altı yaşındaydı, 
ama otoriter duruşunu koruyordu;

00:02:52.221 --> 00:02:56.199
yaşını sadece titrek yürüyüşü gizliyordu.]

NOTE Paragraph

00:02:56.770 --> 00:02:57.915
Şöyle eklemiş:

00:02:57.925 --> 00:03:01.488
"Eminim ki The New Yorker'da biri 
'belied' (gizliyordu)'in anlamını biliyor

00:03:01.488 --> 00:03:04.260
ve bu cümlede kullanılma 
şeklinin tersi.

00:03:04.284 --> 00:03:05.958
Haydi! Bunu halledin!"

NOTE Paragraph

00:03:06.648 --> 00:03:10.156
Belie: Yanlış bir kanı vermek.

00:03:10.180 --> 00:03:12.227
"Betrayed" (ele veriyordu) olmalıydı.

NOTE Paragraph

00:03:13.396 --> 00:03:14.976
E.B. White bir zamanlar 
The New Yorker'daki

00:03:14.976 --> 00:03:16.335
virgüller hakkında şöyle yazmıştı:

00:03:16.335 --> 00:03:21.189
"Bir bedenin etrafına saplanan 
bıçakların hassasiyetinde."

NOTE Paragraph

00:03:21.213 --> 00:03:22.915
(Gülüşmeler)

NOTE Paragraph

00:03:22.939 --> 00:03:25.805
Ve bu doğru -- virgüller hakkında 
bir sürü şikâyet alıyoruz.

00:03:26.124 --> 00:03:30.120
"Martin Luther King, Jr., Bulvarı'nda 
gerçekten iki virgül mü var?"

00:03:30.746 --> 00:03:35.827
İşarette olmayabilir, ama evet, 
New Yorker stilinde "Jr." bu şekilde.

00:03:36.192 --> 00:03:38.157
Bir şakacı şöyle yazmış:

NOTE Paragraph

00:03:38.181 --> 00:03:41.617
["Lütfen, editöryel çalışanlarınız 
içindeki, virgül-manyağını

00:03:41.617 --> 00:03:44.671
çıkarabilir misiniz veya, en azından, 
dizginleyebilir misiniz?"]

NOTE Paragraph

00:03:44.695 --> 00:03:46.047
(Gülüşmeler)

NOTE Paragraph

00:03:46.071 --> 00:03:47.222
Of, peki.

00:03:47.246 --> 00:03:49.490
Bu durumda, o virgüller 
iyi yerleştirilmiş,

00:03:49.494 --> 00:03:51.405
yalnızca "virgül-manyağı" ile "içindeki"

00:03:51.409 --> 00:03:53.411
arasında virgül olmamalıydı.

NOTE Paragraph

00:03:53.435 --> 00:03:54.670
(Gülüşmeler)

NOTE Paragraph

00:03:54.694 --> 00:03:58.442
Bir de eğer "en azından"ın 
yanında virgül olacaksa,

00:03:58.466 --> 00:04:02.506
o ifadenin yanına tire işaretleri 
koyarak değiştirebiliriz:

00:04:02.530 --> 00:04:05.218
"... -- veya, en azından, 
dizginleyebilir misiniz--"

00:04:06.392 --> 00:04:07.562
Mükemmel.

NOTE Paragraph

00:04:07.586 --> 00:04:09.164
(Alkış)

NOTE Paragraph

00:04:09.188 --> 00:04:10.523
Sonra şu var:

00:04:10.547 --> 00:04:11.985
"Sizi seviyorum, derginizi seviyorum,

00:04:12.009 --> 00:04:17.206
ama lütfen büyük sayıları metin olarak 
yazmayı bırakır mısınız?"

NOTE Paragraph

00:04:17.230 --> 00:04:18.784
[iki buçuk milyon ...]

NOTE Paragraph

00:04:18.808 --> 00:04:19.967
Hayır.

NOTE Paragraph

00:04:19.991 --> 00:04:22.029
(Gülüşmeler)

NOTE Paragraph

00:04:22.053 --> 00:04:25.155
Titiz bir imlacıdan son bir itiraz:

NOTE Paragraph

00:04:25.179 --> 00:04:30.323
["O uzun ip gibi şeyler ses telleri
(vocal cords), akortlar (chords) değil."]

NOTE Paragraph

00:04:30.347 --> 00:04:32.496
Öfkeli okuyucu eklemiş,

00:04:32.520 --> 00:04:34.353
"Eminim ki bu korkunç imla hatasına

00:04:34.377 --> 00:04:37.598
dair yazan ilk kişi değilim,

00:04:37.622 --> 00:04:40.028
ama aynı derecede eminim ki 
son da olmayacağım.

00:04:40.052 --> 00:04:41.272
Yuh!"

NOTE Paragraph

00:04:41.296 --> 00:04:43.517
(Gülüşmeler)

NOTE Paragraph

00:04:43.541 --> 00:04:45.426
Eskiden posta almayı severdim.

NOTE Paragraph

00:04:47.222 --> 00:04:49.818
Yazarlar ve editörler arasında 
bir anlaşma vardır.

00:04:49.842 --> 00:04:52.221
Editör yazarı hiçbir zaman satmaz,

00:04:52.245 --> 00:04:55.797
çıkarılması gereken kötü şakaları 
veya fazla uzun hikâyeleri

00:04:55.821 --> 00:04:58.271
toplumla paylaşmaz.

00:04:58.295 --> 00:05:03.153
Çok iyi bir editör yazarı 
fazlalıklarından kurtarır.

00:05:03.558 --> 00:05:05.586
Kopya editörlerinin de kuralları vardır;

00:05:05.610 --> 00:05:08.093
hatalarımızı ilan etmeyiz.

00:05:08.593 --> 00:05:11.293
Onları burada açıkladığım için 
sadakatsiz hissediyorum,

00:05:11.317 --> 00:05:14.371
o zaman neleri doğru 
yaptığımıza bir göz atalım.

NOTE Paragraph

00:05:15.570 --> 00:05:18.474
Bir şekilde katılığımla ünlendim.

00:05:19.133 --> 00:05:23.250
Ama benimle geçinmesini bilen 
yazarlarla çalışıyorum.

00:05:23.741 --> 00:05:27.889
Ian Frazier veya "Sandy"yi 80'lerin 
başlarından beri tanıyorum.

00:05:27.913 --> 00:05:29.542
Ve kendisi en sevdiklerimden biri,

00:05:29.566 --> 00:05:32.011
zaman zaman editörün duraksamasına

00:05:32.035 --> 00:05:34.131
sebep olan cümleler yazsa da.

00:05:34.846 --> 00:05:37.380
Sandy Kasırgası'ndan sonra 
Staten Adası hakkında

00:05:37.404 --> 00:05:39.395
bir hikâyesinden:

NOTE Paragraph

00:05:40.092 --> 00:05:44.101
[Ortasından kopmuş bir rıhtım
ve diğer yarısı

00:05:44.125 --> 00:05:46.509
suya kayarak kaybolmuş,

00:05:46.533 --> 00:05:50.213
destekleyici boruları ve kabloları 
öne doğru çıkmış,

00:05:50.237 --> 00:05:54.048
sanki bir paket çubuk makarnayı 
açmışsınız ve dışarı çıkmış gibi.]

NOTE Paragraph

00:05:54.072 --> 00:05:55.326
(Gülüşmeler)

NOTE Paragraph

00:05:55.350 --> 00:06:00.480
Bu eski zamanlarda gramerciden 
kesinlikle geçemezdi.

00:06:00.504 --> 00:06:01.743
Fakat ne yapabilirdim?

00:06:01.767 --> 00:06:04.371
Teknik olarak "sanki" (like), 
"tıpkı" (as) olmalı,

00:06:04.395 --> 00:06:05.839
ama kulağa gülünç geliyor,

00:06:05.863 --> 00:06:09.576
sanki yazar Homeras'a özgü büyük
bir mecaza girişmek üzere --

00:06:10.211 --> 00:06:13.371
"tıpkı bir paket çubuk makarnayı 
açmışsınız ve dışarı çıkmış gibi."

NOTE Paragraph

00:06:13.395 --> 00:06:14.704
(Gülüşmeler)

NOTE Paragraph

00:06:14.728 --> 00:06:19.504
Kasırgaya Sandy ile şiirsel adalet
verildiğine karar vererek

00:06:19.528 --> 00:06:21.179
cümlenin kalmasına izin verdim.

NOTE Paragraph

00:06:21.203 --> 00:06:22.290
(Gülüşmeler)

NOTE Paragraph

00:06:22.294 --> 00:06:24.432
Genelde bir şeyin yanlış 
olduğunu düşünürsem,

00:06:24.432 --> 00:06:25.858
üç kez sorgularım.

00:06:25.862 --> 00:06:29.717
Sandy'ye bir süre önce bunu bir anlık 
düşüncesizlikle söyledim ve şöyle dedi,

NOTE Paragraph

00:06:29.741 --> 00:06:31.252
"Sadece üç?"

NOTE Paragraph

00:06:31.276 --> 00:06:33.020
Yani direnmeyi öğrendi.

NOTE Paragraph

00:06:33.024 --> 00:06:35.643
Son zamanlarda "Şehrin Konuşması"
için bir hikâye yazdı,

00:06:35.643 --> 00:06:37.688
bu bölüm derginin ön tarafında

00:06:37.712 --> 00:06:40.774
Ricky Jay'in Metropolitan 
Müzesi'ndeki sergisinden

00:06:40.774 --> 00:06:42.439
Fransa'ya artık yemek torbalarının 


00:06:42.439 --> 00:06:45.554
gelişine kadar farklı konularda 
kısa parçalar olan yer.

00:06:45.578 --> 00:06:47.760
Sandy'nin hikâyesi Bronx

00:06:47.760 --> 00:06:50.707
Yüksek Mahkeme Yargıcı 
Sonia Sotomayor'un dönüşüyle ilgiliydi.

00:06:50.711 --> 00:06:53.260
İçinde sorgulamam gereken üç şey vardı.

NOTE Paragraph

00:06:53.284 --> 00:06:54.848
İlki gramer sorgusu.

00:06:54.872 --> 00:06:57.467
Yargıç siyah giyiyordu 
ve Sandy şöyle yazmıştı,

NOTE Paragraph

00:06:57.491 --> 00:07:02.567
[Yüzü ve elleri sanki eski, çoğu siyah 
bir resimdeki gibi dikkat çekiyordu.]

NOTE Paragraph

00:07:03.043 --> 00:07:04.993
Kasırgada olanın aksine,

00:07:05.017 --> 00:07:07.485
bu "sanki" ile yazarın 
kasırganın zararını

00:07:07.509 --> 00:07:09.316
anlatmak gibi bir özrü yoktu.

00:07:09.340 --> 00:07:13.636
Bu bağlamda sanki bir edat 
ve bir edat bir nesne alır,

00:07:13.660 --> 00:07:14.853
yani bir isim.

00:07:14.877 --> 00:07:17.409
Bu "sanki", "tıpkı" olmak zorunda.

00:07:17.433 --> 00:07:20.591
"Tıpkı eski, çoğu siyah 
bir resimdeki gibi."

NOTE Paragraph

00:07:20.615 --> 00:07:22.265
İkincisi, imla hatası.

00:07:22.289 --> 00:07:25.284
Yazar yargıca yardımcı olan
birinden bahsediyordu:

NOTE Paragraph

00:07:25.986 --> 00:07:27.408
["Sadece bir dakika alacak.

00:07:27.432 --> 00:07:30.073
Yargıca mikrofon koyuyoruz (mic'ed)."]

NOTE Paragraph

00:07:31.434 --> 00:07:32.584
Mic'ed?

00:07:32.982 --> 00:07:35.009
Müzik endüstrisi "mic" (mikrofon) 
olarak söyler.

00:07:35.009 --> 00:07:37.361
Çünkü ekipmanda o şekilde yazılır.

00:07:37.365 --> 00:07:39.882
Bu şekilde yazılarak fiil olarak 
kullanıldığını hiç görmemiştim

00:07:39.882 --> 00:07:42.366
ve "mic'ed"in benim gözetimimde 
dergiye gireceği

00:07:42.390 --> 00:07:44.675
düşüncesiyle çılgına dönmüştüm.

NOTE Paragraph

00:07:44.699 --> 00:07:45.710
(Gülüşmeler)

NOTE Paragraph

00:07:45.734 --> 00:07:49.653
New Yorker stilinde mikrofonun 
kısaltılmış hâli "mike".

NOTE Paragraph

00:07:50.519 --> 00:07:53.176
Son olarak, vıcık vıcık bir gramer 
ve kullanım meselesi vardı,

00:07:53.176 --> 00:07:56.884
ki zamirin kendisinden önce 
gelenle aynı gramatik sayıya

00:07:56.908 --> 00:07:58.359
sahip olması gerekiyordu.

NOTE Paragraph

00:07:59.292 --> 00:08:02.887
[yakındaki herkes nefeslerini tuttu]

NOTE Paragraph

00:08:03.491 --> 00:08:07.686
"-ler" çoğul ve önce gelen
"herkes" ise tekil.

00:08:07.710 --> 00:08:10.648
Hiçbir zaman şöyle demezsiniz. 
"Herkes oradaydılar."

00:08:10.672 --> 00:08:14.513
Herkes oradaydı. Herkes burada.

00:08:14.537 --> 00:08:18.145
Ama insanlar, "Herkes nefeslerini tuttu"
gibi şeyleri her zaman söyler.

00:08:18.145 --> 00:08:19.524
Bir meşruluk kazandırmak için

00:08:19.524 --> 00:08:22.841
editörler buna "tekil 'onlar'" derler,

00:08:22.865 --> 00:08:25.930
sanki tekil demek onları 
artık çoğul yapmıyormuş gibi.

NOTE Paragraph

00:08:25.954 --> 00:08:27.348
(Gülüşmeler)

NOTE Paragraph

00:08:27.372 --> 00:08:32.571
Baskıda onları gördüğümde 
elimine etmek benim işim.

00:08:33.370 --> 00:08:35.842
Şöyle yapamam, "Herkes kendi (eril) 
nefesini tuttu"

00:08:35.842 --> 00:08:37.584
veya "Herkes kendi (dişil) nefesini tuttu"

00:08:37.588 --> 00:08:40.170
veya "Herkes kendi (eril) 
veya kendi (dişil) nefesini tuttu."

00:08:40.174 --> 00:08:42.994
Önerdiğim şeyin oturması lazım.

00:08:42.998 --> 00:08:44.138
Yazar şu şekilde

00:08:44.138 --> 00:08:46.466
değiştirmek ister mi diye 
editör aracılığıyla sordum,

00:08:46.470 --> 00:08:49.041
"Yakındaki herkesler nefeslerini tuttu,"

00:08:49.065 --> 00:08:50.907
çünkü herkesler çoğuldur.

00:08:50.931 --> 00:08:52.088
Hayır.

NOTE Paragraph

00:08:52.112 --> 00:08:55.336
Yeniden denedim: "Orada olan herkesler 
nefeslerini tuttu?"

00:08:55.336 --> 00:08:57.617
Bunun belli belirsiz 
tarafsız olduğunu düşündüm.

00:08:57.617 --> 00:08:58.858
Ama editör aynı cümlede

00:08:58.882 --> 00:09:01.287
hem "olan", hem de "bulunan"ın

00:09:01.311 --> 00:09:02.754
olamayacağını söyledi.

00:09:03.108 --> 00:09:04.687
Son düzeltmeler geri geldiğinde,

00:09:04.711 --> 00:09:07.261
yazar "sanki" yerine "tıpkı"yı 
ve "mic'ed" yerine

00:09:07.261 --> 00:09:09.276
"miked" (mikrofon koymak)'ı kabul etmişti.

00:09:09.276 --> 00:09:12.744
Ama "Yakındaki herkes 
nefeslerini tuttu"da ısrar etmişti.

00:09:13.490 --> 00:09:14.886
Üçte iki, kötü değil.

NOTE Paragraph

00:09:16.010 --> 00:09:17.253
Aynı sayıda

00:09:17.277 --> 00:09:19.799
Fransa'daki artık yemek 
torbaları hakkındaki yazıda

00:09:19.823 --> 00:09:23.561
Fransız bir adam tarafından 
s-kelimesinin yersiz kullanımı vardı.

00:09:24.260 --> 00:09:26.864
Posta geldiğinde, hangisinin okuyucuları

00:09:26.888 --> 00:09:29.746
daha fazla rahatsız ettiğini 
merak ediyorum.

NOTE Paragraph

00:09:29.770 --> 00:09:31.443
(Gülüşmeler)

NOTE Paragraph

00:09:31.467 --> 00:09:32.618
Teşekkürler.

NOTE Paragraph

00:09:32.642 --> 00:09:35.994
(Alkış)