WEBVTT

00:00:00.510 --> 00:00:02.930
Bu videoda etmək istədiyim nükleofillik

00:00:02.930 --> 00:00:13.520
və əsaslığın fərqlərini və nükleofilliyin

00:00:13.520 --> 00:00:15.100
nə qədər güclü olduğunu izah etməkdir.

00:00:20.170 --> 00:00:24.720
Fərq az bir səviyyədədir amma əslində

00:00:24.720 --> 00:00:25.800
bu çox böyük bir fərqdir.

00:00:25.800 --> 00:00:27.770
Və sizə göstərəcəm ki, niyə bunu ilk dəfə öyrənəndə

00:00:27.770 --> 00:00:28.780
başqarışdırıcı olur.

00:00:28.780 --> 00:00:32.860
Sn2 reaksiyalarını öyrənəndə, tam burda

00:00:32.860 --> 00:00:35.030
əlavə elektronu olan nükleofiliniz var.

00:00:35.030 --> 00:00:37.200
O mənfi yüklüdür.

00:00:37.200 --> 00:00:39.510
Və metil karbonunuz var.

00:00:42.600 --> 00:00:44.200
İcazə verin çəkim.

00:00:44.200 --> 00:00:46.430
Çıxan bir hidrogeniniz var.

00:00:46.430 --> 00:00:48.740
Arxasında bir hidrogen var.

00:00:48.740 --> 00:00:50.980
Yuxarıda da bir hidrogeniniz var.

00:00:50.980 --> 00:00:56.850
Birda isə tərk edən bor qrup var.

00:00:56.850 --> 00:01:00.570
Sn2 reaksiyasında, nükleofil bu elektronu

00:01:00.570 --> 00:01:02.300
karbona verəcək.

00:01:02.300 --> 00:01:04.090
Karbonun qismən müsbət yükü var.

00:01:04.090 --> 00:01:06.460
İcazə verin çəkim.

00:01:06.460 --> 00:01:09.260
Tərk edən qrupun qismən mənfi yükü var

00:01:09.260 --> 00:01:12.630
çünki o daha çox elektroneqativ olmağa meyillidir.

00:01:12.630 --> 00:01:16.370
Bu elektron karbona veriləndə

00:01:16.370 --> 00:01:18.960
eyni zamanda karbon elektronu əldə edəndə

00:01:18.960 --> 00:01:24.090
bu elektroneqativ tərk edən qrup karbondan

00:01:24.090 --> 00:01:27.830
bu elektronu ala bilir.

00:01:27.830 --> 00:01:31.370
Bitəndən sonra belə görünür.

00:01:31.370 --> 00:01:35.910
Metil karbonumuz var, arxasında hidrogen,

00:01:35.910 --> 00:01:39.330
önündə və üstündə hidrogen var.

00:01:39.330 --> 00:01:43.150
Tərk edən qrup ayrıldı.

00:01:43.150 --> 00:01:46.150
Burda elektronu var, amma indi magenta

00:01:46.150 --> 00:01:52.910
elektronu götürdü, indi mənfi yükü var və

00:01:52.910 --> 00:02:00.650
nükleofil tam burda elektronunu verdi və

00:02:00.650 --> 00:02:04.060
indi karbona bağlanıb.

00:02:04.060 --> 00:02:06.450
Bunu etməyimin səbəbi odur ki, çünki bu nükleofil kimi

00:02:06.450 --> 00:02:07.100
davranır.

00:02:07.100 --> 00:02:08.139
Nüvələri sevir.

00:02:08.139 --> 00:02:11.420
Əlavə elektronunu verir, amma həm də

00:02:11.420 --> 00:02:12.695
Lewis əsası kimi davranır.

00:02:17.450 --> 00:02:18.620
Bu keçmiş bilgiləri yada salmaq üçün idi.

00:02:18.620 --> 00:02:21.830
Lewis əsası ümumidir, düşünürəm ki, lewis əsası

00:02:21.830 --> 00:02:25.630
əsas olmağın nə demək olduğunu bir çox izahlarla əhatə edir.

00:02:25.630 --> 00:02:28.410
Lewis əsası o deməkdir ki, sən bir elektron donorsan.

00:02:32.370 --> 00:02:33.700
Burda baş verən dəqiqliklə budur.

00:02:33.700 --> 00:02:37.170
Bu nükleofil elektronunu karbona verir.

00:02:37.170 --> 00:02:38.760
O özünü bir Lewis əsası kimi aparır.

00:02:38.760 --> 00:02:41.460
Bunu ilk dəfə görəndə düşünə bilərsiniz ki, yaxşı bəs niyə kimyaçılar

00:02:41.460 --> 00:02:45.310
nükleofil kimi bir şeyi tərif edərkən bu qədər

00:02:45.310 --> 00:02:46.220
çətinlikdən keçirlər?

00:02:46.220 --> 00:02:47.840
Niyə onu sadəcə əsas adlandırmırlar?

00:02:47.840 --> 00:02:51.120
Niyə nükleofillik və əsaslıq kimi 2 fərqli

00:02:51.120 --> 00:02:53.100
konsept var?

00:02:53.100 --> 00:02:57.000
Fərq odur ki, nüklefillik kinetik konseptdir,

00:02:57.000 --> 00:03:02.470
hansı ki reakaiyaya girməkdə yaxşıdır.

00:03:02.470 --> 00:03:03.900
Reaksiya verməkdə nə qədər sürətlidir.

00:03:03.900 --> 00:03:06.870
Reaksiyaya girməsi üçün nə qədər əlavə enerjiyə ehtiyacı var?

00:03:06.870 --> 00:03:08.890
Yaxşı nükleofilliyi olanda.

00:03:08.890 --> 00:03:10.140
Reaksiya verməsi yaxşıdır.

00:03:14.520 --> 00:03:17.830
Bu sənə reaktantların əvvəl və ya sonra nə qədər dayanıqlı

00:03:17.830 --> 00:03:20.680
və ya dayanıqsız olduğunu demir, bu sadəcə deyir ki,

00:03:20.680 --> 00:03:22.880
onlar bir-biri ilə reaksiyaya girməkdə yaxşıdırlar.

00:03:22.880 --> 00:03:26.435
Əsaslıq termodinamik konseptdir.

00:03:30.320 --> 00:03:34.910
Bu sənə deyir ki, reaktantlar və reaksiya məhsulları

00:03:34.910 --> 00:03:35.880
nə qədər dayanıqlıdır.

00:03:35.880 --> 00:03:44.876
Bir şeyin necə reaksiya vermək istədiyini izah edir.

00:03:52.520 --> 00:03:57.800
Məsələn flüor situasiyasına baxaq.

00:03:57.800 --> 00:03:58.580
Gəlin bu barədə düşünək.

00:03:58.580 --> 00:04:00.760
Situasiyanı görürük, deyərdim ki flüorid,

00:04:00.760 --> 00:04:03.170
flüorid belə görünür.

00:04:03.170 --> 00:04:07.380
Flüorun 7 valent elektronu var və 1 əlavə

00:04:07.380 --> 00:04:08.650
elektron əldə edir.

00:04:08.650 --> 00:04:10.710
Flüorid əldə edirsiniz.

00:04:10.710 --> 00:04:14.470
Flüorid məntiqli olaraq əsasdır.

00:04:14.470 --> 00:04:16.649
Əsaslığı yoddan daha çoxdur.

00:04:28.550 --> 00:04:33.490
Amma bir protik məhlulda, icazə verin burda yazım.

00:04:33.490 --> 00:04:46.080
Amma protik məhlulda az nükleofillik.

00:04:46.080 --> 00:04:47.960
Və yenidən protik məhlulun

00:04:47.960 --> 00:04:50.290
ətrafında hidrogen protonları var.

00:04:50.290 --> 00:04:54.840
Bunun səbəbi odur ki, flüorid,

00:04:54.840 --> 00:04:58.910
karbon ilə birləşmək istəyir, bəlkə də hətta

00:04:58.910 --> 00:04:59.910
hidrogen protonu.

00:04:59.910 --> 00:05:04.370
O yod anionundan daha kəskin reaksiyaya girir.

00:05:04.370 --> 00:05:07.050
Əgər birləşsə, bu yod anionundan

00:05:07.050 --> 00:05:11.250
daha güclü rabitə olacaq, flüorid anionu əalində

00:05:11.250 --> 00:05:14.270
yodiddən daha az dayanıqlıdır.

00:05:14.270 --> 00:05:17.970
Əgər o proton əldə edə bilsəydi ya da elektronunu

00:05:17.970 --> 00:05:21.440
verə bilsəydi daha yaxşı olardı, amma o az nükleofildir.

00:05:21.440 --> 00:05:24.820
O protik məhlulda reaksiyaya girməkdə o qədər də yaxşı deyil.

00:05:24.820 --> 00:05:28.060
Az nükleofil olmasının səbəbi odur ki, burda digər şeylər var

00:05:28.060 --> 00:05:30.330
hansı ki onun reaksiyaya girməsinə mane olur.

00:05:30.330 --> 00:05:33.145
Videoda gördük ki, yaxşı bir nüklefil edən nədir,

00:05:33.145 --> 00:05:36.280
flüoridə baxsaq, bunun aəbəbi odur ki,

00:05:36.280 --> 00:05:38.015
o çox kiçik bir atomdur.

00:05:38.015 --> 00:05:43.140
O həqiqətən də çox kiçik iondur, buna gprə də daha yaxından tutulur.

00:05:43.140 --> 00:05:47.250
Elektron buludu daha sıxdır, sudan hidrogenlərə

00:05:47.250 --> 00:05:50.570
şərait yaradır ki, ətrafında çox sıx

00:05:50.570 --> 00:05:54.300
qabıq əmələ gətirsin.

00:05:54.300 --> 00:05:56.860
Onların hamısının qismən müsbət yükləri var, ona görə də

00:05:56.860 --> 00:05:59.790
mənfi anionlar tərəfindən cəlb olunur.

00:05:59.790 --> 00:06:05.420
Flüorid anionunu qorumaq üçün çox sıx qabıq fornalaşdırırlat,

00:06:05.420 --> 00:06:10.100
hansı ki, onun protik məhlulda həll olmasını çətinləşdirir.

00:06:10.100 --> 00:06:12.020
ona görə də reaksiyaya girmir.

00:06:16.680 --> 00:06:21.180
Əgər reaksiyaya girməyi bacarsaydı, yod anionundan daha güclü

00:06:21.180 --> 00:06:24.570
rabitə formalaşdırardı.

00:06:24.570 --> 00:06:26.760
Və bu böyük bir fərqdir, trendlərdəki

00:06:26.760 --> 00:06:28.020
fərqi görürük.

00:06:28.020 --> 00:06:31.310
Təməldə, faktiki həlledicinin o qədər də

00:06:31.310 --> 00:06:32.040
əhəmiyyəti yoxdur.

00:06:32.040 --> 00:06:35.390
Bu molekulun ya da anion atomunun

00:06:35.390 --> 00:06:37.250
termodinamik xüsusiyyətidir.

00:06:37.250 --> 00:06:44.050
Əgər saf əsaslığa baxsanız, gördüyünüz ən güclü əsas--

00:06:44.050 --> 00:06:46.070
Sadəcə bura hidroksid yazacam.

00:06:46.070 --> 00:06:49.720
Bu normalda natrium hidroksid və ya kalium hidroksid kimidir,

00:06:49.720 --> 00:06:53.150
amma bunu natrium və hidroksid olaraq

00:06:53.150 --> 00:06:57.130
ayrı-ayrılıqda suda həll etsəniz

00:06:57.130 --> 00:06:59.700
həqiqətən də əsas kimi davranan hidroksiddir,

00:06:59.700 --> 00:07:01.540
elektronlarını vermək istəyir.

00:07:01.540 --> 00:07:06.150
Hidroksid flüoriddən daha güclü əsasdır,

00:07:06.150 --> 00:07:09.350
flüorid xloriddən daha güclü əsasdır, xlorid bromiddən,

00:07:09.350 --> 00:07:15.850
bromid isə yodiddən daha hüclü əsasdır.

00:07:15.850 --> 00:07:20.880
İndi siz fərqi görmək üçün nükleofilliyə baxsanız,

00:07:20.880 --> 00:07:27.220
biz gördük ki, həlledici həqiqətən vacibdir,

00:07:27.220 --> 00:07:30.600
çünki həlledici nəyinsə reaksiya göstərməsinin nə qədər yaxşı olduğuna

00:07:30.600 --> 00:07:31.616
təair edir.

00:07:31.616 --> 00:07:35.390
Nükleofillikdə, protik və aprotik həlledici

00:07:35.390 --> 00:07:39.960
arasında fərqlər var.

00:07:39.960 --> 00:07:43.990
Protik həlledicidə, ən yaxşı nükleofilliyə

00:07:43.990 --> 00:07:47.490
sahib olan yodiddir, çünki bu

00:07:47.490 --> 00:07:50.010
hidrogen bağları tərəfindən əngəllənmir.

00:07:50.010 --> 00:07:50.950
Onun sıx qabığı yoxdur.

00:07:50.950 --> 00:07:53.590
Onun böyük molekulyar buludu var və bəzi insanlar düşünür ki,

00:07:53.590 --> 00:07:55.090
onun bir növ yumşaqlığı var.

00:07:55.090 --> 00:07:58.370
Bu buludun karbona çəkilə biləcəyi və

00:07:58.370 --> 00:08:00.420
lazım olanı edə biləcəyi bu polarizasiyaya sahibdir.

00:08:00.420 --> 00:08:04.900
Bu halda, yodid hidroksiddən daha yaxşı nükleofildir,

00:08:04.900 --> 00:08:09.950
o da flüorindən daha yaxşı

00:08:09.950 --> 00:08:11.320
nüklefildir.

00:08:11.320 --> 00:08:18.090
İndi birdən-birə həlledici ilə qarşılıqlı təsirlərin

00:08:18.090 --> 00:08:21.270
o qədər də əhəmiyyətli olmayacağı aprotik

00:08:21.270 --> 00:08:23.710
bir həlldə işlər dəyişir

00:08:23.710 --> 00:08:26.960
Bu vəziyyətdə təməllik vacibdir.

00:08:26.960 --> 00:08:35.600
Yəni aprotik bir həlldə əsaslıq və nükleofilikilik

00:08:35.600 --> 00:08:42.039
bir-biri ilə əlaqələndirilir.

00:08:42.039 --> 00:08:48.710


00:08:48.710 --> 00:08:51.050


00:08:51.050 --> 00:08:52.790


00:08:52.790 --> 00:08:57.640


00:08:57.640 --> 00:09:03.310


00:09:03.310 --> 00:09:04.160


00:09:04.160 --> 00:09:11.080


00:09:11.080 --> 00:09:13.730


00:09:13.730 --> 00:09:16.470


00:09:16.470 --> 00:09:20.700


00:09:20.700 --> 00:09:23.530


00:09:23.530 --> 00:09:25.960


00:09:25.960 --> 00:09:28.650


00:09:28.650 --> 00:09:32.660


00:09:32.660 --> 00:09:35.750


00:09:35.750 --> 00:09:38.860


00:09:38.860 --> 00:09:43.080


00:09:43.080 --> 00:09:45.970


00:09:45.970 --> 00:09:47.310


00:09:47.310 --> 00:09:51.220


00:09:51.220 --> 00:09:54.580


00:09:54.580 --> 00:09:58.130


00:09:58.130 --> 00:10:01.370


00:10:01.370 --> 00:10:07.010


00:10:07.010 --> 00:10:09.520


00:10:09.520 --> 00:10:12.670


00:10:12.670 --> 00:10:17.050


00:10:17.050 --> 00:10:19.680


00:10:19.680 --> 00:10:21.310


00:10:21.310 --> 00:10:25.060


00:10:25.060 --> 00:10:28.250


00:10:28.250 --> 00:10:30.930


00:10:30.930 --> 00:10:35.250


00:10:35.250 --> 00:10:40.390


00:10:43.010 --> 00:10:47.680


00:10:47.680 --> 00:10:49.590


00:10:49.590 --> 00:10:50.950


00:10:50.950 --> 00:10:55.760


00:10:55.760 --> 00:10:57.110


00:10:57.110 --> 00:10:59.190


00:10:59.190 --> 00:11:02.210


00:11:02.210 --> 00:11:05.820


00:11:05.820 --> 00:11:09.290


00:11:09.290 --> 00:11:12.160


00:11:12.160 --> 00:11:14.910


00:11:14.910 --> 00:11:18.000


00:11:18.000 --> 00:11:21.200


00:11:21.200 --> 00:11:21.770


00:11:21.770 --> 00:11:24.090


00:11:24.090 --> 00:11:26.040


00:11:26.040 --> 00:11:27.820


00:11:27.820 --> 00:11:32.270


00:11:32.270 --> 00:11:39.050


00:11:39.050 --> 00:11:40.290


00:11:40.290 --> 00:11:41.310


00:11:41.310 --> 00:11:45.870


00:11:45.870 --> 00:11:48.220


00:11:48.220 --> 00:11:51.540


00:11:51.540 --> 00:11:52.600


00:11:52.600 --> 00:11:56.120


00:11:56.120 --> 00:11:57.930


00:11:57.930 --> 00:11:59.320


00:12:03.150 --> 00:12:07.960


00:12:07.960 --> 00:12:10.880


00:12:10.880 --> 00:12:13.530


00:12:13.530 --> 00:12:17.050


00:12:17.050 --> 00:12:19.720


00:12:19.720 --> 00:12:22.720


00:12:22.720 --> 00:12:23.420


00:12:23.420 --> 00:12:26.470


00:12:26.470 --> 00:12:28.830


00:12:28.830 --> 00:12:30.810


00:12:30.810 --> 00:12:32.750


00:12:32.750 --> 00:12:35.850


00:12:35.850 --> 00:12:38.110


00:12:38.110 --> 00:12:40.860


00:12:40.860 --> 00:12:43.570


00:12:43.570 --> 00:12:46.540