1
00:00:00,510 --> 00:00:02,930
Bu videoda etmək istədiyim nükleofillik

2
00:00:02,930 --> 00:00:13,520
və əsaslığın fərqlərini və nükleofilliyin

3
00:00:13,520 --> 00:00:15,100
nə qədər güclü olduğunu izah etməkdir.

4
00:00:20,170 --> 00:00:24,720
Fərq az bir səviyyədədir amma əslində

5
00:00:24,720 --> 00:00:25,800
bu çox böyük bir fərqdir.

6
00:00:25,800 --> 00:00:27,770
Və sizə göstərəcəm ki, niyə bunu ilk dəfə öyrənəndə

7
00:00:27,770 --> 00:00:28,780
başqarışdırıcı olur.

8
00:00:28,780 --> 00:00:32,860
Sn2 reaksiyalarını öyrənəndə, tam burda

9
00:00:32,860 --> 00:00:35,030
əlavə elektronu olan nükleofiliniz var.

10
00:00:35,030 --> 00:00:37,200
O mənfi yüklüdür.

11
00:00:37,200 --> 00:00:39,510
Və metil karbonunuz var.

12
00:00:42,600 --> 00:00:44,200
İcazə verin çəkim.

13
00:00:44,200 --> 00:00:46,430
Çıxan bir hidrogeniniz var.

14
00:00:46,430 --> 00:00:48,740
Arxasında bir hidrogen var.

15
00:00:48,740 --> 00:00:50,980
Yuxarıda da bir hidrogeniniz var.

16
00:00:50,980 --> 00:00:56,850
Birda isə tərk edən bor qrup var.

17
00:00:56,850 --> 00:01:00,570
Sn2 reaksiyasında, nükleofil bu elektronu

18
00:01:00,570 --> 00:01:02,300
karbona verəcək.

19
00:01:02,300 --> 00:01:04,090
Karbonun qismən müsbət yükü var.

20
00:01:04,090 --> 00:01:06,460
İcazə verin çəkim.

21
00:01:06,460 --> 00:01:09,260
Tərk edən qrupun qismən mənfi yükü var

22
00:01:09,260 --> 00:01:12,630
çünki o daha çox elektroneqativ olmağa meyillidir.

23
00:01:12,630 --> 00:01:16,370
Bu elektron karbona veriləndə

24
00:01:16,370 --> 00:01:18,960
eyni zamanda karbon elektronu əldə edəndə

25
00:01:18,960 --> 00:01:24,090
bu elektroneqativ tərk edən qrup karbondan

26
00:01:24,090 --> 00:01:27,830
bu elektronu ala bilir.

27
00:01:27,830 --> 00:01:31,370
Bitəndən sonra belə görünür.

28
00:01:31,370 --> 00:01:35,910
Metil karbonumuz var, arxasında hidrogen,

29
00:01:35,910 --> 00:01:39,330
önündə və üstündə hidrogen var.

30
00:01:39,330 --> 00:01:43,150
Tərk edən qrup ayrıldı.

31
00:01:43,150 --> 00:01:46,150
Burda elektronu var, amma indi magenta

32
00:01:46,150 --> 00:01:52,910
elektronu götürdü, indi mənfi yükü var və

33
00:01:52,910 --> 00:02:00,650
nükleofil tam burda elektronunu verdi və

34
00:02:00,650 --> 00:02:04,060
indi karbona bağlanıb.

35
00:02:04,060 --> 00:02:06,450
Bunu etməyimin səbəbi odur ki, çünki bu nükleofil kimi

36
00:02:06,450 --> 00:02:07,100
davranır.

37
00:02:07,100 --> 00:02:08,139
Nüvələri sevir.

38
00:02:08,139 --> 00:02:11,420
Əlavə elektronunu verir, amma həm də

39
00:02:11,420 --> 00:02:12,695
Lewis əsası kimi davranır.

40
00:02:17,450 --> 00:02:18,620
Bu keçmiş bilgiləri yada salmaq üçün idi.

41
00:02:18,620 --> 00:02:21,830
Lewis əsası ümumidir, düşünürəm ki, lewis əsası

42
00:02:21,830 --> 00:02:25,630
əsas olmağın nə demək olduğunu bir çox izahlarla əhatə edir.

43
00:02:25,630 --> 00:02:28,410
Lewis əsası o deməkdir ki, sən bir elektron donorsan.

44
00:02:32,370 --> 00:02:33,700
Burda baş verən dəqiqliklə budur.

45
00:02:33,700 --> 00:02:37,170
Bu nükleofil elektronunu karbona verir.

46
00:02:37,170 --> 00:02:38,760
O özünü bir Lewis əsası kimi aparır.

47
00:02:38,760 --> 00:02:41,460
Bunu ilk dəfə görəndə düşünə bilərsiniz ki, yaxşı bəs niyə kimyaçılar

48
00:02:41,460 --> 00:02:45,310
nükleofil kimi bir şeyi tərif edərkən bu qədər

49
00:02:45,310 --> 00:02:46,220
çətinlikdən keçirlər?

50
00:02:46,220 --> 00:02:47,840
Niyə onu sadəcə əsas adlandırmırlar?

51
00:02:47,840 --> 00:02:51,120
Niyə nükleofillik və əsaslıq kimi 2 fərqli

52
00:02:51,120 --> 00:02:53,100
konsept var?

53
00:02:53,100 --> 00:02:57,000
Fərq odur ki, nüklefillik kinetik konseptdir,

54
00:02:57,000 --> 00:03:02,470
hansı ki reakaiyaya girməkdə yaxşıdır.

55
00:03:02,470 --> 00:03:03,900
Reaksiya verməkdə nə qədər sürətlidir.

56
00:03:03,900 --> 00:03:06,870
Reaksiyaya girməsi üçün nə qədər əlavə enerjiyə ehtiyacı var?

57
00:03:06,870 --> 00:03:08,890
Yaxşı nükleofilliyi olanda.

58
00:03:08,890 --> 00:03:10,140
Reaksiya verməsi yaxşıdır.

59
00:03:14,520 --> 00:03:17,830
Bu sənə reaktantların əvvəl və ya sonra nə qədər dayanıqlı

60
00:03:17,830 --> 00:03:20,680
və ya dayanıqsız olduğunu demir, bu sadəcə deyir ki,

61
00:03:20,680 --> 00:03:22,880
onlar bir-biri ilə reaksiyaya girməkdə yaxşıdırlar.

62
00:03:22,880 --> 00:03:26,435
Əsaslıq termodinamik konseptdir.

63
00:03:30,320 --> 00:03:34,910
Bu sənə deyir ki, reaktantlar və reaksiya məhsulları

64
00:03:34,910 --> 00:03:35,880
nə qədər dayanıqlıdır.

65
00:03:35,880 --> 00:03:44,876
Bir şeyin necə reaksiya vermək istədiyini izah edir.

66
00:03:52,520 --> 00:03:57,800
Məsələn flüor situasiyasına baxaq.

67
00:03:57,800 --> 00:03:58,580
Gəlin bu barədə düşünək.

68
00:03:58,580 --> 00:04:00,760
Situasiyanı görürük, deyərdim ki flüorid,

69
00:04:00,760 --> 00:04:03,170
flüorid belə görünür.

70
00:04:03,170 --> 00:04:07,380
Flüorun 7 valent elektronu var və 1 əlavə

71
00:04:07,380 --> 00:04:08,650
elektron əldə edir.

72
00:04:08,650 --> 00:04:10,710
Flüorid əldə edirsiniz.

73
00:04:10,710 --> 00:04:14,470
Flüorid məntiqli olaraq əsasdır.

74
00:04:14,470 --> 00:04:16,649
Əsaslığı yoddan daha çoxdur.

75
00:04:28,550 --> 00:04:33,490
Amma bir protik məhlulda, icazə verin burda yazım.

76
00:04:33,490 --> 00:04:46,080
Amma protik məhlulda az nükleofillik.

77
00:04:46,080 --> 00:04:47,960
Və yenidən protik məhlulun

78
00:04:47,960 --> 00:04:50,290
ətrafında hidrogen protonları var.

79
00:04:50,290 --> 00:04:54,840
Bunun səbəbi odur ki, flüorid,

80
00:04:54,840 --> 00:04:58,910
karbon ilə birləşmək istəyir, bəlkə də hətta

81
00:04:58,910 --> 00:04:59,910
hidrogen protonu.

82
00:04:59,910 --> 00:05:04,370
O yod anionundan daha kəskin reaksiyaya girir.

83
00:05:04,370 --> 00:05:07,050
Əgər birləşsə, bu yod anionundan

84
00:05:07,050 --> 00:05:11,250
daha güclü rabitə olacaq, flüorid anionu əalində

85
00:05:11,250 --> 00:05:14,270
yodiddən daha az dayanıqlıdır.

86
00:05:14,270 --> 00:05:17,970
Əgər o proton əldə edə bilsəydi ya da elektronunu

87
00:05:17,970 --> 00:05:21,440
verə bilsəydi daha yaxşı olardı, amma o az nükleofildir.

88
00:05:21,440 --> 00:05:24,820
O protik məhlulda reaksiyaya girməkdə o qədər də yaxşı deyil.

89
00:05:24,820 --> 00:05:28,060
Az nükleofil olmasının səbəbi odur ki, burda digər şeylər var

90
00:05:28,060 --> 00:05:30,330
hansı ki onun reaksiyaya girməsinə mane olur.

91
00:05:30,330 --> 00:05:33,145
Videoda gördük ki, yaxşı bir nüklefil edən nədir,

92
00:05:33,145 --> 00:05:36,280
flüoridə baxsaq, bunun aəbəbi odur ki,

93
00:05:36,280 --> 00:05:38,015
o çox kiçik bir atomdur.

94
00:05:38,015 --> 00:05:43,140
O həqiqətən də çox kiçik iondur, buna gprə də daha yaxından tutulur.

95
00:05:43,140 --> 00:05:47,250
Elektron buludu daha sıxdır, sudan hidrogenlərə

96
00:05:47,250 --> 00:05:50,570
şərait yaradır ki, ətrafında çox sıx

97
00:05:50,570 --> 00:05:54,300
qabıq əmələ gətirsin.

98
00:05:54,300 --> 00:05:56,860
Onların hamısının qismən müsbət yükləri var, ona görə də

99
00:05:56,860 --> 00:05:59,790
mənfi anionlar tərəfindən cəlb olunur.

100
00:05:59,790 --> 00:06:05,420
Flüorid anionunu qorumaq üçün çox sıx qabıq fornalaşdırırlat,

101
00:06:05,420 --> 00:06:10,100
hansı ki, onun protik məhlulda həll olmasını çətinləşdirir.

102
00:06:10,100 --> 00:06:12,020
ona görə də reaksiyaya girmir.

103
00:06:16,680 --> 00:06:21,180
Əgər reaksiyaya girməyi bacarsaydı, yod anionundan daha güclü

104
00:06:21,180 --> 00:06:24,570
rabitə formalaşdırardı.

105
00:06:24,570 --> 00:06:26,760
Və bu böyük bir fərqdir, trendlərdəki

106
00:06:26,760 --> 00:06:28,020
fərqi görürük.

107
00:06:28,020 --> 00:06:31,310
Təməldə, faktiki həlledicinin o qədər də

108
00:06:31,310 --> 00:06:32,040
əhəmiyyəti yoxdur.

109
00:06:32,040 --> 00:06:35,390
Bu molekulun ya da anion atomunun

110
00:06:35,390 --> 00:06:37,250
termodinamik xüsusiyyətidir.

111
00:06:37,250 --> 00:06:44,050
Əgər saf əsaslığa baxsanız, gördüyünüz ən güclü əsas--

112
00:06:44,050 --> 00:06:46,070
Sadəcə bura hidroksid yazacam.

113
00:06:46,070 --> 00:06:49,720
Bu normalda natrium hidroksid və ya kalium hidroksid kimidir,

114
00:06:49,720 --> 00:06:53,150
amma bunu natrium və hidroksid olaraq

115
00:06:53,150 --> 00:06:57,130
ayrı-ayrılıqda suda həll etsəniz

116
00:06:57,130 --> 00:06:59,700
həqiqətən də əsas kimi davranan hidroksiddir,

117
00:06:59,700 --> 00:07:01,540
elektronlarını vermək istəyir.

118
00:07:01,540 --> 00:07:06,150
Hidroksid flüoriddən daha güclü əsasdır,

119
00:07:06,150 --> 00:07:09,350
flüorid xloriddən daha güclü əsasdır, xlorid bromiddən,

120
00:07:09,350 --> 00:07:15,850
bromid isə yodiddən daha hüclü əsasdır.

121
00:07:15,850 --> 00:07:20,880
İndi siz fərqi görmək üçün nükleofilliyə baxsanız,

122
00:07:20,880 --> 00:07:27,220
biz gördük ki, həlledici həqiqətən vacibdir,

123
00:07:27,220 --> 00:07:30,600
çünki həlledici nəyinsə reaksiya göstərməsinin nə qədər yaxşı olduğuna

124
00:07:30,600 --> 00:07:31,616
təair edir.

125
00:07:31,616 --> 00:07:35,390
Nükleofillikdə, protik və aprotik həlledici

126
00:07:35,390 --> 00:07:39,960
arasında fərqlər var.

127
00:07:39,960 --> 00:07:43,990
Protik həlledicidə, ən yaxşı nükleofilliyə

128
00:07:43,990 --> 00:07:47,490
sahib olan yodiddir, çünki bu

129
00:07:47,490 --> 00:07:50,010
hidrogen bağları tərəfindən əngəllənmir.

130
00:07:50,010 --> 00:07:50,950
Onun sıx qabığı yoxdur.

131
00:07:50,950 --> 00:07:53,590
Onun böyük molekulyar buludu var və bəzi insanlar düşünür ki,

132
00:07:53,590 --> 00:07:55,090
onun bir növ yumşaqlığı var.

133
00:07:55,090 --> 00:07:58,370
Bu buludun karbona çəkilə biləcəyi və

134
00:07:58,370 --> 00:08:00,420
lazım olanı edə biləcəyi bu polarizasiyaya sahibdir.

135
00:08:00,420 --> 00:08:04,900
Bu halda, yodid hidroksiddən daha yaxşı nükleofildir,

136
00:08:04,900 --> 00:08:09,950
o da flüorindən daha yaxşı

137
00:08:09,950 --> 00:08:11,320
nüklefildir.

138
00:08:11,320 --> 00:08:18,090
İndi birdən-birə həlledici ilə qarşılıqlı təsirlərin

139
00:08:18,090 --> 00:08:21,270
o qədər də əhəmiyyətli olmayacağı aprotik

140
00:08:21,270 --> 00:08:23,710
bir həlldə işlər dəyişir

141
00:08:23,710 --> 00:08:26,960
Bu vəziyyətdə təməllik vacibdir.

142
00:08:26,960 --> 00:08:35,600
Yəni aprotik bir həlldə əsaslıq və nükleofilikilik

143
00:08:35,600 --> 00:08:42,039
bir-biri ilə əlaqələndirilir.

144
00:08:42,039 --> 00:08:48,710


145
00:08:48,710 --> 00:08:51,050


146
00:08:51,050 --> 00:08:52,790


147
00:08:52,790 --> 00:08:57,640


148
00:08:57,640 --> 00:09:03,310


149
00:09:03,310 --> 00:09:04,160


150
00:09:04,160 --> 00:09:11,080


151
00:09:11,080 --> 00:09:13,730


152
00:09:13,730 --> 00:09:16,470


153
00:09:16,470 --> 00:09:20,700


154
00:09:20,700 --> 00:09:23,530


155
00:09:23,530 --> 00:09:25,960


156
00:09:25,960 --> 00:09:28,650


157
00:09:28,650 --> 00:09:32,660


158
00:09:32,660 --> 00:09:35,750


159
00:09:35,750 --> 00:09:38,860


160
00:09:38,860 --> 00:09:43,080


161
00:09:43,080 --> 00:09:45,970


162
00:09:45,970 --> 00:09:47,310


163
00:09:47,310 --> 00:09:51,220


164
00:09:51,220 --> 00:09:54,580


165
00:09:54,580 --> 00:09:58,130


166
00:09:58,130 --> 00:10:01,370


167
00:10:01,370 --> 00:10:07,010


168
00:10:07,010 --> 00:10:09,520


169
00:10:09,520 --> 00:10:12,670


170
00:10:12,670 --> 00:10:17,050


171
00:10:17,050 --> 00:10:19,680


172
00:10:19,680 --> 00:10:21,310


173
00:10:21,310 --> 00:10:25,060


174
00:10:25,060 --> 00:10:28,250


175
00:10:28,250 --> 00:10:30,930


176
00:10:30,930 --> 00:10:35,250


177
00:10:35,250 --> 00:10:40,390


178
00:10:43,010 --> 00:10:47,680


179
00:10:47,680 --> 00:10:49,590


180
00:10:49,590 --> 00:10:50,950


181
00:10:50,950 --> 00:10:55,760


182
00:10:55,760 --> 00:10:57,110


183
00:10:57,110 --> 00:10:59,190


184
00:10:59,190 --> 00:11:02,210


185
00:11:02,210 --> 00:11:05,820


186
00:11:05,820 --> 00:11:09,290


187
00:11:09,290 --> 00:11:12,160


188
00:11:12,160 --> 00:11:14,910


189
00:11:14,910 --> 00:11:18,000


190
00:11:18,000 --> 00:11:21,200


191
00:11:21,200 --> 00:11:21,770


192
00:11:21,770 --> 00:11:24,090


193
00:11:24,090 --> 00:11:26,040


194
00:11:26,040 --> 00:11:27,820


195
00:11:27,820 --> 00:11:32,270


196
00:11:32,270 --> 00:11:39,050


197
00:11:39,050 --> 00:11:40,290


198
00:11:40,290 --> 00:11:41,310


199
00:11:41,310 --> 00:11:45,870


200
00:11:45,870 --> 00:11:48,220


201
00:11:48,220 --> 00:11:51,540


202
00:11:51,540 --> 00:11:52,600


203
00:11:52,600 --> 00:11:56,120


204
00:11:56,120 --> 00:11:57,930


205
00:11:57,930 --> 00:11:59,320


206
00:12:03,150 --> 00:12:07,960


207
00:12:07,960 --> 00:12:10,880


208
00:12:10,880 --> 00:12:13,530


209
00:12:13,530 --> 00:12:17,050


210
00:12:17,050 --> 00:12:19,720


211
00:12:19,720 --> 00:12:22,720


212
00:12:22,720 --> 00:12:23,420


213
00:12:23,420 --> 00:12:26,470


214
00:12:26,470 --> 00:12:28,830


215
00:12:28,830 --> 00:12:30,810


216
00:12:30,810 --> 00:12:32,750


217
00:12:32,750 --> 00:12:35,850


218
00:12:35,850 --> 00:12:38,110


219
00:12:38,110 --> 00:12:40,860


220
00:12:40,860 --> 00:12:43,570


221
00:12:43,570 --> 00:12:46,540