1
00:00:00,840 --> 00:00:02,056
Witajcie.

2
00:00:02,080 --> 00:00:04,560
Chciałabym przedstawić wam Łajkę.

3
00:00:05,680 --> 00:00:09,880
Łajka to dla nas po prostu słodka świnka.

4
00:00:10,800 --> 00:00:17,336
Jednak dla setek tysięcy pacjentów
potrzebujących organu ratującego życie

5
00:00:17,360 --> 00:00:19,640
Łajka jest symbolem nadziei.

6
00:00:20,960 --> 00:00:24,056
Począwszy od lat 70. XX wieku,

7
00:00:24,080 --> 00:00:27,376
kiedy przeszczepy organów stały się
realnym rozwiązaniem

8
00:00:27,400 --> 00:00:31,616
dla pacjentów z niewydolnością nerek
i innymi chorobami narządów,

9
00:00:31,640 --> 00:00:34,240
ich dostępność jest istotną kwestią.

10
00:00:34,920 --> 00:00:36,816
W ciągu ostatnich kilkudziesięciu lat

11
00:00:36,840 --> 00:00:41,880
problem stał się bardziej palący
ze zwiększeniem zapotrzebowania na organy.

12
00:00:43,400 --> 00:00:45,696
Obecnie w USA

13
00:00:45,720 --> 00:00:49,896
jest blisko 115 tys. pacjentów

14
00:00:49,920 --> 00:00:52,680
których życie zależy od przeszczepu.

15
00:00:53,520 --> 00:00:55,336
W trakcie mojej prelekcji

16
00:00:55,360 --> 00:00:59,120
jeszcze jeden pacjent trafi na tę listę.

17
00:01:00,120 --> 00:01:04,495
Tylko dzisiaj około 100 osób
dostanie nowy organ,

18
00:01:04,519 --> 00:01:07,336
szansę na nowe życie,

19
00:01:07,360 --> 00:01:10,336
ale wciąż tego samego dnia

20
00:01:10,360 --> 00:01:12,840
20 innych umrze, czekając.

21
00:01:14,240 --> 00:01:16,736
Sytuacja jest rozpaczliwa

22
00:01:16,760 --> 00:01:19,656
dla pacjentów, ich rodzin

23
00:01:19,680 --> 00:01:22,680
i doktorów, którzy chcą robić więcej.

24
00:01:24,000 --> 00:01:25,936
W niektórych częściach świata

25
00:01:25,960 --> 00:01:29,560
problem ten stał się
niepokojącą kwestią społeczną.

26
00:01:30,120 --> 00:01:32,096
Na przykład w Azji

27
00:01:32,120 --> 00:01:36,176
media poinformowały,
że zdesperowani pacjenci

28
00:01:36,200 --> 00:01:40,120
pozyskują organy
na okrutnym czarnym rynku.

29
00:01:41,600 --> 00:01:47,016
To jasne, że trzeba rozwiązać ten kryzys.

30
00:01:47,040 --> 00:01:49,600
Stawką są ludzkie życia.

31
00:01:51,160 --> 00:01:55,616
Moją misją, jako biologa i genetyka,

32
00:01:55,616 --> 00:01:57,920
stała się pomoc w rozwiązaniu problemu.

33
00:01:58,760 --> 00:02:03,776
Dzisiaj mogę optymistycznie powiedzieć,
że jesteśmy na dobrej drodze

34
00:02:03,800 --> 00:02:05,000
dzięki Łajce.

35
00:02:05,600 --> 00:02:07,936
Użycie techniki edycji genów

36
00:02:07,960 --> 00:02:13,816
umożliwiło stworzenie organów odpowiednich
do przeszczepienia do ciała ludzkiego,

37
00:02:13,840 --> 00:02:16,400
które w bezpieczny sposób
można pobrać od świń.

38
00:02:17,920 --> 00:02:20,610
Zanim zagłębimy się
w niewiarygodnej nauce,

39
00:02:20,610 --> 00:02:22,200
która umożliwia takie odkrycia,

40
00:02:22,200 --> 00:02:26,600
wyjaśnijmy, czym jest ksenotransplantacja.

41
00:02:27,120 --> 00:02:31,600
To proces przeszczepiania
narządów zwierzęcych ludziom.

42
00:02:32,480 --> 00:02:35,496
Pewnie chcecie zapytać,
dlaczego akurat narządy świń?

43
00:02:35,520 --> 00:02:39,460
Bo niektóre świnie mają organy
o podobnych rozmiarach

44
00:02:39,460 --> 00:02:41,560
i o fizjologii organów ludzkich.

45
00:02:42,280 --> 00:02:44,696
W ciągu ostatnich 50 lat

46
00:02:44,720 --> 00:02:49,576
pionierzy transplantacji
próbowali robić takie przeszczepy,

47
00:02:49,600 --> 00:02:52,480
ale skutki były mizerne lub żadne.

48
00:02:53,080 --> 00:02:54,280
Dlaczego?

49
00:02:54,880 --> 00:02:57,640
Dwie podstawowe przeszkody
stały im na drodze do sukcesu.

50
00:02:58,240 --> 00:03:01,416
Po pierwsze problemem jest
odrzucenie przeszczepu.

51
00:03:01,440 --> 00:03:05,256
Kiedy układ odpornościowy
postrzega nowy organ jako obcy,

52
00:03:05,280 --> 00:03:06,520
odrzuca go.

53
00:03:07,400 --> 00:03:11,720
Po drugie, szczególnie odnosi się to
do organów pochodzących od świń,

54
00:03:12,760 --> 00:03:17,176
każda świnia przenosi wirusa,
który dla niej jest niegroźny,

55
00:03:17,200 --> 00:03:19,856
ale może przenosić się na ludzi.

56
00:03:19,880 --> 00:03:25,376
Mowa o endogennym
retrowirusie świń (PERV),

57
00:03:25,400 --> 00:03:31,400
który może potencjalnie spowodować
wirusową epidemię przypominającą HIV.

58
00:03:32,280 --> 00:03:37,056
Bez skutecznego rozwiązania tych problemów

59
00:03:37,080 --> 00:03:42,680
dziedzina ksenotransplantacji tkwiła
w martwym punkcie przez ponad 10 lat.

60
00:03:43,600 --> 00:03:47,680
Postęp był niewielki, do teraz.

61
00:03:49,480 --> 00:03:53,160
Powiem wam, jak znalazłam się
tu dzisiaj z historią o Łajce.

62
00:03:54,280 --> 00:03:58,296
Moja przygoda zaczęła się
w masywie Emei Shan w Chinach.

63
00:03:58,320 --> 00:04:02,736
Miejsce jest szeroko opisywane
w wielu legendach,

64
00:04:02,760 --> 00:04:05,400
jak "Przyczajony tygrys, ukryty smok".

65
00:04:05,840 --> 00:04:08,160
To miejsce, które nazywam domem.

66
00:04:08,920 --> 00:04:10,656
Dorastając w górach,

67
00:04:10,680 --> 00:04:13,760
czułam silny związek z naturą.

68
00:04:14,680 --> 00:04:17,736
To ja w wieku 7 lat.

69
00:04:17,760 --> 00:04:21,176
Stoję przed starą buddyjską świątynią,

70
00:04:21,200 --> 00:04:23,216
z małpką na ramieniu.

71
00:04:23,240 --> 00:04:26,816
Wciąż żywo pamiętam,
jak razem z przyjaciółmi

72
00:04:26,840 --> 00:04:30,016
próbowaliśmy odwrócić uwagę małp
rzucaniem orzeszków,

73
00:04:30,040 --> 00:04:32,720
żeby móc przekroczyć dolinę.

74
00:04:33,840 --> 00:04:35,336
Kochałam naturę.

75
00:04:35,360 --> 00:04:38,216
Kiedy nadszedł czas wyboru,
jaką dziedziną nauki się zajmę,

76
00:04:38,240 --> 00:04:42,240
wybrałam biologię
na Uniwersytecie Pekińskim.

77
00:04:43,760 --> 00:04:46,256
Jednak im więcej się uczyłam,

78
00:04:46,280 --> 00:04:47,600
tym więcej miałam pytań.

79
00:04:48,520 --> 00:04:53,056
Jak nasz kod genetyczny
może tak przypominać zwierzęcy,

80
00:04:53,080 --> 00:04:55,000
jeśli wyglądamy tak różnie?

81
00:04:55,920 --> 00:05:00,776
Jak nasz układ odpornościowy radzi sobie
z walką z tak wieloma patogenami,

82
00:05:00,800 --> 00:05:03,520
wiedząc, jak nie atakować samego siebie?

83
00:05:04,280 --> 00:05:06,800
Takie właśnie pytania mnie dręczyły.

84
00:05:07,880 --> 00:05:10,720
Brzmię jak kujon, ale, jak wiecie,
jestem naukowcem.

85
00:05:12,000 --> 00:05:17,256
Po studiach postanowiłam,
że nie chcę tylko zadawać takich pytań,

86
00:05:17,280 --> 00:05:20,440
chcę na nie odpowiedzieć, co też zrobiłam.

87
00:05:21,560 --> 00:05:25,616
W 2008 roku udało mi się dostać

88
00:05:25,640 --> 00:05:29,176
na studia doktoranckie na Harvardzie

89
00:05:29,200 --> 00:05:31,280
pod kierunkiem dr. George'a Churcha.

90
00:05:31,920 --> 00:05:33,656
Pracując w jego laboratorium,

91
00:05:33,680 --> 00:05:38,360
uczyłam się i eksperymentowałam
z kodem genetycznym ssaków.

92
00:05:39,200 --> 00:05:42,206
Jeden z tych eksperymentów

93
00:05:42,206 --> 00:05:44,680
szczególnie zbliżył mnie do Łajki.

94
00:05:45,520 --> 00:05:51,456
W 2013 roku razem z kolegami
wprowadziliśmy zmiany do ludzkiej komórki

95
00:05:51,480 --> 00:05:53,936
przy pomocy narzędzia,
o którym mogliście słyszeć:

96
00:05:53,960 --> 00:05:55,496
CRISPR.

97
00:05:55,520 --> 00:05:58,736
Byliśmy jedną z pierwszych dwóch grup,

98
00:05:58,760 --> 00:06:04,136
które doniosły o skutecznym użyciu
tego narzędzia do zmian DNA.

99
00:06:04,160 --> 00:06:07,680
To był ekscytujący moment
w dziedzinie odkryć naukowych.

100
00:06:08,800 --> 00:06:13,136
Narzędzie edycji genów CRISPR
składa się z dwóch elementów.

101
00:06:13,160 --> 00:06:16,656
Pierwszym z nich jest enzym CRISPR,

102
00:06:16,680 --> 00:06:19,360
drugim jest tak zwany przewodnik RNA.

103
00:06:19,920 --> 00:06:24,056
Można to sobie wyobrazić
jako genetyczne nożyczki z mikroskopem.

104
00:06:24,080 --> 00:06:27,176
Mikroskopem jest przewodnik RNA,

105
00:06:27,200 --> 00:06:31,216
który prowadzi nożyczki
tam, gdzie mają ciąć,

106
00:06:31,240 --> 00:06:33,256
i mówi: "To tu".

107
00:06:33,280 --> 00:06:38,520
Enzym CRISPR rozcina DNA
i naprawia je w pożądany sposób.

108
00:06:39,720 --> 00:06:42,936
Wkrótce po przedstawieniu naszego badania

109
00:06:42,960 --> 00:06:48,170
lekarze ze szpitala Mass General
zainteresowali się zastosowaniem

110
00:06:48,170 --> 00:06:50,496
naszego odkrycia w medycynie.

111
00:06:50,520 --> 00:06:52,016
Skontaktowali się z nami,

112
00:06:52,040 --> 00:06:56,136
dzięki czemu wspólnie dostrzegliśmy
potencjał zastosowania CRISPR

113
00:06:56,160 --> 00:06:58,760
w rozwiązaniu problemu 
niedoboru narządów.

114
00:06:59,840 --> 00:07:01,456
Jak się to odbywa?

115
00:07:01,480 --> 00:07:04,600
To proste, choć złożone.

116
00:07:06,080 --> 00:07:12,096
Zaczęliśmy od zmian w komórce świni,
tak by stała się odporna na wirusa

117
00:07:12,120 --> 00:07:14,896
oraz by nie była zwalczana
przez układ odpornościowy.

118
00:07:14,920 --> 00:07:19,696
Jądro komórkowe wprowadza się
do jajeczka świni,

119
00:07:19,720 --> 00:07:22,616
któremu następnie pozwala się
przekształcić w embrion.

120
00:07:22,640 --> 00:07:27,936
Embrion jest wtedy umieszczany
w macicy matki-surogatki,

121
00:07:27,960 --> 00:07:30,000
gdzie rośnie i staje się prosięciem.

122
00:07:30,680 --> 00:07:33,040
Zasadniczo to proces klonowania.

123
00:07:33,760 --> 00:07:37,616
Prosię wykształca organy,
których kod genetyczny

124
00:07:37,640 --> 00:07:41,240
ma szansę zostać przyjęty
przez ludzki system odpornościowy.

125
00:07:42,960 --> 00:07:49,376
W 2015 roku nasz zespół zdecydował 
zmierzyć się najpierw z problemem wirusa.

126
00:07:49,400 --> 00:07:55,576
Chcieliśmy wyciąć
wszystkie 62 kopie wirusa PERV

127
00:07:55,600 --> 00:07:57,000
z genomu świni,

128
00:07:58,200 --> 00:08:02,336
ale w tamtym czasie była to
prawie niewykonywalna misja.

129
00:08:02,360 --> 00:08:03,776
Nawet z użyciem CRISPR

130
00:08:03,800 --> 00:08:08,616
mogliśmy dokonać zaledwie
dwóch czy trzech zmian w komórce.

131
00:08:08,640 --> 00:08:15,176
Rekord liczby zmian do przeprowadzenia
w pojedynczej komórce wynosił 5.

132
00:08:15,200 --> 00:08:20,440
Musieliśmy zwiększyć wydajność co najmniej
dziesięciokrotnie, by odnieść sukces.

133
00:08:21,400 --> 00:08:25,056
Na drodze setek prób
i bardzo ostrożnego planowania

134
00:08:25,080 --> 00:08:28,296
udało nam się zniszczyć wirusa

135
00:08:28,320 --> 00:08:29,896
i pobić rekord.

136
00:08:29,920 --> 00:08:32,376
Co ważniejsze, nasze badania pokazały,

137
00:08:32,400 --> 00:08:37,260
że możemy wyeliminować niebezpieczeństwo

138
00:08:37,260 --> 00:08:39,799
przeniesienia się wirusa na człowieka.

139
00:08:41,080 --> 00:08:45,456
Dzięki zmodyfikowanej komórce
i technice klonowania,

140
00:08:45,480 --> 00:08:49,320
nasz startup eGenesis 
w zeszłym roku wyprodukował Łajkę,

141
00:08:50,160 --> 00:08:54,640
pierwszą świnię tego rodzaju
urodzoną bez PERV.

142
00:08:55,480 --> 00:08:59,216
(Brawa)

143
00:08:59,240 --> 00:09:03,216
Łajka reprezentuje
pierwszy podstawowy krok

144
00:09:03,240 --> 00:09:06,976
do osiągnięcia
bezpiecznej ksenotransplantacji.

145
00:09:07,000 --> 00:09:08,896
Jest również podstawą,

146
00:09:08,920 --> 00:09:11,896
na której możemy przeprowadzać
dalsze modyfikacje genetyczne,

147
00:09:11,920 --> 00:09:14,120
będące rozwiązaniem
problemu immunologicznego.

148
00:09:14,760 --> 00:09:19,856
Od tamtego czasu stworzyliśmy
ponad 30 świń wolnych od PERV,

149
00:09:19,880 --> 00:09:24,435
pewnie najbardziej zaawansowanych
zmodyfikowanych genetycznie zwierząt

150
00:09:24,435 --> 00:09:26,145
żyjących na świecie.

151
00:09:26,400 --> 00:09:29,696
Łajka otrzymała imię po sowieckim psie,

152
00:09:29,720 --> 00:09:33,040
pierwszego zwierzęcia,
które wystrzelono na orbitę Ziemi.

153
00:09:33,600 --> 00:09:36,576
Mamy nadzieję, że Łajka z rodzeństwem

154
00:09:36,600 --> 00:09:41,400
doprowadzi nas do nowego etapu
rozwoju medycyny i nauki.

155
00:09:43,360 --> 00:09:48,496
Wyobraźmy sobie świat, w którym pacjenci
cierpiący na niewydolność wątroby

156
00:09:48,520 --> 00:09:51,176
mogą zostać ocaleni dzięki nowej wątrobie

157
00:09:51,200 --> 00:09:54,256
bez konieczności czekania na dawcę

158
00:09:54,280 --> 00:09:56,080
i śmierć innego człowieka.

159
00:09:57,600 --> 00:10:01,696
Wyobraźmy sobie świat, w którym cukrzycy

160
00:10:01,720 --> 00:10:05,456
nie będą musieli polegać
na insulinie po każdym posiłku,

161
00:10:05,480 --> 00:10:09,576
bo będzie można dostarczyć im
dobre komórki trzustki,

162
00:10:09,600 --> 00:10:11,880
które same wyprodukują insulinę.

163
00:10:12,600 --> 00:10:17,576
Wyobraźmy sobie świat,
w którym osoby z niewydolnością nerek

164
00:10:17,600 --> 00:10:21,280
nie muszą znosić dializ.

165
00:10:22,320 --> 00:10:26,056
Walczymy, by stworzyć taki świat,

166
00:10:26,080 --> 00:10:28,880
świat bez niedoborów narządów.

167
00:10:29,720 --> 00:10:33,456
W końcu mamy narzędzie
do zmierzenia się z problemem,

168
00:10:33,480 --> 00:10:35,616
który wcześniej był nie do pokonania.

169
00:10:35,640 --> 00:10:38,920
Łajka jest tylko
początkiem naszej podróży.

170
00:10:40,040 --> 00:10:43,576
Musimy być pokorni w obliczu natury,

171
00:10:43,600 --> 00:10:46,216
bo wciąż jest wiele problemów,
które należy rozwiązywać,

172
00:10:46,240 --> 00:10:47,856
w tym immunologia

173
00:10:47,880 --> 00:10:51,840
i kwestie, których możemy obecnie
nawet się nie spodziewać.

174
00:10:52,760 --> 00:10:58,896
Jesteśmy odpowiedzialni za wprowadzenie
przełomowych odkryć naukowych

175
00:10:58,920 --> 00:11:04,240
do medycyny w celu ratowania życia
czekających pacjentów.

176
00:11:05,480 --> 00:11:06,736
Dziękuję bardzo.

177
00:11:06,760 --> 00:11:11,600
(Brawa)

178
00:11:17,800 --> 00:11:21,296
Chris Anderson: Luhan,
wykonałaś wspaniałą pracę.

179
00:11:21,320 --> 00:11:22,520
Podejdź, proszę.

180
00:11:23,640 --> 00:11:28,056
Jakie będą kolejne kroki?
Pozbyłaś się już wirusa.

181
00:11:28,080 --> 00:11:30,416
Macie nadzieję dojść do punktu,

182
00:11:30,440 --> 00:11:34,216
w którym ciało ludzkie
nie odrzuci przeszczepu.

183
00:11:34,240 --> 00:11:36,040
Co należy w tym celu zrobić?

184
00:11:37,160 --> 00:11:39,416
Luhan Yang: To bardzo
skomplikowany proces.

185
00:11:39,440 --> 00:11:43,896
Musimy wyciąć antygen z genomu świń.

186
00:11:43,920 --> 00:11:47,336
Wiele też się można nauczyć 
na podstawie raka:

187
00:11:47,360 --> 00:11:51,536
w jaki sposób rak atakuje lub omija
nasz system odpornościowy.

188
00:11:51,560 --> 00:11:56,016
W ten sposób można skorzystać
ze sztuczki używanej przez raka

189
00:11:56,040 --> 00:11:58,376
w trakcie przeszczepiania narządu od świni

190
00:11:58,400 --> 00:12:01,480
i oszukać nasz system odpornościowy,
tak by go nie atakował.

191
00:12:03,680 --> 00:12:07,056
CA: Jeśli miałabyś oszacować,
kiedy spodziewasz się

192
00:12:07,080 --> 00:12:10,400
pierwszego udanego przeszczepu?

193
00:12:11,360 --> 00:12:15,240
LY: Podawanie jakiejś daty byłoby
z mojej strony nieodpowiedzialne.

194
00:12:16,200 --> 00:12:18,320
CA: Jesteśmy na TED. To normalne.

195
00:12:18,760 --> 00:12:20,496
LY: Pracujemy dzień i noc,

196
00:12:20,520 --> 00:12:22,600
żeby umożliwić pacjentom
takie przeszczepy.

197
00:12:23,440 --> 00:12:26,336
CA: Nie powiesz nawet, czy sądzisz,
że mogłoby się to stać

198
00:12:26,360 --> 00:12:28,736
w ciągu na przykład 10 czy 5 lat?

199
00:12:28,760 --> 00:12:31,160
LY: Z pewnością mamy nadzieję na 10 lat.

200
00:12:32,080 --> 00:12:34,016
(Śmiech)

201
00:12:34,040 --> 00:12:37,656
CA: Jest wśród nas wiele osób,
które są podekscytowane perspektywą,

202
00:12:37,680 --> 00:12:39,176
potencjał jest ogromny.

203
00:12:39,200 --> 00:12:41,050
Są także inni, którzy powiedzą:

204
00:12:41,050 --> 00:12:42,896
"Ta świnka jest zbyt słodka.

205
00:12:42,920 --> 00:12:47,496
Ludzie nie powinni czerpać korzyści 
z czegoś tak słodkiego".

206
00:12:47,520 --> 00:12:49,960
Czy masz dla nich odpowiedź?

207
00:12:51,120 --> 00:12:52,376
LY: Jasne.

208
00:12:52,400 --> 00:12:57,296
Wyobraźcie sobie, że jedna świnka
może uratować życie 8 osób.

209
00:12:57,320 --> 00:13:00,416
Podobnie jak w przypadku dawstwa od ludzi,

210
00:13:00,440 --> 00:13:03,176
jeśli pobierzemy tylko jedną nerkę,

211
00:13:03,200 --> 00:13:05,096
świnka może żyć dalej.

212
00:13:05,120 --> 00:13:09,176
Jesteśmy więc świadomi różnych problemów,

213
00:13:09,200 --> 00:13:12,930
ale myślę, że naszym celem jest
przede wszystkim odpowiedzieć

214
00:13:12,930 --> 00:13:16,296
na medyczne potrzeby
pacjentów i ich rodzin.

215
00:13:16,320 --> 00:13:19,600
CA: I nie wolno używać tego argumentu,
jeśli się je bekon, prawda?

216
00:13:20,440 --> 00:13:21,656
LY: Słusznie.

217
00:13:21,680 --> 00:13:23,136
(Śmiech)

218
00:13:23,160 --> 00:13:25,616
CA: Luhan, bardzo ci dziękuję.
LY: Dziękuję bardzo.

219
00:13:25,640 --> 00:13:27,880
(Brawa)