0:00:00.840,0:00:02.056 Witajcie. 0:00:02.080,0:00:04.560 Chciałabym przedstawić wam Łajkę. 0:00:05.680,0:00:09.880 Łajka to dla nas po prostu słodka świnka. 0:00:10.800,0:00:17.336 Jednak dla setek tysięcy pacjentów[br]potrzebujących organu ratującego życie 0:00:17.360,0:00:19.640 Łajka jest symbolem nadziei. 0:00:20.960,0:00:24.056 Począwszy od lat 70. XX wieku, 0:00:24.080,0:00:27.376 kiedy przeszczepy organów stały się[br]realnym rozwiązaniem 0:00:27.400,0:00:31.616 dla pacjentów z niewydolnością nerek[br]i innymi chorobami narządów, 0:00:31.640,0:00:34.240 ich dostępność jest istotną kwestią. 0:00:34.920,0:00:36.816 W ciągu ostatnich kilkudziesięciu lat 0:00:36.840,0:00:41.880 problem stał się bardziej palący[br]ze zwiększeniem zapotrzebowania na organy. 0:00:43.400,0:00:45.696 Obecnie w USA 0:00:45.720,0:00:49.896 jest blisko 115 tys. pacjentów 0:00:49.920,0:00:52.680 których życie zależy od przeszczepu. 0:00:53.520,0:00:55.336 W trakcie mojej prelekcji 0:00:55.360,0:00:59.120 jeszcze jeden pacjent trafi na tę listę. 0:01:00.120,0:01:04.495 Tylko dzisiaj około 100 osób[br]dostanie nowy organ, 0:01:04.519,0:01:07.336 szansę na nowe życie, 0:01:07.360,0:01:10.336 ale wciąż tego samego dnia 0:01:10.360,0:01:12.840 20 innych umrze, czekając. 0:01:14.240,0:01:16.736 Sytuacja jest rozpaczliwa 0:01:16.760,0:01:19.656 dla pacjentów, ich rodzin 0:01:19.680,0:01:22.680 i doktorów, którzy chcą robić więcej. 0:01:24.000,0:01:25.936 W niektórych częściach świata 0:01:25.960,0:01:29.560 problem ten stał się[br]niepokojącą kwestią społeczną. 0:01:30.120,0:01:32.096 Na przykład w Azji 0:01:32.120,0:01:36.176 media poinformowały,[br]że zdesperowani pacjenci 0:01:36.200,0:01:40.120 pozyskują organy[br]na okrutnym czarnym rynku. 0:01:41.600,0:01:47.016 To jasne, że trzeba rozwiązać ten kryzys. 0:01:47.040,0:01:49.600 Stawką są ludzkie życia. 0:01:51.160,0:01:55.616 Moją misją, jako biologa i genetyka, 0:01:55.616,0:01:57.920 stała się pomoc w rozwiązaniu problemu. 0:01:58.760,0:02:03.776 Dzisiaj mogę optymistycznie powiedzieć,[br]że jesteśmy na dobrej drodze 0:02:03.800,0:02:05.000 dzięki Łajce. 0:02:05.600,0:02:07.936 Użycie techniki edycji genów 0:02:07.960,0:02:13.816 umożliwiło stworzenie organów odpowiednich[br]do przeszczepienia do ciała ludzkiego, 0:02:13.840,0:02:16.400 które w bezpieczny sposób[br]można pobrać od świń. 0:02:17.920,0:02:20.610 Zanim zagłębimy się[br]w niewiarygodnej nauce, 0:02:20.610,0:02:22.200 która umożliwia takie odkrycia, 0:02:22.200,0:02:26.600 wyjaśnijmy, czym jest ksenotransplantacja. 0:02:27.120,0:02:31.600 To proces przeszczepiania[br]narządów zwierzęcych ludziom. 0:02:32.480,0:02:35.496 Pewnie chcecie zapytać,[br]dlaczego akurat narządy świń? 0:02:35.520,0:02:39.460 Bo niektóre świnie mają organy[br]o podobnych rozmiarach 0:02:39.460,0:02:41.560 i o fizjologii organów ludzkich. 0:02:42.280,0:02:44.696 W ciągu ostatnich 50 lat 0:02:44.720,0:02:49.576 pionierzy transplantacji[br]próbowali robić takie przeszczepy, 0:02:49.600,0:02:52.480 ale skutki były mizerne lub żadne. 0:02:53.080,0:02:54.280 Dlaczego? 0:02:54.880,0:02:57.640 Dwie podstawowe przeszkody[br]stały im na drodze do sukcesu. 0:02:58.240,0:03:01.416 Po pierwsze problemem jest[br]odrzucenie przeszczepu. 0:03:01.440,0:03:05.256 Kiedy układ odpornościowy[br]postrzega nowy organ jako obcy, 0:03:05.280,0:03:06.520 odrzuca go. 0:03:07.400,0:03:11.720 Po drugie, szczególnie odnosi się to[br]do organów pochodzących od świń, 0:03:12.760,0:03:17.176 każda świnia przenosi wirusa,[br]który dla niej jest niegroźny, 0:03:17.200,0:03:19.856 ale może przenosić się na ludzi. 0:03:19.880,0:03:25.376 Mowa o endogennym[br]retrowirusie świń (PERV), 0:03:25.400,0:03:31.400 który może potencjalnie spowodować[br]wirusową epidemię przypominającą HIV. 0:03:32.280,0:03:37.056 Bez skutecznego rozwiązania tych problemów 0:03:37.080,0:03:42.680 dziedzina ksenotransplantacji tkwiła[br]w martwym punkcie przez ponad 10 lat. 0:03:43.600,0:03:47.680 Postęp był niewielki, do teraz. 0:03:49.480,0:03:53.160 Powiem wam, jak znalazłam się[br]tu dzisiaj z historią o Łajce. 0:03:54.280,0:03:58.296 Moja przygoda zaczęła się[br]w masywie Emei Shan w Chinach. 0:03:58.320,0:04:02.736 Miejsce jest szeroko opisywane[br]w wielu legendach, 0:04:02.760,0:04:05.400 jak "Przyczajony tygrys, ukryty smok". 0:04:05.840,0:04:08.160 To miejsce, które nazywam domem. 0:04:08.920,0:04:10.656 Dorastając w górach, 0:04:10.680,0:04:13.760 czułam silny związek z naturą. 0:04:14.680,0:04:17.736 To ja w wieku 7 lat. 0:04:17.760,0:04:21.176 Stoję przed starą buddyjską świątynią, 0:04:21.200,0:04:23.216 z małpką na ramieniu. 0:04:23.240,0:04:26.816 Wciąż żywo pamiętam,[br]jak razem z przyjaciółmi 0:04:26.840,0:04:30.016 próbowaliśmy odwrócić uwagę małp[br]rzucaniem orzeszków, 0:04:30.040,0:04:32.720 żeby móc przekroczyć dolinę. 0:04:33.840,0:04:35.336 Kochałam naturę. 0:04:35.360,0:04:38.216 Kiedy nadszedł czas wyboru,[br]jaką dziedziną nauki się zajmę, 0:04:38.240,0:04:42.240 wybrałam biologię[br]na Uniwersytecie Pekińskim. 0:04:43.760,0:04:46.256 Jednak im więcej się uczyłam, 0:04:46.280,0:04:47.600 tym więcej miałam pytań. 0:04:48.520,0:04:53.056 Jak nasz kod genetyczny[br]może tak przypominać zwierzęcy, 0:04:53.080,0:04:55.000 jeśli wyglądamy tak różnie? 0:04:55.920,0:05:00.776 Jak nasz układ odpornościowy radzi sobie[br]z walką z tak wieloma patogenami, 0:05:00.800,0:05:03.520 wiedząc, jak nie atakować samego siebie? 0:05:04.280,0:05:06.800 Takie właśnie pytania mnie dręczyły. 0:05:07.880,0:05:10.720 Brzmię jak kujon, ale, jak wiecie,[br]jestem naukowcem. 0:05:12.000,0:05:17.256 Po studiach postanowiłam,[br]że nie chcę tylko zadawać takich pytań, 0:05:17.280,0:05:20.440 chcę na nie odpowiedzieć, co też zrobiłam. 0:05:21.560,0:05:25.616 W 2008 roku udało mi się dostać 0:05:25.640,0:05:29.176 na studia doktoranckie na Harvardzie 0:05:29.200,0:05:31.280 pod kierunkiem dr. George'a Churcha. 0:05:31.920,0:05:33.656 Pracując w jego laboratorium, 0:05:33.680,0:05:38.360 uczyłam się i eksperymentowałam[br]z kodem genetycznym ssaków. 0:05:39.200,0:05:42.206 Jeden z tych eksperymentów 0:05:42.206,0:05:44.680 szczególnie zbliżył mnie do Łajki. 0:05:45.520,0:05:51.456 W 2013 roku razem z kolegami[br]wprowadziliśmy zmiany do ludzkiej komórki 0:05:51.480,0:05:53.936 przy pomocy narzędzia,[br]o którym mogliście słyszeć: 0:05:53.960,0:05:55.496 CRISPR. 0:05:55.520,0:05:58.736 Byliśmy jedną z pierwszych dwóch grup, 0:05:58.760,0:06:04.136 które doniosły o skutecznym użyciu[br]tego narzędzia do zmian DNA. 0:06:04.160,0:06:07.680 To był ekscytujący moment[br]w dziedzinie odkryć naukowych. 0:06:08.800,0:06:13.136 Narzędzie edycji genów CRISPR[br]składa się z dwóch elementów. 0:06:13.160,0:06:16.656 Pierwszym z nich jest enzym CRISPR, 0:06:16.680,0:06:19.360 drugim jest tak zwany przewodnik RNA. 0:06:19.920,0:06:24.056 Można to sobie wyobrazić[br]jako genetyczne nożyczki z mikroskopem. 0:06:24.080,0:06:27.176 Mikroskopem jest przewodnik RNA, 0:06:27.200,0:06:31.216 który prowadzi nożyczki[br]tam, gdzie mają ciąć, 0:06:31.240,0:06:33.256 i mówi: "To tu". 0:06:33.280,0:06:38.520 Enzym CRISPR rozcina DNA[br]i naprawia je w pożądany sposób. 0:06:39.720,0:06:42.936 Wkrótce po przedstawieniu naszego badania 0:06:42.960,0:06:48.170 lekarze ze szpitala Mass General[br]zainteresowali się zastosowaniem 0:06:48.170,0:06:50.496 naszego odkrycia w medycynie. 0:06:50.520,0:06:52.016 Skontaktowali się z nami, 0:06:52.040,0:06:56.136 dzięki czemu wspólnie dostrzegliśmy[br]potencjał zastosowania CRISPR 0:06:56.160,0:06:58.760 w rozwiązaniu problemu [br]niedoboru narządów. 0:06:59.840,0:07:01.456 Jak się to odbywa? 0:07:01.480,0:07:04.600 To proste, choć złożone. 0:07:06.080,0:07:12.096 Zaczęliśmy od zmian w komórce świni,[br]tak by stała się odporna na wirusa 0:07:12.120,0:07:14.896 oraz by nie była zwalczana[br]przez układ odpornościowy. 0:07:14.920,0:07:19.696 Jądro komórkowe wprowadza się[br]do jajeczka świni, 0:07:19.720,0:07:22.616 któremu następnie pozwala się[br]przekształcić w embrion. 0:07:22.640,0:07:27.936 Embrion jest wtedy umieszczany[br]w macicy matki-surogatki, 0:07:27.960,0:07:30.000 gdzie rośnie i staje się prosięciem. 0:07:30.680,0:07:33.040 Zasadniczo to proces klonowania. 0:07:33.760,0:07:37.616 Prosię wykształca organy,[br]których kod genetyczny 0:07:37.640,0:07:41.240 ma szansę zostać przyjęty[br]przez ludzki system odpornościowy. 0:07:42.960,0:07:49.376 W 2015 roku nasz zespół zdecydował [br]zmierzyć się najpierw z problemem wirusa. 0:07:49.400,0:07:55.576 Chcieliśmy wyciąć[br]wszystkie 62 kopie wirusa PERV 0:07:55.600,0:07:57.000 z genomu świni, 0:07:58.200,0:08:02.336 ale w tamtym czasie była to[br]prawie niewykonywalna misja. 0:08:02.360,0:08:03.776 Nawet z użyciem CRISPR 0:08:03.800,0:08:08.616 mogliśmy dokonać zaledwie[br]dwóch czy trzech zmian w komórce. 0:08:08.640,0:08:15.176 Rekord liczby zmian do przeprowadzenia[br]w pojedynczej komórce wynosił 5. 0:08:15.200,0:08:20.440 Musieliśmy zwiększyć wydajność co najmniej[br]dziesięciokrotnie, by odnieść sukces. 0:08:21.400,0:08:25.056 Na drodze setek prób[br]i bardzo ostrożnego planowania 0:08:25.080,0:08:28.296 udało nam się zniszczyć wirusa 0:08:28.320,0:08:29.896 i pobić rekord. 0:08:29.920,0:08:32.376 Co ważniejsze, nasze badania pokazały, 0:08:32.400,0:08:37.260 że możemy wyeliminować niebezpieczeństwo 0:08:37.260,0:08:39.799 przeniesienia się wirusa na człowieka. 0:08:41.080,0:08:45.456 Dzięki zmodyfikowanej komórce[br]i technice klonowania, 0:08:45.480,0:08:49.320 nasz startup eGenesis [br]w zeszłym roku wyprodukował Łajkę, 0:08:50.160,0:08:54.640 pierwszą świnię tego rodzaju[br]urodzoną bez PERV. 0:08:55.480,0:08:59.216 (Brawa) 0:08:59.240,0:09:03.216 Łajka reprezentuje[br]pierwszy podstawowy krok 0:09:03.240,0:09:06.976 do osiągnięcia[br]bezpiecznej ksenotransplantacji. 0:09:07.000,0:09:08.896 Jest również podstawą, 0:09:08.920,0:09:11.896 na której możemy przeprowadzać[br]dalsze modyfikacje genetyczne, 0:09:11.920,0:09:14.120 będące rozwiązaniem[br]problemu immunologicznego. 0:09:14.760,0:09:19.856 Od tamtego czasu stworzyliśmy[br]ponad 30 świń wolnych od PERV, 0:09:19.880,0:09:24.435 pewnie najbardziej zaawansowanych[br]zmodyfikowanych genetycznie zwierząt 0:09:24.435,0:09:26.145 żyjących na świecie. 0:09:26.400,0:09:29.696 Łajka otrzymała imię po sowieckim psie, 0:09:29.720,0:09:33.040 pierwszego zwierzęcia,[br]które wystrzelono na orbitę Ziemi. 0:09:33.600,0:09:36.576 Mamy nadzieję, że Łajka z rodzeństwem 0:09:36.600,0:09:41.400 doprowadzi nas do nowego etapu[br]rozwoju medycyny i nauki. 0:09:43.360,0:09:48.496 Wyobraźmy sobie świat, w którym pacjenci[br]cierpiący na niewydolność wątroby 0:09:48.520,0:09:51.176 mogą zostać ocaleni dzięki nowej wątrobie 0:09:51.200,0:09:54.256 bez konieczności czekania na dawcę 0:09:54.280,0:09:56.080 i śmierć innego człowieka. 0:09:57.600,0:10:01.696 Wyobraźmy sobie świat, w którym cukrzycy 0:10:01.720,0:10:05.456 nie będą musieli polegać[br]na insulinie po każdym posiłku, 0:10:05.480,0:10:09.576 bo będzie można dostarczyć im[br]dobre komórki trzustki, 0:10:09.600,0:10:11.880 które same wyprodukują insulinę. 0:10:12.600,0:10:17.576 Wyobraźmy sobie świat,[br]w którym osoby z niewydolnością nerek 0:10:17.600,0:10:21.280 nie muszą znosić dializ. 0:10:22.320,0:10:26.056 Walczymy, by stworzyć taki świat, 0:10:26.080,0:10:28.880 świat bez niedoborów narządów. 0:10:29.720,0:10:33.456 W końcu mamy narzędzie[br]do zmierzenia się z problemem, 0:10:33.480,0:10:35.616 który wcześniej był nie do pokonania. 0:10:35.640,0:10:38.920 Łajka jest tylko[br]początkiem naszej podróży. 0:10:40.040,0:10:43.576 Musimy być pokorni w obliczu natury, 0:10:43.600,0:10:46.216 bo wciąż jest wiele problemów,[br]które należy rozwiązywać, 0:10:46.240,0:10:47.856 w tym immunologia 0:10:47.880,0:10:51.840 i kwestie, których możemy obecnie[br]nawet się nie spodziewać. 0:10:52.760,0:10:58.896 Jesteśmy odpowiedzialni za wprowadzenie[br]przełomowych odkryć naukowych 0:10:58.920,0:11:04.240 do medycyny w celu ratowania życia[br]czekających pacjentów. 0:11:05.480,0:11:06.736 Dziękuję bardzo. 0:11:06.760,0:11:11.600 (Brawa) 0:11:17.800,0:11:21.296 Chris Anderson: Luhan,[br]wykonałaś wspaniałą pracę. 0:11:21.320,0:11:22.520 Podejdź, proszę. 0:11:23.640,0:11:28.056 Jakie będą kolejne kroki?[br]Pozbyłaś się już wirusa. 0:11:28.080,0:11:30.416 Macie nadzieję dojść do punktu, 0:11:30.440,0:11:34.216 w którym ciało ludzkie[br]nie odrzuci przeszczepu. 0:11:34.240,0:11:36.040 Co należy w tym celu zrobić? 0:11:37.160,0:11:39.416 Luhan Yang: To bardzo[br]skomplikowany proces. 0:11:39.440,0:11:43.896 Musimy wyciąć antygen z genomu świń. 0:11:43.920,0:11:47.336 Wiele też się można nauczyć [br]na podstawie raka: 0:11:47.360,0:11:51.536 w jaki sposób rak atakuje lub omija[br]nasz system odpornościowy. 0:11:51.560,0:11:56.016 W ten sposób można skorzystać[br]ze sztuczki używanej przez raka 0:11:56.040,0:11:58.376 w trakcie przeszczepiania narządu od świni 0:11:58.400,0:12:01.480 i oszukać nasz system odpornościowy,[br]tak by go nie atakował. 0:12:03.680,0:12:07.056 CA: Jeśli miałabyś oszacować,[br]kiedy spodziewasz się 0:12:07.080,0:12:10.400 pierwszego udanego przeszczepu? 0:12:11.360,0:12:15.240 LY: Podawanie jakiejś daty byłoby[br]z mojej strony nieodpowiedzialne. 0:12:16.200,0:12:18.320 CA: Jesteśmy na TED. To normalne. 0:12:18.760,0:12:20.496 LY: Pracujemy dzień i noc, 0:12:20.520,0:12:22.600 żeby umożliwić pacjentom[br]takie przeszczepy. 0:12:23.440,0:12:26.336 CA: Nie powiesz nawet, czy sądzisz,[br]że mogłoby się to stać 0:12:26.360,0:12:28.736 w ciągu na przykład 10 czy 5 lat? 0:12:28.760,0:12:31.160 LY: Z pewnością mamy nadzieję na 10 lat. 0:12:32.080,0:12:34.016 (Śmiech) 0:12:34.040,0:12:37.656 CA: Jest wśród nas wiele osób,[br]które są podekscytowane perspektywą, 0:12:37.680,0:12:39.176 potencjał jest ogromny. 0:12:39.200,0:12:41.050 Są także inni, którzy powiedzą: 0:12:41.050,0:12:42.896 "Ta świnka jest zbyt słodka. 0:12:42.920,0:12:47.496 Ludzie nie powinni czerpać korzyści [br]z czegoś tak słodkiego". 0:12:47.520,0:12:49.960 Czy masz dla nich odpowiedź? 0:12:51.120,0:12:52.376 LY: Jasne. 0:12:52.400,0:12:57.296 Wyobraźcie sobie, że jedna świnka[br]może uratować życie 8 osób. 0:12:57.320,0:13:00.416 Podobnie jak w przypadku dawstwa od ludzi, 0:13:00.440,0:13:03.176 jeśli pobierzemy tylko jedną nerkę, 0:13:03.200,0:13:05.096 świnka może żyć dalej. 0:13:05.120,0:13:09.176 Jesteśmy więc świadomi różnych problemów, 0:13:09.200,0:13:12.930 ale myślę, że naszym celem jest[br]przede wszystkim odpowiedzieć 0:13:12.930,0:13:16.296 na medyczne potrzeby[br]pacjentów i ich rodzin. 0:13:16.320,0:13:19.600 CA: I nie wolno używać tego argumentu,[br]jeśli się je bekon, prawda? 0:13:20.440,0:13:21.656 LY: Słusznie. 0:13:21.680,0:13:23.136 (Śmiech) 0:13:23.160,0:13:25.616 CA: Luhan, bardzo ci dziękuję.[br]LY: Dziękuję bardzo. 0:13:25.640,0:13:27.880 (Brawa)