WEBVTT 00:00:13.663 --> 00:00:15.924 Oliwa z oliwek to w 100% tłuszcz, 00:00:15.924 --> 00:00:16.964 nie ma w niej nic innego. 00:00:16.964 --> 00:00:18.232 Z kolei mieszanka do naleśników, 00:00:18.232 --> 00:00:20.489 ma 11% tłuszczu. 00:00:20.489 --> 00:00:22.761 Mimo to oliwa z oliwek jest zdrowa, 00:00:22.761 --> 00:00:24.931 a mieszanka do naleśników już nie. 00:00:24.931 --> 00:00:26.312 Dlaczego? 00:00:27.511 --> 00:00:28.478 Okazuje się, 00:00:28.478 --> 00:00:29.889 że ilość tłuszczu jaką zjadamy 00:00:29.889 --> 00:00:30.931 nie wpływa na naszą wagę, 00:00:30.931 --> 00:00:31.858 poziom cholesterolu 00:00:31.858 --> 00:00:33.064 lub ryzyko zachorowań na choroby serca. 00:00:33.064 --> 00:00:35.924 Istotny jest rodzaj tłuszczu. 00:00:35.924 --> 00:00:37.123 Zacznijmy od początku: 00:00:37.123 --> 00:00:39.347 Czym jest tłuszcz? 00:00:39.347 --> 00:00:40.925 Przyjrzyjmy się łososiowi, 00:00:40.925 --> 00:00:42.003 który jest tłustą rybą. 00:00:42.003 --> 00:00:42.823 Poprzez organy 00:00:42.823 --> 00:00:43.613 i tkanki, 00:00:43.613 --> 00:00:45.329 trafiamy do komórek. 00:00:45.329 --> 00:00:47.421 To co nazywamy tłuszczem 00:00:47.421 --> 00:00:50.626 to cząsteczki zwane trójglicerydami. 00:00:50.626 --> 00:00:52.545 Nie wszystkie są do siebie podobne. 00:00:52.545 --> 00:00:53.629 Podam przykład. 00:00:53.629 --> 00:00:55.730 Te trzy węgle po lewej - to glicerol. 00:00:55.730 --> 00:00:57.262 Wyobraź sobie, że to kręgosłup 00:00:57.262 --> 00:00:59.635 który łączy ze sobą pozostałe cząsteczki. 00:00:59.635 --> 00:01:00.929 Trzy długie łańcuchy po prawej 00:01:00.929 --> 00:01:02.379 to kwasy tłuszczowe, 00:01:02.379 --> 00:01:05.272 tylko drobne różnice w budowie tych łańcuchów 00:01:05.272 --> 00:01:06.783 decydują o tym czy tłuszcz jest 00:01:06.783 --> 00:01:08.938 stały czy płynny, 00:01:08.938 --> 00:01:11.143 jak szybko ulegnie zepsuciu 00:01:11.143 --> 00:01:15.236 i co najważniejsze, czy jest dla zdrowy czy nie. 00:01:15.236 --> 00:01:17.024 Zobaczmy jakie to różnice. 00:01:17.024 --> 00:01:18.075 Po pierwsze: długość. 00:01:18.075 --> 00:01:20.160 Kwasy tłuszczowe mogą być krótkie lub długie. 00:01:20.160 --> 00:01:21.414 Inna różnica, 00:01:21.414 --> 00:01:24.280 typ wiązania między atomami węgla. 00:01:24.280 --> 00:01:26.914 W niektórych kwasach występują tylko wiązania pojedyncze. 00:01:26.914 --> 00:01:29.831 Inne, mają pojedyncze i podwójne. 00:01:29.831 --> 00:01:31.354 Kwasy tłuszczowe z wiązaniem pojedynczym 00:01:31.354 --> 00:01:32.834 to kwasy nasycone, 00:01:32.834 --> 00:01:34.619 a te z podwójnym 00:01:34.619 --> 00:01:36.667 to kwasy nienasycone. 00:01:36.667 --> 00:01:39.256 Kwasy nienasycone są w większości dobre dla zdrowia, 00:01:39.256 --> 00:01:42.090 podczas gdy nasycone szkodzą w nadmiarze. 00:01:42.090 --> 00:01:44.713 To tyle jeżeli chodzi o kwasy nasycone. 00:01:44.713 --> 00:01:47.120 W kwasach nienasyconych 00:01:47.120 --> 00:01:48.831 wiązania podwójne 00:01:48.831 --> 00:01:50.515 mają pewną dziwną właściwość, 00:01:50.515 --> 00:01:52.139 są sztywne. 00:01:52.139 --> 00:01:54.062 Są więc dwa sposoby 00:01:54.062 --> 00:01:55.883 w jakie się tworzą. 00:01:55.883 --> 00:01:57.005 Pierwszy sposób: 00:01:57.005 --> 00:01:58.902 oba wodory są po jednej stronie, 00:01:58.902 --> 00:02:00.824 a oba węgle po drugiej. 00:02:00.824 --> 00:02:02.648 Drugi sposób: 00:02:02.648 --> 00:02:04.193 teraz cząsteczki węgla i wodoru 00:02:04.193 --> 00:02:06.718 są po przeciwnych stronach wiązania. 00:02:06.718 --> 00:02:08.326 Nawet mimo tego, że te cząsteczki 00:02:08.326 --> 00:02:10.826 składają się z tych samych części, 00:02:10.826 --> 00:02:13.329 tworzą dwie zupełnie inne substancje 00:02:13.329 --> 00:02:16.468 i zachowują się różnie wewnątrz naszego organizmu. 00:02:16.468 --> 00:02:18.972 Wiązanie po lewej nazywamy CIS, 00:02:18.972 --> 00:02:20.376 możesz go nie znać. 00:02:20.376 --> 00:02:22.084 To po prawej to wiązanie TRANS, 00:02:22.084 --> 00:02:24.713 na pewno słyszałeś o tłuszczach TRANS. 00:02:24.713 --> 00:02:25.883 Nie jełczeją, 00:02:25.883 --> 00:02:27.843 są bardziej stabilne przy smażeniu 00:02:27.843 --> 00:02:29.817 i mogą zmienić wygląd jedzenia, 00:02:29.817 --> 00:02:31.806 czego inne nie potrafią. 00:02:31.806 --> 00:02:34.097 Są szkodliwe dla zdrowia, 00:02:34.097 --> 00:02:35.974 o wiele bardziej niż tłuszcze nasycone, 00:02:35.974 --> 00:02:38.019 nawet mimo, że teoretycznie 00:02:38.019 --> 00:02:39.978 są nienasycone. 00:02:39.978 --> 00:02:41.321 Wiem, że to wyda się szalone, 00:02:41.321 --> 00:02:42.517 ale twojemu organizmowi nie zależy 00:02:42.517 --> 00:02:44.656 jak cząsteczki wyglądają na papierze. 00:02:44.656 --> 00:02:46.575 Obchodzi go trójwymiarowy kształt 00:02:46.575 --> 00:02:47.694 i miejsce gdzie dana cząsteczka pasuje, 00:02:47.694 --> 00:02:48.406 gdzie nie 00:02:48.406 --> 00:02:50.990 i z czym wchodzi w reakcje. 00:02:50.990 --> 00:02:51.950 Skąd wiemy, że jedzenie 00:02:51.950 --> 00:02:53.827 zawiera tłuszcze trans? 00:02:53.827 --> 00:02:55.012 Będziesz tego pewien 00:02:55.012 --> 00:02:56.084 gdy na liście składników 00:02:56.084 --> 00:02:59.255 zobaczysz słowa "częściowo utwardzone". 00:02:59.255 --> 00:03:02.034 Nie daj się zwieść etykietom i reklamom. 00:03:02.034 --> 00:03:04.090 FDA pozwala producentowi twierdzić, 00:03:04.090 --> 00:03:05.759 że jego produkt zawiera 00:03:05.759 --> 00:03:08.004 "0" gram tłuszczu, 00:03:08.004 --> 00:03:12.635 nawet jeżeli w rzeczywistości jest to nawet pół grama na porcje. 00:03:12.635 --> 00:03:14.104 Nie ma reguł 00:03:14.104 --> 00:03:15.683 jak mała jest ta porcja, 00:03:15.683 --> 00:03:18.730 musisz więc liczyć na znalezienie słów: 00:03:18.730 --> 00:03:20.005 częściowo utwardzone, 00:03:20.005 --> 00:03:22.858 bo tłuszcze trans są produkowane 00:03:22.858 --> 00:03:25.776 właśnie przez utwardzenie tłuszczów nienasyconych. 00:03:25.776 --> 00:03:28.967 Wróćmy do oliwy z oliwek i mieszanki do naleśników. 00:03:28.967 --> 00:03:31.609 Oliwa z oliwek to 100% tłuszczu. 00:03:31.609 --> 00:03:34.339 Mieszanka do naleśników to tylko 11%. 00:03:34.339 --> 00:03:37.205 Ale oliwa to w większości tłuszcze nienasycone, 00:03:37.205 --> 00:03:39.840 pozbawione tłuszczów trans. 00:03:39.840 --> 00:03:42.001 Ponad połowa tłuszczów w mieszance 00:03:42.001 --> 00:03:45.008 to tłuszcze nasycone lub tłuszcze trans. 00:03:45.008 --> 00:03:47.339 I mimo, że oliwa z oliwek ma 10 razy więcej tłuszczy 00:03:47.339 --> 00:03:49.133 niż mieszanka do naleśników, 00:03:49.133 --> 00:03:50.593 to jest zdrowsza, 00:03:50.593 --> 00:03:52.386 podczas gdy mieszanka nie jest. 00:03:52.386 --> 00:03:54.180 Nie chce czepiać się mieszanki do naleśników. 00:03:54.180 --> 00:03:55.264 Jest mnóstwo produktów 00:03:55.264 --> 00:03:57.183 z takim profilem tłuszczowym. 00:03:57.183 --> 00:03:58.409 Rzecz w tym, 00:03:58.409 --> 00:04:00.103 nie chodzi o to ile tłuszczu jesz, 00:04:00.103 --> 00:04:01.795 lecz jaki to tłuszcz. 00:04:01.795 --> 00:04:04.610 A to co sprawia czy tłuszcz jest zdrowy czy nie, 00:04:04.610 --> 00:04:06.611 to kształt cząsteczki.