[Script Info] Title: [Events] Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text Dialogue: 0,0:00:13.66,0:00:15.92,Default,,0000,0000,0000,,Oliwa z oliwek to w 100% tłuszcz, Dialogue: 0,0:00:15.92,0:00:16.96,Default,,0000,0000,0000,,nie ma w niej nic innego. Dialogue: 0,0:00:16.96,0:00:18.23,Default,,0000,0000,0000,,Z kolei mieszanka do naleśników, Dialogue: 0,0:00:18.23,0:00:20.49,Default,,0000,0000,0000,,ma 11% tłuszczu. Dialogue: 0,0:00:20.49,0:00:22.76,Default,,0000,0000,0000,,Mimo to oliwa z oliwek jest zdrowa, Dialogue: 0,0:00:22.76,0:00:24.93,Default,,0000,0000,0000,,a mieszanka do naleśników już nie. Dialogue: 0,0:00:24.93,0:00:26.31,Default,,0000,0000,0000,,Dlaczego? Dialogue: 0,0:00:27.51,0:00:28.48,Default,,0000,0000,0000,,Okazuje się, Dialogue: 0,0:00:28.48,0:00:29.89,Default,,0000,0000,0000,,że ilość tłuszczu jaką zjadamy Dialogue: 0,0:00:29.89,0:00:30.93,Default,,0000,0000,0000,,nie wpływa na naszą wagę, Dialogue: 0,0:00:30.93,0:00:31.86,Default,,0000,0000,0000,,poziom cholesterolu Dialogue: 0,0:00:31.86,0:00:33.06,Default,,0000,0000,0000,,lub ryzyko zachorowań na choroby serca. Dialogue: 0,0:00:33.06,0:00:35.92,Default,,0000,0000,0000,,Istotny jest rodzaj tłuszczu. Dialogue: 0,0:00:35.92,0:00:37.12,Default,,0000,0000,0000,,Zacznijmy od początku: Dialogue: 0,0:00:37.12,0:00:39.35,Default,,0000,0000,0000,,Czym jest tłuszcz? Dialogue: 0,0:00:39.35,0:00:40.92,Default,,0000,0000,0000,,Przyjrzyjmy się łososiowi, Dialogue: 0,0:00:40.92,0:00:42.00,Default,,0000,0000,0000,,który jest tłustą rybą. Dialogue: 0,0:00:42.00,0:00:42.82,Default,,0000,0000,0000,,Poprzez organy Dialogue: 0,0:00:42.82,0:00:43.61,Default,,0000,0000,0000,,i tkanki, Dialogue: 0,0:00:43.61,0:00:45.33,Default,,0000,0000,0000,,trafiamy do komórek. Dialogue: 0,0:00:45.33,0:00:47.42,Default,,0000,0000,0000,,To co nazywamy tłuszczem Dialogue: 0,0:00:47.42,0:00:50.63,Default,,0000,0000,0000,,to cząsteczki zwane trójglicerydami. Dialogue: 0,0:00:50.63,0:00:52.54,Default,,0000,0000,0000,,Nie wszystkie są do siebie podobne. Dialogue: 0,0:00:52.54,0:00:53.63,Default,,0000,0000,0000,,Podam przykład. Dialogue: 0,0:00:53.63,0:00:55.73,Default,,0000,0000,0000,,Te trzy węgle po lewej - to glicerol. Dialogue: 0,0:00:55.73,0:00:57.26,Default,,0000,0000,0000,,Wyobraź sobie, że to kręgosłup Dialogue: 0,0:00:57.26,0:00:59.64,Default,,0000,0000,0000,,który łączy ze sobą pozostałe cząsteczki. Dialogue: 0,0:00:59.64,0:01:00.93,Default,,0000,0000,0000,,Trzy długie łańcuchy po prawej Dialogue: 0,0:01:00.93,0:01:02.38,Default,,0000,0000,0000,,to kwasy tłuszczowe, Dialogue: 0,0:01:02.38,0:01:05.27,Default,,0000,0000,0000,,tylko drobne różnice\Nw budowie tych łańcuchów Dialogue: 0,0:01:05.27,0:01:06.78,Default,,0000,0000,0000,,decydują o tym czy tłuszcz jest Dialogue: 0,0:01:06.78,0:01:08.94,Default,,0000,0000,0000,,stały czy płynny, Dialogue: 0,0:01:08.94,0:01:11.14,Default,,0000,0000,0000,,jak szybko ulegnie zepsuciu Dialogue: 0,0:01:11.14,0:01:15.24,Default,,0000,0000,0000,,i co najważniejsze,\Nczy jest dla zdrowy czy nie. Dialogue: 0,0:01:15.24,0:01:17.02,Default,,0000,0000,0000,,Zobaczmy jakie to różnice. Dialogue: 0,0:01:17.02,0:01:18.08,Default,,0000,0000,0000,,Po pierwsze: długość. Dialogue: 0,0:01:18.08,0:01:20.16,Default,,0000,0000,0000,,Kwasy tłuszczowe\Nmogą być krótkie lub długie. Dialogue: 0,0:01:20.16,0:01:21.41,Default,,0000,0000,0000,,Inna różnica, Dialogue: 0,0:01:21.41,0:01:24.28,Default,,0000,0000,0000,,typ wiązania między atomami węgla. Dialogue: 0,0:01:24.28,0:01:26.91,Default,,0000,0000,0000,,W niektórych kwasach występują\Ntylko wiązania pojedyncze. Dialogue: 0,0:01:26.91,0:01:29.83,Default,,0000,0000,0000,,Inne, mają pojedyncze i podwójne. Dialogue: 0,0:01:29.83,0:01:31.35,Default,,0000,0000,0000,,Kwasy tłuszczowe z wiązaniem pojedynczym Dialogue: 0,0:01:31.35,0:01:32.83,Default,,0000,0000,0000,,to kwasy nasycone, Dialogue: 0,0:01:32.83,0:01:34.62,Default,,0000,0000,0000,,a te z podwójnym Dialogue: 0,0:01:34.62,0:01:36.67,Default,,0000,0000,0000,,to kwasy nienasycone. Dialogue: 0,0:01:36.67,0:01:39.26,Default,,0000,0000,0000,,Kwasy nienasycone są w większości\Ndobre dla zdrowia, Dialogue: 0,0:01:39.26,0:01:42.09,Default,,0000,0000,0000,,podczas gdy nasycone \Nszkodzą w nadmiarze. Dialogue: 0,0:01:42.09,0:01:44.71,Default,,0000,0000,0000,,To tyle jeżeli chodzi o kwasy nasycone. Dialogue: 0,0:01:44.71,0:01:47.12,Default,,0000,0000,0000,,W kwasach nienasyconych Dialogue: 0,0:01:47.12,0:01:48.83,Default,,0000,0000,0000,,wiązania podwójne Dialogue: 0,0:01:48.83,0:01:50.52,Default,,0000,0000,0000,,mają pewną dziwną właściwość, Dialogue: 0,0:01:50.52,0:01:52.14,Default,,0000,0000,0000,,są sztywne. Dialogue: 0,0:01:52.14,0:01:54.06,Default,,0000,0000,0000,,Są więc dwa sposoby Dialogue: 0,0:01:54.06,0:01:55.88,Default,,0000,0000,0000,,w jakie się tworzą. Dialogue: 0,0:01:55.88,0:01:57.00,Default,,0000,0000,0000,,Pierwszy sposób: Dialogue: 0,0:01:57.00,0:01:58.90,Default,,0000,0000,0000,,oba wodory są po jednej stronie, Dialogue: 0,0:01:58.90,0:02:00.82,Default,,0000,0000,0000,,a oba węgle po drugiej. Dialogue: 0,0:02:00.82,0:02:02.65,Default,,0000,0000,0000,,Drugi sposób: Dialogue: 0,0:02:02.65,0:02:04.19,Default,,0000,0000,0000,,teraz cząsteczki węgla i wodoru Dialogue: 0,0:02:04.19,0:02:06.72,Default,,0000,0000,0000,,są po przeciwnych stronach wiązania. Dialogue: 0,0:02:06.72,0:02:08.33,Default,,0000,0000,0000,,Nawet mimo tego, że te cząsteczki Dialogue: 0,0:02:08.33,0:02:10.83,Default,,0000,0000,0000,,składają się z tych samych części, Dialogue: 0,0:02:10.83,0:02:13.33,Default,,0000,0000,0000,,tworzą dwie zupełnie inne substancje Dialogue: 0,0:02:13.33,0:02:16.47,Default,,0000,0000,0000,,i zachowują się różnie wewnątrz naszego organizmu. Dialogue: 0,0:02:16.47,0:02:18.97,Default,,0000,0000,0000,,Wiązanie po lewej nazywamy CIS, Dialogue: 0,0:02:18.97,0:02:20.38,Default,,0000,0000,0000,,możesz go nie znać. Dialogue: 0,0:02:20.38,0:02:22.08,Default,,0000,0000,0000,,To po prawej to wiązanie TRANS, Dialogue: 0,0:02:22.08,0:02:24.71,Default,,0000,0000,0000,,na pewno słyszałeś o tłuszczach TRANS. Dialogue: 0,0:02:24.71,0:02:25.88,Default,,0000,0000,0000,,Nie jełczeją, Dialogue: 0,0:02:25.88,0:02:27.84,Default,,0000,0000,0000,,są bardziej stabilne przy smażeniu Dialogue: 0,0:02:27.84,0:02:29.82,Default,,0000,0000,0000,,i mogą zmienić wygląd jedzenia, Dialogue: 0,0:02:29.82,0:02:31.81,Default,,0000,0000,0000,,czego inne nie potrafią. Dialogue: 0,0:02:31.81,0:02:34.10,Default,,0000,0000,0000,,Są szkodliwe dla zdrowia, Dialogue: 0,0:02:34.10,0:02:35.97,Default,,0000,0000,0000,,o wiele bardziej niż tłuszcze nasycone, Dialogue: 0,0:02:35.97,0:02:38.02,Default,,0000,0000,0000,,nawet mimo, że teoretycznie Dialogue: 0,0:02:38.02,0:02:39.98,Default,,0000,0000,0000,,są nienasycone. Dialogue: 0,0:02:39.98,0:02:41.32,Default,,0000,0000,0000,,Wiem, że to wyda się szalone, Dialogue: 0,0:02:41.32,0:02:42.52,Default,,0000,0000,0000,,ale twojemu organizmowi nie zależy Dialogue: 0,0:02:42.52,0:02:44.66,Default,,0000,0000,0000,,jak cząsteczki wyglądają na papierze. Dialogue: 0,0:02:44.66,0:02:46.58,Default,,0000,0000,0000,,Obchodzi go trójwymiarowy kształt Dialogue: 0,0:02:46.58,0:02:47.69,Default,,0000,0000,0000,,i miejsce gdzie dana cząsteczka pasuje, Dialogue: 0,0:02:47.69,0:02:48.41,Default,,0000,0000,0000,,gdzie nie Dialogue: 0,0:02:48.41,0:02:50.99,Default,,0000,0000,0000,,i z czym wchodzi w reakcje. Dialogue: 0,0:02:50.99,0:02:51.95,Default,,0000,0000,0000,,Skąd wiemy, że jedzenie Dialogue: 0,0:02:51.95,0:02:53.83,Default,,0000,0000,0000,,zawiera tłuszcze trans? Dialogue: 0,0:02:53.83,0:02:55.01,Default,,0000,0000,0000,,Będziesz tego pewien Dialogue: 0,0:02:55.01,0:02:56.08,Default,,0000,0000,0000,,gdy na liście składników Dialogue: 0,0:02:56.08,0:02:59.26,Default,,0000,0000,0000,,zobaczysz słowa "częściowo utwardzone". Dialogue: 0,0:02:59.26,0:03:02.03,Default,,0000,0000,0000,,Nie daj się zwieść etykietom i reklamom. Dialogue: 0,0:03:02.03,0:03:04.09,Default,,0000,0000,0000,,FDA pozwala producentowi twierdzić, Dialogue: 0,0:03:04.09,0:03:05.76,Default,,0000,0000,0000,,że jego produkt zawiera Dialogue: 0,0:03:05.76,0:03:08.00,Default,,0000,0000,0000,,"0" gram tłuszczu, Dialogue: 0,0:03:08.00,0:03:12.64,Default,,0000,0000,0000,,nawet jeżeli w rzeczywistości jest to nawet\Npół grama na porcje. Dialogue: 0,0:03:12.64,0:03:14.10,Default,,0000,0000,0000,,Nie ma reguł Dialogue: 0,0:03:14.10,0:03:15.68,Default,,0000,0000,0000,,jak mała jest ta porcja, Dialogue: 0,0:03:15.68,0:03:18.73,Default,,0000,0000,0000,,musisz więc liczyć na znalezienie słów: Dialogue: 0,0:03:18.73,0:03:20.00,Default,,0000,0000,0000,,częściowo utwardzone, Dialogue: 0,0:03:20.00,0:03:22.86,Default,,0000,0000,0000,,bo tłuszcze trans są produkowane Dialogue: 0,0:03:22.86,0:03:25.78,Default,,0000,0000,0000,,właśnie przez utwardzenie \Ntłuszczów nienasyconych. Dialogue: 0,0:03:25.78,0:03:28.97,Default,,0000,0000,0000,,Wróćmy do oliwy z oliwek i\Nmieszanki do naleśników. Dialogue: 0,0:03:28.97,0:03:31.61,Default,,0000,0000,0000,,Oliwa z oliwek to 100% tłuszczu. Dialogue: 0,0:03:31.61,0:03:34.34,Default,,0000,0000,0000,,Mieszanka do naleśników to tylko 11%. Dialogue: 0,0:03:34.34,0:03:37.20,Default,,0000,0000,0000,,Ale oliwa to w większości\Ntłuszcze nienasycone, Dialogue: 0,0:03:37.20,0:03:39.84,Default,,0000,0000,0000,,pozbawione tłuszczów trans. Dialogue: 0,0:03:39.84,0:03:42.00,Default,,0000,0000,0000,,Ponad połowa tłuszczów w mieszance Dialogue: 0,0:03:42.00,0:03:45.01,Default,,0000,0000,0000,,to tłuszcze nasycone lub tłuszcze trans. Dialogue: 0,0:03:45.01,0:03:47.34,Default,,0000,0000,0000,,I mimo, że oliwa z oliwek\Nma 10 razy więcej tłuszczy Dialogue: 0,0:03:47.34,0:03:49.13,Default,,0000,0000,0000,,niż mieszanka do naleśników, Dialogue: 0,0:03:49.13,0:03:50.59,Default,,0000,0000,0000,,to jest zdrowsza, Dialogue: 0,0:03:50.59,0:03:52.39,Default,,0000,0000,0000,,podczas gdy mieszanka nie jest. Dialogue: 0,0:03:52.39,0:03:54.18,Default,,0000,0000,0000,,Nie chce czepiać się mieszanki do naleśników. Dialogue: 0,0:03:54.18,0:03:55.26,Default,,0000,0000,0000,,Jest mnóstwo produktów Dialogue: 0,0:03:55.26,0:03:57.18,Default,,0000,0000,0000,,z takim profilem tłuszczowym. Dialogue: 0,0:03:57.18,0:03:58.41,Default,,0000,0000,0000,,Rzecz w tym, Dialogue: 0,0:03:58.41,0:04:00.10,Default,,0000,0000,0000,,nie chodzi o to ile tłuszczu jesz, Dialogue: 0,0:04:00.10,0:04:01.80,Default,,0000,0000,0000,,lecz jaki to tłuszcz. Dialogue: 0,0:04:01.80,0:04:04.61,Default,,0000,0000,0000,,A to co sprawia\Nczy tłuszcz jest zdrowy czy nie, Dialogue: 0,0:04:04.61,0:04:06.61,Default,,0000,0000,0000,,to kształt cząsteczki.