0:00:13.000,0:00:15.000
Oliwa z oliwek to w 100% tłuszcz,

0:00:15.000,0:00:16.000
nie ma w niej nic innego.

0:00:16.000,0:00:18.000
Z kolei mieszanka do naleśników,

0:00:18.000,0:00:20.000
ma 11% tłuszczu.

0:00:20.000,0:00:22.000
Mimo to oliwa z oliwek jest zdrowa,

0:00:22.000,0:00:24.000
a mieszanka do naleśników już nie.

0:00:24.000,0:00:26.000
Dlaczego?

0:00:27.000,0:00:28.000
Okazuje się,

0:00:28.000,0:00:29.000
że ilość tłuszczu jaką zjadamy

0:00:29.000,0:00:30.000
nie wpływa na naszą wagę,

0:00:30.000,0:00:31.000
poziom cholesterolu

0:00:31.000,0:00:33.000
lub ryzyko zachorowań na choroby serca.

0:00:33.000,0:00:35.000
Istotny jest rodzaj tłuszczu.

0:00:35.000,0:00:37.000
Zacznijmy od początku:

0:00:37.000,0:00:39.000
Czym jest tłuszcz?

0:00:39.000,0:00:40.000
Przyjrzyjmy się łososiowi,

0:00:40.000,0:00:42.000
który jest tłustą rybą.

0:00:42.000,0:00:42.000
Poprzez organy

0:00:42.000,0:00:43.000
i tkanki,

0:00:43.000,0:00:45.000
trafiamy do komórek.

0:00:45.000,0:00:47.000
To co nazywamy tłuszczem

0:00:47.000,0:00:50.000
to cząsteczki zwane trójglicerydami.

0:00:50.000,0:00:52.000
Nie wszystkie są do siebie podobne.

0:00:52.000,0:00:53.000
Podam przykład.

0:00:53.000,0:00:55.000
Te trzy węgle po lewej - to glicerol.

0:00:55.000,0:00:57.000
Wyobraź sobie, że to kręgosłup

0:00:57.000,0:00:59.000
który łączy ze sobą pozostałe cząsteczki.

0:00:59.000,0:01:00.000
Trzy długie łańcuchy po prawej

0:01:00.000,0:01:02.000
to kwasy tłuszczowe,

0:01:02.000,0:01:05.000
tylko drobne różnice[br]w budowie tych łańcuchów

0:01:05.000,0:01:06.000
decydują o tym czy tłuszcz jest

0:01:06.000,0:01:08.000
stały czy płynny,

0:01:08.000,0:01:11.000
jak szybko ulegnie zepsuciu

0:01:11.000,0:01:15.000
i co najważniejsze,[br]czy jest dla zdrowy czy nie.

0:01:15.000,0:01:17.000
Zobaczmy jakie to różnice.

0:01:17.000,0:01:18.000
Po pierwsze: długość.

0:01:18.000,0:01:20.000
Kwasy tłuszczowe[br]mogą być krótkie lub długie.

0:01:20.000,0:01:21.000
Inna różnica,

0:01:21.000,0:01:24.000
typ wiązania między atomami węgla.

0:01:24.000,0:01:26.000
W niektórych kwasach występują[br]tylko wiązania pojedyncze.

0:01:26.000,0:01:29.000
Inne, mają pojedyncze i podwójne.

0:01:29.000,0:01:31.000
Kwasy tłuszczowe z wiązaniem pojedynczym

0:01:31.000,0:01:32.000
to kwasy nasycone,

0:01:32.000,0:01:34.000
a te z podwójnym

0:01:34.000,0:01:36.000
to kwasy nienasycone.

0:01:36.000,0:01:39.000
Kwasy nienasycone są w większości[br]dobre dla zdrowia,

0:01:39.000,0:01:42.000
podczas gdy nasycone [br]szkodzą w nadmiarze.

0:01:42.000,0:01:44.000
To tyle jeżeli chodzi o kwasy nasycone.

0:01:44.000,0:01:47.000
W kwasach nienasyconych

0:01:47.000,0:01:48.000
wiązania podwójne

0:01:48.000,0:01:50.000
mają pewną dziwną właściwość,

0:01:50.000,0:01:52.000
są sztywne.

0:01:52.000,0:01:54.000
Są więc dwa sposoby

0:01:54.000,0:01:55.000
w jakie się tworzą.

0:01:55.000,0:01:57.000
Pierwszy sposób:

0:01:57.000,0:01:58.000
oba wodory są po jednej stronie,

0:01:58.000,0:02:00.000
a oba węgle po drugiej.

0:02:00.000,0:02:02.000
Drugi sposób:

0:02:02.000,0:02:04.000
teraz cząsteczki węgla i wodoru

0:02:04.000,0:02:06.000
są po przeciwnych stronach wiązania.

0:02:06.000,0:02:08.000
Nawet mimo tego, że te cząsteczki

0:02:08.000,0:02:10.000
składają się z tych samych części,

0:02:10.000,0:02:13.000
tworzą dwie zupełnie inne substancje

0:02:13.000,0:02:16.000
i zachowują się różnie wewnątrz naszego organizmu.

0:02:16.000,0:02:18.000
Wiązanie po lewej nazywamy CIS,

0:02:18.000,0:02:20.000
możesz go nie znać.

0:02:20.000,0:02:22.000
To po prawej to wiązanie TRANS,

0:02:22.000,0:02:24.000
na pewno słyszałeś o tłuszczach TRANS.

0:02:24.000,0:02:25.000
Nie jełczeją,

0:02:25.000,0:02:27.000
są bardziej stabilne przy smażeniu

0:02:27.000,0:02:29.000
i mogą zmienić wygląd jedzenia,

0:02:29.000,0:02:31.000
czego inne nie potrafią.

0:02:31.000,0:02:34.000
Są szkodliwe dla zdrowia,

0:02:34.000,0:02:35.000
o wiele bardziej niż tłuszcze nasycone,

0:02:35.000,0:02:38.000
nawet mimo, że teoretycznie

0:02:38.000,0:02:39.000
są nienasycone.

0:02:39.000,0:02:41.000
Wiem, że to wyda się szalone,

0:02:41.000,0:02:42.000
ale twojemu organizmowi nie zależy

0:02:42.000,0:02:44.000
jak cząsteczki wyglądają na papierze.

0:02:44.000,0:02:46.000
Obchodzi go trójwymiarowy kształt

0:02:46.000,0:02:47.000
i miejsce gdzie dana cząsteczka pasuje,

0:02:47.000,0:02:48.000
gdzie nie

0:02:48.000,0:02:50.000
i z czym wchodzi w reakcje.

0:02:50.000,0:02:51.000
Skąd wiemy, że jedzenie

0:02:51.000,0:02:53.000
zawiera tłuszcze trans?

0:02:53.000,0:02:55.000
Będziesz tego pewien

0:02:55.000,0:02:56.000
gdy na liście składników

0:02:56.000,0:02:59.000
zobaczysz słowa "częściowo utwardzone".

0:02:59.000,0:03:02.000
Nie daj się zwieść etykietom i reklamom.

0:03:02.000,0:03:04.000
FDA pozwala producentowi twierdzić,

0:03:04.000,0:03:05.000
że jego produkt zawiera

0:03:05.000,0:03:08.000
"0" gram tłuszczu,

0:03:08.000,0:03:12.000
nawet jeżeli w rzeczywistości jest to nawet[br]pół grama na porcje.

0:03:12.000,0:03:14.000
Nie ma reguł

0:03:14.000,0:03:15.000
jak mała jest ta porcja,

0:03:15.000,0:03:18.000
musisz więc liczyć na znalezienie słów:

0:03:18.000,0:03:20.000
częściowo utwardzone,

0:03:20.000,0:03:22.000
bo tłuszcze trans są produkowane

0:03:22.000,0:03:25.000
właśnie przez utwardzenie [br]tłuszczów nienasyconych.

0:03:25.000,0:03:28.000
Wróćmy do oliwy z oliwek i[br]mieszanki do naleśników.

0:03:28.000,0:03:31.000
Oliwa z oliwek to 100% tłuszczu.

0:03:31.000,0:03:34.000
Mieszanka do naleśników to tylko 11%.

0:03:34.000,0:03:37.000
Ale oliwa to w większości[br]tłuszcze nienasycone,

0:03:37.000,0:03:39.000
pozbawione tłuszczów trans.

0:03:39.000,0:03:42.000
Ponad połowa tłuszczów w mieszance

0:03:42.000,0:03:45.000
to tłuszcze nasycone lub tłuszcze trans.

0:03:45.000,0:03:47.000
I mimo, że oliwa z oliwek[br]ma 10 razy więcej tłuszczy

0:03:47.000,0:03:49.000
niż mieszanka do naleśników,

0:03:49.000,0:03:50.000
to jest zdrowsza,

0:03:50.000,0:03:52.000
podczas gdy mieszanka nie jest.

0:03:52.000,0:03:54.000
Nie chce czepiać się mieszanki do naleśników.

0:03:54.000,0:03:55.000
Jest mnóstwo produktów

0:03:55.000,0:03:57.000
z takim profilem tłuszczowym.

0:03:57.000,0:03:58.000
Rzecz w tym,

0:03:58.000,0:04:00.000
nie chodzi o to ile tłuszczu jesz,

0:04:00.000,0:04:01.000
lecz jaki to tłuszcz.

0:04:01.000,0:04:04.000
A to co sprawia[br]czy tłuszcz jest zdrowy czy nie,

0:04:04.000,0:04:06.000
to kształt cząsteczki.