WEBVTT

00:00:00.657 --> 00:00:03.159
Para shumë vitesh, iu dhashë punës për tu munduar të kuptoj

00:00:03.159 --> 00:00:05.887
nëse ekzistonte mundësia për të krijuar biokarburante

00:00:05.887 --> 00:00:10.589
në sasi të mjaftueshme për tu bërë konkurrencë karburanteve fosile

00:00:10.589 --> 00:00:14.273
mirëpo që nuk do i bënin konkurrencë bujqësisë për nga përdorimi i ujit,

00:00:14.273 --> 00:00:16.711
plehrave ose tokës.

NOTE Paragraph

00:00:16.711 --> 00:00:18.241
Dhe përfundimi i kësaj përpjekjeje ishte ky.

00:00:18.241 --> 00:00:19.849
Imagjinoni sikur të ndërtojmë një objekt të mbyllur dhe e

00:00:19.849 --> 00:00:22.127
zhysim nën ujë, e mbushim me ujëra të zeza

00:00:22.127 --> 00:00:25.255
dhe ndonjë lloj mikroalge që prodhon naftë,

00:00:25.255 --> 00:00:27.415
dhe këtë e ndërtojmë me një lloj materiali elastik

00:00:27.415 --> 00:00:29.487
që lëviz së bashku me valët nën ujë,

00:00:29.487 --> 00:00:31.527
dhe sigurisht ky system që do ndërtojmë

00:00:31.527 --> 00:00:33.847
shfrytëzon energjinë diellore për të kultivuar algat,

00:00:33.847 --> 00:00:36.058
dhe algat konsumojnë dioksidin e karbonit, një gjë shumë e mirë kjo,

00:00:36.058 --> 00:00:38.423
dhe këto alga prodhojnë oksigjen përderisa rriten.

00:00:38.423 --> 00:00:42.087
Algat rriten në një enë që

00:00:42.087 --> 00:00:44.879
shprëndan energjine tek uji përreth,

00:00:44.879 --> 00:00:47.143
dhe këto mund ti korrësh dhe të prodhosh biokarbutante

00:00:47.143 --> 00:00:49.823
artikuj kozmetike, plehra dhe ushqim për kafshë,

00:00:49.823 --> 00:00:52.663
dhe natyrisht që duhet të ndertojmë një zonë të madhe me këto alga

00:00:52.663 --> 00:00:55.215
dhe kjo sjell me vete edhe brengosjen rreth palëve tjera të interesuara

00:00:55.215 --> 00:00:59.407
si peshkatarët dhe anijet dhe gjërat tjera,

00:00:59.407 --> 00:01:01.670
por pas së gjithash po flasim për biokarburante,

00:01:01.670 --> 00:01:03.872
dhe e dimë rëndësinë e gjetjes së një

00:01:03.872 --> 00:01:06.351
lloji alternativë të naftës së lëngshme.

NOTE Paragraph

00:01:06.351 --> 00:01:09.032
Por përse po flasim për mikroalgat?

00:01:09.032 --> 00:01:12.719
Këtu kemi një graf që paraqet llojet e ndryshme të

00:01:12.719 --> 00:01:16.571
të lashtave që janë duke u marrë në konsiderim për prodhimin e biokarburanteve,

00:01:16.571 --> 00:01:19.134
mes të cilave mund të shihni sojën,

00:01:19.134 --> 00:01:21.451
që prodhon rreth 50 gallon për vit për një akër tokë,

00:01:21.451 --> 00:01:26.508
ose luledielli ose kanole ose jatrofe ose palme, dhe

00:01:26.508 --> 00:01:31.002
ky grafi i gjatë aty tregon kontributin që algat mund të ofrojnë,

00:01:31.002 --> 00:01:33.533
Kjo do të thotë që mikroalgat kontribojnë mes 2,000

00:01:33.533 --> 00:01:36.325
dhe 5,000 gallons për akër në vit,

00:01:36.325 --> 00:01:39.677
krahasuar me kontributin e sojës prej 50 gallonësh për akër në vit

NOTE Paragraph

00:01:39.677 --> 00:01:42.941
Por cfarë janë mikroalgat në të vërtetë? Mikroalgat janë mikro -

00:01:42.941 --> 00:01:45.389
që do të thotë se janë jashtëzakonisht të vogla, sic mund ta shihni

00:01:45.389 --> 00:01:48.357
në këtë foto ku është e krahasuar me

00:01:48.357 --> 00:01:50.667
një fije floku të njeriut.

00:01:50.667 --> 00:01:53.493
Këta organizma të vegjël janë të pranishëm në tokë

00:01:53.493 --> 00:01:55.533
prej miliona vitesh dhe ka mijëra lloje

00:01:55.533 --> 00:01:57.757
të ndryshme algash në botë,

00:01:57.757 --> 00:02:00.781
disa prej të cilave janë bimët që rriten më së shpejti në planet,

00:02:00.781 --> 00:02:03.973
dhe prodhojnë, sic ju tregova më parë, sasi të mëdha nafte.

NOTE Paragraph

00:02:03.973 --> 00:02:07.261
Por ku qëndron arsyeja përse duam të kryejmë këtë proces në det të hapur?

00:02:07.261 --> 00:02:10.109
Arsyeja përse duam të bëjmë këtë në det të hapur është

00:02:10.109 --> 00:02:14.705
sepse po tu hedhësh një sy qyteteve bregdetare vëren se nuk ka zgjidhje tjetër,

00:02:14.705 --> 00:02:17.504
meqenëse duhet të përdorim ujërat e zeza, sic sugjerova më herët,

00:02:17.504 --> 00:02:19.415
dhe shumica e fabrikave për trajtimin e ujërave të zeza

00:02:19.415 --> 00:02:22.984
gjenden në qytete.

00:02:22.984 --> 00:02:26.667
Ky është qyteti i San Franciskos, nën të cilin tashmë

00:02:26.667 --> 00:02:29.322
ndodhen 900 milje tube kanalizimi,

00:02:29.322 --> 00:02:33.298
të cilat lirojnë ujërat e zeza në det të hapur.

00:02:33.298 --> 00:02:37.210
Secili qytet në botë trajton ujërat e zeza në mënyrën e tyre.

00:02:37.210 --> 00:02:39.578
Disa qytete e përpunojnë.

00:02:39.578 --> 00:02:41.224
Disa thjeshtë e lirojnë pa përpunuar.

00:02:41.224 --> 00:02:43.882
Por në të gjitha rastes, ujërat që lirohen

00:02:43.882 --> 00:02:46.842
janë të përshtatshëm për rritjen e mikroalgave.

00:02:46.842 --> 00:02:48.507
Le të përfytyrojmë se si mund të duket një sistem i tillë.

00:02:48.507 --> 00:02:50.609
Le ta quajmë OMEGA, një akronim që qëndron për

00:02:50.609 --> 00:02:55.040
Vende Membranoze të rrethuara në det të hapur për rritjen e algave.

00:02:55.040 --> 00:02:57.592
Në NASA, duhet patjetër të përdorësh akronime të duhura.

NOTE Paragraph

00:02:57.592 --> 00:03:00.435
Por si funksionon kjo? Tashmë ju tregova deri diku se si funksionon.

00:03:00.435 --> 00:03:04.155
Grumbullojmë ujërat e zeza dhe një lloj burimi të dioksidit të karbonit

00:03:04.155 --> 00:03:07.202
në strukturën lundruese,

00:03:07.202 --> 00:03:10.843
dhe ujërat e zeza sigurojnë lëndët ushqyese për algat në mënyrë që ato të rriten,

00:03:10.843 --> 00:03:13.561
dhe ato izolojnë dioksidin e karbonit i cili përndryshe do të lirohej në

00:03:13.561 --> 00:03:16.171
atmosferë si gaz serë.

00:03:16.171 --> 00:03:18.499
Këto alga përdorim energji diellore për tu rritur

00:03:18.499 --> 00:03:21.050
dhe energjia e valëve në sipërfaqe siguron energjinë

00:03:21.050 --> 00:03:23.354
për përzierjen e algave, përderisa temperatura

00:03:23.354 --> 00:03:25.914
rregullohet nga temperatura e ujit përreth.

00:03:25.914 --> 00:03:29.268
Algat që rriten prodhojnë oksigjen, sic e ceka më parë,

00:03:29.268 --> 00:03:32.556
dhe gjithashtu prodhojnë biokarburante, plehra, ushqim dhe

00:03:32.556 --> 00:03:35.997
dhe produkte tjera të leverdisshme algash.

NOTE Paragraph

00:03:35.997 --> 00:03:39.414
Ky sistem është i kontrolluar. Cfarë dua të them me këtë?

00:03:39.414 --> 00:03:41.540
Eshtë modular. Le të themi që ndodh dicka

00:03:41.540 --> 00:03:43.734
e papritur në njërin prej moduleve.

00:03:43.734 --> 00:03:45.933
Le të themi që rrjedh. Goditet nga vetëtima.

00:03:45.933 --> 00:03:48.542
Ujërat e zeza që rrjedhin nga aty janë ujëra që

00:03:48.542 --> 00:03:50.930
lirohen në hapësirën bregdetare, dhe

00:03:50.930 --> 00:03:53.178
algat që rrjedhin janë të biodegradueshme,

00:03:53.178 --> 00:03:54.264
dhe pasi jetojnë në ujëra të zeza,

00:03:54.264 --> 00:03:57.333
janë alga të ujërave të freskëta, që do të thotë se

00:03:57.333 --> 00:03:59.130
nuk mund të jetojnë në ujë të njelmët, prandaj vdesin.

00:03:59.130 --> 00:04:01.290
Këtë sistem do ndërtojmë duke përdorur një lëndë plastike

00:04:01.290 --> 00:04:03.922
të mirënjohur me të cilën kemi përvojë të mirë, dhe

00:04:03.922 --> 00:04:08.773
do rindërtojmë modulet në atë mënyrë që të mund ti përdorim sërish.

NOTE Paragraph

00:04:08.773 --> 00:04:12.345
Andaj ka mundësi të depërtojmë përtej kësaj nëse mendojmë

00:04:12.345 --> 00:04:14.822
për këtë sistem që cilin iu kam paraqitur këtu, por duhet

00:04:14.822 --> 00:04:17.656
të mendojmë nga aspekti i ujit, ujit të frekët,

00:04:17.656 --> 00:04:20.022
që do të jetë një cështje problematike në të ardhmen,

00:04:20.022 --> 00:04:21.859
dhe ne po provojmë mënyra të ndryshme

00:04:21.859 --> 00:04:24.381
për të ripërtërirë ujërat e zeza.

NOTE Paragraph

00:04:24.381 --> 00:04:27.173
Poashtu duhet marrë në konsideratë strukturën.

00:04:27.173 --> 00:04:30.224
Kjo ofron një sipërfaqe për gjëra të ndryshme në oqean

00:04:30.224 --> 00:04:33.467
dhe kjo sipërfaqe, e mbuluar me alga deti

00:04:33.467 --> 00:04:35.961
dhe organizma të tjerë në oqean,

00:04:35.961 --> 00:04:39.948
do të shëndërrohet në një mjedis detar të zgjeruar

00:04:39.948 --> 00:04:41.611
gjë që rrit biodiversitetin.

00:04:41.611 --> 00:04:43.611
Së fundmi, meqenëse është një strukturë në det të hapur,

00:04:43.611 --> 00:04:46.513
mund ta shikojmë nga aspekti se si mund ti kontriboj

00:04:46.513 --> 00:04:50.267
aktiviteteve të akuakulturës në det të hapur.

NOTE Paragraph

00:04:50.267 --> 00:04:51.856
Me siguri tani po mendoni: `Tingëllon si ide e mirë.

00:04:51.856 --> 00:04:56.427
Si mund ta vërtetojmë që është e mundshme?"

00:04:56.427 --> 00:05:00.242
Për këtë themelova laboratore në Santa Kruz

00:05:00.242 --> 00:05:03.404
pranë ndërtesës së Peshqve and Kafshëve të Gjahut në Kaliforni,

00:05:03.404 --> 00:05:06.453
dhe ajo ndërtesë na mundësoi të kemi rezervuar të mëdhenj me ujë deti

00:05:06.453 --> 00:05:08.176
për ti analizuar këto ide.

00:05:08.176 --> 00:05:10.798
Gjithashtu bëmë eksperimente në San Fransisko

00:05:10.798 --> 00:05:13.629
në njërën prej tri fabrikave për trajtimin e ujërave të zeza,

00:05:13.629 --> 00:05:16.125
poashtu njësi për testimin e ideve.

00:05:16.125 --> 00:05:19.429
Më në fund, donim të gjenim se ku duhej të fokusoheshim për të

00:05:19.429 --> 00:05:22.133
parë ndikim e kësaj strukture në

00:05:22.133 --> 00:05:25.790
mjedisin detar, andaj themeluam një zonë

00:05:25.790 --> 00:05:28.253
në një vend të quajtur Laboratori Detar i Moss Landing

00:05:28.253 --> 00:05:30.613
në Monterey Bay, ku punuam në një port

00:05:30.613 --> 00:05:35.459
për të testuar efektin e kësaj në organizmat detarë.

NOTE Paragraph

00:05:35.459 --> 00:05:38.549
Laboratori që themeluam në Santa Kruz ishte vendi ynë i bashkëpunimit.

00:05:38.549 --> 00:05:41.447
Aty rrisnim alga

00:05:41.447 --> 00:05:44.112
saldonim plastika, ndërtonim paisje

00:05:44.112 --> 00:05:45.635
dhe gjatë gjithë kësaj bënim edhe shumë gabime,

00:05:45.635 --> 00:05:47.566
ose sic thoshte Edisoni, po përpiqeshim të gjenim

00:05:47.566 --> 00:05:51.016
10 000 mënyrat që nuk funksionojnë.

00:05:51.016 --> 00:05:55.262
Rrisnim alga në ujëra të zeza, dhe ndërtonim paisje

00:05:55.262 --> 00:05:58.694
që na mundësonin të futeshim në jetën e algave

00:05:58.694 --> 00:06:00.416
në mënyrë që të vëzhgonim mënyrën se si ato rriten,

00:06:00.416 --> 00:06:03.118
cfarë i bën të lumtura, si të sigurohemi që

00:06:03.118 --> 00:06:07.020
do prodhojmë një koloni që do mbijetojë dhe zhvillohet.

00:06:07.020 --> 00:06:10.109
Andaj gjëja më e rëndësishme që na duhej të krijonim ishin

00:06:10.109 --> 00:06:12.837
të ashtuquajturit fotobioreaktorë ose PBR.

00:06:12.837 --> 00:06:14.180
Këto janë njësitë që lundrojnë në sipërfaqe të

00:06:14.180 --> 00:06:17.605
përbërë nga materiale të lira plastike

00:06:17.605 --> 00:06:20.262
që lejon algat të rriten, dhe ne kishin bërë shumë

00:06:20.262 --> 00:06:23.391
dizajne, shumica prej të cilave ishin plotësisht të dështuara,

00:06:23.391 --> 00:06:25.726
dhe kur më në fund krijuam një dizajn funksional,

00:06:25.726 --> 00:06:28.013
rreth 30 gallon, rritëm madhësinë proporcionalisht në

00:06:28.013 --> 00:06:31.629
450 gallon në San Fransisko.

NOTE Paragraph

00:06:31.629 --> 00:06:33.823
Më lejoni të ju tregoj se si funksionon ky sistem.

00:06:33.823 --> 00:06:37.535
Në parim mbledhim ujëra të zeza me alga sipas zgjedhjes sonë,

00:06:37.535 --> 00:06:40.241
dhe i qarkullojmë përmes kësaj strukture lundruese,

00:06:40.241 --> 00:06:42.973
kësaj strukture cilindrike të përbërë nga plastika elastike,

00:06:42.973 --> 00:06:44.466
dhe qarkullon përmes kësaj,

00:06:44.466 --> 00:06:47.178
natyrisht në prezencën e diellit, meqenëse është në sipërfaqe,

00:06:47.178 --> 00:06:49.583
dhe algat rriten duke u ushqyer në lëndë ushqyese.

NOTE Paragraph

00:06:49.583 --> 00:06:52.005
Por kjo është si të vësh një qese plastike mbi kokë.

00:06:52.005 --> 00:06:55.247
Algave nuk u merret fryma për shkak të Dioksidit të Karbonit,

00:06:55.262 --> 00:06:56.101
sic do ndodhte me njerëzit.

00:06:56.101 --> 00:06:58.760
Algave u merret fryma sepse prodhojnë oksigjen,

00:06:58.760 --> 00:07:00.936
dhe në të vërtetë nuk u merret fryma, por oksigjeni që prodhojnë

00:07:00.936 --> 00:07:04.040
është problematik, sepse ato përdorin tërë dioksidin e karbonit.

00:07:04.040 --> 00:07:06.472
Gjëja e rradhës që na duhej të kuptonim ishte se si të

00:07:06.472 --> 00:07:09.701
mënjanojmë oksigjenin, gjë që arritëm gë bënim duke ndërtuar këtë kolonë

00:07:09.701 --> 00:07:11.178
që lëviz një pjesë të ujit,

00:07:11.178 --> 00:07:14.548
dhe të shtojmë dioksidin e karbonit, duke gurgulluar tërë sistemin

00:07:14.548 --> 00:07:17.000
para se të riqarkullonim ujin.

00:07:17.000 --> 00:07:18.704
Ky është prototipi,

00:07:18.704 --> 00:07:22.502
përpjekja e parë për të ndërtuar këtë lloj kolone.

00:07:22.502 --> 00:07:24.942
Më pas kolonën më të madhe e ndërtuam në

00:07:24.942 --> 00:07:26.570
San Fransisko në sistemin e instaluar.

NOTE Paragraph

00:07:26.570 --> 00:07:29.968
Kolona kishte një tjetër tipar të mirë,

00:07:29.968 --> 00:07:33.085
meqenëse algat qëndrojnë në kolonë,

00:07:33.085 --> 00:07:36.659
dhe kjo na mundësoi të mblidhnim biomasën algore

00:07:36.659 --> 00:07:39.626
në kuadër të së cilës mund të mblidhnim prodhimet.

00:07:39.626 --> 00:07:42.401
Algat e koncentruara që ndodhen në fund të kësaj kolone do

00:07:42.401 --> 00:07:44.969
hiqeshin, dhe ne mund të mblidhnim

00:07:44.969 --> 00:07:48.792
prodhimet bazuar në një procedure ku duhen pluskuar algat

00:07:48.792 --> 00:07:52.688
në sipërfaqe dhe më pastaj ti heqim përmes një rrjete.

NOTE Paragraph

00:07:52.688 --> 00:07:56.325
Poashtu donim të hulumtonim ndikimin e

00:07:56.325 --> 00:07:59.256
këtij sistemi në mjedisin detar,

00:07:59.256 --> 00:08:02.736
dhe sic e ceka më parë ne ngritëm këtë eksperiment në një vend

00:08:02.736 --> 00:08:04.976
në Laboratorin Detar të Moss Landing.

00:08:04.976 --> 00:08:07.816
Sic e kishim parashikuar ky material u mbulua përplot

00:08:07.816 --> 00:08:10.728
me alga, andaj na u desht të krijonim

00:08:10.728 --> 00:08:13.136
një procedurë pastrimi, dhe poashtu hulumtuam se si

00:08:13.136 --> 00:08:16.073
bashkëvepronin shpendët dhe gjitarët detarë , dhe në fakt

00:08:16.073 --> 00:08:19.096
këtu mund të shihni një vidër deti së cilës i tërhoqi vëmendjen e tërë kjo që po bënim,

00:08:19.096 --> 00:08:22.200
dhe kohë pas kohë kalonte përmes

00:08:22.200 --> 00:08:25.088
këtij dysheku të vogël me ujë, dhe ne me të vërtetë dëshironim të punësonim këtë vidër

00:08:25.088 --> 00:08:27.177
ose ta trajnonim se si të pastronte këto

00:08:27.177 --> 00:08:29.584
sipërfaqe, por ndoshta do arrijmë këtë në të ardhmen.

NOTE Paragraph

00:08:29.584 --> 00:08:30.905
Duke u kthyer tek tema, ajo që po bënim

00:08:30.905 --> 00:08:32.677
ishte e ndarë në katër zona.

00:08:32.677 --> 00:08:35.560
Hulumtimi ynë përfshinte biologjinë e sistemit,

00:08:35.560 --> 00:08:37.728
si studimin e mënyrës se si rriten algat,

00:08:37.728 --> 00:08:41.377
por gjithashtu se cfarë ushqehet me alga, dhe cfarë mbyt algat.

00:08:41.377 --> 00:08:43.556
Aplikuam teknika inxhinierie për të kuptuar se cfarë na duhej

00:08:43.556 --> 00:08:45.849
për të ndërtuar këtë njësit,

00:08:45.849 --> 00:08:48.552
jo vetëm me përmasa të vogla, por se di mund ta ndërtonim

00:08:48.552 --> 00:08:51.868
me përmasa të mëdha të cilat ishin të nevojshme.

00:08:51.868 --> 00:08:55.068
E ceka më parë që vështruam zogjtë dhe gjitarët e detit

00:08:55.068 --> 00:08:57.597
dhe gjithashtu në ndikimin mjedisor

00:08:57.597 --> 00:09:00.748
të sistemir, dhe mv në fund i kushtuam vëmendje anës ekonomike,

00:09:00.748 --> 00:09:02.395
dhe me këtë nënkuptojë sasinë

00:09:02.395 --> 00:09:05.500
e energjisë që është e domosdodhme për të drejtuar këtë sistem?

00:09:05.500 --> 00:09:06.922
A nxjerr më shumë energji nga sistemi

00:09:06.922 --> 00:09:08.503
në krahasim me atë që duhet futur në të

00:09:08.503 --> 00:09:10.516
në mënyrë që të drejtohet ku sistem?

00:09:10.516 --> 00:09:12.262
Po kostoja operative?

00:09:12.262 --> 00:09:14.320
Po shpenzimet e investimeve?

00:09:14.320 --> 00:09:18.478
Po e tërë struktura ekonomike?

NOTE Paragraph

00:09:18.478 --> 00:09:21.196
Më duhet t'ju them se kjo nuk do jetë dicka e lehtë,

00:09:21.196 --> 00:09:23.756
dhe ka akoma shumë punë për të bërë në

00:09:23.756 --> 00:09:27.348
të katër zonat në mënyrë që ky sistem të funksionojë.

00:09:27.348 --> 00:09:30.268
Mirëpo nuk na ka mbetur shumë kohë, dhe dua t'ju tregoj

00:09:30.268 --> 00:09:33.770
planin e artistit se si mund të duket ky sistem

00:09:33.770 --> 00:09:36.450
nëse ndodhemi në një liman të mbrojtur

00:09:36.450 --> 00:09:39.634
diku në botë, dhe në prapavijë të kësaj figure

00:09:39.634 --> 00:09:42.402
kemi fabrikën për përpunimin e ujërave të zeza

00:09:42.402 --> 00:09:45.275
dhe një burim të gripit të gazit për dioksidin e karbonit,

00:09:45.275 --> 00:09:48.010
por kur të llogaritësh anën ekonomike të këtij sistemi,

00:09:48.010 --> 00:09:51.082
del që në fakt është shumë e vështirë që e tërë kjo të funksionojë.

00:09:51.082 --> 00:09:55.652
Përveq nëse e trajton këtë sistem si mënyrë për trajtimin e ujërave të zeza

00:09:55.652 --> 00:09:59.380
për të izoluar karbonin, dhe mundësisht për panele fotovoltaike

00:09:59.380 --> 00:10:02.860
ose energji të valëve apo energji të erës,

00:10:02.860 --> 00:10:04.131
dhe nëse fillon të mendosh nga aspekti

00:10:04.131 --> 00:10:07.172
i njësimit të të gjitha këtyre aktivitete të ndryshme,

00:10:07.172 --> 00:10:11.819
poashtu mund të përfshish një objekt të akuakulturës.

00:10:11.819 --> 00:10:14.747
Nën këtë sistem do përfshihej një akuakulturë butakësh

00:10:14.747 --> 00:10:16.841
ku do rrisnim midhje ose goca deti.

00:10:16.841 --> 00:10:19.833
Do rrisnim goca deti dhe gjëra tjera që

00:10:19.833 --> 00:10:22.671
do prodhonim produkte dhe ushqim me vlerë të lartë

00:10:22.671 --> 00:10:25.441
dhe kjo do shërbente si nxitës tregu përderisa ne ndërtojmë sistemin

00:10:25.441 --> 00:10:28.755
me përmasa më të mëdha deri sa më në fund

00:10:28.755 --> 00:10:34.556
të jetë konkurrues me idenë për përdorimin e tij për lëndë djegëse.

NOTE Paragraph

00:10:34.556 --> 00:10:37.253
Andaj gjithmonë hasim në një pytje të rëndësishme,

00:10:37.253 --> 00:10:40.597
sepse plastika ka reputacion të keq në oqean

00:10:40.597 --> 00:10:43.586
andaj tani për tani jemi duke menduar për metoda të ndryshme efektive dhe pa mbeturina.

00:10:43.586 --> 00:10:46.303
Cfarë do bëjmë me gjithë këtë sasi plastike

00:10:46.303 --> 00:10:49.044
që do na duhet ta përdorim në mjedisin detar?

00:10:49.044 --> 00:10:50.562
Nuk e di nëse jeni në dijeni për këtë,

00:10:50.562 --> 00:10:53.324
por në Kaliforni, ka sasi të mëdha plastike

00:10:53.324 --> 00:10:56.669
që përdoret në fusha si shtresë plastike,

00:10:56.669 --> 00:10:59.893
dhe kjo plastikë përbën këto serra të vogla

00:10:59.893 --> 00:11:02.644
përgjatë sipërfaqes së tokës, dhe kjo ngroh

00:11:02.644 --> 00:11:05.902
tokën për të përzgjatur sezonin e rritjeve,

00:11:05.902 --> 00:11:08.445
mundëson kontrollimin e barërave të këqija,

00:11:08.445 --> 00:11:12.037
dhe sigurisht rrit ekifasitetin e ujitjes.

00:11:12.037 --> 00:11:14.350
Sistemi OMEGA do jetë pjesë e

00:11:14.350 --> 00:11:17.429
këtij lloj rezultati, dhe kur të kemi përfunduar

00:11:17.429 --> 00:11:20.118
së përdoruri atë në mjedisin detar, do e përdorim

00:11:20.118 --> 00:11:22.671
në fusha.

NOTE Paragraph

00:11:22.671 --> 00:11:23.991
Ku do vëmë këtë

00:11:23.991 --> 00:11:26.502
dhe si do duket në det të hapur?

00:11:26.502 --> 00:11:29.493
Kjo është një figurë se si mund të duket në Limanin e San Fransiskos.

00:11:29.493 --> 00:11:32.173
San fransisko prodhon 65 million gallon ujëra të zeza

00:11:32.173 --> 00:11:34.933
në ditë. Nëse paramendojmë një kohë 5 ditore të ruajtjes

00:11:34.933 --> 00:11:37.302
për këtë sistem, do na duheshin 325 milion gallonë

00:11:37.302 --> 00:11:41.328
për t'iu përshtatur, dhe kjo nënkupton rreth 1280 akra

00:11:41.328 --> 00:11:44.947
modulesh OMEGA që lundrojnë në Limanin e San Fransiskos.

00:11:44.947 --> 00:11:46.741
Kjo është më pas se 1%

00:11:46.741 --> 00:11:48.492
e sipërfaqes së limanit.

00:11:48.492 --> 00:11:52.234
nëse marrim për bazë 2 000 gallon për akër në vit,

00:11:52.234 --> 00:11:55.230
Kjo do prodhonte mbi 2 milion gallon

00:11:55.230 --> 00:11:57.430
që është rreth 20% e bionaftës,

00:11:57.430 --> 00:12:00.438
ose e naftës që do nevoitej në San Fransisko,

00:12:00.438 --> 00:12:03.628
dhe tërë kjo duke mos marrur parasysh efektshmërinë.

NOTE Paragraph

00:12:03.628 --> 00:12:06.598
C'vend tjetër mund të jetë i përshtatshëm për të ndërtuar një sistem të tillë?

00:12:06.598 --> 00:12:09.498
Ka shumë mundësi.

00:12:09.498 --> 00:12:11.550
Sic e ceka, në këtë grup është Limani i San Fransiskos.

00:12:11.550 --> 00:12:13.366
Një tjetër shembull është Limani i San Diegos,

00:12:13.366 --> 00:12:16.279
Limani i Mobile ose Limani i Chesapeake, por e vërteta është se

00:12:16.279 --> 00:12:18.371
me rritjen e nivelit bregdetar , do të kemi edhe më shumë

00:12:18.371 --> 00:12:22.278
mundësi. (Qeshje)

NOTE Paragraph

00:12:22.278 --> 00:12:25.846
Kjo për të cilën po ju flas është një sistem

00:12:25.846 --> 00:12:29.478
i aktiviteteve të integruara.

00:12:29.478 --> 00:12:32.088
Prodhimi i lëndëve djegëse biologjike është i integruar me energjinë alternative dhe kjo e funit është

00:12:32.088 --> 00:12:34.890
e integruar me akuakulturën.

NOTE Paragraph

00:12:34.890 --> 00:12:38.814
Iu dhashë punës për të gjetur një shteg

00:12:38.814 --> 00:12:44.460
drejt mënyrave të reja të prodhimit të biokarburanteve të qëndrueshme,

00:12:44.460 --> 00:12:47.708
dhe gjatë rrugës zbulova që gjëja më e nevojshme

00:12:47.708 --> 00:12:54.985
për qëndrueshmëri është integrimi e jo risia.

NOTE Paragraph

00:12:54.985 --> 00:12:58.415
Për të ardhmen, kam besim të madh

00:12:58.415 --> 00:13:03.560
në zgjuarsinë tonë të ndërlidhur dhe të përbashkët.

00:13:03.560 --> 00:13:07.876
Besoj se ajo që mund të përmbushim nuk ka kufinj

00:13:07.876 --> 00:13:10.078
nëse jemi plotësisht të hapur

00:13:10.078 --> 00:13:13.808
dhe nuk i vëmë rëndësi se kush atributohet për punën e bërë.

00:13:13.808 --> 00:13:18.024
Zgjidhjet e qëndrueshme për problemet tona në të ardhmen

00:13:18.024 --> 00:13:20.424
do të jenë të shumëllojshme

00:13:20.424 --> 00:13:22.889
dhe të shumta.

00:13:22.889 --> 00:13:25.680
Besoj që duhet marrur parasysh cdo gjë,

00:13:25.680 --> 00:13:28.712
cdo gjë nga alfa deri tek OMEGA.

00:13:28.712 --> 00:13:31.592
Faleminderit. (Duartrokitje)

00:13:31.592 --> 00:13:36.942
(Duartrokitje)

00:13:37.347 --> 00:13:40.559
Chris Anderson: Vetëm një pyetje të shkurtër, Jonathan.

00:13:40.559 --> 00:13:42.767
A është e mundur që ky projekt të vazhdojë më tutje brenda NASA-s

00:13:42.767 --> 00:13:46.732
apo ju duhet një fond ambicioz për energjinë e gjelbër

00:13:46.732 --> 00:13:50.808
për ta marrur këtë projekt përsipër?

00:13:50.808 --> 00:13:52.111
Jonathan Trent: Në NASA kjo ka arritur në një pikë ku

00:13:52.111 --> 00:13:55.125
atyre do u pëlqente shumë ta shndërrojnë në një projekt

00:13:55.125 --> 00:13:57.516
që do që do zinte vend në det të hapur, dhe ka shumë probleme

00:13:57.516 --> 00:13:59.743
për të bërë një gjë të tillë në SHBA për shkak të

00:13:59.743 --> 00:14:02.237
cështjes së lejeve të kufizuara dhe kohës së duhur për marrjen e lejeve

00:14:02.237 --> 00:14:03.751
për të bërë dicka në det të hapur.

00:14:03.751 --> 00:14:06.549
Në këtë pikë, duhen njerëz nga jashtë NASA-s

00:14:06.549 --> 00:14:08.853
dhe ne po mundohemi të jemi tejet të hapur rreth kësaj teknologjie

00:14:08.853 --> 00:14:10.565
dhe po e vëmë në të hapur për këdo

00:14:10.565 --> 00:14:12.841
që është i interesuar

00:14:12.841 --> 00:14:14.681
për ta marrë përsipër dhe të tentojë ta verë në funksion.

00:14:14.681 --> 00:14:17.158
CA: Kjo është mjaft interesante meqë ju nuk po e patentoni.

00:14:17.158 --> 00:14:18.833
Por po e publikoni.

00:14:18.833 --> 00:14:19.596
JT: Patjetër.

00:14:19.596 --> 00:14:21.487
CA. Në rregull, shume faleminderit.

00:14:21.487 --> 00:14:25.062
JT. Faleminderit. (Duartrokitje)