WEBVTT

00:00:07.136 --> 00:00:09.033
Tiếng Anh, cũng như bao ngôn ngữ khác,

00:00:09.033 --> 00:00:10.573
là một thứ rắc rối.

00:00:10.573 --> 00:00:13.283
Bạn có thể uncouth (khiếm nhã)
nhưng bạn không thể couth (nhã nhặn - ở đây tác giả muốn nói là trong tiếng anh cổ điển không có từ couth mạng nghĩa ngược lại với uncouth).

00:00:13.283 --> 00:00:14.720
Bạn có thể ruthless (ruthless),

00:00:14.720 --> 00:00:16.333
nhưng có may mắn cỡ nào bạn cũng sẽ không thể cho người khác thấy

00:00:16.333 --> 00:00:17.414
rằng bạn có ruth (lòng trắc ẩn - trong tiếng Anh cổ điển không có từ ruth mang nghĩa ngược lại với ruthless)

00:00:17.414 --> 00:00:18.950
trừ khi bạn lấy

00:00:18.950 --> 00:00:20.691
một người mang tên là Ruth.

00:00:20.691 --> 00:00:22.154
Thật xấu khi unkempt (bê bối)

00:00:22.154 --> 00:00:23.999
nhưng không thể trở nên kempt (ngăn nắp được - không có từ kempt trong tiếng Anh cổ điển),

00:00:23.999 --> 00:00:27.305
hoặc sheveled (gọn gàng) so với disheveled (lộn xộn).

00:00:27.305 --> 00:00:27.996
Có những thứ khác

00:00:27.996 --> 00:00:29.561
còn vô nghĩa hơn những từ này

00:00:29.561 --> 00:00:30.864
nhưng trong thời đại này lại có vẻ bình thường

00:00:30.864 --> 00:00:32.446
vì dòng chảy của thời gian

00:00:32.446 --> 00:00:34.443
đã chôn vùi nguồn gốc của chúng.

00:00:34.443 --> 00:00:36.144
Ví dụ, bạn đã bao giờ tò mò

00:00:36.144 --> 00:00:39.275
tại sao biệt danh của cái tên Edward lại là Ned chưa?

00:00:39.275 --> 00:00:40.645
Chữ cái N từ đâu mà có?

00:00:40.645 --> 00:00:43.248
Nó giống như gọi Nellie thay cho Ellen.

00:00:43.248 --> 00:00:45.280
Suy cho cùng, nếu tên ai đó là Ethan,

00:00:45.280 --> 00:00:47.401
chúng ta không gọi vý von cậu ta là Nethan,

00:00:47.401 --> 00:00:50.578
hay gọi tên Maria yêu của chúng ta, là Nmaria.

00:00:50.578 --> 00:00:51.904
Trên thực tế, nếu ai đó làm vậy,

00:00:51.904 --> 00:00:54.275
việc làm trước nhất là sẽ trách mắng họ

00:00:54.275 --> 00:00:55.752
hoặc giấu họ đi

00:00:55.752 --> 00:00:57.773
cho đến khi những người khách rời đi.

00:00:57.773 --> 00:01:01.362
Tất cả những biệt danh này xuất xứ từ một lỗi sai,

00:01:01.362 --> 00:01:04.116
mặc dù đó là một việc hoàn toàn dễ hiểu.

00:01:04.116 --> 00:01:06.928
Thực tế, ngay cả từ biệt danh (nickname) cũng kỳ lạ.

00:01:06.928 --> 00:01:09.384
Nickname (biệt danh) liên quan đến nick (vết khắc) ở điểm nào?

00:01:09.384 --> 00:01:11.801
Có phải là cái tên có vết khắc (nick) trong đó?

00:01:11.801 --> 00:01:13.557
Chúng ta hãy cùng nhìn thẳng vào vấn đề, khả năng điều này đúng là rất thấp.

00:01:13.557 --> 00:01:16.279
Thực sự, trong Tiếng Anh cổ điển, có một từ là ekename

00:01:16.279 --> 00:01:19.163
và eke nghĩa là "cũng" hoặc là "khác"

00:01:19.163 --> 00:01:21.211
Bạn có thể thấy từ eke vẫn được sử dụng

00:01:21.211 --> 00:01:23.837
trong "Canterbury Tales" của Chaucer ở một câu thế này,

00:01:23.837 --> 00:01:26.749
"Whan Zephyrus eek with his sweete breeth"

00:01:26.749 --> 00:01:27.671
nghĩa là,

00:01:27.671 --> 00:01:30.169
"Khi Zephyr cùng với hơi thở ngọt ngào của mình"

00:01:30.169 --> 00:01:33.569
Ekename có nghĩa là "cũng tên là".

00:01:33.569 --> 00:01:37.112
Khi mọi người nói "an ekename"

00:01:37.112 --> 00:01:38.668
nó nghe giống như những gì họ đang nói,

00:01:38.668 --> 00:01:40.687
"a nekename"

00:01:40.687 --> 00:01:41.742
và sau đó một thời gian,

00:01:41.742 --> 00:01:43.618
mọi người đều nghe theo cách đó

00:01:43.618 --> 00:01:44.941
và họ bắt đầu nói,

00:01:44.941 --> 00:01:46.288
"Đây là nickname của tôi"

00:01:46.288 --> 00:01:49.744
thay vì là, "Đây là ekename của tôi."

00:01:49.744 --> 00:01:51.778
Bây giờ, từ này đã bị đặt nhầm chữ n vào trước

00:01:51.778 --> 00:01:53.183
và bắt đầu như một sai lầm,

00:01:53.183 --> 00:01:56.360
nhưng kể từ đó là nguồn gốc của từ này.

00:01:56.360 --> 00:01:57.987
Nó như thể là chúng ta có kẹo cao su

00:01:57.987 --> 00:01:59.542
dính vào đế giày

00:01:59.542 --> 00:02:00.738
và giẫm vào một cái lá,

00:02:00.738 --> 00:02:02.743
kéo theo chiếc lá đó theo 
phần đời còn lại của bạn,

00:02:02.743 --> 00:02:04.175
được chôn cất cùng với đôi giày đấy

00:02:04.175 --> 00:02:05.327
và lên thiên đường với nó

00:02:05.327 --> 00:02:08.631
để trọn đời gắn bó với chiếc 
lá lạc đường, rách nát này.

00:02:08.631 --> 00:02:12.060
Ekename đã gắn với chữ n và sẽ không bao giờ rời xa nó.

00:02:12.060 --> 00:02:13.769
Điều tương tự xảy ra với những từ khác.

00:02:13.769 --> 00:02:17.406
Những người nói Tiếng Anh cổ khắc những vết khắc (otches - từ cổ) trong gỗ.

00:02:17.406 --> 00:02:18.933
Nhưng sau nhiều thế kỷ sau khi họ được mọi người nhờ

00:02:18.933 --> 00:02:21.824
khắc một vết khắc (an otch - từ cổ) nhiều lần,

00:02:21.824 --> 00:02:25.615
nên thay vì an otch rất dễ dàng để nghĩ rằng bạn đang khắc a notch (vết khắc - tiếng Anh hiện đại)

00:02:25.615 --> 00:02:27.410
và sau đấy một thời gian ngắn một người đều dùng đến từ này.

00:02:27.410 --> 00:02:29.284
Ở một thế giới mà hầu hết không ai biết đọc,

00:02:29.284 --> 00:02:31.194
thật dễ cho những gì mọi người nghe thấy

00:02:31.194 --> 00:02:32.695
sau một thời gian trở thành

00:02:32.695 --> 00:02:34.827
những gì mà chúng sắp trở nên.

00:02:34.827 --> 00:02:37.368
Đây là lý do của những nickname (biệt danh) giống kiểu cái tên Ned.

00:02:37.368 --> 00:02:39.490
Tiếng Anh cổ giống tiếng Đức

00:02:39.490 --> 00:02:41.206
hơn giống tiếng Anh bây giờ,

00:02:41.206 --> 00:02:43.910
và giống trong tiếng Đức, my (của tôi) là mein,

00:02:43.910 --> 00:02:47.161
trong tiếng Anh cổ, my là meen.

00:02:47.161 --> 00:02:48.596
Bạn sẽ nói "meen book" (quyển sách của tôi)

00:02:48.596 --> 00:02:50.570
thực chất là "boke" (sách) trong tiếng anh cổ,

00:02:50.570 --> 00:02:52.100
hay "meen cat" (con mèo của tôi).

00:02:52.100 --> 00:02:53.591
Và như ngày nay,

00:02:53.591 --> 00:02:55.243
chúng ta thích gọi những đứa con của mình

00:02:55.243 --> 00:02:56.424
là Dahlia của tôi

00:02:56.424 --> 00:02:57.894
hay Laura của tôi,

00:02:57.894 --> 00:03:00.577
trong tiếng anh cổ, họ sẽ nói là"Meen Ed" (Ed của tôi).

00:03:00.577 --> 00:03:02.474
Tức là là "mein Ed" (Ed của tôi),

00:03:02.474 --> 00:03:04.339
"mein Ellie" (ellie của tôi).

00:03:04.339 --> 00:03:06.081
Các bạn đoán được ý tôi là gì rồi đấy.

00:03:06.081 --> 00:03:08.545
Thời gian trôi qua, "meen" biến đổi

00:03:08.545 --> 00:03:10.924
thành từ "my" chúng ta vẫn biết ngày nay.

00:03:10.924 --> 00:03:14.066
Điều đó có nghĩa là khi mọi người nói "Mein Ed"

00:03:14.066 --> 00:03:17.331
nó giống như chúng ta đang nói my Ned.

00:03:17.331 --> 00:03:19.194
Điều đó giống như bất cứ khi nào ai đó

00:03:19.194 --> 00:03:21.009
gọi Edward một cách trìu mến,

00:03:21.009 --> 00:03:23.778
họ gọi Ed là Ned.

00:03:23.778 --> 00:03:26.180
Đấy là sự khai sinh của một biệt danh!

00:03:26.180 --> 00:03:29.580
Hay một "ekename".

00:03:29.580 --> 00:03:31.236
Do đó, Ellen gọi là Nellie

00:03:31.236 --> 00:03:32.567
và Ann gọi là Nan,

00:03:32.567 --> 00:03:34.817
và cả trong những ngày xa xưa, Abigal gọi là Nabby.

00:03:34.817 --> 00:03:39.033
Biệt danh của Abigail, vợ của tống thống John Adam có tên là Nabby.

00:03:39.786 --> 00:03:41.585
Có rất nhiều từ như thế này.

00:03:41.585 --> 00:03:44.735
Những người nói tiếng Anh cổ mặc những chiếc áo giáp (napron),

00:03:44.735 --> 00:03:48.839
nhưng từ áo giáp lại nghe giống như tạp dề (an apron),

00:03:48.839 --> 00:03:50.758
và từ đó xuất hiện từ "apron" (tạp dề)

00:03:50.758 --> 00:03:53.333
và không ai ở Beowulf phát hiện ra điều đó.

00:03:53.333 --> 00:03:56.380
Cũng giống như từ trọng tài (umpire) bắt nguồn từ từ "numpires".

00:03:56.933 --> 00:03:58.939
Nếu như tất cả đều giống như cái gì đó cẩu thả

00:03:58.939 --> 00:04:00.930
mà những người hiện đại như 
chúng ta sẽ không bao giờ làm,

00:04:00.930 --> 00:04:02.817
thì các bạn hãy nghĩ về những điều mà bạn hay thường nghe thấy

00:04:02.817 --> 00:04:04.197
và có thể sẽ nói ,

00:04:04.197 --> 00:04:06.184
"A whole nother"

00:04:06.184 --> 00:04:07.737
"Nother" là gì?

00:04:07.737 --> 00:04:10.317
Tất nhiên chúng ta có từ "another" (một thứ khác)

00:04:10.317 --> 00:04:13.604
nhưng từ "another" là sự kết hợp của "an" và "other"

00:04:13.604 --> 00:04:14.612
tuy nhiên thật ra đó chỉ là điều mà chúng ta nghĩ.

00:04:14.612 --> 00:04:17.445
Chúng ta cho từ "whole" vào giữa hai từ kia (an và nother)

00:04:17.445 --> 00:04:19.397
chúng ta không nói "a whole other"

00:04:19.397 --> 00:04:22.311
chúng ta cắt chữ n của "an"

00:04:22.311 --> 00:04:23.455
và gắn vào "other"

00:04:23.455 --> 00:04:26.403
và tạo nên một từ mới là "nother".

00:04:26.403 --> 00:04:28.444
Trong một thời gian dài, không ai viết lại

00:04:28.444 --> 00:04:29.746
những điều này

00:04:29.746 --> 00:04:31.374
hay cho chúng vào từ điển,

00:04:31.374 --> 00:04:32.708
nhưng chỉ vì việc viết

00:04:32.708 --> 00:04:35.749
bây giờ được hệ thống hoá hơn 1000 năm về trước.

00:04:35.749 --> 00:04:37.346
Vì thế, khi chúng ta thấy một từ lạ,

00:04:37.346 --> 00:04:38.861
nhớ rằng nó có thể có

00:04:38.861 --> 00:04:41.263
một mặt hoàn toàn khác (a whole nother) của câu chuyện.