0:00:00.000,0:00:02.000
Mijn eerste suggestie is dat we allemaal

0:00:02.000,0:00:05.000
veel van muziek houden. Het betekent veel voor ons.

0:00:05.000,0:00:11.000
Maar muziek is nog krachtiger als je ze niet alleen beluistert, maar ook zelf maakt.

0:00:11.000,0:00:14.000
Dat is mijn eerste idee. We kennen allemaal het Mozart-effect --

0:00:14.000,0:00:17.000
een idee die de jongste 5 à 10 jaar opgeld maakt --

0:00:17.000,0:00:21.000
dat als je gewoon naar muziek luistert, of als je muziek speelt voor je baby in de baarmoeder,

0:00:21.000,0:00:25.000
je IQ met 10, 20, 30 punten stijgt.

0:00:25.000,0:00:28.000
Fantastisch idee, maar het werkt helemaal niet.

0:00:28.000,0:00:31.000
Het volstaat niet om naar muziek te luisteren, je moet ze maken.

0:00:31.000,0:00:35.000
Ik voeg eraan toe dat het niet gewoon maken is.

0:00:35.000,0:00:37.000
Iedereen, elk van ons, iedereen op de wereld

0:00:37.000,0:00:41.000
heeft het in zich om op een heel dynamische manier muziek te creëren en erin te delen.

0:00:41.000,0:00:43.000
Dat is één van de hoofdonderdelen van mijn werk.

0:00:43.000,0:00:45.000
In het MIT Media Lab zijn we nu al een tijdje bezig

0:00:45.000,0:00:47.000
in een domein dat actieve muziek heet.

0:00:47.000,0:00:49.000
Wat zijn de manieren die we kunnen bedenken

0:00:49.000,0:00:52.000
om iedereen bij een muzikale ervaring te betrekken,

0:00:52.000,0:00:55.000
en ze niet alleen laten luisteren, maar muziek laten maken?

0:00:55.000,0:00:58.000
We begonnen met instrumenten te maken voor een aantal topvertolkers --

0:00:58.000,0:01:01.000
die noemen we "hyperinstrumenten" -- voor Yo-Yo Ma, Peter Gabriel, Prince,

0:01:01.000,0:01:05.000
orkesten, rockgroepen, instrumenten met allerlei sensoren

0:01:05.000,0:01:08.000
in het instrument ingebouwd, zodat het instrument weet hoe het wordt bespeeld.

0:01:08.000,0:01:11.000
Door enkel de interpretatie en het gevoel aan te passen,

0:01:11.000,0:01:14.000
kan ik van mijn cello een stem maken, of een heel orkest,

0:01:14.000,0:01:17.000
of iets dat niemand ooit gehoord heeft.

0:01:17.000,0:01:19.000
Toen we die begonnen te maken, dacht ik: waarom kunnen we geen

0:01:19.000,0:01:21.000
heerlijke instrumenten als deze maken voor iedereen,

0:01:21.000,0:01:25.000
voor mensen die geen geweldige Yo-Yo Ma's of Princen zijn?

0:01:25.000,0:01:27.000
Dus maakten we een hele reeks instrumenten.

0:01:27.000,0:01:30.000
Eén van de grootste verzamelingen heet de Breinopera.

0:01:30.000,0:01:32.000
Het is een compleet orkest van ongeveer 100 instrumenten,

0:01:32.000,0:01:35.000
allemaal ontworpen om te worden bespeeld op basis van natuurlijk talent.

0:01:35.000,0:01:38.000
Dus kan je een videospel spelen, door een stuk muziek rijden,

0:01:38.000,0:01:41.000
lichaamsbewegingen gebruiken om grote geluidsmassa's aan te sturen,

0:01:41.000,0:01:46.000
een speciale oppervlakte gebruiken om melodieën te maken, je stem gebruiken om een aura te produceren.

0:01:46.000,0:01:48.000
Als we de Breinopera uitvoeren, nodigen we het publiek uit

0:01:48.000,0:01:51.000
om deze instrumenten te proberen en samen met ons

0:01:51.000,0:01:52.000
elke uitvoering van de Breinopera vorm te geven.

0:01:52.000,0:01:55.000
We zijn er lang mee op tournee geweest. Het staat nu permanent in Wenen,

0:01:55.000,0:01:57.000
waar we er een museum rond gebouwd hebben.

0:01:57.000,0:02:00.000
Dat leidde tot iets dat je wellicht kent.

0:02:00.000,0:02:01.000
Guitar Hero was een product van ons laboratorium.

0:02:01.000,0:02:04.000
Mijn twee tienerdochters en de meeste studenten van MIT Media Lab

0:02:04.000,0:02:07.000
zijn het bewijs dat mensen, als je de juiste interface maakt,

0:02:07.000,0:02:11.000
echt in een stuk muziek willen opgaan,

0:02:11.000,0:02:14.000
en het altijd opnieuw willen spelen.

0:02:14.000,0:02:17.000
Het model werkt dus, maar het is maar de top van de ijsberg.

0:02:17.000,0:02:20.000
Mijn tweede idee is dat het niet volstaat

0:02:20.000,0:02:23.000
om muziek te willen maken in iets als Guitar Hero.

0:02:23.000,0:02:26.000
Muziek is echt leuk, maar het maakt je ook tot een ander mens.

0:02:26.000,0:02:27.000
Het is heel erg belangrijk.

0:02:27.000,0:02:30.000
Meer dan wat ook kan muziek je leven veranderen.

0:02:30.000,0:02:32.000
Het kan je manier van communiceren met anderen veranderen.

0:02:32.000,0:02:35.000
Het kan je lichaam veranderen, en je geest. We proberen dus

0:02:35.000,0:02:39.000
een volgende stap te zetten, voortbouwend op iets als Guitar Hero.

0:02:39.000,0:02:42.000
We zijn erg begaan met onderwijs. We hebben een langetermijnproject,

0:02:42.000,0:02:46.000
Toy Symphony, waarin we allerlei instrumenten maken die verslavend zijn,

0:02:46.000,0:02:50.000
voor kleine kinderen, zodat de kinderen dol worden op muziek maken,

0:02:50.000,0:02:53.000
er hun tijd aan willen besteden en gaan vragen hoe het werkt,

0:02:53.000,0:02:56.000
hoe je er nog meer maakt, hoe je ze schept. We maken allerlei knijpinstrumenten,

0:02:56.000,0:03:00.000
zoals deze Music Shapers, die de elektriciteit in je vingers meten,

0:03:00.000,0:03:03.000
Beat Bugs die je ritmes laten kloppen -- ze vangen je ritme op,

0:03:03.000,0:03:05.000
en jij stuurt het, als een hete aardappel, naar je vrienden door,

0:03:05.000,0:03:08.000
die je moeten imiteren of moeten reageren op wat je doet --

0:03:08.000,0:03:12.000
en een softwarepakket genaamd Hyperscore, waarmee iedereen lijnen en kleuren

0:03:12.000,0:03:16.000
kan gebruiken om gesofisticeerde muziek te maken. Extreem gebruiksvriendelijk, en eens je het gebruikt,

0:03:16.000,0:03:20.000
kan je erg ver mee gaan -- muziek in elke stijl. Met een druk op de knop

0:03:20.000,0:03:26.000
wordt het bladmuziek zodat muzikanten je stukken live kunnen spelen.

0:03:26.000,0:03:29.000
We hebben goede, echt krachtige resultaten gehad met kinderen

0:03:29.000,0:03:32.000
over de hele wereld. Mensen van alle leeftijden gebruiken nu Hyperscore.

0:03:32.000,0:03:36.000
We kregen dus steeds meer belangstelling in het gebruik van deze creatieve activiteiten

0:03:36.000,0:03:38.000
in een veel bredere context, voor allerlei soorten mensen

0:03:38.000,0:03:41.000
die meestal niet de kans krijgen om muziek te maken.

0:03:41.000,0:03:42.000
Eén van de groeidomeinen waarin we vandaag werken

0:03:42.000,0:03:45.000
in het Media Lab is muziek, geest en gezondheid.

0:03:45.000,0:03:48.000
Waarschijnlijk hebben jullie het geweldige nieuwe boek van Oliver Sacks gezien,

0:03:48.000,0:03:52.000
"Musicofilia". Het is te koop in de boekhandel. Het is een fantastisch boek.

0:03:52.000,0:03:54.000
Als je het niet kent, het is de moeite waard. Hij is zelf pianist

0:03:54.000,0:03:58.000
en hij schrijft in detail over zijn carrière, waarin hij de ongelooflijk krachtige effecten observeerde

0:03:58.000,0:04:03.000
die muziek heeft op het leven van mensen in ongewone omstandigheden.

0:04:03.000,0:04:06.000
We weten bijvoorbeeld dat muziek bijna steeds het laatste is

0:04:06.000,0:04:10.000
waarop mensen met vergevorderde Alzheimer nog steeds reageren.

0:04:10.000,0:04:12.000
Velen van jullie hebben dit misschien gemerkt bij hun geliefden:

0:04:12.000,0:04:14.000
er zijn mensen die hun gezicht niet herkennen in de spiegel

0:04:14.000,0:04:17.000
en niemand van hun familie herkennen, maar je vindt wel nog steeds een stuk muziek

0:04:17.000,0:04:21.000
dat die persoon uit zijn stoel doet opspringen en doet zingen.

0:04:21.000,0:04:23.000
Daarmee kan je delen van de herinneringen en de persoonlijkheid van mensen terugbrengen.

0:04:23.000,0:04:27.000
Muziek is de beste manier om het spraakvermogen te herstellen van mensen die het door een beroerte zijn kwijtgeraakt,

0:04:27.000,0:04:29.000
of het motorisch vermogen van Parkinsonpatiënten.

0:04:29.000,0:04:33.000
Het is erg krachtig voor depressie, schizofrenie, heel erg veel dingen.

0:04:33.000,0:04:35.000
Wij werken er dus aan om die onderliggende principes te begrijpen,

0:04:35.000,0:04:39.000
en dan activiteiten op te bouwen waardoor muziek de gezondheid van de mensen echt verbetert.

0:04:39.000,0:04:42.000
We doen dit op vele manieren. We werken met vele verschillende ziekenhuizen.

0:04:42.000,0:04:45.000
Eén ervan ligt naast Boston, het Tewksbury Hospital.

0:04:45.000,0:04:47.000
Het is een rusthuis van de overheid waar we jaren geleden

0:04:47.000,0:04:51.000
begonnen te werken met Hyperscore, voor fysiek en mentaal beperkte patiënten.

0:04:51.000,0:04:55.000
Dit is een centraal onderdeel geworden van de behandeling in het Tewksbury Hospital.

0:04:55.000,0:04:59.000
Iedereen roept daar om te kunnen werken met muzikale activiteiten.

0:04:59.000,0:05:03.000
Het lijkt de activiteit met de meeste impact op de snelheid van de behandeling.

0:05:03.000,0:05:07.000
Ze brengt ook het hele ziekenhuis samen, als een soort muzikale gemeenschap.

0:05:07.000,0:05:11.000
Ik wilde jullie een klein filmpje tonen van dit werk vooraleer ik verder ga.

0:05:52.000,0:05:54.000
Video: Ze manipuleren elkaars ritmes.

0:05:54.000,0:05:58.000
Het is een echte ervaring: je leert niet alleen spelen en naar ritmes luisteren,

0:05:58.000,0:06:03.000
maar je traint ook je muzikale geheugen en je speelt muziek in groep.

0:06:03.000,0:06:07.000
Je manipuleert muziek om ze zelf vorm te geven, te veranderen,

0:06:07.000,0:06:09.000
ermee te experimenteren, je eigen muziek te maken.

0:06:09.000,0:06:13.000
Met Hyperscore kan je snel van nul beginnen.

0:06:20.000,0:06:22.000
Iedereen kan muziek ervaren op een heel diep niveau,

0:06:22.000,0:06:24.000
we moeten gewoon verschillende hulpmiddelen maken.

0:06:41.000,0:06:47.000
Het derde idee dat ik met jullie wil delen, is dat muziek, paradoxaal genoeg,

0:06:47.000,0:06:50.000
nog meer dan woorden, één van de beste manieren is die we hebben

0:06:50.000,0:06:54.000
om te tonen wie we echt zijn. Ik hou ervan om voor publiek te spreken,

0:06:54.000,0:06:56.000
hoewel ik vreemd genoeg nerveuzer ben bij het spreken dan bij het musiceren.

0:06:56.000,0:06:59.000
Als ik hier cello zou spelen, of synthesizer, of mijn muziek met jullie zou delen,

0:06:59.000,0:07:04.000
dan zou ik dingen over mezelf kunnen tonen die ik niet in woorden kan vertellen,

0:07:04.000,0:07:07.000
persoonlijker dingen, misschien diepere dingen.

0:07:07.000,0:07:10.000
Ik denk dat dat voor velen van ons geldt. Ik geef jullie graag twee voorbeelden

0:07:10.000,0:07:13.000
van hoe muziek een van de krachtigste interfaces is die we hebben

0:07:13.000,0:07:15.000
tussen onszelf en de buitenwereld.

0:07:15.000,0:07:19.000
Het eerste is een echt maf project dat we aan het opzetten zijn.

0:07:19.000,0:07:21.000
Het heet Dood en de Machten. Het is een grote opera,

0:07:21.000,0:07:25.000
een van de grotere operaprojecten die vandaag op de wereld plaatshebben.

0:07:25.000,0:07:30.000
Het gaat over een man, rijk, succesvol, machtig, die het eeuwige leven wil.

0:07:30.000,0:07:32.000
Hij ontdekt hoe hij zichzelf in zijn omgeving kan downloaden,

0:07:32.000,0:07:35.000
in een reeks boeken.

0:07:35.000,0:07:38.000
Deze kerel wil eeuwig leven. Hij downloadt zichzelf in zijn omgeving.

0:07:38.000,0:07:42.000
De vertolker van de hoofdrol verdwijnt bij het begin van de opera

0:07:42.000,0:07:46.000
en het hele podium wordt het hoofdpersonage. Het wordt zijn nalatenschap.

0:07:46.000,0:07:49.000
De opera gaat over wat we kunnen delen, wat we kunnen doorgeven aan anderen,

0:07:49.000,0:07:51.000
aan de mensen van wie we houden, en wat we niet kunnen doorgeven.

0:07:51.000,0:07:55.000
Elk voorwerp in de opera komt tot leven en is een gigantisch muziekinstrument,

0:07:55.000,0:07:58.000
zoals deze kandelaar. Die neemt het hele podium in. Het lijkt op een kandelaar,

0:07:58.000,0:08:00.000
maar eigenlijk is het een muziekrobot.

0:08:00.000,0:08:04.000
Zoals je in dit prototype ziet: reusachtige pianosnaren,

0:08:04.000,0:08:07.000
elke snaar bestuurd met een klein robot-element --

0:08:07.000,0:08:12.000
ofwel kleine bogen die over de snaren strijken, propellers die op de snaren tokkelen,

0:08:12.000,0:08:17.000
akoestische signalen die de snaren doen trillen. We hebben ook een leger van robots op het podium.

0:08:17.000,0:08:21.000
Deze robotten zijn een soort tussenpersonen tussen de hoofdpersoon, Simon Powers,

0:08:21.000,0:08:25.000
en zijn familie. Ze zijn met een hele reeks, als een soort Grieks koor.

0:08:25.000,0:08:30.000
Ze observeren de actie. We hebben vierkante robots ontworpen die we aan het testen zijn

0:08:30.000,0:08:33.000
op MIT. Deze OperaBots volgen mijn muziek.

0:08:33.000,0:08:36.000
Ze volgen de personages. We hopen dat ze slim genoeg zijn

0:08:36.000,0:08:39.000
om niet tegen elkaar te botsen. Ze gaan zelfstandig op stap.

0:08:39.000,0:08:45.000
En als je met je vingers knipt, kunnen ze ook precies op de lijn gaan staan die jij wil.

0:08:45.000,0:08:47.000
Hoewel het kubussen zijn, hebben ze veel persoonlijkheid.

0:08:54.000,0:08:58.000
Het grootste decorstuk in de opera heet "Het Systeem". Het is een reeks boeken.

0:08:58.000,0:09:02.000
Elk boek is een robot. Ze bewegen allemaal, ze maken geluid,

0:09:02.000,0:09:06.000
en als je ze verzamelt, vormen ze zich om tot muren

0:09:06.000,0:09:11.000
die de gebaren en persoonlijkheid van Simon Powers hebben. Hij is verdwenen,

0:09:11.000,0:09:14.000
maar de hele fysieke omgeving wordt zijn personage.

0:09:14.000,0:09:17.000
Hij heeft ervoor gekozen zich zo voor te stellen.

0:09:17.000,0:09:24.000
De boeken zijn ook volgestouwd me LEDs op hun ruggen. Het is dus één scherm.

0:09:24.000,0:09:28.000
Dit is de grote bariton James Maddalena, bij zijn entree in het systeem.

0:09:28.000,0:09:29.000
Dit is een voorsmaakje.

0:09:53.000,0:09:58.000
De première hiervan is in Monaco, in september 2009. Als je daar niet bij kunt zijn,

0:09:58.000,0:10:01.000
dan is hier nog een idee met dit project. Deze kerel bouwt zijn nalatenschap op

0:10:01.000,0:10:05.000
in deze zeer ongebruikelijke vorm, met muziek en met de omgeving.

0:10:05.000,0:10:09.000
We publiceren dit ook online en op openbare plekken,

0:10:09.000,0:10:13.000
als een manier waarop elk van ons muziek en beelden over zijn leven kan gebruiken

0:10:13.000,0:10:16.000
om zijn eigen nalatenschap of een nalatenschap van een geliefde te creëren.

0:10:16.000,0:10:19.000
Eerder dan een Grote Opera zal deze opera een

0:10:19.000,0:10:21.000
persoonlijke opera worden.

0:10:21.000,0:10:23.000
Als je een persoonlijke opera maakt, dan ook een persoonlijk instrument?

0:10:23.000,0:10:26.000
Al wat ik je tot hiertoe heb getoond -- de hypercello voor Yo-Yo Ma,

0:10:26.000,0:10:31.000
of de knijpinstrumenten voor een kind -- de instrumenten bleven gelijk en hadden waarde

0:10:31.000,0:10:34.000
voor een bepaald soort persoon, of een virtuoos, of een kind.

0:10:34.000,0:10:37.000
Wat als ik een instrument kon maken dat ik kon aanpassen

0:10:37.000,0:10:41.000
aan de manier waarop ik mezelf gedraag, hoe mijn handen werken,

0:10:41.000,0:10:44.000
wat ik technisch heel vlot doe, of misschien net niet?

0:10:44.000,0:10:49.000
Volgens mij is dat de toekomst van de interface, van de muziek, van instrumenten.

0:10:49.000,0:10:52.000
Ik zou graag twee erg bijzondere mensen op het podium roepen,

0:10:52.000,0:10:58.000
zodat ik jullie een voorbeeld kan even van hoe persoonlijke instrumenten er zouden kunnen uitzien.

0:10:58.000,0:11:03.000
Graag applaus voor Adam Boulanger, doctoraatsstudent aan

0:11:03.000,0:11:10.000
het MIT Media Lab, en Dan Ellsey.

0:11:10.000,0:11:17.000
Dankzij TED en Bombardier Flexjet is Dan hier vandaag bij ons,

0:11:17.000,0:11:21.000
helemaal uit het verre Tewksbury. Hij verblijft in het Tewksbury Hospital.

0:11:21.000,0:11:25.000
Dit is verreweg het verste dat hij vanuit Tewksbury Hospital vandaan geweest is, dat zeg ik je.

0:11:25.000,0:11:30.000
Hij wil jullie graag ontmoeten en jullie zijn eigen muziek tonen.

0:11:30.000,0:11:34.000
Om te beginnen, Dan, wil je iedereen begroeten en zeggen wie je bent?

0:11:39.000,0:11:47.000
Dan Ellsey: Hallo. Mijn naam is Dan Ellsey. Ik ben 34 jaar oud en ik heb een hersenverlamming.

0:11:47.000,0:11:53.000
Ik heb altijd van muziek gehouden en vind het erg spannend dat ik mijn eigen muziek

0:11:53.000,0:11:55.000
kan dirigeren met deze nieuwe software.

0:11:57.000,0:12:08.000
Tod Machover: En wij vinden het heel spannend dat je hier bent, echt, Dan. (Applaus)

0:12:08.000,0:12:11.000
We ontmoetten Dan ongeveer 3 à 3,5 jaar geleden,

0:12:11.000,0:12:16.000
toen we op Tewksbury begonnen te werken. Iedereen die we daar ontmoetten was geweldig,

0:12:16.000,0:12:21.000
en maakte geweldige muziek. Dan had nooit eerder muziek gemaakt, en het bleek

0:12:21.000,0:12:28.000
dat hij er een kei in was. Hij is een geboren componist.

0:12:28.000,0:12:31.000
Hij is ook erg verlegen.

0:12:31.000,0:12:35.000
Het bleek dus dat hij een geweldige componist is. De jongste jaren heeft hij

0:12:35.000,0:12:38.000
constant met ons samengewerkt. Hij heeft vele, vele stukken gemaakt.

0:12:38.000,0:12:41.000
Hij maakt zijn eigen cd's. Hij is eigenlijk een beroemdheid in de streek van Boston,

0:12:41.000,0:12:45.000
is mentor van mensen in het ziekenhuis en van kinderen uit de buurt bij het maken van hun eigen muziek.

0:12:45.000,0:12:50.000
Ik laat Adam aan het woord. Adam is doctoraatsstudent aan het MIT, een expert in muziek,

0:12:50.000,0:12:55.000
technologie en geneeskunde. Adam en Dan zijn nauw gaan samenwerken.

0:12:55.000,0:12:59.000
Adam heeft de jongste tijd gewerkt rond de manier waarop Dan

0:12:59.000,0:13:02.000
het gemakkelijkst zijn eigen stukken kan maken,

0:13:02.000,0:13:05.000
en daarnaast ook hoe hij zijn stuk kan uitvoeren met een persoonlijk instrument.

0:13:05.000,0:13:07.000
Wil je wat vertellen over hoe jullie samenwerken?

0:13:07.000,0:13:10.000
Adam Boulanger: Ja. Tod en ik hadden een discussie

0:13:10.000,0:13:14.000
over het werk in Tewksbury. Die draaide om het feit dat Dan een expressieve,

0:13:14.000,0:13:19.000
intelligente en creatieve persoonlijkheid is. Dat zie je aan zijn gezicht,

0:13:19.000,0:13:22.000
zijn ademhaling, zijn ogen. Hoe komt het dat hij geen van zijn

0:13:22.000,0:13:26.000
muziekstukken kan uitvoeren? Dat is onze verantwoordelijkheid, en het klopt niet.

0:13:26.000,0:13:29.000
Dus begonnen we met het ontwerp van een technologie waardoor hij genuanceerd,

0:13:29.000,0:13:34.000
precies, gecontroleerd en niet gehinderd door zijn fysieke handicap

0:13:34.000,0:13:37.000
in staat is om zijn muziekstuk uit te voeren.

0:13:37.000,0:13:39.000
Wat het proces en de technologie betreft:

0:13:39.000,0:13:42.000
eerst hadden we een oplossing nodig voor het ingenieursvraagstuk.

0:13:42.000,0:13:45.000
We hebben een FireWire-camera die naar een infrarood-aanwijzer kijkt.

0:13:45.000,0:13:49.000
We gebruikten het soort gebarenmetafoor dat hij al gewend is te gebruiken

0:13:49.000,0:13:53.000
met zijn spraakcontrole.

0:13:53.000,0:13:56.000
Dat was eigenlijk het minst interessante deel van het werk,

0:13:56.000,0:13:59.000
het ontwerpen. We hadden input nodig, continue opvolging.

0:13:59.000,0:14:02.000
In de software bekeken we de soorten vormen die hij maakt.

0:14:02.000,0:14:06.000
Maar het echt interessante deel van het werk, na het ingenieursgedeelte,

0:14:06.000,0:14:09.000
was toen we over Dan's schouder code schreven in het ziekenhuis,

0:14:09.000,0:14:12.000
om uitgebreid te achterhalen hoe Dan beweegt.

0:14:12.000,0:14:14.000
Wat is zinvol voor hem, als expressieve beweging?

0:14:14.000,0:14:17.000
Wat is zijn metafoor voor uitvoering?

0:14:17.000,0:14:19.000
Wat voor dingen vindt hij belangrijk om

0:14:19.000,0:14:21.000
te controleren en over te brengen in een muziekstuk?

0:14:21.000,0:14:25.000
Het afstellen van de parameters en van de technologie,

0:14:25.000,0:14:28.000
dat werd allemaal aangepast om precies bij Dan te passen.

0:14:28.000,0:14:34.000
Weet je, dit is een verandering van perspectief. Niet dat onze technologie --

0:14:34.000,0:14:38.000
die geeft ons wel toegang en laat ons creatief werk produceren.

0:14:38.000,0:14:41.000
Maar wat met de expressie? Wat met het moment waarop een kunstenaar

0:14:41.000,0:14:45.000
het stuk aflevert? Laat onze technologie ons toe om onszelf uit te drukken?

0:14:45.000,0:14:49.000
Geeft ze ons daar de structuur voor? Dat is een persoonlijke relatie

0:14:49.000,0:14:53.000
met expressie die ontbreekt in technologische kringen.

0:14:53.000,0:14:56.000
Met dan hadden we nood aan een nieuw designproces, een nieuw engineering-proces,

0:14:56.000,0:15:01.000
om zijn beweging te ontdekken en zijn pad naar expressie die hem toelaat om iets uit te voeren.

0:15:01.000,0:15:03.000
Dat zullen we vandaag doen.

0:15:03.000,0:15:05.000
TM: Daar gaan we. Dan, wil je iedereen vertellen

0:15:05.000,0:15:07.000
wat je nu gaat spelen?

0:15:13.000,0:15:15.000
DE: Dit is "Mijn arendslied".

0:15:17.000,0:15:20.000
TM: Dan gaat zijn stuk spelen, dat "Mijn arendslied" heet.

0:15:20.000,0:15:22.000
Dit is de partituur van het stuk van Dan,

0:15:22.000,0:15:25.000
helemaal gecomponeerd door Dan, in Hyperscore.

0:15:25.000,0:15:30.000
Hij kan zijn infraroodtracker gebruiken om rechtstreeks naar Hyperscore te gaan.

0:15:30.000,0:15:33.000
Hij is er ook zeer snel in, sneller dan ik, eigenlijk.

0:15:33.000,0:15:35.000
(Gelach)

0:15:37.000,0:15:39.000
TM: Hij is ook erg bescheiden.

0:15:40.000,0:15:46.000
Hij kan dus naar Hyperscore gaan. Je begint met het maken van melodieën en ritmes.

0:15:46.000,0:15:48.000
Hij kan ze plaatsen exact waar hij ze wil hebben.

0:15:48.000,0:15:51.000
Ze krijgen allemaal een kleur, gaat terug naar het compositiescherm,

0:15:51.000,0:15:56.000
trekt de lijnen, plaatst alles waar hij wil. Als je de Hyperscore bekijkt,

0:15:56.000,0:15:59.000
zie je het ook: je ziet waar de onderverdelingen zijn,

0:15:59.000,0:16:04.000
iets kan even duren, veranderen, helemaal uit de bol gaan en dan

0:16:04.000,0:16:07.000
afsluiten met een grote knal op het einde.

0:16:07.000,0:16:10.000
Zo heeft hij zijn stuk gemaakt. Zoals Adam zei,

0:16:10.000,0:16:17.000
visten we toen uit wat de beste manier was voor hem om zijn stuk te vertolken.

0:16:17.000,0:16:20.000
Het wordt bekeken door zijn camera, we analyseren zijn bewegingen,

0:16:20.000,0:16:24.000
en laten Dan alle verschillende aspecten van zijn muziek uitdrukken, zoals hij het wil.

0:16:24.000,0:16:27.000
Je hebt ook een visueel beeld op het scherm.

0:16:27.000,0:16:33.000
We vroegen één van onze studenten te bekijken wat de camera meet.

0:16:33.000,0:16:36.000
Maar in plaats van dat erg letterlijk te doen en exact te tonen

0:16:36.000,0:16:41.000
wat de camera volgt, maakten we er een grafiek van die je

0:16:41.000,0:16:45.000
de basisbeweging toont, en de manier waarop ze wordt geanalyseerd.

0:16:45.000,0:16:49.000
Ik denk dat dit een ruw idee geeft van hoe we beweging halen uit

0:16:49.000,0:16:53.000
wat Dan doet. Het toont je ook, als je naar die beweging kijkt,

0:16:53.000,0:17:00.000
dat Dan muziek maakt met heel doelgerichte bewegingen, heel precies,

0:17:00.000,0:17:03.000
heel gedisciplineerd en ook heel mooi.

0:17:03.000,0:17:08.000
Bij het beluisteren van zijn stuk is, zoals gezegd, het belangrijkste

0:17:08.000,0:17:11.000
dat de muziek fantastisch is, en dat ze je zal tonen wie Dan is.

0:17:11.000,0:17:13.000
Zijn we er klaar voor, Adam?

0:17:13.000,0:17:15.000
AB: Ja.

0:17:15.000,0:17:19.000
TM: Dan zal nu zijn stuk "Mijn arendslied" voor jullie spelen.

0:19:43.000,0:20:07.000
(Applaus)

0:20:07.000,0:20:09.000
TM: Bravo.

0:20:09.000,0:20:18.000
(Applaus)