1
00:00:00,921 --> 00:00:05,151
Da li ste ikada primetili
da u razgovoru pominjete neku studiju

2
00:00:05,175 --> 00:00:08,547
koju zapravo niste pročitali?

3
00:00:08,571 --> 00:00:10,609
(Smeh)

4
00:00:10,633 --> 00:00:12,880
Sedela sam uz kafu
sa prijateljicom pre neki dan

5
00:00:12,880 --> 00:00:15,985
i rekla sam: „Znaš,
čitala sam novu studiju

6
00:00:16,009 --> 00:00:19,178
koja kaže da kafa smanjuje rizik
od depresije kod žena.“

7
00:00:20,175 --> 00:00:25,455
Ali, u stvari sam pročitala tvit.

8
00:00:25,476 --> 00:00:27,104
(Smeh)

9
00:00:27,128 --> 00:00:28,307
Koji je rekao -

10
00:00:28,331 --> 00:00:29,498
(Smeh)

11
00:00:29,522 --> 00:00:33,678
„Nova studija kaže da ispijanje kafe može
umanjiti rizik od depresije kod žena.“

12
00:00:33,702 --> 00:00:35,188
(Smeh)

13
00:00:35,212 --> 00:00:39,672
A taj tvit je imao link
za blog Njujork Tajmsa,

14
00:00:39,696 --> 00:00:42,403
gde je gostujući bloger
preveo nalaze studije

15
00:00:42,427 --> 00:00:44,609
iz članka na sajtu „Nauka uživo“,

16
00:00:44,633 --> 00:00:46,569
a koji je izvukao prvobitne informacije

17
00:00:46,593 --> 00:00:50,037
sa sajta Harvardske škole
za javno zdravlje,

18
00:00:50,061 --> 00:00:53,355
koji je citirao pravi apstrakt studije,

19
00:00:53,379 --> 00:00:57,764
koji je sažeo stvarnu studiju
objavljenu u akademskom časopisu.

20
00:00:57,788 --> 00:00:59,553
(Smeh)

21
00:00:59,577 --> 00:01:02,172
To je kao teorija
o šest stepeni razdvajanja,

22
00:01:02,196 --> 00:01:03,506
ali sa istraživanjima.

23
00:01:03,530 --> 00:01:04,679
(Smeh)

24
00:01:04,703 --> 00:01:08,006
Tako, kada sam rekla
da sam pročitala studiju,

25
00:01:08,030 --> 00:01:14,198
zapravo sam pročitala 59 znakova
koji su saželi 10 godina istraživanja.

26
00:01:14,222 --> 00:01:16,155
(Smeh)

27
00:01:16,179 --> 00:01:18,942
Tako da, kada sam rekla
da sam pročitala studiju,

28
00:01:18,966 --> 00:01:22,054
čitala sam delove studije

29
00:01:22,078 --> 00:01:24,799
koje je sastavilo četiri pisca

30
00:01:24,823 --> 00:01:26,720
koji nisu autori,

31
00:01:26,744 --> 00:01:28,247
pre nego što je došla do mene.

32
00:01:28,823 --> 00:01:30,387
To ne deluje ispravno.

33
00:01:30,886 --> 00:01:34,045
Međutim, pristupiti
originalnom istraživanju je teško,

34
00:01:34,069 --> 00:01:37,965
jer akademici ne učestvuju redovno
u popularnim medijima.

35
00:01:38,982 --> 00:01:40,728
Možda se pitate

36
00:01:40,752 --> 00:01:43,561
zašto se akademici ne angažuju
u popularnim medijima.

37
00:01:43,585 --> 00:01:46,553
Čini se da bi bili
opravdaniji izvor informacija

38
00:01:46,577 --> 00:01:47,910
od medijskih stručnjaka.

39
00:01:48,760 --> 00:01:49,910
Zar ne?

40
00:01:49,934 --> 00:01:51,085
(Smeh)

41
00:01:51,109 --> 00:01:54,680
U zemlji sa preko
4 100 fakulteta i univerziteta,

42
00:01:54,704 --> 00:01:56,716
čini se da bi to trebalo da bude normalno.

43
00:01:57,513 --> 00:01:58,663
Ali nije.

44
00:01:59,087 --> 00:02:00,934
Pa, kako smo ovde dospeli?

45
00:02:02,505 --> 00:02:05,903
Da biste razumeli zašto se naučnici
ne uključuju u popularne medije,

46
00:02:05,927 --> 00:02:08,720
najpre morate razumeti
kako univerziteti funkcionišu.

47
00:02:09,497 --> 00:02:10,808
Poslednjih šest godina

48
00:02:10,808 --> 00:02:13,528
predavala sam na sedam
različitih fakulteta i univerziteta

49
00:02:13,528 --> 00:02:14,783
u četiri različite države.

50
00:02:15,303 --> 00:02:17,355
Dođem kao neki asistent stručnjak.

51
00:02:17,379 --> 00:02:18,417
(Smeh)

52
00:02:18,441 --> 00:02:21,028
Istovremeno radim na sticanju
doktorskog zvanja.

53
00:02:21,458 --> 00:02:23,807
U sve te četiri različite institucije,

54
00:02:23,831 --> 00:02:26,566
proces istraživanja
i objavljivanja funkcioniše isto.

55
00:02:27,232 --> 00:02:30,533
Najpre naučnici izrade istraživanje
u okviru svoje oblasti rada.

56
00:02:30,557 --> 00:02:34,708
Da bi finansirali svoje istraživanje,
konkurišu za javna i privatna sredstva

57
00:02:34,732 --> 00:02:36,480
i, nakon što se istraživanje završi,

58
00:02:36,480 --> 00:02:38,569
napišu rad o svojim nalazima.

59
00:02:38,879 --> 00:02:41,855
Zatim pošalju taj rad
odgovarajućim akademskim časopisima.

60
00:02:42,807 --> 00:02:45,180
Onda on prolazi kroz proces
zvani pregled kolega,

61
00:02:45,204 --> 00:02:47,204
što u suštini znači da ga drugi stručnjaci

62
00:02:47,228 --> 00:02:49,554
proveravaju u pogledu tačnosti
i verodostojnosti.

63
00:02:50,553 --> 00:02:52,886
A potom, kada bude objavljen,

64
00:02:52,910 --> 00:02:56,006
profitne kompanije opet vraćaju
te informacije na prodaju

65
00:02:56,030 --> 00:02:57,998
univerzitetima i javnim bibliotekama

66
00:02:58,022 --> 00:03:00,223
kroz časopis i pretplate na baze podataka.

67
00:03:01,038 --> 00:03:03,301
Dakle, takav je sistem.

68
00:03:04,188 --> 00:03:08,417
Istraživanje, pisanje, pregled kolega,
objavljivanje, pa sve iznova.

69
00:03:09,315 --> 00:03:12,394
Moji prijatelji i ja ga zovemo
hranjenje čudovišta.

70
00:03:13,657 --> 00:03:16,243
Vidite kako to može da napravi probleme.

71
00:03:17,728 --> 00:03:22,379
Prvi problem je da se većina
akademskih istraživanja javno finansira,

72
00:03:22,403 --> 00:03:24,136
ali privatno deli.

73
00:03:25,268 --> 00:03:29,605
Savezna vlada svake godine potroši
60 milijardi dolara na istraživanja.

74
00:03:30,498 --> 00:03:32,617
Prema Nacionalnom naučnom fondu,

75
00:03:32,641 --> 00:03:35,783
29 posto od toga odlazi
univerzitetima za javna istraživanja.

76
00:03:35,807 --> 00:03:41,045
Ako vam ide matematika,
to je 17,4 milijardi dolara.

77
00:03:41,707 --> 00:03:42,873
Dolara od poreza.

78
00:03:43,667 --> 00:03:46,001
A samo pet korporacija je odgovorno

79
00:03:46,025 --> 00:03:48,619
za distribuciju većine
javno finansiranih istraživanja.

80
00:03:48,643 --> 00:03:54,881
Godine 2014, samo jedna od tih kompanija
stekla je profit od 1,5 milijardu dolara.

81
00:03:55,505 --> 00:03:56,838
To je veliki posao.

82
00:03:57,520 --> 00:04:00,346
Kladim se da vidite
u čemu je ovde ironija.

83
00:04:00,370 --> 00:04:03,403
Ako javnost finansira
akademska istraživanja,

84
00:04:03,427 --> 00:04:06,539
ali potom moramo opet da platimo
da bismo pristupili rezultatima,

85
00:04:07,871 --> 00:04:09,648
to je kao da plaćamo dvaput.

86
00:04:10,855 --> 00:04:12,164
A drugi veliki problem

87
00:04:12,188 --> 00:04:14,525
je da mnogi akademici
ne dobijaju mnogo podsticaja

88
00:04:14,525 --> 00:04:18,207
da objavljuju izvan tih prestižnih
časopisa na koje se plaća pretplata.

89
00:04:18,828 --> 00:04:21,639
Univerziteti grade sisteme
sticanja položaja i unapređivanja

90
00:04:21,639 --> 00:04:24,303
na osnovu toga koliko puta
naučnici objavljuju radove.

91
00:04:24,338 --> 00:04:28,417
Tako su knjige i članci u časopisima
neka vrsta valute za naučnike.

92
00:04:28,417 --> 00:04:30,947
Objavljivanje časopisa vam pomaže
da steknete položaj

93
00:04:30,947 --> 00:04:33,417
i da kasnije dobijete
još sredstava za istraživanja.

94
00:04:33,417 --> 00:04:37,677
Ali, naučnici se ne nagrađuju
za objavljivanje u popularnim medijima.

95
00:04:38,780 --> 00:04:41,422
Dakle, ovo je status kvo.

96
00:04:42,002 --> 00:04:44,069
Trenutni akademski ekosistem.

97
00:04:44,820 --> 00:04:47,033
Ali, mislim da ne mora da bude tako.

98
00:04:47,776 --> 00:04:50,839
Možemo uneti jednostavne promene
da bismo preokrenuli stvari.

99
00:04:52,403 --> 00:04:55,093
Najpre počnimo
time što ćemo razmotriti pristup.

100
00:04:56,069 --> 00:04:59,941
Univerziteti mogu početi
da osporavaju status kvo

101
00:04:59,941 --> 00:05:02,232
tako što će nagrađivati
naučnike za objavljivanje

102
00:05:02,232 --> 00:05:04,895
ne samo u tim časopisima
na koje se plaća pretplata,

103
00:05:04,919 --> 00:05:08,847
već i u otvoreno dostupnim časopisima,
kao i u popularnim medijima.

104
00:05:09,633 --> 00:05:12,627
Pokret otvorenog pristupa
počinje da ostvaruje izvestan napredak

105
00:05:12,647 --> 00:05:13,746
u mnogim disciplinama,

106
00:05:13,746 --> 00:05:17,037
i, srećom, neki drugi veliki igrači
su počeli to da primećuju.

107
00:05:18,252 --> 00:05:21,934
Gugl Akademik je omogućio
da se otvoreno dostupna istraživanja

108
00:05:21,958 --> 00:05:23,958
mogu pretraživati i lakše pronaći.

109
00:05:25,077 --> 00:05:29,431
Kongres je prošle godine
izneo predlog zakona koji zahteva

110
00:05:29,481 --> 00:05:31,754
da akademski istraživački projekti

111
00:05:31,778 --> 00:05:34,831
finansirani sa 100 miliona i više

112
00:05:34,855 --> 00:05:36,877
treba da uvedu
politiku otvorenog pristupa.

113
00:05:37,488 --> 00:05:42,484
A ove godine je NASA otvorila za javnost
čitavu svoju istraživačku biblioteku.

114
00:05:43,353 --> 00:05:46,614
Dakle, vidite da ideja
počinje da se prihvata.

115
00:05:47,585 --> 00:05:50,006
Ali, pristup se ne tiče samo mogućnosti

116
00:05:50,030 --> 00:05:52,647
da se domognete dokumenta ili studije.

117
00:05:53,165 --> 00:05:54,799
Takođe se radi o postizanju

118
00:05:54,823 --> 00:05:57,374
da se taj dokument ili studija
može lako razumeti.

119
00:05:57,830 --> 00:06:00,520
Dakle, hajde da govorimo o prevođenju.

120
00:06:03,497 --> 00:06:08,847
Ne zamišljam da to prevođenje izgleda
kao šest stepeni razdvajanja

121
00:06:08,871 --> 00:06:10,574
koje sam prethodno opisala.

122
00:06:11,847 --> 00:06:15,935
Umesto toga, šta ako bi naučnici mogli
da uzmu istraživanje koje sprovode,

123
00:06:15,959 --> 00:06:17,800
prevedu ga na popularnim medijima

124
00:06:17,824 --> 00:06:20,357
i povežu se sa javnošću?

125
00:06:21,672 --> 00:06:23,037
Kada bi naučnici to radili,

126
00:06:23,061 --> 00:06:26,315
stepeni razdvajanja
između javnosti i istraživanja

127
00:06:26,339 --> 00:06:27,806
bi se znatno smanjili.

128
00:06:28,276 --> 00:06:32,212
Dakle, vidite, ja ne predlažem
pojednostavljivanje istraživanja,

129
00:06:32,236 --> 00:06:35,443
već samo predlažem da damo javnosti
pristup tom istraživanju,

130
00:06:35,467 --> 00:06:39,403
da preokrenemo stvari i fokusiramo se
na upotrebu običnog jezika

131
00:06:39,427 --> 00:06:42,117
tako da javnost koja plaća za istraživanja

132
00:06:42,141 --> 00:06:43,942
može da ih i koristi.

133
00:06:45,395 --> 00:06:48,026
Postoje i druge prednosti ovog pristupa.

134
00:06:49,427 --> 00:06:52,290
Demonstriranjem javnosti
kako se njihovi poreski dolari

135
00:06:52,314 --> 00:06:54,458
koriste za finansiranje istraživanja

136
00:06:54,482 --> 00:06:57,736
može se početi sa redefinisanjem
identiteta univerziteta,

137
00:06:57,760 --> 00:07:01,720
tako da se identiteti univerziteta
ne zasnivaju samo na fudbalskom timu

138
00:07:01,744 --> 00:07:03,839
ili diplomama koje dodeljuju,

139
00:07:03,863 --> 00:07:06,358
već na istraživanjima
koja se tamo sprovode.

140
00:07:07,157 --> 00:07:12,141
A kada postoji zdrav odnos
između javnosti i akademika,

141
00:07:12,165 --> 00:07:15,365
to podstiče učešće javnosti
u istraživanjima.

142
00:07:16,673 --> 00:07:18,934
Možete li da zamislite
kako bi to izgledalo?

143
00:07:20,188 --> 00:07:21,823
Šta ako bi društveni naučnici

144
00:07:21,847 --> 00:07:25,474
pomagali lokalnoj policiji
da preosmisli obuke osećajnosti

145
00:07:25,498 --> 00:07:29,660
i zatim zajedno napisali priručnik
kao obrazac za buduće obuke?

146
00:07:30,924 --> 00:07:36,687
Ili šta ako bi se profesori pedagogije
konsultovali sa lokalnim državnim školama

147
00:07:36,711 --> 00:07:39,807
da bi rešili kako da intervenišemo
kod rizičnih učenika,

148
00:07:39,831 --> 00:07:42,160
a zatim pisali o tome u lokalnim novinama?

149
00:07:43,411 --> 00:07:46,649
Jer funkcionalna demokratija

150
00:07:46,673 --> 00:07:50,234
zahteva da javnost bude
dobro obrazovana i informisana.

151
00:07:51,030 --> 00:07:55,339
Umesto da se istraživanja dešavaju
iza zahteva na pretplatu i birokratije,

152
00:07:55,363 --> 00:07:58,624
zar ne bi bilo bolje
da se odvijaju tu ispred nas?

153
00:08:00,419 --> 00:08:03,109
Kao doktorantkinja,

154
00:08:03,133 --> 00:08:06,366
shvatam da kritikujem klub
kome hoću da pristupim.

155
00:08:06,390 --> 00:08:07,649
(Smeh)

156
00:08:07,673 --> 00:08:09,276
Što je opasno raditi,

157
00:08:09,300 --> 00:08:12,674
jer ću za par godina
biti na akademskom tržištu rada.

158
00:08:13,347 --> 00:08:16,809
Ali ako je status kvo
u akademskom istraživanju

159
00:08:16,833 --> 00:08:19,657
objavljivanje u eho-komorama
profitnih časopisa

160
00:08:19,681 --> 00:08:22,053
koji nikada ne stižu do javnosti,

161
00:08:22,077 --> 00:08:25,014
verujte da će moj odgovor biti „ne“.

162
00:08:26,085 --> 00:08:29,514
Verujem u inkluzivno,
demokratsko istraživanje

163
00:08:29,538 --> 00:08:33,203
koje funkcioniše u zajednici
i razgovara sa javnošću.

164
00:08:33,727 --> 00:08:36,235
Želim da se bavim istraživanjem
u akademskoj kulturi

165
00:08:36,269 --> 00:08:38,883
gde se javnost sagledava
ne samo kao dragocena publika,

166
00:08:39,927 --> 00:08:42,385
već i kao sastavni deo, kao učesnik.

167
00:08:43,066 --> 00:08:46,462
U nekim slučajevima čak i kao ekspert.

168
00:08:48,852 --> 00:08:52,506
Ovo ne podrazumeva jednostavno

169
00:08:52,530 --> 00:08:55,926
da vam se da pristup informacijama.

170
00:08:56,768 --> 00:08:59,071
Radi se o preorijentisanju
akademske kulture

171
00:08:59,071 --> 00:09:04,521
sa objavljivanja na praksu
i sa priče na delo.

172
00:09:05,458 --> 00:09:09,188
Treba da znate i da ova ideja, ova nada,

173
00:09:09,212 --> 00:09:11,146
ne pripada samo meni.

174
00:09:11,743 --> 00:09:15,672
Nadovezujem se na ideju
mnogih naučnika, učitelja,

175
00:09:15,696 --> 00:09:18,672
bibliotekara i članova zajednica

176
00:09:18,696 --> 00:09:22,117
koji se takođe zalažu za uključivanje
više ljudi u ovaj razgovor.

177
00:09:22,912 --> 00:09:25,516
Nadam se da ćete se i vi
priključiti ovom razgovoru.

178
00:09:25,540 --> 00:09:26,706
Hvala.

179
00:09:26,730 --> 00:09:29,202
(Aplauz)