1
00:00:08,380 --> 00:00:09,561
Dziynki.

2
00:00:16,270 --> 00:00:21,200
W Indiach boł roz krōl, maharadża,
kiery na swój geburdstag wydoł dekret

3
00:00:21,200 --> 00:00:24,200
coby wszyscy ważni ludzie
przyniyśli mu gyszynki.

4
00:00:24,400 --> 00:00:28,370
Niykierzy przitachali piykne jedwabie, 
inkszy szwarne miecze,

5
00:00:28,370 --> 00:00:29,490
jeszcze inkszy złoto.

6
00:00:29,490 --> 00:00:32,659
Na som koniec ôstoł sie
staryńki chop,

7
00:00:32,659 --> 00:00:36,630
kiery szoł ze swoij wsi, 
co bōła daleko za morzem.

8
00:00:36,630 --> 00:00:41,150
Kiej prziszeł do króla, królewicz sie go spytoł
"Co mosz za gyszynk do króla?"

9
00:00:41,757 --> 00:00:44,750
A stary pomału ôdewrził rynka

10
00:00:44,750 --> 00:00:49,600
a sam mioł fest gryfno muszla,
w lilowo-żōłte i modro-czyrwone zawijasy.

11
00:00:50,740 --> 00:00:51,990
I królewicz pedzioł:

12
00:00:51,990 --> 00:00:54,610
"To sie nie godzi na geszeft do króla!
Co to mo być?"

13
00:00:54,610 --> 00:00:57,400
Stary sie wejrzoł i pedzioł:

14
00:00:57,590 --> 00:01:00,750
"Moja długo rajza tyż je tym gyszynkiem".

15
00:01:01,060 --> 00:01:02,560
(Lachanie)

16
00:01:03,200 --> 00:01:05,970
Zarozki dom wom gyszynk,

17
00:01:05,970 --> 00:01:08,270
kiery, myśla że jest wort,
coby go podać dalij.

18
00:01:08,290 --> 00:01:09,450
Ale najprzōd

19
00:01:09,450 --> 00:01:11,960
zabiera wos w moja długo rajza.

20
00:01:12,160 --> 00:01:13,740
Jak wiela z wos,

21
00:01:13,740 --> 00:01:15,320
przyszoł żech na świat jako bajtel.

22
00:01:15,320 --> 00:01:17,460
Kiery z wos tyż sie urodził bajtlym?

23
00:01:17,460 --> 00:01:18,510
Młodo urodzyni?

24
00:01:18,740 --> 00:01:20,500
Połowa? Tōż dobre....

25
00:01:20,570 --> 00:01:21,590
(Lachanie)

26
00:01:21,820 --> 00:01:24,910
A reszta? Urodzili sie starzy?

27
00:01:25,060 --> 00:01:27,640
Bōłbych rad poznać waszo matka.

28
00:01:27,820 --> 00:01:29,460
Wszystko je możliwe, nie?

29
00:01:30,560 --> 00:01:34,740
Za bajtla, dycki żech chioł
zrobić to, co je niemożnliwe.

30
00:01:35,820 --> 00:01:38,880
Na tyn dziyń żech czekoł wiela lot,

31
00:01:38,880 --> 00:01:41,040
bo dzisiej je dziyń, kiedy sprōbuja

32
00:01:41,040 --> 00:01:43,620
zrobić to, co je niemożliwe
przed wami,

33
00:01:43,620 --> 00:01:45,460
tukej na TEDxMaastricht.

34
00:01:45,800 --> 00:01:48,160
Zaczna ôd tego,

35
00:01:48,760 --> 00:01:50,880
co bydzie na samym zadku.

36
00:01:51,220 --> 00:01:52,640
Udowodnia wōm,

37
00:01:52,640 --> 00:01:54,940
że to, co je niemożliwe, 
wcale nie ma niemożliwe.

38
00:01:55,300 --> 00:01:58,210
A na ôstatek dom wōm gyszynk,
kiery trza podać dalij:

39
00:01:58,210 --> 00:02:01,350
pokoża wōm, że wy tyż możecie 
zrobić niemożliwe.

40
00:02:02,660 --> 00:02:05,420
Jak żech prōbowoł robić niemożliwe,
dowiedzioł żech się,

41
00:02:05,420 --> 00:02:08,350
że ô ludziach na cołkim świecie
idzie pedzieć dwie rzeczy:

42
00:02:08,350 --> 00:02:10,070
Kożdy mo stach,

43
00:02:10,070 --> 00:02:11,940
I kożdy mo marzynia.

44
00:02:12,900 --> 00:02:17,560
Jak żech prōbowoł robić niemożliwe,
dowiedzioł żech sie,

45
00:02:17,560 --> 00:02:20,100
że bez lata,

46
00:02:20,110 --> 00:02:23,290
pomogały mi w tym trzi rzeczy:

47
00:02:24,200 --> 00:02:26,900
gra w zbijaka, abo jak sie to godo,
we dwa ôgnie,

48
00:02:27,290 --> 00:02:28,350
Superman

49
00:02:28,350 --> 00:02:29,460
a kopruchy.

50
00:02:29,460 --> 00:02:30,810
ôto som moje słowa-klucze.

51
00:02:30,810 --> 00:02:33,630
Tera już wiycie czymu chca robić
w życiu to, co niemożliwe.

52
00:02:33,630 --> 00:02:36,220
Wezna wos tera w rajza

53
00:02:36,320 --> 00:02:38,650
ôd strachu do marzyń,

54
00:02:38,650 --> 00:02:40,980
ôd słów do miyczy

55
00:02:41,160 --> 00:02:42,740
ôd gry we dwa ôgnie

56
00:02:42,850 --> 00:02:44,020
do Supermana

57
00:02:44,020 --> 00:02:45,340
a do kopruchów.

58
00:02:45,800 --> 00:02:47,360
I mom nadziyja wōm pokozać,

59
00:02:47,360 --> 00:02:49,900
jak wy możecie zrobić niemożliwe w życiu.

60
00:02:52,480 --> 00:02:54,934
Czworty paździyrnik 2007.

61
00:02:55,840 --> 00:02:58,120
Syrce mi klupało, a giry sie trzynsły,

62
00:02:58,120 --> 00:02:59,340
jak żech wyłaził na scyna

63
00:02:59,340 --> 00:03:00,930
w Sanders Theatre

64
00:03:01,040 --> 00:03:02,780
na Harvardzie,

65
00:03:02,780 --> 00:03:06,320
coby przyjonć noagroda Ig Nobel 2007
z medycyny,

66
00:03:06,320 --> 00:03:08,660
za praca, kierom żech wspōłtworzył,

67
00:03:08,660 --> 00:03:10,430
co mo tytuł "Skutki uboczne

68
00:03:10,430 --> 00:03:11,740
połykania miyczy".

69
00:03:11,870 --> 00:03:13,275
(Lachanie)

70
00:03:13,840 --> 00:03:17,880
Wydrukowali jom w małym cajtungu,
ô kierym żech wcześniej niy słyszoł,

71
00:03:18,460 --> 00:03:20,419
w British Medical Journal.

72
00:03:21,360 --> 00:03:24,810
Mie sie wtedy zdoło, że ôto sie spełniło
niemożliwe marzynie.

73
00:03:24,810 --> 00:03:28,640
Do takiego zwykłego karlusa jak jo,
to bōła niespodzianka

74
00:03:28,640 --> 00:03:31,459
i zaszczyt, kierego niy zapomna.

75
00:03:31,459 --> 00:03:34,539
Ale niy bōło to nojważniyjszo czynść
w moim życiu.

76
00:03:35,540 --> 00:03:37,640
Czwortego października 1967,

77
00:03:38,020 --> 00:03:40,260
tyn mały, chudy cherlok

78
00:03:41,100 --> 00:03:43,120
boł sie własnego cienia.

79
00:03:43,460 --> 00:03:45,579
Jak mioł wylyź na scyna

80
00:03:45,579 --> 00:03:47,234
syrce mu miało wyskoczyć,

81
00:03:47,500 --> 00:03:49,162
a w galotach mioł nasrane.

82
00:03:49,780 --> 00:03:52,120
Jak ôtworzył gymba,

83
00:03:56,490 --> 00:03:58,130
nie umioł nic pedzieć,

84
00:03:58,130 --> 00:04:00,040
a ôn ino stoł a ślimtoł.

85
00:04:00,630 --> 00:04:02,360
Strach go paraliżowoł,

86
00:04:02,360 --> 00:04:03,760
a mroził krew w żyłach.

87
00:04:03,960 --> 00:04:06,130
Tyn mały, chudy cherlok

88
00:04:06,130 --> 00:04:08,142
mioł straszne lynki.

89
00:04:08,649 --> 00:04:10,330
Boł sie cimności,

90
00:04:10,520 --> 00:04:11,640
wysokości,

91
00:04:11,640 --> 00:04:13,040
pajonkōw a wynży.

92
00:04:13,040 --> 00:04:15,140
Boicie sie pajonkōw a wynży?

93
00:04:15,280 --> 00:04:16,660
Ja, niykierzy z wos...

94
00:04:16,660 --> 00:04:19,079
Boł sie tyż wody i rekinów.

95
00:04:19,079 --> 00:04:21,939
Boł sie dochtorōw, siostrōw, zymborzy,

96
00:04:21,939 --> 00:04:24,680
jegieł, wierteł a ôstrych narzyndzi.

97
00:04:24,680 --> 00:04:27,130
Ale najmocniej

98
00:04:27,130 --> 00:04:28,470
boł sie ludzi.

99
00:04:29,380 --> 00:04:31,530
Tyn zestrachany mały chudy cherlok

100
00:04:31,540 --> 00:04:32,570
to bōłech jo.

101
00:04:33,320 --> 00:04:36,807
Boł żech sie porażki i ôdrzucynio,

102
00:04:37,300 --> 00:04:39,660
miołech nisko samoôcyna, 
kompleks niższości,

103
00:04:39,660 --> 00:04:42,710
a coś, ô czym my jeszcze wtedy
niy słyszeli:

104
00:04:42,710 --> 00:04:44,870
fobia społeczno.

105
00:04:45,870 --> 00:04:48,775
Bōł żech fest zestrachany, beztōż mie
chachary dżaźnili a bili.

106
00:04:48,775 --> 00:04:50,380
Śmiali sie zy mie i przezywali,

107
00:04:50,380 --> 00:04:53,350
i nie dali mi sie ze sobom grać.

108
00:04:55,440 --> 00:04:56,830
No chyba, że...

109
00:04:58,347 --> 00:04:59,343
we dwa ôgnie.

110
00:04:59,763 --> 00:05:01,577
A nie bōłżech dobry
w zbijaniu.

111
00:05:01,987 --> 00:05:03,510
Chachary mie wołali,

112
00:05:03,510 --> 00:05:05,630
jo żech sie ôbracoł i widzioł ta bala

113
00:05:05,630 --> 00:05:08,000
lyconco na mie z pryndkościom światła

114
00:05:08,240 --> 00:05:09,560
i dup, dup, dup!

115
00:05:10,630 --> 00:05:13,100
I pamiyntom, jak żech wracoł ze szkoły,

116
00:05:13,100 --> 00:05:18,130
gymbach mioł czyrwono a ôboloało,
a w uszach mi dzwoniło.

117
00:05:18,130 --> 00:05:20,020
ôczy mie piekły ôd łez,

118
00:05:21,090 --> 00:05:23,180
a uszy mie piekły ôd ich słów.

119
00:05:24,210 --> 00:05:25,550
A to, co godajom,

120
00:05:25,550 --> 00:05:28,600
"Kamiynie gnaty połomiom,
a słowa mie nigdy nie zraniom",

121
00:05:28,830 --> 00:05:29,920
to je cygaństwo.

122
00:05:30,429 --> 00:05:32,350
Słowo rani choby nóż.

123
00:05:32,350 --> 00:05:34,060
Może cie przebić jako miecz.

124
00:05:34,060 --> 00:05:36,250
Słowa mogom ranić tak głymboko,

125
00:05:36,250 --> 00:05:38,000
że tych ran niy bydzie widać.

126
00:05:38,310 --> 00:05:41,490
Także mioł żech lynki.
A słowa to były moim nojgorszym wrogiem.

127
00:05:41,490 --> 00:05:42,554
Cołki czas som.

128
00:05:43,344 --> 00:05:44,715
Ale mioł żech tyż marzynia.

129
00:05:45,235 --> 00:05:47,870
W dōma uciykoł żech
w komiksy ô Supermynie.

130
00:05:48,190 --> 00:05:49,590
Czytoł żech Supermyna

131
00:05:49,970 --> 00:05:52,624
i marzył ô byciu superbohatyrym.

132
00:05:53,494 --> 00:05:56,400
Chcioł żech walczyć ô prowda
i sprawiedliwość,

133
00:05:56,400 --> 00:05:58,370
z chacharami i kryptonitem.

134
00:05:58,370 --> 00:06:02,390
Chcioł żech furgać po świecie, 
robić super wyczyny a ratować ludzi.

135
00:06:02,925 --> 00:06:05,830
Ale tyż żech sie fascynowoł tym 
co istnieje naprowda.

136
00:06:06,280 --> 00:06:09,650
Czytoł żech Ksiynga Guinessa
a "Wierzcie lub nie" Ripleya.

137
00:06:09,650 --> 00:06:12,390
Czytoł kto kiedy Ksiynga Guinessa,
abo "Wierzcie lub nie"?

138
00:06:13,320 --> 00:06:14,230
Kochom te ksionżki!

139
00:06:14,230 --> 00:06:16,920
Som ô prawdziwych ludziach,
co robiom prawdziwe rzeczy.

140
00:06:16,920 --> 00:06:18,070
I tyż żech tak chcioł.

141
00:06:18,070 --> 00:06:19,760
Jak chachary niy dadzōm mi

142
00:06:19,760 --> 00:06:20,810
grać z nimi w gry,

143
00:06:20,810 --> 00:06:22,910
byda robił prawdziwo magia,
wielkie wyczyny.

144
00:06:23,310 --> 00:06:26,035
Chca zrobić coś wyjōntkowego,
co ôni niy poradzōm zrobić.

145
00:06:26,435 --> 00:06:27,789
Chca znajść swoi powołani.

146
00:06:27,789 --> 00:06:29,819
Chca czuć, że moji życie coś znaczy.

147
00:06:29,819 --> 00:06:32,899
Chca zrobić coś niemożliwego,
coby zmiynić świat.

148
00:06:32,899 --> 00:06:36,890
Chca udowodnić, że niemożliwe
je możliwe.

149
00:06:38,900 --> 00:06:39,810
Po 10 latach

150
00:06:40,413 --> 00:06:42,463
tydzień przed moim 21. gyburstagiem

151
00:06:42,923 --> 00:06:46,899
zdarziły się dwie rzeczy, kiere zmieniły
moje życie na zawsze.

152
00:06:47,329 --> 00:06:49,769
Mieszkoł żech w Tamil Nadu, 
w Idniach południowych.

153
00:06:49,769 --> 00:06:51,500
Bōł żech tam misjonarzym,

154
00:06:51,500 --> 00:06:53,400
i mōj mentor i przijaciel zapytoł:

155
00:06:53,400 --> 00:06:55,250
"Daniel, mosz Trōmsy?"

156
00:06:55,540 --> 00:06:57,240
- Trōmsy? Co to sōm Trōmsy?

157
00:06:57,480 --> 00:07:00,550
- to nojważniyjsze życiowe cele.

158
00:07:00,860 --> 00:07:04,080
Je to miyszanka marzyń a celōw,

159
00:07:04,080 --> 00:07:06,620
Kiej byś mōgł zrobić co chcysz,
pojechać kaj chcysz,

160
00:07:06,620 --> 00:07:08,220
być kim chcysz,

161
00:07:08,220 --> 00:07:09,429
kaj byś pojechoł?
Co byś robiōł?

162
00:07:09,429 --> 00:07:10,626
Kim byś bōł?

163
00:07:10,626 --> 00:07:13,600
Godom: "jo niy poradza,
za wielki mōm strach!"

164
00:07:14,110 --> 00:07:17,350
Tamtyj nocy wziōn żech mata
na dach domu,

165
00:07:17,590 --> 00:07:19,370
legnoł żech se pod gwiazdami,

166
00:07:19,370 --> 00:07:21,779
a dziwoł żech sie jak niytoperze
chytajōm kopruchy.

167
00:07:21,779 --> 00:07:25,939
Mōgł żech myśleć yno ô Trōmsach,
marzyniach a cylach,

168
00:07:25,939 --> 00:07:28,089
a ô chacharach i dwōch ôgniach.

169
00:07:29,200 --> 00:07:30,860
Potym żech sie ôbudził.

170
00:07:31,310 --> 00:07:34,200
Mioł żech herzklekoty, 
giry mi sie trzynsły.

171
00:07:34,200 --> 00:07:35,640
Yno nie ze strachu.

172
00:07:36,565 --> 00:07:38,175
Mioł żech konwulsje.

173
00:07:38,175 --> 00:07:40,140
Bez 5 nastympnych dni

174
00:07:40,140 --> 00:07:44,040
bōł żech nieprzitomny
a walczył żech ô życie.

175
00:07:44,040 --> 00:07:48,359
Mōzg mi sie gotowoł we 40. stopniowej
malarycznej gorōncze.

176
00:07:48,359 --> 00:07:51,610
A jak żech bōł przitōmny,
myśloł żech yno o trōmsach.

177
00:07:51,620 --> 00:07:54,090
Myśloł żech: "Co chca zrobić 
ze swoim życiym"?

178
00:07:54,090 --> 00:07:56,470
W kōńcu, dziyń przed moim
21. gyburstagiem,

179
00:07:56,480 --> 00:07:57,820
mie ôświyciło,

180
00:07:57,820 --> 00:07:59,650
a żech se zdoł sprawa,

181
00:07:59,650 --> 00:08:01,629
że taki mały kopruch,

182
00:08:02,269 --> 00:08:04,010
Anopheles Stephensi,

183
00:08:05,430 --> 00:08:06,620
tyn mały kopruch,

184
00:08:06,620 --> 00:08:07,840
co woży mynij niż 5 mikrogramōw,

185
00:08:07,840 --> 00:08:09,180
mynij niż ziorko piosku,

186
00:08:09,180 --> 00:08:12,520
kiej taki kopruch poradzi powalić
80. kilowego chopa,

187
00:08:12,520 --> 00:08:14,680
to ôn je moim kryptonitym.

188
00:08:15,030 --> 00:08:16,890
Wtedy mie naszło, że to nie kopruch,

189
00:08:16,890 --> 00:08:19,060
yno taki mały pasożyt w kopruchu,

190
00:08:19,990 --> 00:08:23,039
Plasmodium Falciparum,
kożdego roku zabijo miliony ludzi.

191
00:08:23,729 --> 00:08:25,599
Je meńszy nawet niż koprch,

192
00:08:26,419 --> 00:08:28,189
ale mie sie wydowoł potynżniejszy.

193
00:08:28,189 --> 00:08:29,890
Zdoł żech se sprawa z tego,

194
00:08:29,890 --> 00:08:31,590
że lynk to bōł mōj kryptonit,

195
00:08:31,590 --> 00:08:32,559
mōj pasożyt,

196
00:08:32,559 --> 00:08:34,909
kiery mie trzimie a paraliżuje
bez cołki życie.

197
00:08:35,730 --> 00:08:38,330
Je rōżnica miyndzy niybezpieczyństwem
a strachym.

198
00:08:38,330 --> 00:08:40,179
Niybezpieczyństwo je realne.

199
00:08:40,179 --> 00:08:41,900
Strach to je wosz wybōr.

200
00:08:42,240 --> 00:08:44,510
Naszło mie, że mōm wybōr.

201
00:08:44,510 --> 00:08:49,049
Mogłech żyć we strachu
a umrzić tamtyj nocy,

202
00:08:49,049 --> 00:08:51,770
abo pozwolić umrzić strachowi,

203
00:08:51,770 --> 00:08:55,130
siyngnōnć po marzynia
a żyć swoim życiem.

204
00:08:57,200 --> 00:08:59,480
Jak leżysz na łożu śmierci

205
00:08:59,480 --> 00:09:03,760
a dziwosz sie ji do oczu, 
zachciywo ci sie żyć.

206
00:09:04,310 --> 00:09:07,100
Naszło mie, że kożdy umiyro,
yno nie kożdy naprowda żyje.

207
00:09:07,700 --> 00:09:09,630
Zaczynomy żyć, jak umiyromy.

208
00:09:09,630 --> 00:09:11,220
Jak sie nauczysz umiyrać,

209
00:09:11,220 --> 00:09:13,150
naprowda nauczysz sie żyć.

210
00:09:13,620 --> 00:09:14,380
I żech zdecydowoł,

211
00:09:14,380 --> 00:09:16,090
że tyj nocy sie zmienia.

212
00:09:16,845 --> 00:09:17,965
NIe chcioł żech umrzić.

213
00:09:17,965 --> 00:09:19,510
Tōż żech zmōwił krōtko modlitwa:

214
00:09:19,510 --> 00:09:21,820
"Boże, jak mi dosz dożyć
do 21. gyburstagu,

215
00:09:21,820 --> 00:09:24,220
niy dōm lynkowi kierować
moim życiem.

216
00:09:24,930 --> 00:09:26,200
Dōm umrzić moim strachōm,

217
00:09:26,200 --> 00:09:29,810
siyngna po moji marzynia,

218
00:09:29,810 --> 00:09:31,080
zmienia swoji nastawiyni.

219
00:09:31,080 --> 00:09:33,180
Chca zrobić coś wyjontkowego
ze swoim życiem.

220
00:09:33,180 --> 00:09:35,080
Chca znajś swōj cel a powołani.

221
00:09:35,080 --> 00:09:37,850
Chca sie przekōnać, że niemożliwe
je możliwe.

222
00:09:39,088 --> 00:09:42,390
Nie byda wōm godoł, czy żech przeżył.
Sami na to przijdziecie.

223
00:09:42,570 --> 00:09:43,930
(Lachanie)

224
00:09:44,290 --> 00:09:47,318
Wtedy zrychtowoł żech
lista 10. Trōmsōw.

225
00:09:47,318 --> 00:09:49,960
Chca pojechać na głōwne kontynenty,

226
00:09:49,960 --> 00:09:51,510
zoboczyć siedym cōdōw świata,

227
00:09:51,510 --> 00:09:52,960
nauczyć sie nowych jynzykōw,

228
00:09:52,960 --> 00:09:54,960
miyszkać na bezludnyj wyspie,

229
00:09:55,090 --> 00:09:56,120
na statku na ocyanie,

230
00:09:56,120 --> 00:09:57,700
z Indianerami w Amazonii,

231
00:09:58,350 --> 00:10:01,320
wylyź na szczyt nojwyższyj gōry 
we Szwecji,

232
00:10:01,320 --> 00:10:03,260
zoboczyć wschōd słońca nad Mount Everestym,

233
00:10:03,280 --> 00:10:05,200
robić w biznesie muzycznym w Nashville,

234
00:10:05,560 --> 00:10:07,000
robić w cyrku,

235
00:10:07,000 --> 00:10:09,030
a skoczyć ze samolotu.

236
00:10:09,230 --> 00:10:12,360
Bez nastympne 20 lot spełnił żech
wiynkszość tych Trōmsōw.

237
00:10:12,360 --> 00:10:14,940
Za kożdym razym jak żech skryśloł
trōms z listy,

238
00:10:14,940 --> 00:10:17,950
dodowoł żech 5 abo 10 nowych,
a lista rosła.

239
00:10:18,990 --> 00:10:22,940
Bez nastympne 7 lot
mieszkoł żech na Bahamach,

240
00:10:23,590 --> 00:10:25,120
bez 7 lot,

241
00:10:25,120 --> 00:10:27,220
we chacie ze słōmy,

242
00:10:29,006 --> 00:10:31,860
na ôbod żech łapoł rekiny a płaszczki,

243
00:10:31,860 --> 00:10:34,961
sōm na wyspie, w przepasce na biodrach.

244
00:10:35,921 --> 00:10:38,390
Nauczył żech sie pływać z rekinami.

245
00:10:39,470 --> 00:10:41,760
Przekludził żech sie do Meksyka,

246
00:10:41,760 --> 00:10:45,140
potym do dorzecza Amazonki w Ekwadorze

247
00:10:45,140 --> 00:10:47,980
tam w Pujo Pongo żył żech 
z jednym plemieniym,

248
00:10:48,450 --> 00:10:51,750
I bez te moji trōmsōm,
pomału nabieroł żech pewności siebie.

249
00:10:52,500 --> 00:10:55,750
Przekludził żech sie do Nashville
robić w muzyce, a potym do Szwecji,

250
00:10:55,750 --> 00:10:58,240
do Sztokholmu kaj żech zaś robił w muzyce,

251
00:10:58,240 --> 00:11:01,250
kaj żech wyloz na Mt. Kebnekaise
ponad Kołym Podbiegunowym.

252
00:11:03,030 --> 00:11:04,390
Bōł żech klaunym,

253
00:11:04,390 --> 00:11:05,940
nauczył żech sie żonglować,

254
00:11:06,190 --> 00:11:07,360
łazić na szczudłach,

255
00:11:07,360 --> 00:11:10,480
jeździć na monocyklu,
łykać ogiyń a szkło.

256
00:11:10,480 --> 00:11:14,110
W 1997 dowiedzioł żech sie, że połykaczy
mieczy je już mynij jak tuzin.

257
00:11:14,110 --> 00:11:16,030
I godom "musza to zrobić!"

258
00:11:16,030 --> 00:11:18,630
Spotkoł żech połykacza mieczy
i spytoł żech ô szprymy.

259
00:11:18,630 --> 00:11:20,130
Pedzoł mi: "mōm dwie rzeczy,

260
00:11:20,130 --> 00:11:21,630
Jedyn: to je super niebezpieczne,

261
00:11:21,630 --> 00:11:23,126
ludzie przi tym umiyrajom.

262
00:11:24,466 --> 00:11:25,338
Dwa: nie prōbuj!"

263
00:11:25,473 --> 00:11:26,726
(Lachanie)

264
00:11:27,126 --> 00:11:29,320
Tak żech se to dodoł do listy.

265
00:11:30,150 --> 00:11:33,480
Prōbowoł żech 10-12 razy za dziyń,
kożdy dziyń

266
00:11:33,840 --> 00:11:34,850
bez sztyry lata.

267
00:11:35,260 --> 00:11:36,420
Tak żech to policzył:

268
00:11:36,420 --> 00:11:39,679
4x365[x12]

269
00:11:39,679 --> 00:11:42,750
To kole 13000 nieudanych prōb

270
00:11:42,750 --> 00:11:45,600
zanim żech łyknył swōj pierwszy miecz
w 2001.

271
00:11:46,090 --> 00:11:47,570
Wtedy żech zrychtowoł Trōms,

272
00:11:47,570 --> 00:11:49,720
że byda nojwiynkszym fachmanym
ôd połykanio mieczy.

273
00:11:49,720 --> 00:11:53,260
Chytoł żech sie kożdyj ksionżki
a cajtōnga,

274
00:11:53,260 --> 00:11:57,930
kożdego raportu medycznego, 
sztudirowoł żech fizjologia, anatomia.

275
00:11:57,930 --> 00:12:00,436
Godoł żech z dochtōrami a siostrami,

276
00:12:00,436 --> 00:12:02,469
kontaktowoł żech sie
z innymi połykaczami,

277
00:12:02,469 --> 00:12:05,350
zrychtowali my Miyndzynarodowe 
Towarzystwo Połykaczy Mieczy,

278
00:12:05,350 --> 00:12:06,710
a dwuletni projekt badawczy:

279
00:12:06,710 --> 00:12:08,270
"Skutki boczne połykanio mieczy"

280
00:12:08,270 --> 00:12:10,640
ôpublokowano potym 
we British Medical Journal.

281
00:12:10,640 --> 00:12:11,460
(Lachanie)

282
00:12:11,460 --> 00:12:12,180
Dziynka.

283
00:12:12,180 --> 00:12:13,840
(Kackanie)

284
00:12:18,632 --> 00:12:21,760
Dowiedzioł żech sie fascynujoncych rzeczy
ô łykaniu mieczy.

285
00:12:21,760 --> 00:12:25,300
Takich, ō kierych żeście wcześniej 
nie myśleli, ale tera bydziecie.

286
00:12:25,300 --> 00:12:28,120
Jak bydziecie w doma kroć miynso

287
00:12:28,120 --> 00:12:31,630
tasakiem abo takim nożym do masła,
pomyślicie ô tym:

288
00:12:32,918 --> 00:12:36,757
Dowiedzioł żech sie, że łykanie mieczy
zaczło sie w Indiach -

289
00:12:36,757 --> 00:12:39,279
tam żech to piyrsze uwidzioł 
a mioł żech 20 lot -

290
00:12:39,869 --> 00:12:42,479
jakieś 4000 lot tymu, kole 2000 r. p.n.e.

291
00:12:42,479 --> 00:12:45,150
Bez wiyncej jak 150 lot 
wykorzystywano połykaczy

292
00:12:45,150 --> 00:12:47,570
w nauce a medycynie,

293
00:12:47,570 --> 00:12:50,350
do wynaleziynia endoskopu sztywnego

294
00:12:50,350 --> 00:12:53,880
w 1868 przez dr. Adolfa Kussmaula 
w Niymcach,

295
00:12:53,880 --> 00:12:56,890
w 1906 elektrokardiogramu we Walii,

296
00:12:56,890 --> 00:13:00,179
do studiōw nad problymami z połykaniem
a trawieniem,

297
00:13:00,179 --> 00:13:01,660
wynalezienia bronchoskopu itp.

298
00:13:01,660 --> 00:13:03,560
Ale bez ôstatnie 150 lot

299
00:13:03,560 --> 00:13:07,090
naliczyli my setki ôbzgonrażyń 
a dziesiōntki zgonōw...

300
00:13:08,450 --> 00:13:14,850
Ôto endoskop sztywny dra Adolfa Kussmaula.

301
00:13:14,850 --> 00:13:18,290
Ôdkryli my, że bez ōstatnie 150 lot
bōło 29 zgonōw,

302
00:13:18,520 --> 00:13:22,469
łoncznie z połykaczem z Londynu,
kiery dźgnył sie w serce,

303
00:13:23,939 --> 00:13:26,162
Ôdkryli my, że kożdego roku

304
00:13:26,162 --> 00:13:27,960
zdarzo sie 3 do 8 poważnych obrażyń.

305
00:13:27,970 --> 00:13:29,880
Wiym, bo do mie dzwōniom.

306
00:13:29,880 --> 00:13:31,830
Dopiero co zadzwōnili dwa,

307
00:13:31,830 --> 00:13:34,040
jedyn ze Szwecji, drugi z Orlando,

308
00:13:34,040 --> 00:13:36,450
połykacze kierzy som tera w szpitalu.

309
00:13:36,680 --> 00:13:38,349
To je super niybezpieczne.

310
00:13:38,349 --> 00:13:40,779
Dowiedzioł żech sie tyż, 
że coby sie tego nauczyć

311
00:13:40,779 --> 00:13:42,669
zwykły człowiek potrzebuje

312
00:13:42,669 --> 00:13:44,770
2 do 10 lot.

313
00:13:46,100 --> 00:13:48,250
Ale najbardziej fascynujonce je

314
00:13:48,250 --> 00:13:51,100
jak połykacze uczōm sie robić
to co niemożliwe.

315
00:13:51,910 --> 00:13:53,970
Zdradza wōm mały sekret:

316
00:13:53,970 --> 00:13:57,710
Nie skupiać sie na 99,9% niemożliwego,

317
00:13:57,710 --> 00:14:02,290
yno na 0,1% możliwego 
a wymyślić jak to zrobić.

318
00:14:02,930 --> 00:14:05,467
Tera zabiera wos w rajza
do umysłu połykacza.

319
00:14:05,467 --> 00:14:08,420
Coby połknonć miecz trza:
poradzić medytować,

320
00:14:08,420 --> 00:14:10,879
mieć dobro koncentracja,
aptykorsko precyzjia,

321
00:14:10,879 --> 00:14:15,650
coby rozdzielić organy wewnętrzne
a opanować odruchy

322
00:14:15,890 --> 00:14:20,440
trza wzmocnić połonczynia nerwowe
w mózgu, a pamiynć miyśnowo,

323
00:14:20,440 --> 00:14:23,670
powtarzajonc ponad 10 000 razy.

324
00:14:24,240 --> 00:14:28,490
Tera wos wezna w krōtko rajza 
do ciała połykocza.

325
00:14:28,490 --> 00:14:30,440
Coby łyknonć miecz,

326
00:14:30,440 --> 00:14:32,300
musza przesunonć ostrze nad jynzykiem,

327
00:14:32,300 --> 00:14:34,680
powstrzymać odruch wymiotny,
przejś przez przełyk,

328
00:14:34,680 --> 00:14:38,040
wykonać skrynt 90 stopni
w dōł nagłośni,

329
00:14:38,450 --> 00:14:41,550
przejś bez miynsień pierścienno-gardłowy,
gōrny zwieracz przełyku,

330
00:14:41,550 --> 00:14:42,930
ôpanować fala perystaltyczno,

331
00:14:42,930 --> 00:14:44,530
wsunonć ostrze do jamy piersiowej

332
00:14:44,530 --> 00:14:45,440
miyndzy płuca.

333
00:14:46,250 --> 00:14:47,750
W tym momyncie,

334
00:14:48,630 --> 00:14:51,149
musza se trocha dugnonć w serce.

335
00:14:51,149 --> 00:14:51,999
Dziwejcie sie:

336
00:14:51,999 --> 00:14:53,790
kole mecza klupie moje serce,

337
00:14:53,790 --> 00:14:55,320
miecz ôpiero sie ô serce,

338
00:14:55,320 --> 00:14:58,229
a je yno 31 mm ôd przełyku.

339
00:14:58,319 --> 00:15:00,079
Niy da sie tu udować.

340
00:15:00,209 --> 00:15:02,420
Musza go precisnonć 
w dōł mostka,

341
00:15:02,420 --> 00:15:05,520
bez dolny zwieracz przełyku
do brzucha,

342
00:15:05,520 --> 00:15:08,510
pokonać torsje i wsunonć go
do dwunastnicy.

343
00:15:08,510 --> 00:15:09,270
Łatwizna.

344
00:15:09,520 --> 00:15:10,250
(Lachanie)

345
00:15:10,890 --> 00:15:12,580
Jakbych pchoł dalij,

346
00:15:12,580 --> 00:15:16,310
doszołbych aże do jajowodów. 
[Po holyndersku].

347
00:15:17,620 --> 00:15:21,070
Chopcy, możecie ô to zapytać
swoje baby.

348
00:15:22,260 --> 00:15:24,130
Ludzie mi padajōm:

349
00:15:24,130 --> 00:15:26,920
"Trza być fest ôdważnym,
coby ryzykować życie,

350
00:15:26,920 --> 00:15:29,190
coby dugnyć swoji serce
łykajonc miecz..."

351
00:15:29,190 --> 00:15:30,750
Nie. Naprowda ôdważny

352
00:15:30,750 --> 00:15:33,560
to bōł tyn mały chudy cherlok

353
00:15:33,560 --> 00:15:35,840
jak zaryzykowoł porażka i odrzucyni,

354
00:15:36,070 --> 00:15:37,490
ôbnażył swoji serce,

355
00:15:37,490 --> 00:15:38,880
przełknył swoja duma,

356
00:15:38,880 --> 00:15:40,680
a stanył przed kupōm 
ôbcych ludzi,

357
00:15:40,680 --> 00:15:43,240
kierym ôpowiedzioł
ô swoich lynkach a marzyniach,

358
00:15:43,550 --> 00:15:46,940
a boł sie, że sie za fest ôtworzy,
dosłownie i w przenośni.

359
00:15:48,530 --> 00:15:49,940
Widzicie - dziynka.

360
00:15:49,940 --> 00:15:52,540
(Klackanie)

361
00:15:54,360 --> 00:15:56,240
Wiycie, nojdziwniyjsze je to,

362
00:15:56,240 --> 00:15:58,620
żech dycki chciōł robić w życiu
cosik niesamowiego,

363
00:15:58,620 --> 00:15:59,520
a tera to robia.

364
00:15:59,520 --> 00:16:01,930
Ale naprowda godne
nie ma to,

365
00:16:01,930 --> 00:16:05,350
że umia łynkyć 21 mieczōw za roz,

366
00:16:05,350 --> 00:16:10,143
ani w akwarium rekinami i płaszczkami 
sześ metrōw pod wodōm

367
00:16:10,143 --> 00:16:12,033
dlo "Wierzcie lub nie" Ripleya,

368
00:16:14,093 --> 00:16:16,380
ani rozgrzonego do 800 stopni
miecza,

369
00:16:16,380 --> 00:16:18,970
w programie Stana Lee
jako Człowiek ze Stali.

370
00:16:19,890 --> 00:16:21,910
Ale tyn pierōn bōł gorki!

371
00:16:22,580 --> 00:16:24,740
Ani holowani auta na mieczu
dlo Ripleya,

372
00:16:24,950 --> 00:16:26,360
abo dlo Guinessa,

373
00:16:26,360 --> 00:16:28,960
ani przejście do finału
amerykańskiego Mom Talynt,

374
00:16:29,190 --> 00:16:31,810
ani wygrani Ig Nobla
z medycyny w 2007.

375
00:16:31,810 --> 00:16:34,360
Ni, to nie je naprowda zdumiewajonce.

376
00:16:34,360 --> 00:16:36,630
Yno ludzie tak myślōm. Ale to niy ma to.

377
00:16:36,630 --> 00:16:38,360
Naprowda zdumiewajonce je to,

378
00:16:38,360 --> 00:16:41,120
że Ponbōczek wziōn tego małego
chudego cherloka,

379
00:16:41,120 --> 00:16:42,660
co sie boł wysokości,

380
00:16:42,660 --> 00:16:44,040
co sie boł wody a rekinōw,

381
00:16:44,040 --> 00:16:46,390
a dohtorōw, siostrōw, jegieł,
ôstrych narzyndzi,

382
00:16:46,390 --> 00:16:47,710
a gōdać do ludzi!

383
00:16:47,710 --> 00:16:49,300
I tera go mo,
furgać po świecie

384
00:16:49,300 --> 00:16:51,360
na wysokości 10 000 metrōw,

385
00:16:51,360 --> 00:16:53,970
połykać ostre narzyndzia,
pod wodōm z rekinami,

386
00:16:53,970 --> 00:16:57,090
a gōdać do dochtorōw, siostrōw
a takich jak wy na cołkim świycie.

387
00:16:57,090 --> 00:16:59,930
Dlo mie to je do mie naprowda 
zdumiewajonce.

388
00:16:59,970 --> 00:17:01,730
Dycki żech chcioł robić niemożliwe -

389
00:17:01,730 --> 00:17:02,690
Dziynki.

390
00:17:02,790 --> 00:17:04,140
(Klackanie)

391
00:17:04,140 --> 00:17:05,119
Dziynka.

392
00:17:05,119 --> 00:17:06,450
(Klackanie)

393
00:17:10,020 --> 00:17:12,670
Dycki żech chcioł robić niemożliwe,
a robia to tera.

394
00:17:12,670 --> 00:17:15,638
Chcioł żech zrobić coś znaczoncego,
zmiynić świat,

395
00:17:15,638 --> 00:17:16,637
a tera to robia.

396
00:17:16,698 --> 00:17:18,939
Dycki żech chcioł ôblecieć świat robionc
nadludzkie wyczyny

397
00:17:18,939 --> 00:17:21,089
a ratować życia i robia to.

398
00:17:21,479 --> 00:17:22,279
Wiecie co?

399
00:17:22,279 --> 00:17:24,130
Głymboko we środku dalij nosza

400
00:17:24,130 --> 00:17:26,749
marzyni tego małego cherloka.

401
00:17:29,649 --> 00:17:33,191
(Lachanie) (Klackanie)

402
00:17:37,504 --> 00:17:39,810
Dycki żech chcioł znojś mōj cel i powołani.

403
00:17:40,740 --> 00:17:41,630
Tera żech znōd!

404
00:17:41,870 --> 00:17:42,650
A wiecie co?

405
00:17:42,650 --> 00:17:45,380
Nie sōm to miecze 
ani inne moje talynty.

406
00:17:45,960 --> 00:17:48,940
To sōm moje słabości, moje słowa.

407
00:17:48,940 --> 00:17:51,220
Mōj cyl a powołani to zmieniać świat

408
00:17:51,220 --> 00:17:52,660
ucinajonc lynk,

409
00:17:52,660 --> 00:17:55,480
po leku, po jednym mieczu, 
po jednym słowie,

410
00:17:55,480 --> 00:17:57,880
po jednym nożu, po jednym życiu.

411
00:17:57,880 --> 00:17:59,900
Inspirować ludzi do bycia superbohatyrami,

412
00:17:59,900 --> 00:18:01,780
a do robienia tego co niemożliwe.

413
00:18:02,310 --> 00:18:04,140
Mōj cyl to pomōc innym znalyź swōj cyl.

414
00:18:04,870 --> 00:18:05,600
A wy?

415
00:18:05,780 --> 00:18:07,050
Jakie mōcie cyle?

416
00:18:07,050 --> 00:18:08,560
Co wpiszecie na swojo lista?

417
00:18:09,650 --> 00:18:11,840
Wierza, że my sōm wszyscy stworzyni
do bycia superbohatyrami.

418
00:18:12,440 --> 00:18:13,960
Jako je twoja super moc?

419
00:18:15,030 --> 00:18:17,460
Na świecie je 7 miliardōw ludzi,

420
00:18:18,400 --> 00:18:20,070
a zostało yno pora tuzinōw

421
00:18:20,070 --> 00:18:20,950
połykaczy mieczy.

422
00:18:20,950 --> 00:18:22,591
Ale ty żeś je yno jedyn.

423
00:18:22,591 --> 00:18:23,950
Je żeś wyjontkowy.

424
00:18:23,950 --> 00:18:25,080
Jako je twoja historia?

425
00:18:25,640 --> 00:18:27,510
Co cie ôdrōżnio ôd jinnych?

426
00:18:27,510 --> 00:18:29,200
Ôpowiedz swoja historia.

427
00:18:29,200 --> 00:18:30,950
Nawet ciynkim a strachliwym głosym.

428
00:18:31,859 --> 00:18:33,120
Jakie mosz Trōmsy?

429
00:18:33,120 --> 00:18:35,340
Kiej byś mōgł robić, być,
a jechać kaj chcesz,

430
00:18:35,340 --> 00:18:37,600
co byś robiōł? Kaj byś
pojechoł?

431
00:18:37,600 --> 00:18:39,190
Co chcesz zrobić ze swoim życiem?

432
00:18:39,870 --> 00:18:41,430
Jakie mosz nojwiynksze marzyni?

433
00:18:41,430 --> 00:18:43,350
Jakie marzynia żeś mioł 
za bajtla? Przypomnij se.

434
00:18:43,913 --> 00:18:45,893
Nie to co robisz tera, nie?

435
00:18:46,503 --> 00:18:48,193
Jakie bōły nojbardziej szalone sny,

436
00:18:48,193 --> 00:18:50,340
a myśloł żeś, że sōm dziwne i gupie?

437
00:18:50,820 --> 00:18:53,640
Tera pewnie myślisz, 
że nie sōm aż tak gupie.

438
00:18:55,790 --> 00:18:56,980
Co je twoim mieczym?

439
00:18:56,980 --> 00:18:58,560
Bo kożdy mo swōj,

440
00:18:58,560 --> 00:19:00,860
ôbosieczny miecz marzyń a lynkōw.

441
00:19:00,860 --> 00:19:03,560
Trza połknonć swōj miecz, jaki by nie bōł.

442
00:19:04,750 --> 00:19:06,510
Gōńcie swoje marzynia, karlusy,

443
00:19:06,510 --> 00:19:08,880
nigdy nie je za pōźno, coby 
być kim sie chce.

444
00:19:09,800 --> 00:19:12,440
A tym chacharōm pierzińskim, 
co myśleli,

445
00:19:12,440 --> 00:19:14,490
że mie sie nigdy nic niy udo,

446
00:19:15,274 --> 00:19:16,560
padōm jedno:

447
00:19:17,669 --> 00:19:18,544
Dziynka.

448
00:19:19,574 --> 00:19:21,720
Bo kiejby nie chachary,
nie bōłoby boharyrōw.

449
00:19:22,883 --> 00:19:27,163
Chca tu udowodnić, 
że niemożliwe je możliwe.

450
00:19:28,773 --> 00:19:32,450
Je to richtyk niebezbieczne, 
a moga sie przi tym zabić.

451
00:19:32,450 --> 00:19:34,050
Mom nadzieja, że sie wom spodobo.

452
00:19:34,370 --> 00:19:35,410
(Lachanie)

453
00:19:36,080 --> 00:19:38,210
Byda potrzebowoł waszyj pomocy.

454
00:19:46,500 --> 00:19:48,850
Ludziska: Dwa, trzi.

455
00:19:49,251 --> 00:19:51,795
Dan Meyer: Niy, niy. Chca,
żebyście wszyscy liczyli.

456
00:19:52,275 --> 00:19:53,170
(Lachanie)

457
00:19:53,170 --> 00:19:55,320
Znocie słowa, niy? Dobra,
jadymy!

458
00:19:56,270 --> 00:19:56,770
Roz.

459
00:19:57,100 --> 00:19:57,684
Dwa.

460
00:19:58,194 --> 00:19:58,670
Trzi.

461
00:19:58,670 --> 00:20:01,120
Niy, to bōło dwa, ale dobrze wom idzie.

462
00:20:07,050 --> 00:20:07,800
Ludziska: Roz.

463
00:20:07,900 --> 00:20:08,440
Dwa.

464
00:20:08,560 --> 00:20:09,050
Trzi.

465
00:20:10,510 --> 00:20:11,260
(Dycho)

466
00:20:14,561 --> 00:20:16,281
(Klackanie)

467
00:20:16,311 --> 00:20:17,301
DM: Momy to!

468
00:20:17,301 --> 00:20:19,430
(Klackanie) (Szał)

469
00:20:23,370 --> 00:20:24,540
Dziynki pienke.

470
00:20:25,850 --> 00:20:28,270
Dziynki, dziynki. Z cołkiego syrca.

471
00:20:28,820 --> 00:20:31,460
A w zasadzie z brzucha.

472
00:20:32,100 --> 00:20:35,060
Godoł żech wōm, że zrobia co
niemożliwego i żech zrobiōł.

473
00:20:35,400 --> 00:20:37,900
Yno, że to nie bōło niemożliwe.
Robia to dziynnie.

474
00:20:38,040 --> 00:20:41,660
Niemożliwe to bōło do tego małego
chudego cherloka

475
00:20:41,660 --> 00:20:44,550
pokonać lynk, stanyć na scenie [TEDx]

476
00:20:44,550 --> 00:20:47,210
a zmiynic świat, słowo za słowym,

477
00:20:47,210 --> 00:20:49,190
miecz za mieczym, życi za życiem.

478
00:20:49,190 --> 00:20:52,330
Kiej żech zmiynił co w waszych gowach,
kiej żech wom pokozoł,

479
00:20:52,330 --> 00:20:54,070
że niemożliwe je możliwe,

480
00:20:54,910 --> 00:20:58,080
kiej żech wom pokozoł, że tyż możecie
zrobić co niemożliwego,

481
00:20:58,080 --> 00:21:00,920
znaczy: zrobiōłech robota.
Tera wy musicie zrobić swoja.

482
00:21:01,490 --> 00:21:03,860
Nie przestowajcie marzić ani wierzić.

483
00:21:04,430 --> 00:21:05,810
Dziynki, że wierzicie we mie

484
00:21:05,820 --> 00:21:07,630
a żeście sōm czynściom
mojigo marzynia.

485
00:21:07,630 --> 00:21:08,730
Mom do wos gyszynk:

486
00:21:09,200 --> 00:21:10,980
Niemożliwe nie ma....

487
00:21:11,720 --> 00:21:13,136
Ludziska: niemożliwe!

488
00:21:13,136 --> 00:21:15,500
"Moja długo rajza tyż je tym gyszynkiem".

489
00:21:15,550 --> 00:21:16,750
(Klackanie)

490
00:21:19,590 --> 00:21:20,340
Dziynka.

491
00:21:20,870 --> 00:21:22,150
(Klackacnie)

492
00:21:23,240 --> 00:21:24,340
(Szał)

493
00:21:28,210 --> 00:21:30,250
Gospodorz: Dzinki, Dan Meyer, wow!