WEBVTT

00:00:06.720 --> 00:00:12.383
چه‌ند ساڵێك پێش ئێستا، كۆمپانیایه‌كت دامه‌
زراند كه‌ هه‌مبرگری بێ گۆشت دروست ده‌كات.

00:00:12.383 --> 00:00:16.313
به‌رهه‌مه‌كانت له‌ فرۆشگاكان 
ده‌فرۆشرێن له‌ هه‌موو جیهان.

00:00:16.313 --> 00:00:19.283
به‌ڵام به‌م دواییانه‌ هه‌واڵی بێزاركه‌ت 
پێگه‌یشتووه‌،

00:00:19.283 --> 00:00:24.685
سێ كه‌س له‌ سێ شوێنی جیاوازی شارێك پاش
خواردنی هه‌مبه‌رگری تۆ مردوون.

00:00:24.685 --> 00:00:28.825
پۆلیس بۆی ده‌ركه‌وت كه‌ تاوانبارێك
بڕانده‌كه‌ی تۆی كردۆته‌ ئامانج،

00:00:28.825 --> 00:00:34.192
ژه‌هرێكی كرۆدته‌ به‌رهه‌مه‌كه‌ت 
لانی كه‌م له‌ یه‌ك یان دوو فرۆشگا.

00:00:34.192 --> 00:00:39.615
تاوانباره‌كه‌ ئامێرێكی زۆرباشی به‌كارهێنا-
وه‌ كه‌ هیچ شوێنه‌واری له‌سه‌ر قوتووه‌كان

00:00:39.615 --> 00:00:43.659
جێنه‌هێشتووه‌، به‌مه‌ش مه‌حاڵ ده‌بێت
دیاریبكرێت كامه‌ به‌رهه‌م له‌مه‌ترسیدایه‌.

00:00:43.659 --> 00:00:46.799
هه‌مبه‌رگره‌كانت یه‌كسه‌ر له‌و دوو
كۆگایه‌ كێشێنرانه‌وه‌

00:00:46.799 --> 00:00:48.489
كه‌ قوربانیه‌كان لێیان كڕیبوو.

00:00:48.489 --> 00:00:50.729
بابه‌تی مردنه‌كان
سه‌ردێڕی هه‌موو هه‌واڵه‌كانن،

00:00:50.729 --> 00:00:55.281
بكوژه‌كه‌ هێشتا نه‌گیراوه‌،
بازاڕكردن كه‌مبۆته‌وه‌.

NOTE Paragraph

00:00:55.281 --> 00:00:59.381
پێویسته‌ خێرا به‌رنامه‌ڕێژییه‌ك گه‌شه‌
پێبده‌ی بۆ مامه‌ڵه‌كردن له‌گه‌ڵ قه‌یرانه‌كه‌

00:00:59.381 --> 00:01:02.111
تیمه‌كه‌ت سێ هه‌ڵبژارده‌ی له‌به‌ر ده‌سته‌:

NOTE Paragraph

00:01:02.111 --> 00:01:03.931
١- هیچ شتێك مه‌كه‌.

NOTE Paragraph

00:01:03.931 --> 00:01:09.456
٢- هه‌موو به‌رهه‌مه‌كان میوه‌فرۆشی له‌
ته‌واوی شار بكێشه‌وه‌ و له‌ناویان ببه‌.

NOTE Paragraph

00:01:09.456 --> 00:01:14.413
یان ٣- به‌هه‌مه‌كه‌ له‌ ته‌واوی جیهان 
بكێشه‌وه‌ و له‌ناوی ببه‌.

NOTE Paragraph

00:01:14.413 --> 00:01:16.623
كامه‌یان هه‌ڵده‌بژێریت؟

NOTE Paragraph

00:01:16.623 --> 00:01:21.156
پارێزه‌ری كۆمانیاكه‌ت ڕوونیده‌كاته‌وه‌ كه‌
داوای فه‌رمی به‌ گوێره‌ی یاسا پێویست نییه‌

00:01:21.156 --> 00:01:23.876
چونكه‌ تاوانباره‌كه‌ به‌ته‌واوی به‌رپرسه‌.

00:01:23.876 --> 00:01:27.166
یه‌كه‌م هه‌ڵبژارده‌ په‌سه‌ند ده‌كات
-هیچ شتێك نه‌كات-

00:01:27.166 --> 00:01:32.290
چونكه‌ داواكاری به‌رهه‌مه‌كه‌ وه‌كو
داننان به‌ هه‌ڵه‌ وایه‌.

NOTE Paragraph

00:01:32.290 --> 00:01:35.490
به‌ڵام ئایا ئه‌مه‌ ڕه‌وشتیترین 
به‌رنامه‌ڕێژییه‌؟

00:01:35.490 --> 00:01:38.410
بۆ پێوانه‌كردنی ڕه‌وشتیی 
هه‌ریه‌ك له‌م هه‌ڵبژاردانه‌،

00:01:38.410 --> 00:01:41.880
ده‌توانیت "شیكاری خاوه‌ن گره‌و" 
ئه‌نجامبده‌یت.

00:01:41.880 --> 00:01:45.880
كه‌ ڕێگه‌ت ده‌دات پێوانه‌ی سوودی هه‌ندێك
له‌ سوودمه‌نده‌كان سه‌ره‌كییه‌كان-

00:01:45.880 --> 00:01:51.497
وه‌به‌رهێنه‌كان، كارمه‌ند و كڕیار بكه‌یت 
له‌ دژی یه‌كتر.

NOTE Paragraph

00:01:51.497 --> 00:01:53.087
له‌گه‌ڵ هه‌ڵبژارده‌ی یه‌كه‌م

00:01:53.087 --> 00:01:56.757
ڕاوێژكاره‌كانت پێشبینی ده‌كه‌ن كه‌
له‌كۆتایی قه‌یرانه‌كه‌ كۆتای پێدیت.

00:01:56.757 --> 00:02:00.757
فرۆشتن دواتر باشتر ده‌بێت به‌ڵام
له‌ژێر ئاسته‌كانی پێشووتر ده‌مێنیته‌وه‌

00:02:00.757 --> 00:02:02.957
به‌هۆی ئه‌و زیانه‌ی به‌ 
بڕانده‌كه‌ كه‌وتووه‌.

00:02:02.957 --> 00:02:06.087
ده‌ره‌نجام، ده‌بێت هه‌ندێك كارمه‌ند 
ده‌ربكه‌یت،

00:02:06.087 --> 00:02:09.227
وه‌به‌رهێنه‌كانیش تووشی زیانی بچووك ده‌بن

00:02:09.227 --> 00:02:14.981
به‌ڵام گه‌ر بكوژه‌كه‌ قوتووی له‌ شوێنیتر
ژه‌هراوی كردبا كڕیاری زیاتر ده‌مردن.

NOTE Paragraph

00:02:14.981 --> 00:02:18.321
هه‌ڵبژارده‌ی دووه‌م زۆری تێده‌چێت 
له‌ ماوه‌ی كه‌م خایه‌ن

00:02:18.321 --> 00:02:21.061
و پێویست به‌ ده‌ركردنی ژماره‌یه‌كی 
زۆرتری كارمه‌ند ده‌كات

00:02:21.061 --> 00:02:24.031
و زه‌ره‌ری ئابووری زیاتر
بۆ وه‌به‌رهێنه‌كان.

00:02:24.031 --> 00:02:28.031
به‌ڵام ئه‌م هه‌ڵبژارده‌یه‌ بۆ
كڕیارانی شار سه‌لامه‌تتره‌

00:02:28.031 --> 00:02:33.122
ده‌توانرێت به‌پێی پێویست متمانه‌ دروست
بكات كه‌ له‌كۆتایی فرۆشتن ده‌گه‌ڕێته‌وه‌.

NOTE Paragraph

00:02:33.122 --> 00:02:36.792
هه‌ڵبژارده‌ی سێیه‌م زۆرترین تێچووی هه‌یه‌
له‌ ماوه‌ی كورت خایه‌ن

00:02:36.792 --> 00:02:41.951
پێویستی به‌ ده‌ركردنی كارمه‌ند و
زه‌ره‌ری وه‌به‌رهێنی بایه‌خدار هه‌یه‌.

00:02:41.951 --> 00:02:46.026
له‌گه‌ڵ ئه‌وه‌ی هیچ به‌ڵگه‌یه‌ك نییه‌ كه‌
ئه‌م تاوانانه‌ هه‌ڕه‌شه‌یه‌كی نێوده‌وڵه‌تی

00:02:46.026 --> 00:02:50.277
دروست ده‌كه‌ن، ئه‌م هه‌ڵبژارده‌یه‌
گه‌وره‌ترین پارێز ده‌بێت بۆ كڕیاره‌كان.

NOTE Paragraph

00:02:50.277 --> 00:02:53.367
به‌گوێره‌ی ناكۆكی نێوان سوودی كڕیاره‌كان

00:02:53.367 --> 00:02:56.217
له‌ به‌رامبه‌ر سوودی وه‌به‌رهێنه‌كان 
و كارمه‌نده‌كانت،

00:02:56.217 --> 00:02:58.937
كام به‌رنامه‌ڕێژی ڕه‌وشتیترینه‌؟

00:02:58.937 --> 00:03:03.030
بۆ بڕیاردان له‌مه‌،
ده‌توانیت له‌م سێ تاقیكردنه‌وه‌یه‌ بڕوانی:

NOTE Paragraph

00:03:03.030 --> 00:03:05.930
یه‌كه‌میان تاقیكردنه‌وه‌ی سوود وه‌رگرتن:

00:03:05.930 --> 00:03:08.550
ڕێبازی سوود وه‌رگرتن فه‌لسه‌فه‌یه‌كه‌
گرنگی به‌

00:03:08.550 --> 00:03:12.967
گه‌وره‌كردنی زۆرترین بڕی چاكه‌
بۆ زۆرترین كه‌س ده‌دات.

00:03:12.967 --> 00:03:17.326
كاریگه‌ری هه‌ریه‌ك له‌م هه‌ڵبژاردانه‌
له‌سه‌ر ئه‌م ده‌سته‌واژانه‌ چییه‌؟

NOTE Paragraph

00:03:17.326 --> 00:03:19.636
دووه‌میان تاقیكردنه‌وه‌ی خێزانه‌:

00:03:19.636 --> 00:03:23.576
هه‌ستت چۆنه‌ كه‌ هه‌سته‌كانت 
بۆ خێزانه‌كه‌ت ڕوونده‌كه‌یه‌وه‌؟

NOTE Paragraph

00:03:23.576 --> 00:03:25.783
سێیه‌میان تاقیكردنه‌وه‌ی ڕۆژنامه‌یه‌:

00:03:25.783 --> 00:03:30.903
هه‌ستت چۆن ده‌بێت كه‌ له‌ لاپه‌ڕه‌ی 
یه‌كه‌می ڕۆژنامه‌ی ناوخۆیی ده‌یخێنیته‌وه‌؟

NOTE Paragraph

00:03:30.903 --> 00:03:33.863
له‌ كۆتایی، ده‌توانیت تاقیكردنه‌وه‌ی
ئامۆژگاریكه‌ر به‌كاربێنیت:

00:03:33.863 --> 00:03:38.680
گه‌ر ئه‌و كه‌سه‌ی حه‌زی پێ ده‌كه‌یت ئه‌م
بڕیاره‌ی بدابا، چی ده‌كرد؟

NOTE Paragraph

00:03:38.680 --> 00:03:44.906
سه‌رۆكی جێبه‌جێكاری Johnson & Johnson
جه‌یمس بێرك تووشی ئالنگارییه‌كی هاوشێوه‌

00:03:44.906 --> 00:03:50.772
بوو له‌ ١٩٨٢ دوای ئه‌وه‌ی تاوانباره‌كه‌ 
ژه‌هری سیانیدی بۆ شووشه‌ی تایلینۆل زیادكرد

00:03:50.772 --> 00:03:53.682
له‌ شیكاگۆ. حه‌وت كه‌س گیانیان سپارد و 
فرۆشتن كه‌مبۆوه‌.

00:03:53.682 --> 00:03:56.692
شیكه‌ره‌وانی پیشه‌سازی گوتیان
كۆمپانیاكه‌ كۆتایی پێهات.

00:03:56.692 --> 00:04:02.314
له‌ وه‌ڵام، بێرك بڕیاری كێشانه‌وه‌ی 
تایلینۆلی دا له‌ ته‌واوی دونیا.

00:04:02.314 --> 00:04:06.643
به‌ دانانی سه‌لامه‌تی كڕیاره‌كان.
وه‌ك كاری له‌پێشینه‌ی كۆمپانیا

00:04:06.643 --> 00:04:12.924
كۆمپانیاكه‌ نزیكه‌ی ٣٢ ملیۆن بوتڵی 
تایلینۆلی كێشایه‌وه‌ و له‌ناوی برد

00:04:12.924 --> 00:04:17.325
كه‌ ده‌یكرده‌ ٢٥٠ ملیۆن به‌
نرخی ئێستای دۆلار.

00:04:17.325 --> 00:04:22.422
١.٥ ملیۆن له‌ بوتڵه‌ كشێنراوه‌كان
پشكنینیان بۆ كرا و٣ یان --

00:04:22.422 --> 00:04:24.622
كه‌ هه‌موویان له‌ شیكاگۆ بوون--

00:04:24.622 --> 00:04:27.182
ده‌ركه‌وت سیانایدیان تێدایه‌.

00:04:27.182 --> 00:04:31.297
بڕیاره‌كه‌ی بێرك یارمه‌تیده‌ربوو له‌ 
به‌ده‌ستهێنانه‌وه‌ی متمانه‌ی كڕیاره‌كانی،

00:04:31.297 --> 00:04:34.737
و فرۆشتنی به‌رهه‌مه‌كان 
له‌ ماوه‌ی ساڵێكدا گه‌ڕایه‌وه‌.

00:04:34.737 --> 00:04:39.265
تاوانی كوشتن به‌هۆی تایلینۆل هانی
Johnson & Johnson ی دا ببێته‌ ڕابه‌ر له‌

00:04:39.265 --> 00:04:42.705
گه‌سه‌سه‌ندنی ئه‌و قوتووانه‌ی كه‌
به‌رگری له‌ ته‌گه‌ره‌ دروستكردن ده‌كه‌ن

00:04:42.705 --> 00:04:45.495
و حكومه‌ت سیسته‌می زۆر توندتری دانا.

00:04:45.495 --> 00:04:48.495
هه‌رچه‌نده‌ بكوژه‌كه‌ نه‌دۆزرایه‌وه‌.

NOTE Paragraph

00:04:48.495 --> 00:04:52.495
بڕیاره‌كه‌ی بێرك ڕێگری له‌ مردنی زیاتر
به‌هۆی ژه‌هراویبوونی سه‌ره‌تایی كرد،

00:04:52.495 --> 00:04:57.566
به‌ڵام حكومه‌تی فیدرالی لێكۆڵینه‌وه‌ی له‌ 
سه‌دان رووداوی ده‌ست تێخستنی چاولێكه‌ر كرد

00:04:57.566 --> 00:05:00.886
به‌رهه‌می تریش له‌ هه‌فته‌كانی دواتر.

00:05:00.886 --> 00:05:04.886
ده‌كرێت ئه‌مانه‌ به‌ وه‌ڵامێكی جیاواز
ڕێگرییان لێكرابێت؟

00:05:04.886 --> 00:05:08.886
ئایا بێرك به‌ قازانجی گشتی ڕه‌فتاری ده‌كرد
یان قازانجی كۆمپانیاكه‌ی؟

00:05:08.886 --> 00:05:12.016
ئایا ئه‌مه‌ به‌های ئاكاری باش بوو
یان به‌بازاڕكردنی باش؟

00:05:12.016 --> 00:05:17.578
له‌گه‌ڵ هه‌موو ئه‌م كێشه‌ ڕه‌وشتییانه‌،
وه‌ڵامێكی ئاشكرای راست یان هه‌ڵه‌ی نییه‌.

NOTE Paragraph

00:05:17.578 --> 00:05:22.448
و بۆ ئیمپراتۆریه‌تی هه‌مبه‌رگری بێ گۆشتت،
هه‌ڵبژارده‌كه‌ هی تۆیه‌.