1
00:00:13,895 --> 00:00:16,129
Όταν ήμουν παιδί,
καταλάβαινα για τις εποχές

2
00:00:16,129 --> 00:00:19,604
ότι τον Δεκέμβριο και τον Ιανουάριο
είχε κρύο και πολλά χιόνια,

3
00:00:19,604 --> 00:00:21,970
τον Απρίλιο και τον Μάιο 
άνθιζαν τα λουλούδια,

4
00:00:21,970 --> 00:00:24,821
τον Ιούλιο και τον Αύγουστο
είχε πολύ ζέστη και ηλιοφάνεια,

5
00:00:24,821 --> 00:00:28,770
και τον Σεπτέμβριο και Οκτώβριο
υπήρχαν τριγύρω πολύχρωμα φύλλα.

6
00:00:28,770 --> 00:00:31,871
Έτσι λειτουργούσε ο κόσμος
και ήταν κάτι μαγικό.

7
00:00:31,871 --> 00:00:33,319
Αν τότε μου έλεγε κάποιος

8
00:00:33,319 --> 00:00:36,822
ότι το ένα τρίτο του πληθυσμού της Γης
δεν είχε δει ποτέ του χιόνι

9
00:00:36,822 --> 00:00:40,741
και ότι τον Ιούλιο σε καμία περίπτωση 
δεν πάμε για μπάνιο στη θάλασσα,

10
00:00:40,741 --> 00:00:42,433
θα πίστευα ότι είναι τρελός.

11
00:00:42,433 --> 00:00:45,412
Στην πράξη όμως, η εναλλαγή 
τεσσάρων διαφορετικών εποχών

12
00:00:45,412 --> 00:00:47,850
συμβαίνει μόνο
σε δύο περιοχές του πλανήτη.

13
00:00:47,850 --> 00:00:50,504
Αλλά και στις δύο αυτές,
οι εποχές είναι αντίστροφες.

14
00:00:50,504 --> 00:00:51,584
Γιατί άραγε;

15
00:00:51,584 --> 00:00:54,835
Πολλοί θα έχετε ακούσει 
για τον αστρονόμο Γιοχάνες Κέπλερ

16
00:00:54,835 --> 00:00:57,543
που απέδειξε ότι οι τροχιές
των πλανητών είναι ελλειπτικές

17
00:00:57,543 --> 00:01:00,093
και ότι ο Ήλιος δεν βρίσκεται
στο κέντρο της τροχιάς.

18
00:01:00,093 --> 00:01:03,301
Ήταν μια σπουδαία ανακάλυψη
μερικές εκατοντάδες χρόνια πριν.

19
00:01:03,301 --> 00:01:06,200
Με τον τρόπο αυτό λύθηκαν
πολλά μαθηματικά προβλήματα

20
00:01:06,200 --> 00:01:09,326
που είχαν οι αστρονόμοι
με τις μετρήσεις των πλανητικών τροχιών.

21
00:01:09,326 --> 00:01:12,318
Ενώ όντως η τροχιά της Γης
δεν είναι εντελώς κυκλική,

22
00:01:12,318 --> 00:01:15,724
οι εικόνες στα σχολικά βιβλία,
στην τηλεόραση και στις ταινίες

23
00:01:15,724 --> 00:01:19,295
δίνουν μια υπερβολική εντύπωση
για το πόσο ελλειπτική είναι η τροχιά.

24
00:01:19,295 --> 00:01:22,741
Στην πραγματικότητα, η τροχιά της Γης
είναι σχεδόν ένας τέλειος κύκλος.

25
00:01:22,741 --> 00:01:25,785
Όμως, επειδή η τροχιά της Γης 
είναι πράγματι ελλειπτική,

26
00:01:25,785 --> 00:01:27,370
αν και όχι τόσο εμφανής,

27
00:01:27,370 --> 00:01:29,717
και ο Ήλιος δεν είναι ακριβώς στο κέντρο

28
00:01:29,717 --> 00:01:33,129
σημαίνει ότι η απόστασή μας από τον Ήλιο
όντως αλλάζει μέσα στο έτος.

29
00:01:33,129 --> 00:01:34,108
Α-χα!

30
00:01:34,108 --> 00:01:37,504
Άρα, ο χειμώνας έρχεται όταν η Γη
είναι μακρύτερα από τον Ήλιο!

31
00:01:37,504 --> 00:01:39,337
Λοιπόν, όχι, ας μη βιαζόμαστε.

32
00:01:39,337 --> 00:01:43,295
Η Γη είναι πιο κοντά στον Ήλιο
τον Ιανουάριο, απ' ό,τι είναι τον Ιούλιο

33
00:01:43,295 --> 00:01:45,764
κατά 5 εκατομμύρια χιλιόμετρα.

34
00:01:45,764 --> 00:01:49,413
Ο Ιανουάριος είναι χωμένος στη μέση
της πιο κρύας εποχής του χρόνου

35
00:01:49,413 --> 00:01:51,261
για όσους ζουν στο Βόρειο ημισφαίριο.

36
00:01:51,261 --> 00:01:52,478
Ακόμη δεν έχετε πειστεί;

37
00:01:52,478 --> 00:01:53,524
Και αν σας έλεγα ότι

38
00:01:53,524 --> 00:01:56,697
το καλοκαίρι και ο χειμώνας
εμφανίζονται ταυτόχρονα πάνω στη Γη;

39
00:01:56,697 --> 00:01:58,572
Όταν είναι χειμώνας στο Κονέκτικατ,

40
00:01:58,572 --> 00:02:00,194
είναι καλοκαίρι στη Νέα Ζηλανδία.

41
00:02:00,194 --> 00:02:02,052
Αν δεν είναι η απόσταση από τον ήλιο,

42
00:02:02,052 --> 00:02:03,111
τι άλλο να είναι;

43
00:02:03,111 --> 00:02:06,255
Θα πρέπει επίσης να γνωρίζετε
ότι η Γη δεν στέκεται ακριβώς όρθια.

44
00:02:06,255 --> 00:02:07,622
Στην πραγματικότητα γέρνει.

45
00:02:07,622 --> 00:02:09,411
Και αυτή η κλίση του άξονα της Γης

46
00:02:09,411 --> 00:02:12,290
είναι ένας από τους κύριους λόγους
για τις εποχές.

47
00:02:12,290 --> 00:02:14,201
Η Γη περιστρέφεται γύρω από έναν άξονα

48
00:02:14,201 --> 00:02:17,169
ο οποίος έχει κλίση
23,5 μοιρών από την κατακόρυφο.

49
00:02:17,169 --> 00:02:19,549
Ταυτόχρονα, η Γη περιστρέφεται
γύρω από τον ήλιο

50
00:02:19,549 --> 00:02:23,092
με τον άξονα πάντα να δείχνει
προς την ίδια κατεύθυνση στο διάστημα.

51
00:02:23,092 --> 00:02:26,161
Η κλίση, η περιστροφή και η περιφορά, 
είναι η αιτίες που κάνουν

52
00:02:26,161 --> 00:02:29,584
τις ώρες ηλιοφάνειας σε μια περιοχή
να αλλάζουν στη διάρκεια του έτους,

53
00:02:29,584 --> 00:02:32,928
με περισσότερες ώρες το καλοκαίρι
και λιγότερες ώρες το χειμώνα.

54
00:02:32,928 --> 00:02:36,128
Έτσι, όταν ο ήλιος λάμπει πάνω στη Γη,
αυτή ζεσταίνεται.

55
00:02:36,128 --> 00:02:38,483
Μετά τη δύση του ήλιου
έχει το χρόνο να κρυώσει.

56
00:02:38,494 --> 00:02:42,493
Έτσι το καλοκαίρι, κάθε τοποθεσία
περίπου 40 μοίρες βόρεια του ισημερινού,

57
00:02:42,493 --> 00:02:44,114
όπως το Χάρτφορντ στο Κονέκτικατ,

58
00:02:44,114 --> 00:02:46,447
θα έχει 15 ώρες φώς ημέρας καθημερινά

59
00:02:46,447 --> 00:02:47,934
και 9 ώρες νύχτας.

60
00:02:47,934 --> 00:02:50,245
Άρα ζεσταίνεται για περισσότερο
από όσο κρυώνει.

61
00:02:50,245 --> 00:02:52,218
Αυτό συμβαίνει τη μια μέρα μετά την άλλη,

62
00:02:52,218 --> 00:02:54,406
έτσι υπάρχει ένα συνολικό
αποτέλεσμα θέρμανσης.

63
00:02:54,406 --> 00:02:56,239
Θυμηθείτε αυτό το γεγονός αργότερα!

64
00:02:56,239 --> 00:02:57,945
Το χειμώνα συμβαίνει το αντίθετο.

65
00:02:57,945 --> 00:03:01,253
Υπάρχουν περισσότερες ώρες
ψύξης της Γης από ό,τι θέρμανσής της,

66
00:03:01,253 --> 00:03:04,703
και μέρα με τη μέρα,
έχει συνολικό αποτέλεσμα να ψύχεται.

67
00:03:04,703 --> 00:03:07,020
Το ενδιαφέρον είναι
ότι καθώς κινείστε βόρεια,

68
00:03:07,020 --> 00:03:10,252
ο αριθμός των ωρών της ημέρας
το καλοκαίρι αυξάνεται.

69
00:03:10,252 --> 00:03:13,476
Έτσι, το Τζούνο στην Αλάσκα
θα έχει περίπου 19 ώρες ηλιοφάνειας

70
00:03:13,476 --> 00:03:17,603
ενώ την ίδια ημέρα το καλοκαίρι,
το Ταλαχάσι στην Φλόριντα έχει περίπου 14.

71
00:03:17,603 --> 00:03:20,376
Στην πραγματικότητα,
το καλοκαίρι στο Βόρειο Πόλο,

72
00:03:20,376 --> 00:03:22,555
ο ήλιος δεν δύει ποτέ.

73
00:03:22,555 --> 00:03:26,056
Εντάξει, λοιπόν, όλα σχετίζονται
με τις ώρες ηλιοφάνειας, το κατάλαβα!

74
00:03:26,056 --> 00:03:29,077
Λοιπόν, όχι, υπάρχει ένα άλλο
σημαντικό κομμάτι του παζλ.

75
00:03:29,077 --> 00:03:32,572
Εάν ώρες της ημέρας ήταν το μόνο πράγμα
που καθόριζε τη μέση θερμοκρασία,

76
00:03:32,572 --> 00:03:36,166
δεν θα ήταν ο Βόρειος Πόλος το πιο καυτό 
μέρος στη Γη στο Βόρειο ημισφαίριο

77
00:03:36,166 --> 00:03:40,533
αφού έχει 24 ώρες της ημέρας φως
τους μήνες κοντά στο θερινό ηλιοστάσιο;

78
00:03:40,533 --> 00:03:42,070
Ναι, αλλά είναι Βόρειος Πόλος!

79
00:03:42,070 --> 00:03:44,765
Υπάρχουν ακόμα παγόβουνα στο νερό
και χιόνι στο έδαφος.

80
00:03:44,765 --> 00:03:46,431
Λοιπόν τι συμβαίνει;

81
00:03:46,431 --> 00:03:47,373
Η Γη είναι σφαίρα

82
00:03:47,373 --> 00:03:49,883
έτσι η ηλιακή ενέργεια
που λαμβάνει μια περιοχή

83
00:03:49,883 --> 00:03:52,343
αλλάζει ανάλογα
με το ύψος του ήλιου στον ουρανό,

84
00:03:52,343 --> 00:03:56,078
το οποίο αλλάζει μέσα στην ημέρα
μεταξύ της ανατολής και της δύσης.

85
00:03:56,078 --> 00:03:58,792
Όμως το ύψος του ήλιου
αλλάζει επίσης μέσα στο έτος

86
00:03:58,792 --> 00:04:01,245
με το μεγαλύτερο ύψος
κατά τους καλοκαιρινούς μήνες

87
00:04:01,245 --> 00:04:04,059
και το υψηλότερο απ' όλα
το μεσημέρι στο θερινό ηλιοστάσιο,

88
00:04:04,059 --> 00:04:06,354
που είναι στις 21 Ιουνίου
στο βόρειο ημισφαίριο

89
00:04:06,354 --> 00:04:09,176
και στις 21 Δεκεμβρίου
στο νότιο ημισφαίριο.

90
00:04:09,176 --> 00:04:11,469
Αυτό συμβαίνει επειδή,
όπως περιστρέφεται η Γη,

91
00:04:11,469 --> 00:04:14,627
το βόρειο ημισφαίριο καταλήγει
να αποκλίνει από τον ήλιο το χειμώνα

92
00:04:14,627 --> 00:04:16,197
και προς τον ήλιο το καλοκαίρι,

93
00:04:16,197 --> 00:04:18,811
με αποτέλεσμα ο ήλιος να είναι
ακριβώς κάθετα από πάνω

94
00:04:18,811 --> 00:04:20,334
για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα.

95
00:04:20,334 --> 00:04:22,925
Θυμάστε τις αυξημένες ώρες ηλιοφάνειας
το καλοκαίρι;

96
00:04:22,925 --> 00:04:25,974
Έτσι επίσης αυξάνει
η ηλιακή ενέργεια ανά τετραγωνικό

97
00:04:25,974 --> 00:04:28,376
καθώς ο ήλιος ανεβαίνει
ψηλότερα στον ουρανό.

98
00:04:28,376 --> 00:04:30,720
Έτσι, όταν οι ακτίνες του ήλιου
πέφτουν υπό γωνία

99
00:04:30,720 --> 00:04:34,804
το ποσό της ενέργειας σε κάθε μέρος
της φωτιζόμενης περιοχής είναι μικρότερο.

100
00:04:34,804 --> 00:04:39,180
Γι' αυτό, αν και ο Βόρειος Πόλος έχει φως
24 ώρες την ημέρα για να να ζεσταθεί,

101
00:04:39,180 --> 00:04:41,850
οι ακτίνες του ήλιου που λαμβάνει
είναι πολύ απλωμένες

102
00:04:41,850 --> 00:04:44,979
και προσφέρουν λιγότερη ενέργεια
από ό,τι σε έναν τόπο νοτιότερα,

103
00:04:44,979 --> 00:04:46,604
όπου ο ήλιος είναι υψηλότερα,

104
00:04:46,604 --> 00:04:48,876
επειδή είναι πιο άμεσα στραμμένος
προς τον ήλιο.

105
00:04:48,876 --> 00:04:51,577
Εκτός αυτού, ο Βόρειος Πόλος
έχει πολλά να καλύψει.

106
00:04:51,577 --> 00:04:54,949
Είχε ψυχθεί, χωρίς καθόλου φως του ήλιου
για 6 συνεχόμενους μήνες.

107
00:04:54,949 --> 00:04:57,478
Έτσι, καθώς αλλάζουν οι εποχές,
όπου κι αν βρίσκεστε,

108
00:04:57,478 --> 00:05:00,820
μπορείτε τώρα να εκτιμήσετε,
όχι μόνο την ομορφιά της κάθε νέας εποχής

109
00:05:00,820 --> 00:05:02,674
αλλά και την αστρονομική πολυπλοκότητα

110
00:05:02,674 --> 00:05:04,831
που τις δημιουργεί
και σας τις παρουσιάζει.