[Script Info]
Title: 
[Events]
Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text
Dialogue: 0,0:00:00.96,0:00:03.14,Default,,0000,0000,0000,,---
Dialogue: 0,0:00:03.14,0:00:06.42,Default,,0000,0000,0000,,---
Dialogue: 0,0:00:06.42,0:00:08.40,Default,,0000,0000,0000,,---
Dialogue: 0,0:00:08.40,0:00:10.68,Default,,0000,0000,0000,,Bu videoda ədədi orta haqqında danışacağam.
Dialogue: 0,0:00:10.68,0:00:15.59,Default,,0000,0000,0000,,Lakin əvvəlcə sizinlə seçmə və
Dialogue: 0,0:00:15.59,0:00:16.82,Default,,0000,0000,0000,,populyasiyası fərqləndirəcəyik.
Dialogue: 0,0:00:23.15,0:00:26.25,Default,,0000,0000,0000,,---
Dialogue: 0,0:00:26.25,0:00:28.63,Default,,0000,0000,0000,,---
Dialogue: 0,0:00:28.63,0:00:31.59,Default,,0000,0000,0000,,Tutaq ki, mən Amerikada yaşayan
Dialogue: 0,0:00:31.59,0:00:33.53,Default,,0000,0000,0000,,kişilərin orta boyunu bilmək istəyirəm.
Dialogue: 0,0:00:33.53,0:00:37.60,Default,,0000,0000,0000,,Amerikada yaşayan bütün kişilər çoxluğunu bu şəkildə çəkirəm.
Dialogue: 0,0:00:37.60,0:00:39.18,Default,,0000,0000,0000,,
Dialogue: 0,0:00:39.18,0:00:42.74,Default,,0000,0000,0000,,ABŞ-da 300 milyon əhali yaşayır,
Dialogue: 0,0:00:42.74,0:00:45.24,Default,,0000,0000,0000,,onların təxmini yarısı kişidirsə, deməli 150 milyon
Dialogue: 0,0:00:45.24,0:00:49.36,Default,,0000,0000,0000,,kişi var, düzdür?
Dialogue: 0,0:00:49.36,0:00:53.12,Default,,0000,0000,0000,,Orada yaşan hər
Dialogue: 0,0:00:53.12,0:00:56.62,Default,,0000,0000,0000,,bir kişinin ayr- ayrılıqda boylarını bilmək
Dialogue: 0,0:00:56.62,0:00:58.10,Default,,0000,0000,0000,,və onların ədədi ortasını hesablamaq demək olar ki, imkansızdır.
Dialogue: 0,0:00:58.10,0:01:00.77,Default,,0000,0000,0000,,Çünki hər saniyə yeni bir insan
Dialogue: 0,0:01:00.77,0:01:02.49,Default,,0000,0000,0000,,doğulur və ya ölür.
Dialogue: 0,0:01:02.49,0:01:04.59,Default,,0000,0000,0000,,Eynilə mən bunu hesablamağa çalışarkən belə
Dialogue: 0,0:01:04.59,0:01:06.95,Default,,0000,0000,0000,,kimsə doğulacaq
Dialogue: 0,0:01:06.95,0:01:09.76,Default,,0000,0000,0000,,və ya öləcək.
Dialogue: 0,0:01:09.76,0:01:15.51,Default,,0000,0000,0000,,Təbii ki, bu mümkün olmadığı halda biz
Dialogue: 0,0:01:15.51,0:01:18.93,Default,,0000,0000,0000,,bütün əhalini üçün nə ədədi ortanı, nə medianı, nə də
Dialogue: 0,0:01:18.93,0:01:20.86,Default,,0000,0000,0000,,modanı hesablaya bilməyəcəyik, elə deyil?
Dialogue: 0,0:01:20.86,0:01:24.24,Default,,0000,0000,0000,,Ona görə də, bunu etmənin və öyrənmənin ən yaxşı
Dialogue: 0,0:01:24.24,0:01:27.57,Default,,0000,0000,0000,,yolu bütün populyasiyanın deyil,
Dialogue: 0,0:01:27.57,0:01:30.04,Default,,0000,0000,0000,,seçmənin orta boyunu hesablamaqdır.
Dialogue: 0,0:01:30.04,0:01:32.97,Default,,0000,0000,0000,,Random bir seçmə götürüb onun
Dialogue: 0,0:01:32.97,0:01:34.10,Default,,0000,0000,0000,,orta qiymətini hesablamaq olar.
Dialogue: 0,0:01:34.10,0:01:37.37,Default,,0000,0000,0000,,---
Dialogue: 0,0:01:37.37,0:01:41.17,Default,,0000,0000,0000,,--- mence bu hisseleri, elave etmesek de olar, oz-ozune danishir bir az :D
Dialogue: 0,0:01:41.17,0:01:44.20,Default,,0000,0000,0000,,---
Dialogue: 0,0:01:44.20,0:01:46.93,Default,,0000,0000,0000,,----
Dialogue: 0,0:01:46.93,0:01:48.02,Default,,0000,0000,0000,,---
Dialogue: 0,0:01:48.02,0:01:50.86,Default,,0000,0000,0000,,----
Dialogue: 0,0:01:50.86,0:01:53.08,Default,,0000,0000,0000,,---
Dialogue: 0,0:01:53.08,0:01:55.36,Default,,0000,0000,0000,,---
Dialogue: 0,0:01:55.36,0:01:57.72,Default,,0000,0000,0000,,---
Dialogue: 0,0:01:57.72,0:02:03.08,Default,,0000,0000,0000,,Məsələn, 1,70 ; 1,80; 1,75; 1,85;
Dialogue: 0,0:02:03.08,0:02:09.09,Default,,0000,0000,0000,,və 1,77
Dialogue: 0,0:02:09.09,0:02:11.14,Default,,0000,0000,0000,,olsun.
Dialogue: 0,0:02:11.14,0:02:14.14,Default,,0000,0000,0000,,Fərz edək ki, bunlar mənim
Dialogue: 0,0:02:14.14,0:02:17.06,Default,,0000,0000,0000,,random şəkildə populyasiyadan götürdüyüm seçmə qrupdur.
Dialogue: 0,0:02:17.06,0:02:19.82,Default,,0000,0000,0000,,Gördüyünüz kimi, ədədlər də bir-birindən fərqləndiyi üçün çoxluq bir tərəfə meyilli
Dialogue: 0,0:02:19.82,0:02:22.15,Default,,0000,0000,0000,,deyil.
Dialogue: 0,0:02:22.15,0:02:24.23,Default,,0000,0000,0000,,---
Dialogue: 0,0:02:24.23,0:02:25.13,Default,,0000,0000,0000,,---
Dialogue: 0,0:02:25.13,0:02:28.03,Default,,0000,0000,0000,,Bu, seçmə oldu.
Dialogue: 0,0:02:28.03,0:02:30.36,Default,,0000,0000,0000,,Populyasiyadan çıxardığımız seçmə.
Dialogue: 0,0:02:30.36,0:02:33.96,Default,,0000,0000,0000,,---
Dialogue: 0,0:02:33.96,0:02:36.41,Default,,0000,0000,0000,,---
Dialogue: 0,0:02:36.41,0:02:38.54,Default,,0000,0000,0000,,Təbii ki, 150 milyon şəxsin boylarının
Dialogue: 0,0:02:38.54,0:02:41.89,Default,,0000,0000,0000,,ədəi ortasını hesablamaqdansa,
Dialogue: 0,0:02:41.89,0:02:44.39,Default,,0000,0000,0000,,bu seçmənin orta qiymətini hesablamaq daha rahat və əlverişlidir.
Dialogue: 0,0:02:44.39,0:02:46.19,Default,,0000,0000,0000,,Bu, seçmənin ortası və ya orta qiyməti adlanır.
Dialogue: 0,0:02:46.19,0:02:48.54,Default,,0000,0000,0000,,İndi sizə onun
Dialogue: 0,0:02:48.54,0:02:54.14,Default,,0000,0000,0000,,necə işarə olunduğunu göstərəcəm.
Dialogue: 0,0:02:54.14,0:02:57.45,Default,,0000,0000,0000,,Yunan hərfi olan "mu" ilə
Dialogue: 0,0:02:57.45,0:03:02.64,Default,,0000,0000,0000,,işarə olunur və populyasiyanın
Dialogue: 0,0:03:02.64,0:03:07.15,Default,,0000,0000,0000,,orta qiymətini göstərir.
Dialogue: 0,0:03:09.66,0:03:14.90,Default,,0000,0000,0000,,X üstündə xətt isə seçmənin orta qiymətini göstərir.
Dialogue: 0,0:03:17.93,0:03:20.15,Default,,0000,0000,0000,,Məsələləri işləyərkən "mu"nu,
Dialogue: 0,0:03:20.15,0:03:21.82,Default,,0000,0000,0000,,bəzən isə x-i görə bilərsiniz. Lakin qarışıqlıq yaranmasın deyə
Dialogue: 0,0:03:21.82,0:03:24.50,Default,,0000,0000,0000,,aralarındaki fərqi bilməkdə fayda var.
Dialogue: 0,0:03:24.50,0:03:28.24,Default,,0000,0000,0000,,----
Dialogue: 0,0:03:28.24,0:03:29.02,Default,,0000,0000,0000,,---
Dialogue: 0,0:03:29.02,0:03:31.45,Default,,0000,0000,0000,,---
Dialogue: 0,0:03:31.45,0:03:35.10,Default,,0000,0000,0000,,---
Dialogue: 0,0:03:35.10,0:03:37.50,Default,,0000,0000,0000,,----
Dialogue: 0,0:03:37.50,0:03:41.31,Default,,0000,0000,0000,,Amma hesablanma metodları demək olar ki, eynidir.
Dialogue: 0,0:03:41.31,0:03:43.18,Default,,0000,0000,0000,,Əgər populyasiyanın orta qiymətini hesablamaq
Dialogue: 0,0:03:43.18,0:03:47.73,Default,,0000,0000,0000,,istəyiriksə, 150 milyon şəxsin hazırki boylarını toplayıb, onu
Dialogue: 0,0:03:47.73,0:03:50.53,Default,,0000,0000,0000,,150 milyona bölmək
Dialogue: 0,0:03:50.53,0:03:51.57,Default,,0000,0000,0000,,lazımdır.
Dialogue: 0,0:03:51.57,0:03:54.58,Default,,0000,0000,0000,,Seçmədə isə ona daxil olan şəxlərin, yəni
Dialogue: 0,0:03:54.58,0:03:57.57,Default,,0000,0000,0000,,bu 5 nəfərin boyları toplanılır və orta qiymət tapılır.
Dialogue: 0,0:03:57.57,0:04:00.38,Default,,0000,0000,0000,,İndi isə onların düsturlarını sizə göstərəcəm.
Dialogue: 0,0:04:00.38,0:04:03.00,Default,,0000,0000,0000,,Düşünürəm ki, çoxunuz ədədi ortanın necə hesabanmalı olduğunu bilirsiniz.
Dialogue: 0,0:04:03.00,0:04:05.84,Default,,0000,0000,0000,,Mən sadəcə onun statistika kitablarında
Dialogue: 0,0:04:05.84,0:04:08.03,Default,,0000,0000,0000,,necə ifadə olunduğunu
Dialogue: 0,0:04:08.03,0:04:09.96,Default,,0000,0000,0000,,göstərəcəyəm.
Dialogue: 0,0:04:09.96,0:04:12.39,Default,,0000,0000,0000,,---
Dialogue: 0,0:04:12.39,0:04:13.90,Default,,0000,0000,0000,,---
Dialogue: 0,0:04:13.90,0:04:17.30,Default,,0000,0000,0000,,İlk olaraq seçmənin düsturundan başlayaq.
Dialogue: 0,0:04:17.30,0:04:20.50,Default,,0000,0000,0000,,Seçmənin hər bir həddi belə işarə olunur.
Dialogue: 0,0:04:20.50,0:04:22.43,Default,,0000,0000,0000,,X1,
Dialogue: 0,0:04:22.43,0:04:24.89,Default,,0000,0000,0000,,x2,
Dialogue: 0,0:04:24.89,0:04:29.58,Default,,0000,0000,0000,,x3, x4 və
Dialogue: 0,0:04:29.58,0:04:31.75,Default,,0000,0000,0000,,x5.
Dialogue: 0,0:04:31.75,0:04:33.37,Default,,0000,0000,0000,,Bu, sadəcə onların adlandırılma
Dialogue: 0,0:04:33.37,0:04:34.31,Default,,0000,0000,0000,,üsuludur.
Dialogue: 0,0:04:34.31,0:04:36.26,Default,,0000,0000,0000,,Normalda ədədi ortanı hesablamaq üçün nə edirdik?
Dialogue: 0,0:04:36.26,0:04:38.35,Default,,0000,0000,0000,,Bu rəqəmlərin hamısını toplayırdıq, düzdür?
Dialogue: 0,0:04:38.35,0:04:41.07,Default,,0000,0000,0000,,Sadəcə formal olaraq düstur üçün
Dialogue: 0,0:04:41.07,0:04:43.40,Default,,0000,0000,0000,,burada böyük Siqma işarəsi qoyuruq, çünki
Dialogue: 0,0:04:43.40,0:04:45.73,Default,,0000,0000,0000,,bu işarə cəmi bildirir.
Dialogue: 0,0:04:45.73,0:04:49.38,Default,,0000,0000,0000,,Xn-in cəmi, düzdür?
Dialogue: 0,0:04:49.38,0:04:51.97,Default,,0000,0000,0000,,Yəni bütün bu ədədlərin cəmi.
Dialogue: 0,0:04:51.97,0:04:58.45,Default,,0000,0000,0000,,N 1-dən
Dialogue: 0,0:04:58.45,0:05:01.16,Default,,0000,0000,0000,,istədiyiniz rəqəmə kimi qiymət ala bilər.
Dialogue: 0,0:05:01.16,0:05:04.70,Default,,0000,0000,0000,,Bizdəki nümunədə n 5 olacaq, çünki 5 hədd var.
Dialogue: 0,0:05:04.70,0:05:07.90,Default,,0000,0000,0000,,Bu arada, düsturda bəzən burada n hərfi də yaza bilirlər.
Dialogue: 0,0:05:07.90,0:05:11.03,Default,,0000,0000,0000,,Və bütün hədlərin cəmini onların sayına,
Dialogue: 0,0:05:11.03,0:05:15.11,Default,,0000,0000,0000,,yəni n-ə bölürük.
Dialogue: 0,0:05:15.11,0:05:16.92,Default,,0000,0000,0000,,Yəqin kitabda belə bir düstur görəndə düşünürsünüz ki,
Dialogue: 0,0:05:16.92,0:05:18.48,Default,,0000,0000,0000,,vau, bu, ali riyaziyyata aiddir.
Dialogue: 0,0:05:18.48,0:05:20.54,Default,,0000,0000,0000,,Lakin, əslində, bu, elə
Dialogue: 0,0:05:20.54,0:05:22.94,Default,,0000,0000,0000,,orta məktəbdən öyrəndiyiniz ədədi orta ilə
Dialogue: 0,0:05:22.94,0:05:23.93,Default,,0000,0000,0000,,eynidir.
Dialogue: 0,0:05:23.93,0:05:27.40,Default,,0000,0000,0000,,Demək, bizim məsələni də həll etmək üçün buradakı ədədləri 1,70 ; 1,80;
Dialogue: 0,0:05:27.40,0:05:30.05,Default,,0000,0000,0000,,1,75 və s. toplayıb, 5-ə bölmək lazımdır.
Dialogue: 0,0:05:30.05,0:05:31.82,Default,,0000,0000,0000,,Bu qədər.
Dialogue: 0,0:05:31.82,0:05:33.68,Default,,0000,0000,0000,,Populyasiyanln orta qiymətinin tapılması da mahiyyətcə eynidir,
Dialogue: 0,0:05:33.68,0:05:36.16,Default,,0000,0000,0000,,sadəcə işarələr fərqlənir.
Dialogue: 0,0:05:36.16,0:05:42.06,Default,,0000,0000,0000,,
Dialogue: 0,0:05:42.06,0:05:46.24,Default,,0000,0000,0000,,
Dialogue: 0,0:05:46.24,0:05:49.65,Default,,0000,0000,0000,,
Dialogue: 0,0:05:49.65,0:05:52.56,Default,,0000,0000,0000,,
Dialogue: 0,0:05:52.56,0:05:54.82,Default,,0000,0000,0000,,
Dialogue: 0,0:05:54.82,0:05:57.14,Default,,0000,0000,0000,,
Dialogue: 0,0:05:57.14,0:05:59.96,Default,,0000,0000,0000,,
Dialogue: 0,0:05:59.96,0:06:01.38,Default,,0000,0000,0000,,
Dialogue: 0,0:06:01.38,0:06:03.85,Default,,0000,0000,0000,,
Dialogue: 0,0:06:03.85,0:06:05.09,Default,,0000,0000,0000,,
Dialogue: 0,0:06:05.09,0:06:07.62,Default,,0000,0000,0000,,
Dialogue: 0,0:06:07.62,0:06:11.35,Default,,0000,0000,0000,,
Dialogue: 0,0:06:11.35,0:06:13.70,Default,,0000,0000,0000,,
Dialogue: 0,0:06:13.70,0:06:16.09,Default,,0000,0000,0000,,
Dialogue: 0,0:06:16.09,0:06:18.54,Default,,0000,0000,0000,,
Dialogue: 0,0:06:18.54,0:06:21.97,Default,,0000,0000,0000,,
Dialogue: 0,0:06:21.97,0:06:24.71,Default,,0000,0000,0000,,
Dialogue: 0,0:06:24.71,0:06:27.63,Default,,0000,0000,0000,,
Dialogue: 0,0:06:27.63,0:06:29.26,Default,,0000,0000,0000,,
Dialogue: 0,0:06:29.26,0:06:31.17,Default,,0000,0000,0000,,
Dialogue: 0,0:06:31.17,0:06:33.26,Default,,0000,0000,0000,,
Dialogue: 0,0:06:33.26,0:06:36.56,Default,,0000,0000,0000,,
Dialogue: 0,0:06:36.56,0:06:38.61,Default,,0000,0000,0000,,
Dialogue: 0,0:06:38.61,0:06:41.23,Default,,0000,0000,0000,,Bu qədər, növbəti videolarda görüşənədək!