0:00:06.560,0:00:08.681
Shumë kohë përpara selfie-t të parë,

0:00:08.681,0:00:10.883
grekët dhe romakët e lashtë kishin një mit

0:00:10.883,0:00:14.605
mbi dikë që ishte tepër i fiksuar[br]pas pamjes së tij.

0:00:14.605,0:00:15.795
Në një histori,

0:00:15.795,0:00:20.919
Narcisusi ishte një djalë i pashëm [br]që shëtiste botën në kërkim të dashurisë.

0:00:20.919,0:00:23.235
Pasi refuzon një nimfë të quajtur Echo,

0:00:23.235,0:00:26.709
shquajti reflektimin e tij[br]në sipërfaqen e një lumi,

0:00:26.709,0:00:28.511
dhe u dashurua me të.

0:00:28.511,0:00:30.066
Pa arritur të ndahet nga reflektimi,

0:00:30.066,0:00:31.944
Narcisusi u mbyt.

0:00:31.944,0:00:37.040
Një lule çeli në vendin ku u mbyt,[br]dhe e quajmë lule narcisi.

0:00:37.040,0:00:40.391
Miti rrok idenë kryesore të Narcizismit,

0:00:40.391,0:00:44.180
vetë-pëlqim i madh dhe me raste i dëmshëm.

0:00:44.180,0:00:48.274
Por nuk ky është thjesht[br]një tip personaliteti që del në artikuj.

0:00:48.274,0:00:52.966
Është në fakt një tërësi tiparesh [br]të klasifikuara e studiuara nga psikologë.

0:00:52.966,0:00:58.742
Përkufizimi i narcizismit është[br]imazh i fryrë dhe madhështor i vetëvetes.

0:00:58.742,0:01:02.119
Në nivele të ndryshme, narcizistët[br]mendojnë se janë më të pashëm,

0:01:02.119,0:01:02.833
të zgjuar,

0:01:02.833,0:01:05.073
dhe më të rëndësishëm sesa të tjerët,

0:01:05.073,0:01:08.011
dhe meritojnë trajtim special.

0:01:08.011,0:01:12.767
Psikologët dallojnë dy forma [br]të narcizismit si tipar personaliteti:

0:01:12.767,0:01:15.889
narcizistë të fryrë dhe delikatë.

0:01:15.889,0:01:18.456
Ekziston edhe narcizismi [br]si çrregullim personaliteti,

0:01:18.486,0:01:22.066
një formë më ekstreme,[br]të cilës do i rikthehemi pas pak.

0:01:22.066,0:01:25.801
Narcizismi i fryrë është më i njohuri,

0:01:25.801,0:01:27.789
karakterizohet nga ekstraversioni,

0:01:27.789,0:01:28.956
mbizotërimi,

0:01:28.956,0:01:30.531
dhe kërkimi i vëmendjes.

0:01:30.531,0:01:33.812
Narcizistët e fryrë kërkojnë me ngulm[br]vëmëndje dhe pushtet,

0:01:33.812,0:01:35.457
ndonjëherë si politikanë,

0:01:35.457,0:01:36.457
njerëz të famshëm,

0:01:36.457,0:01:38.290
ose udhëheqës kulturor.

0:01:38.290,0:01:41.986
Natyrisht, jo të gjithë që arrijnë në këto[br]pozicione pushteti janë narcizistë.

0:01:41.986,0:01:44.406
Shumë prej tyre e bëjnë [br]për arsye shumë pozitive,

0:01:44.406,0:01:46.082
si arritja e potencialit të plotë,

0:01:46.082,0:01:48.641
ose për të ndihmuar përmirësimin [br]e jetës së njerëzve.

0:01:48.641,0:01:50.777
Por narcizistët kërkojnë pushtet personal

0:01:50.777,0:01:53.773
për statusin dhe vëmendjen që vjen me të.

0:01:53.773,0:01:57.419
Ndërkaq, narcizistët delikatë[br]janë të heshtur dhe të rezervuar.

0:01:57.419,0:01:59.833
Ata besojnë fuqishëm[br]se kanë të drejtë për çdo gjë,

0:01:59.833,0:02:02.793
por ndihen lehtësisht[br]të shpërfillur dhe ofenduar.

0:02:02.793,0:02:07.061
Në secilin prej rasteve, ana negative[br]e narcizismit del në pah në afat të gjatë.

0:02:07.061,0:02:09.991
Ata veprojnë në mënyra egoiste,

0:02:09.991,0:02:14.376
liderat narcizistë ndërmarrin vendime[br]të rrezikshme dhe joetike,

0:02:14.376,0:02:19.144
ndërsa partnerët narcizistë mund të jenë[br]mashtrues ose jobesnikë.

0:02:19.144,0:02:21.680
Nëse vini në dyshim pamjen e tyre të bukur

0:02:21.680,0:02:24.223
ata mund të bëhen inatçinj dhe agresivë.

0:02:24.223,0:02:27.184
Është si një sëmundje, ku i sëmuri[br]ndjehet mirë,

0:02:27.184,0:02:29.505
por njerëzit që e rrethojnë vuajnë.

0:02:29.505,0:02:30.918
Ku arrin në ekstrem,

0:02:30.918,0:02:34.208
kjo sjellje klasifikohet si [br]një çrregullim mendor

0:02:34.208,0:02:36.964
i quajtur [br]çrregullimi narcizistik i personalitetit.

0:02:36.964,0:02:39.927
Prek një - dy përqind të popullsisë,

0:02:39.927,0:02:41.506
më së shumti meshkuj.

0:02:41.506,0:02:44.664
Është gjithashtu një diagnozë [br]vetëm për të rriturit.

0:02:44.664,0:02:48.145
Të rinjtë, veçanërisht fëmijët,[br]mund të jenë shumë egocentrikë,

0:02:48.145,0:02:51.491
por kjo është pjesë normale [br]e zhvillimit të tyre.

0:02:51.491,0:02:54.772
Edicioni i pestë i [br]Manualit Diagnostik dhe Statistik

0:02:54.772,0:02:57.311
publikuar nga [br]Shoqëria Amerikane e Psikiatrisë

0:02:57.311,0:03:01.858
përshkruan disa tipare të lidhura me[br]çrregullimin narcizistik të personalitetit

0:03:01.858,0:03:04.778
Ata përfshijnë mendimin madhështor[br]mbi vetveten,

0:03:04.778,0:03:06.157
probleme me empatinë,

0:03:06.157,0:03:08.013
një ndjenjë të së drejtes mbi cdo gje,

0:03:08.013,0:03:10.804
dhe nevojë për admirim ose vëmendje.

0:03:10.804,0:03:13.542
Ajo çfarë i bën këto tipare një[br]çrregullim personaliteti

0:03:13.542,0:03:17.849
është se kontrollojnë jetën e personave[br]dhe krijojnë probleme të mëdha.

0:03:17.929,0:03:21.177
Imagjinoni që, në vend që të kujdeseni[br]për partnerin ose fëmijët,

0:03:21.177,0:03:24.429
ti përdorni si burim [br]vëmendjeje ose admirimi.

0:03:24.429,0:03:26.372
Ose imagjinoni që në vend që të kërkoni

0:03:26.372,0:03:28.408
reagime konstruktive mbi[br]performancën tuaj,

0:03:28.408,0:03:30.797
tu thoni atyre që u munduan të ndihmojnë

0:03:30.797,0:03:32.908
që e kanë gabim.

0:03:32.908,0:03:35.230
Pra çfarë e shkakton narcizismin?

0:03:35.230,0:03:38.139
Studime mbi binjakë tregojnë [br]një komponent gjenetik të fortë,

0:03:38.139,0:03:40.923
megjithëse nuk e dimë [br]se cilët gjene përfshihen.

0:03:40.923,0:03:42.895
Por ambjenti rrethues ndikon gjithashtu.

0:03:42.895,0:03:45.240
Prindërit që vendosin fëmijët[br]e tyre në piedestal

0:03:45.240,0:03:47.789
mund të nxisin narcizismin madhështor.

0:03:47.789,0:03:53.050
Dhe prindër të ftohtë e kontrollues[br]kontribuojnë në narcizismin delikat.

0:03:53.050,0:03:55.259
Narcizismi duket të jetë më i lartë

0:03:55.259,0:03:59.429
në kultura ku i jepet vlerë[br]individualitetit dhe vetë-promovimit.

0:03:59.429,0:04:01.170
Në Shtetet e Bashkuara, p.sh.

0:04:01.170,0:04:05.902
narcizismi si tipar personaliteti[br]është rritur që nga vitet '70,

0:04:05.902,0:04:07.991
kur sensi shoqëror i viteve '60

0:04:07.991,0:04:10.150
i hapi rrugë lëvizjes mbi vetëvlerësimin

0:04:10.150,0:04:12.633
dhe rriti materializmin.

0:04:12.633,0:04:17.078
Së fundmi, rrjetet sociale kanë shumëzuar[br]mundësitë për auto-promovim,

0:04:17.078,0:04:18.371
megjithëse vlen të shënohet

0:04:18.371,0:04:22.191
që nuk ka ndonjë provë të sigurt[br]që rrjetet sociale krijojnë narcizisëm.

0:04:22.191,0:04:27.764
Më tepër, u japin narcizistëve mjete[br]për të patur status shoqëror dhe vëmendje.

0:04:27.764,0:04:31.235
Por a munden narcizistët ti përmirësojnë[br]tiparet negative?

0:04:31.235,0:04:32.474
Po!

0:04:32.474,0:04:35.450
Gjithçka që promovon reflektim të sinqertë[br]mbi sjelljen e tyre

0:04:35.450,0:04:37.104
dhe të kujdesurit për të tjerët,

0:04:37.104,0:04:42.116
si psikoterapi ose praktikimi[br]i dhembshurisë ndaj të tjerëve ndihmon.

0:04:42.116,0:04:44.172
Vështirësia qëndron se[br]mund të jetë sfiduese

0:04:44.172,0:04:46.712
për njerëzit me [br]çrregullim narcizistik personaliteti

0:04:46.712,0:04:48.911
të punojnë mbi auto-përmirësimin.

0:04:48.911,0:04:53.763
Për një narcizist, auto-reflektimi është [br]i vështirë nga një kënd jo fort i bukur.