1
00:00:06,560 --> 00:00:08,681
सेल्फीचा काळ येण्याच्या पुष्कळ आधी

2
00:00:08,681 --> 00:00:10,883
प्राचीन ग्रीक व रोमन मध्ये एक दंतकथा होती

3
00:00:10,883 --> 00:00:14,605
आपल्या प्रतिमेबद्ल फारच मोहित असणाऱ्या 
एका व्यक्तीबद्दल.

4
00:00:14,605 --> 00:00:15,895
थोडक्यात

5
00:00:15,895 --> 00:00:20,779
नार्सिसस हा देखणा पुरुष प्रेम करण्यायोग्य 
व्यक्तीच्या शोधात जग धुंडाळत होता.

6
00:00:20,779 --> 00:00:23,235
पण एका सुंदर महिलेने
त्यास धिक्कारल्यावर

7
00:00:23,235 --> 00:00:26,709
त्याने पाण्यात 
स्वतःची प्रतिमा पाहिली ,

8
00:00:26,709 --> 00:00:28,511
आणि तो त्याच्याच प्रेमात पडला.

9
00:00:28,511 --> 00:00:30,116
त्यातून तो मुक्त होऊ शकला नाही.

10
00:00:30,116 --> 00:00:31,944
तो पाण्यात बुडाला.

11
00:00:31,944 --> 00:00:37,040
त्याजागी एक फुल उमलले 
त्यास आपण नार्सिसस म्हणतो.

12
00:00:37,040 --> 00:00:40,391
या दंतकथेत नार्सिसिझममागची 
मूळ कल्पना दिसते.

13
00:00:40,391 --> 00:00:44,180
प्रमाणाबाहेर उंचावलेलं, 
काहीवेळा घातक ठरणारं स्वप्रेम.

14
00:00:44,180 --> 00:00:48,274
पण हा काही व्यक्तिमत्वाचा प्रकार नाही 
न उपदेश करण्याचा विषय

15
00:00:48,274 --> 00:00:52,966
हा खरोखर काही लक्षणाचा संच आहे
जो मनोवैज्ञानिकांनी अभ्यासायचा आहे,

16
00:00:52,966 --> 00:00:58,772
मनोवैज्ञानिक नार्सिसिझमची व्याख्या करतात
स्वप्रतिमा भव्य दिव्य असल्याचा समज असणे

17
00:00:58,772 --> 00:01:02,119
अश्या व्यक्ती आपल्याला आपण 
अनेक बाबतीत सुंदर आहोत असे समजतात

18
00:01:02,119 --> 00:01:02,973
आपण चलाख आहोत ,

19
00:01:02,973 --> 00:01:05,233
इतरांहून अधिक महत्वाचे आहोत,

20
00:01:05,233 --> 00:01:08,011
आपल्याला विशेष वागणूक मिळावी
अशी त्यांची अपेक्षा असते.

21
00:01:08,011 --> 00:01:12,767
लक्षणावरून मनोवैज्ञानिक नार्सिसिझमचे 
दोन प्रकार मानतात.

22
00:01:12,767 --> 00:01:15,889
भपकेबाज व घातकी

23
00:01:15,889 --> 00:01:18,406
तिसरा, नार्सिसिस्टिक व्यक्तिमत्व दोष.

24
00:01:18,406 --> 00:01:22,066
हा एक गंभीर प्रकार आहे ज्याची 
माहिती आपण लवकरच करून घेऊ.

25
00:01:22,066 --> 00:01:25,801
भपकेबाज नार्सिसिझम हा सामन्यपणे 
सर्वाना ज्ञात असतो'

26
00:01:25,801 --> 00:01:27,789
तो एक प्रकारचा अतिरेक करणारा असतो.

27
00:01:27,789 --> 00:01:28,956
वर्चस्वाचा.

28
00:01:28,956 --> 00:01:30,531
लक्ष्य वेधून घेणारा.

29
00:01:30,531 --> 00:01:33,812
भपकेबाज नार्सिसिझम सत्ताभिलाषी करतो

30
00:01:33,812 --> 00:01:35,457
राजकारणी बनवितो

31
00:01:35,457 --> 00:01:36,457
उच्चभ्रू करतो,

32
00:01:36,457 --> 00:01:38,290
सांस्कृतिक नेता बनवितो.

33
00:01:38,290 --> 00:01:42,636
अर्थात हे साध्य करणारे सगळेच काही
नार्सिसिस्टिक नसतात

34
00:01:42,636 --> 00:01:44,406
काही हे सकारात्मक 
कारणांनी बनतात.

35
00:01:44,406 --> 00:01:46,082
आपल्या अंगभूत गुणांमुळे ,

36
00:01:46,082 --> 00:01:48,491
ते इतरांचे जीवन सुसह्य करतात ,

37
00:01:48,491 --> 00:01:50,777
पण नार्सिसिस्टिक व्यक्ती सत्ता मिळवितात

38
00:01:50,777 --> 00:01:53,773
ती दर्जा प्राप्त करण्यास आणि त्याद्वारा 
प्रसिद्धी मिळविण्यास ,

39
00:01:53,773 --> 00:01:57,919
पण घातक प्रकारची नार्सिसिस्टिक व्यक्ती 
शांत एकलकोंडी असते.

40
00:01:57,919 --> 00:01:59,833
आपल्या फायद्यासाठी ते अति दक्ष असतात.

41
00:01:59,833 --> 00:02:02,793
सहजपणे ते दुर्लक्षित व भयभीत 
केले जाऊ शकतात येते

42
00:02:02,793 --> 00:02:07,061
दोन्ही प्रकारात दीर्घकालांतराने त्याची 
भीषणता जाणवते.

43
00:02:07,061 --> 00:02:09,991
हे लोक स्वार्थी असतात.

44
00:02:09,991 --> 00:02:14,376
असे नेते धोकेदायक व अनैतिक निर्णय घेतात.

45
00:02:14,376 --> 00:02:19,144
आपल्या भागीदाराशी ते अप्रामाणिक असतात 
त्यांना दगाही देतात.

46
00:02:19,144 --> 00:02:21,680
त्यांना जेव्हा आपल्या मोहक स्वरूपास 
आव्हान दिले जाते

47
00:02:21,680 --> 00:02:24,223
तेव्हा ते कडवट व आक्रमक होतात.

48
00:02:24,223 --> 00:02:27,184
रुग्णाला बरं वाटत असतं, 
अशा प्रकारचा हा विकार आहे.

49
00:02:27,184 --> 00:02:29,505
पण भोवतालच्या 
लोकांना ते दुखीः करतात.

50
00:02:29,505 --> 00:02:30,918
ते टोकाला जातात.

51
00:02:30,918 --> 00:02:34,208
हे वर्तन मानसिक विकार दर्शविते.

52
00:02:34,208 --> 00:02:36,964
यास नार्सिसिस्टिक व्यक्तिमत्व दोष म्हणतात.

53
00:02:36,964 --> 00:02:39,927
दोन टक्के लोकात हा विकार आढळतो.

54
00:02:39,927 --> 00:02:41,506
हा सामान्यतः पुरुषांत आढळतो.

55
00:02:41,506 --> 00:02:44,664
एकलकोंडे राहणारे प्रौढ 
याच्यात हा दिसू शकतो.

56
00:02:44,664 --> 00:02:48,145
तरुण विशेषतः लहान मुले 
स्वार्थी वाटतात.

57
00:02:48,145 --> 00:02:51,491
पण हा नैसर्गिक वाढीचा भाग आहे.

58
00:02:51,491 --> 00:02:54,772
अमेरिकन सायकियाट्रिक असोसिएशनच्या 
पाचव्या आवृत्तीत

59
00:02:54,772 --> 00:02:57,311
सांखिकी व निदान विषयक माहितीपत्रात

60
00:02:57,311 --> 00:03:01,858
नार्सिसिझमच्या विविध लक्षणांबाबत
माहिती दिली आहे.

61
00:03:01,858 --> 00:03:04,778
ते स्वतःबद्दलचा 
भपकेबाज दृष्टीकोन दाखविते.

62
00:03:04,778 --> 00:03:06,157
सहानुभूतीचा अभाव

63
00:03:06,157 --> 00:03:07,773
हक्काबाबत जाणीव

64
00:03:07,773 --> 00:03:10,804
आणि प्रशंसा व काळजीची गरज

65
00:03:10,804 --> 00:03:13,542
ही सर्व लक्षणे व्यक्तिमत्वाचा बिघाड
दाखवितात.

66
00:03:13,542 --> 00:03:17,889
हा बिघाडाने त्यांचा मृत्यू होऊ शकतो 
गंभीर समस्या उभ्या करतो.

67
00:03:17,889 --> 00:03:21,097
तुमच्या मुलाची काळजी घेताना

68
00:03:21,097 --> 00:03:24,429
तुम्ही त्यांच्याकडे लक्ष देता 
व प्रशंसा करता

69
00:03:24,429 --> 00:03:26,102
कल्पना करा तुम्ही विचार करता

70
00:03:26,102 --> 00:03:28,408
तुमच्या कार्याबाबत विधायक मागोवा घेताना

71
00:03:28,408 --> 00:03:30,797
तुम्हाला मदत करणाऱ्यांचा 
उल्लेख करण्या ऐवजी

72
00:03:30,797 --> 00:03:32,908
तुम्ही सांगता ते कसे चूकले ,

73
00:03:32,908 --> 00:03:35,230
नार्सिसिझमने कोणता परिणाम होतो.

74
00:03:35,230 --> 00:03:37,969
जुळ्यांचा अभ्यास यातील अनुवांशिकतेचा 
एक घटक दाखवितो.

75
00:03:37,969 --> 00:03:41,023
पण अद्याप आपल्याला हे माहीत नाही 
यात कोणते जीन्स सहभागी आहेत.

76
00:03:41,023 --> 00:03:42,895
पण पर्यावरण ही महत्वाचे आहे.

77
00:03:42,895 --> 00:03:45,240
जे पालक मुलांचं अति कौतुक करतात,

78
00:03:45,240 --> 00:03:47,789
ते भपकेबाज स्वरूपाच्या 
नार्सिसिझमला उत्तेजन देतात.

79
00:03:47,789 --> 00:03:53,050
आणि थंडपणे वागणारे पालक घातक 
नार्सिसिझमला आमंत्रण देतात.

80
00:03:53,050 --> 00:03:55,259
हा अश्या वर्गात जास्त आढळतो

81
00:03:55,259 --> 00:03:59,429
जे व्यक्तिप्रधान असतात
व स्वतःचा विकास करतात.

82
00:03:59,429 --> 00:04:01,170
उदाहरणार्थ ,अमेरिकेत

83
00:04:01,170 --> 00:04:05,902
व्यक्तिमत्वाचा हा दोष १९७०
नंतर वाढता आढळला

84
00:04:05,902 --> 00:04:07,991
साठच्या दशकात समूहाचं महत्व कमी होऊन

85
00:04:07,991 --> 00:04:10,150
स्वप्रतिष्ठेची चळवळ वाढली.

86
00:04:10,150 --> 00:04:12,633
याच काळात जड वादाचा उद्गम वाढला

87
00:04:12,633 --> 00:04:17,077
स्वतःची जाहिरात करण्याची संधी 
माध्यमांनी अनेक पटींनी दिली

88
00:04:17,077 --> 00:04:18,370
पण लक्षात घ्या,

89
00:04:18,370 --> 00:04:22,191
माध्यमांनी हे वाढविले 
याचा काही पुरावा नाही.

90
00:04:22,191 --> 00:04:27,764
ते फक्त नार्सिसिझमकरिता आवश्यक 
दर्जा व प्रसिद्धी देतात.

91
00:04:27,764 --> 00:04:31,235
नार्सिसिस्ट लोक आपल्या नकारात्मक लक्षणात 
सुधारणा घडवू शकतात का?

92
00:04:31,235 --> 00:04:32,474
होय.

93
00:04:32,474 --> 00:04:35,450
तुमच्या वर्तणुकीचे प्रामाणिक विश्लेषण 
करावयास लावणाऱ्या बाबी

94
00:04:35,450 --> 00:04:37,104
इतरांची तुम्ही कशी काळजी घेता

95
00:04:37,104 --> 00:04:42,116
मानसिक उपचार, इतरांना मदत करणे 
त्यांची दया वाटणे

96
00:04:42,116 --> 00:04:44,172
यात उपचाराबाबत अडचण होते

97
00:04:44,172 --> 00:04:46,712
ती नार्सिससच्या व्यक्तिमत्व बिघाड
असलेल्या व्यक्तीत.

98
00:04:46,712 --> 00:04:48,911
अश्यांना स्वविकासात गुंतविणे 
अवघड असते.

99
00:04:48,911 --> 00:04:53,763
स्वतःचे दोष हुडकून काढणे 
त्यांना कठीण जाते.