0:00:06.560,0:00:08.681
सेल्फीचा काळ येण्याच्या पुष्कळ आधी

0:00:08.681,0:00:10.883
प्राचीन ग्रीक व रोमन मध्ये एक दंतकथा होती

0:00:10.883,0:00:14.605
आपल्या प्रतिमेबद्ल फारच मोहित असणाऱ्या [br]एका व्यक्तीबद्दल.

0:00:14.605,0:00:15.895
थोडक्यात

0:00:15.895,0:00:20.779
नार्सिसस हा देखणा पुरुष प्रेम करण्यायोग्य [br]व्यक्तीच्या शोधात जग धुंडाळत होता.

0:00:20.779,0:00:23.235
पण एका सुंदर महिलेने[br]त्यास धिक्कारल्यावर

0:00:23.235,0:00:26.709
त्याने पाण्यात [br]स्वतःची प्रतिमा पाहिली ,

0:00:26.709,0:00:28.511
आणि तो त्याच्याच प्रेमात पडला.

0:00:28.511,0:00:30.116
त्यातून तो मुक्त होऊ शकला नाही.

0:00:30.116,0:00:31.944
तो पाण्यात बुडाला.

0:00:31.944,0:00:37.040
त्याजागी एक फुल उमलले [br]त्यास आपण नार्सिसस म्हणतो.

0:00:37.040,0:00:40.391
या दंतकथेत नार्सिसिझममागची [br]मूळ कल्पना दिसते.

0:00:40.391,0:00:44.180
प्रमाणाबाहेर उंचावलेलं, [br]काहीवेळा घातक ठरणारं स्वप्रेम.

0:00:44.180,0:00:48.274
पण हा काही व्यक्तिमत्वाचा प्रकार नाही [br]न उपदेश करण्याचा विषय

0:00:48.274,0:00:52.966
हा खरोखर काही लक्षणाचा संच आहे[br]जो मनोवैज्ञानिकांनी अभ्यासायचा आहे,

0:00:52.966,0:00:58.772
मनोवैज्ञानिक नार्सिसिझमची व्याख्या करतात[br]स्वप्रतिमा भव्य दिव्य असल्याचा समज असणे

0:00:58.772,0:01:02.119
अश्या व्यक्ती आपल्याला आपण [br]अनेक बाबतीत सुंदर आहोत असे समजतात

0:01:02.119,0:01:02.973
आपण चलाख आहोत ,

0:01:02.973,0:01:05.233
इतरांहून अधिक महत्वाचे आहोत,

0:01:05.233,0:01:08.011
आपल्याला विशेष वागणूक मिळावी[br]अशी त्यांची अपेक्षा असते.

0:01:08.011,0:01:12.767
लक्षणावरून मनोवैज्ञानिक नार्सिसिझमचे [br]दोन प्रकार मानतात.

0:01:12.767,0:01:15.889
भपकेबाज व घातकी

0:01:15.889,0:01:18.406
तिसरा, नार्सिसिस्टिक व्यक्तिमत्व दोष.

0:01:18.406,0:01:22.066
हा एक गंभीर प्रकार आहे ज्याची [br]माहिती आपण लवकरच करून घेऊ.

0:01:22.066,0:01:25.801
भपकेबाज नार्सिसिझम हा सामन्यपणे [br]सर्वाना ज्ञात असतो'

0:01:25.801,0:01:27.789
तो एक प्रकारचा अतिरेक करणारा असतो.

0:01:27.789,0:01:28.956
वर्चस्वाचा.

0:01:28.956,0:01:30.531
लक्ष्य वेधून घेणारा.

0:01:30.531,0:01:33.812
भपकेबाज नार्सिसिझम सत्ताभिलाषी करतो

0:01:33.812,0:01:35.457
राजकारणी बनवितो

0:01:35.457,0:01:36.457
उच्चभ्रू करतो,

0:01:36.457,0:01:38.290
सांस्कृतिक नेता बनवितो.

0:01:38.290,0:01:42.636
अर्थात हे साध्य करणारे सगळेच काही[br]नार्सिसिस्टिक नसतात

0:01:42.636,0:01:44.406
काही हे सकारात्मक [br]कारणांनी बनतात.

0:01:44.406,0:01:46.082
आपल्या अंगभूत गुणांमुळे ,

0:01:46.082,0:01:48.491
ते इतरांचे जीवन सुसह्य करतात ,

0:01:48.491,0:01:50.777
पण नार्सिसिस्टिक व्यक्ती सत्ता मिळवितात

0:01:50.777,0:01:53.773
ती दर्जा प्राप्त करण्यास आणि त्याद्वारा [br]प्रसिद्धी मिळविण्यास ,

0:01:53.773,0:01:57.919
पण घातक प्रकारची नार्सिसिस्टिक व्यक्ती [br]शांत एकलकोंडी असते.

0:01:57.919,0:01:59.833
आपल्या फायद्यासाठी ते अति दक्ष असतात.

0:01:59.833,0:02:02.793
सहजपणे ते दुर्लक्षित व भयभीत [br]केले जाऊ शकतात येते

0:02:02.793,0:02:07.061
दोन्ही प्रकारात दीर्घकालांतराने त्याची [br]भीषणता जाणवते.

0:02:07.061,0:02:09.991
हे लोक स्वार्थी असतात.

0:02:09.991,0:02:14.376
असे नेते धोकेदायक व अनैतिक निर्णय घेतात.

0:02:14.376,0:02:19.144
आपल्या भागीदाराशी ते अप्रामाणिक असतात [br]त्यांना दगाही देतात.

0:02:19.144,0:02:21.680
त्यांना जेव्हा आपल्या मोहक स्वरूपास [br]आव्हान दिले जाते

0:02:21.680,0:02:24.223
तेव्हा ते कडवट व आक्रमक होतात.

0:02:24.223,0:02:27.184
रुग्णाला बरं वाटत असतं, [br]अशा प्रकारचा हा विकार आहे.

0:02:27.184,0:02:29.505
पण भोवतालच्या [br]लोकांना ते दुखीः करतात.

0:02:29.505,0:02:30.918
ते टोकाला जातात.

0:02:30.918,0:02:34.208
हे वर्तन मानसिक विकार दर्शविते.

0:02:34.208,0:02:36.964
यास नार्सिसिस्टिक व्यक्तिमत्व दोष म्हणतात.

0:02:36.964,0:02:39.927
दोन टक्के लोकात हा विकार आढळतो.

0:02:39.927,0:02:41.506
हा सामान्यतः पुरुषांत आढळतो.

0:02:41.506,0:02:44.664
एकलकोंडे राहणारे प्रौढ [br]याच्यात हा दिसू शकतो.

0:02:44.664,0:02:48.145
तरुण विशेषतः लहान मुले [br]स्वार्थी वाटतात.

0:02:48.145,0:02:51.491
पण हा नैसर्गिक वाढीचा भाग आहे.

0:02:51.491,0:02:54.772
अमेरिकन सायकियाट्रिक असोसिएशनच्या [br]पाचव्या आवृत्तीत

0:02:54.772,0:02:57.311
सांखिकी व निदान विषयक माहितीपत्रात

0:02:57.311,0:03:01.858
नार्सिसिझमच्या विविध लक्षणांबाबत[br]माहिती दिली आहे.

0:03:01.858,0:03:04.778
ते स्वतःबद्दलचा [br]भपकेबाज दृष्टीकोन दाखविते.

0:03:04.778,0:03:06.157
सहानुभूतीचा अभाव

0:03:06.157,0:03:07.773
हक्काबाबत जाणीव

0:03:07.773,0:03:10.804
आणि प्रशंसा व काळजीची गरज

0:03:10.804,0:03:13.542
ही सर्व लक्षणे व्यक्तिमत्वाचा बिघाड[br]दाखवितात.

0:03:13.542,0:03:17.889
हा बिघाडाने त्यांचा मृत्यू होऊ शकतो [br]गंभीर समस्या उभ्या करतो.

0:03:17.889,0:03:21.097
तुमच्या मुलाची काळजी घेताना

0:03:21.097,0:03:24.429
तुम्ही त्यांच्याकडे लक्ष देता [br]व प्रशंसा करता

0:03:24.429,0:03:26.102
कल्पना करा तुम्ही विचार करता

0:03:26.102,0:03:28.408
तुमच्या कार्याबाबत विधायक मागोवा घेताना

0:03:28.408,0:03:30.797
तुम्हाला मदत करणाऱ्यांचा [br]उल्लेख करण्या ऐवजी

0:03:30.797,0:03:32.908
तुम्ही सांगता ते कसे चूकले ,

0:03:32.908,0:03:35.230
नार्सिसिझमने कोणता परिणाम होतो.

0:03:35.230,0:03:37.969
जुळ्यांचा अभ्यास यातील अनुवांशिकतेचा [br]एक घटक दाखवितो.

0:03:37.969,0:03:41.023
पण अद्याप आपल्याला हे माहीत नाही [br]यात कोणते जीन्स सहभागी आहेत.

0:03:41.023,0:03:42.895
पण पर्यावरण ही महत्वाचे आहे.

0:03:42.895,0:03:45.240
जे पालक मुलांचं अति कौतुक करतात,

0:03:45.240,0:03:47.789
ते भपकेबाज स्वरूपाच्या [br]नार्सिसिझमला उत्तेजन देतात.

0:03:47.789,0:03:53.050
आणि थंडपणे वागणारे पालक घातक [br]नार्सिसिझमला आमंत्रण देतात.

0:03:53.050,0:03:55.259
हा अश्या वर्गात जास्त आढळतो

0:03:55.259,0:03:59.429
जे व्यक्तिप्रधान असतात[br]व स्वतःचा विकास करतात.

0:03:59.429,0:04:01.170
उदाहरणार्थ ,अमेरिकेत

0:04:01.170,0:04:05.902
व्यक्तिमत्वाचा हा दोष १९७०[br]नंतर वाढता आढळला

0:04:05.902,0:04:07.991
साठच्या दशकात समूहाचं महत्व कमी होऊन

0:04:07.991,0:04:10.150
स्वप्रतिष्ठेची चळवळ वाढली.

0:04:10.150,0:04:12.633
याच काळात जड वादाचा उद्गम वाढला

0:04:12.633,0:04:17.077
स्वतःची जाहिरात करण्याची संधी [br]माध्यमांनी अनेक पटींनी दिली

0:04:17.077,0:04:18.370
पण लक्षात घ्या,

0:04:18.370,0:04:22.191
माध्यमांनी हे वाढविले [br]याचा काही पुरावा नाही.

0:04:22.191,0:04:27.764
ते फक्त नार्सिसिझमकरिता आवश्यक [br]दर्जा व प्रसिद्धी देतात.

0:04:27.764,0:04:31.235
नार्सिसिस्ट लोक आपल्या नकारात्मक लक्षणात [br]सुधारणा घडवू शकतात का?

0:04:31.235,0:04:32.474
होय.

0:04:32.474,0:04:35.450
तुमच्या वर्तणुकीचे प्रामाणिक विश्लेषण [br]करावयास लावणाऱ्या बाबी

0:04:35.450,0:04:37.104
इतरांची तुम्ही कशी काळजी घेता

0:04:37.104,0:04:42.116
मानसिक उपचार, इतरांना मदत करणे [br]त्यांची दया वाटणे

0:04:42.116,0:04:44.172
यात उपचाराबाबत अडचण होते

0:04:44.172,0:04:46.712
ती नार्सिससच्या व्यक्तिमत्व बिघाड[br]असलेल्या व्यक्तीत.

0:04:46.712,0:04:48.911
अश्यांना स्वविकासात गुंतविणे [br]अवघड असते.

0:04:48.911,0:04:53.763
स्वतःचे दोष हुडकून काढणे [br]त्यांना कठीण जाते.