WEBVTT

00:00:01.000 --> 00:00:02.820
Merhaba,

00:00:02.820 --> 00:00:04.976
sizi biriyle tanıştırmak istiyorum.

00:00:04.976 --> 00:00:07.577
Bu Jomny.

00:00:07.577 --> 00:00:08.668
Aslında Jonny

00:00:08.668 --> 00:00:11.198
ama yanlışlıkla "m" ile telaffuz edilmiş

00:00:11.198 --> 00:00:13.214
çünkü hiçbirimiz mükemmel değiliz.

NOTE Paragraph

00:00:13.357 --> 00:00:15.434
Jomny bir uzaylı

00:00:15.434 --> 00:00:18.494
ve insanlar üzerinde çalışma göreviyle
dünyaya gönderilmiş.

00:00:18.494 --> 00:00:22.385
Kaybolmuş, yalnız
ve evden uzakta hissediyor.

00:00:22.385 --> 00:00:25.583
Sanırım hepimiz böyle hissetmişizdir

00:00:25.583 --> 00:00:27.490
ya da en azından
ben böyle hissetmiştim.

00:00:27.490 --> 00:00:30.144
Hayatımda, özellikle uzaylı gibi
hissettiğim bir dönemde

00:00:30.144 --> 00:00:32.494
bu uzaylıyla ilgili bir hikâye yazmıştım.

00:00:32.494 --> 00:00:35.751
Cambridge'e yeni taşınmış
ve MIT'de doktora programına başlamıştım.

00:00:35.751 --> 00:00:41.643
Herkesten uzakta ve korkmuş hissediyordum,
buraya ait değilmişim gibi geliyordu.

NOTE Paragraph

00:00:41.643 --> 00:00:43.744
Ama bir çeşit cankurtaranım vardı.

00:00:43.792 --> 00:00:50.008
Mesela yıllarca espriler yazdım
ve onları sosyal medyada paylaştım

00:00:50.375 --> 00:00:53.458
ve zaman geçtikçe
bunu daha çok yaptığımı fark ettim.

NOTE Paragraph

00:00:54.250 --> 00:00:58.309
Birçok kişiye göre internet,
yalnız bir yer olabilir.

00:00:58.333 --> 00:01:02.453
Sürekli seslendiğiniz
ama kimsenin dinlemediği,

00:01:02.453 --> 00:01:05.664
büyük, sonsuz ve genişleyen
bir boşluk gibi hissettirebilir.

00:01:06.708 --> 00:01:10.184
Buna rağmen boşlukla konuşmak
beni rahatlattı.

00:01:10.184 --> 00:01:15.399
Duygularımı boşlukla paylaştıkça
zamanla boşluk cevap vermeye başladı.

00:01:16.375 --> 00:01:19.809
Meğer boşluk, o sonsuz
ve yalnız enginlik değilmiş.

00:01:19.809 --> 00:01:22.074
Hatta her çeşit insanla doluymuş;

00:01:22.074 --> 00:01:25.353
aynı benim gibi boşluğa bakan
ve duyulmak isteyen insanlarla.

00:01:25.575 --> 00:01:30.933
Sosyal medya birçok kötü şeye neden oldu,
bunu inkâr etmiyorum.

00:01:30.972 --> 00:01:33.634
Herhangi bir zamanda çevrim içi olmak,

00:01:33.634 --> 00:01:37.174
çok fazla üzüntü, öfke
ve şiddet hissetmeye neden olur.

00:01:37.332 --> 00:01:39.227
Dünyanın sonu gelmiş gibi hissettirir.

00:01:39.227 --> 00:01:41.268
Ama aynı zamanda bir çelişkideyim

00:01:41.268 --> 00:01:44.140
çünkü yakın arkadaşlarımın çoğunun

00:01:44.140 --> 00:01:47.535
aslında internette tanıştığım
kişiler olduğunu yadsıyamam.

00:01:48.368 --> 00:01:52.856
Sanırım bunun nedeni biraz da
sosyal medyanın itiraf etme doğası.

00:01:53.750 --> 00:01:59.063
Sanki kişisel, samimi
ve gizli bir günlük yazıyorsunuz gibi

00:01:59.063 --> 00:02:02.330
ama aynı zamanda tüm dünyanın
bunu okumasını istiyorsunuz.

00:02:02.378 --> 00:02:05.296
Galiba bunun eğlenceli yönü,

00:02:05.296 --> 00:02:10.186
bizden tamamen farklı olan insanların
bakış açılarını deneyimleyebiliyor olmamız

00:02:10.513 --> 00:02:11.980
ve bazen bu iyi bir şey.

NOTE Paragraph

00:02:12.210 --> 00:02:15.210
Örneğin, Twitter'a ilk katıldığımda

00:02:15.210 --> 00:02:19.813
takip ettiğim birçok kişinin,
mental sağlık ve terapiye gitmekle ilgili

00:02:19.813 --> 00:02:25.139
bu konu yüz yüze konuşulurken hissedilen
utanç olmadan konuştuğunu fark ettim.

00:02:25.672 --> 00:02:29.434
Aralarında, mental sağlıkla
ilgili konuşmak normalleşmişti,

00:02:29.434 --> 00:02:33.873
ve terapiye gitmenin bana da
yardım edeceğini fark etmemi sağladılar.

NOTE Paragraph

00:02:34.125 --> 00:02:40.294
Tüm bu konuları internette
herkesin önünde açıkça konuşmak

00:02:40.294 --> 00:02:43.375
birçok insan için
korkunç bir fikir olabilir.

00:02:43.375 --> 00:02:48.158
Mükemmel ve tamamen biçimlenmeden
çevrim içi olmak,

00:02:48.158 --> 00:02:52.345
birçok insana göre çok korkunç bir şey.

00:02:52.345 --> 00:02:55.768
Ama bence aslında internet,
bilmemek için güzel bir yer olabilir

00:02:55.768 --> 00:02:59.704
ve sanırım bu duruma
heyecanla yaklaşabiliriz

00:02:59.704 --> 00:03:04.345
çünkü eksikliğinizi, kırılganlığınızı
ve güvensizliğinizi

00:03:04.345 --> 00:03:08.413
başka insanlarla paylaşmak önemli bir şey.

NOTE Paragraph

00:03:08.413 --> 00:03:11.881
[Tüm bu katlarımın altında daha küçük,
daha korkmuş bir soğan var]

NOTE Paragraph

00:03:11.881 --> 00:03:17.144
Birisi üzgün, korkmuş
veya yalnız hissettiğini paylaştığında

00:03:17.144 --> 00:03:19.286
bu benim daha az
yalnız hissetmemi sağlıyor,

00:03:19.286 --> 00:03:22.378
yalnızlığımı azaltarak değil

00:03:22.378 --> 00:03:26.133
ama yalnız hissetmekte
tek başıma olmadığımı göstererek.

00:03:26.363 --> 00:03:29.824
Yazar ve ressam olarak ben,
savunmasız olmanın rahatlığını

00:03:29.824 --> 00:03:34.920
toplumsal ve birbirimizle paylaştığımız
bir şey hâline getirmekle ilgileniyorum.

00:03:34.920 --> 00:03:37.648
İçsel şeyleri dışsal hâle getirmek
konusunda heyecanlıyım.

00:03:37.648 --> 00:03:42.356
Dile getiremediğim görünmez
kişisel duygularıma ışık tutmak,

00:03:42.356 --> 00:03:43.824
onları dile getirmek

00:03:43.824 --> 00:03:47.377
ve başkalarının kendi duygularını
dile getirmelerine yardım eder umuduyla

00:03:47.377 --> 00:03:50.317
bu duygularımı başka insanlarla
paylaşmak için heyecanlıyım.

NOTE Paragraph

00:03:50.537 --> 00:03:53.059
Bunun büyük bir şey gibi
geldiğini biliyorum

00:03:53.063 --> 00:03:58.108
ama bütün bunları küçük, ulaşılabilir
paketler hâline getirmek istiyorum

00:03:58.108 --> 00:04:00.440
çünkü onları daha küçük parçalar
hâline getirirsek

00:04:00.440 --> 00:04:03.308
daha ulaşılabilir ve daha eğlenceli
olurlar diye düşünüyorum.

00:04:03.308 --> 00:04:06.757
Böylece, paylaştığımız insanlığı görmemize
daha çok yardımcı olabilirler.

00:04:06.757 --> 00:04:09.273
Bazen kısa bir hikâye olurlar;

00:04:09.273 --> 00:04:12.667
bazen sevimli çizimlerin olduğu
bir kitap olurlar;

00:04:12.667 --> 00:04:16.768
bazense internette paylaşacağım
saçma bir espri olurlar.

00:04:16.918 --> 00:04:20.517
Örneğin birkaç ay önce,
bir uygulama fikri paylaşmıştım.

00:04:20.517 --> 00:04:22.420
Köpek gezdirme servisi gibi bir şeydi.

00:04:22.420 --> 00:04:26.969
Kapınıza bir köpek geliyor
ve onu gezdirmek için evden çıkıyorsunuz.

NOTE Paragraph

00:04:26.969 --> 00:04:28.844
(Gülüşmeler)

NOTE Paragraph

00:04:30.233 --> 00:04:33.966
Eğer aranızda uygulama geliştiricisi varsa
lütfen konuşmamdan sonra beni bulun.

NOTE Paragraph

00:04:34.565 --> 00:04:38.216
Veya başka bir örnek,
her eposta gönderişimde huzursuzlanıyorum.

00:04:38.216 --> 00:04:39.490
"En iyi" diye bitirdiğimde

00:04:39.490 --> 00:04:42.071
bu, "Elimden gelenin en iyisini
yapıyorum"un kısaltması

00:04:42.071 --> 00:04:43.782
ve bu da "Lütfen benden nefret etme,

00:04:43.782 --> 00:04:46.802
yemin ederim elimden gelenin en iyisini
yapıyorum"un kısaltması.

NOTE Paragraph

00:04:46.802 --> 00:04:49.174
Başka bir örnek,
klasik espriye benim cevabım:

00:04:49.174 --> 00:04:53.143
Eğer ölü ya da canlı biriyle yemeğe
gidebilseydim giderdim. Çok yalnızım.

NOTE Paragraph

00:04:53.143 --> 00:04:55.018
(Kahkahalar)

NOTE Paragraph

00:04:57.750 --> 00:05:02.963
Çevrim içinde bu tür şeyler paylaştığımda
tepkilerin çok benzer olduğunu görüyorum.

00:05:02.963 --> 00:05:06.374
İnsanlar bir kahkahayı ve bu hissi
paylaşmak için bir araya geliyorlar

00:05:06.374 --> 00:05:08.434
ve aynı hızla dağılıyorlar.

NOTE Paragraph

00:05:08.458 --> 00:05:10.018
(Gülüşmeler)

NOTE Paragraph

00:05:10.042 --> 00:05:13.000
Evet, beni bir kez daha
yalnız bırakıyorlar.

00:05:14.250 --> 00:05:18.601
Ama sanırım bazen bu küçük buluşmalar
oldukça anlamlı olabilir.

NOTE Paragraph

00:05:18.601 --> 00:05:22.344
Örneğin mimarlık bölümünden
mezun olup Cambridge'e taşındığımda

00:05:22.344 --> 00:05:23.982
Şu soruyu paylaşmıştım:

00:05:23.982 --> 00:05:27.851
"Hayatınızda kaç kişiyle daha şimdiden
son konuşmanızı yaptınız?"

00:05:29.218 --> 00:05:33.198
Bunu sorarken başka şehirlere,
hatta başka ülkelere taşınan arkadaşlarımı

00:05:33.198 --> 00:05:36.933
ve onlarla iletişimde kalmanın
ne kadar zor olacağını düşünüyordum.

00:05:37.090 --> 00:05:40.650
Ama diğer insanlar kendi deneyimlerini
paylaşarak cevap vermeye başladılar.

00:05:40.650 --> 00:05:43.867
Birileri, kavga ettikleri
aile bireylerini anlattı.

00:05:43.867 --> 00:05:48.349
Birisi, kendisi için değerli olan
ve aniden ölen birinden bahsetti.

00:05:48.688 --> 00:05:52.803
Bir başkası, uzaklara taşınan
okul arkadaşları hakkında konuştu.

00:05:52.805 --> 00:05:55.565
Ama sonra çok hoş bir şey olmaya başladı.

00:05:55.565 --> 00:05:57.193
Sadece bana cevap vermek yerine,

00:05:57.193 --> 00:06:01.143
birbirlerine de cevap vermeye,
birbirleriyle konuşmaya başladılar.

00:06:01.143 --> 00:06:04.443
Deneyimlerini paylaştılar,
birbirlerini teselli ettiler

00:06:04.443 --> 00:06:07.162
ve bir süredir
konuşmadıkları arkadaşlarıyla

00:06:07.162 --> 00:06:09.935
ya da kavga ettikleri
aile bireyleriyle konuşmaları için

00:06:09.935 --> 00:06:11.480
birbirlerini cesaretlendirdiler.

00:06:11.480 --> 00:06:16.492
Zamanla bu minik mikrotopluluk oluştu.

00:06:16.492 --> 00:06:21.277
Bu destek grubu, her türden insanın
bir araya gelmesiyle oluşmuştu.

00:06:21.537 --> 00:06:24.762
Bence her çevrim içi paylaşım yaptığımızda

00:06:24.762 --> 00:06:28.754
böyle minik mikrotoplulukların
oluşma ihtimali var.

00:06:28.795 --> 00:06:34.833
Her tür farklı varlığın bir araya gelme
ve yakınlaşma ihtimali var.

00:06:35.035 --> 00:06:40.023
Bazen internetin pisliği içinde
kafa dengi bir arkadaşa rastlarsınız.

00:06:41.303 --> 00:06:49.221
Bu, bazen yorumlara bakarken kibar, komik
veya anlayışlı bir yorum bulduğunuzda;

00:06:49.503 --> 00:06:54.836
bazen birini takip edecekken onun
sizi çoktan takip ettiğini gördüğünüzde;

00:06:55.100 --> 00:06:58.572
bazense gerçek hayatta
tanıdığınız birinin hesabına bakarken

00:06:58.572 --> 00:07:01.330
kendi yazdıklarınızı
ve onun yazdıklarını okuyup

00:07:01.330 --> 00:07:07.029
sizi ona yakınlaştıran birçok ortak
yönünüzün olduğunu fark ettiğinizde olur.

00:07:07.292 --> 00:07:09.380
Bazen, eğer şanslıysanız

00:07:09.380 --> 00:07:11.728
başka bir uzaylıyla karşılaşırsınız.

NOTE Paragraph

00:07:12.734 --> 00:07:15.115
[İki uzaylı, yabancı bir ortamda
karşılaştıklarında

00:07:15.115 --> 00:07:16.770
daha az evden uzakta hissederler.]

NOTE Paragraph

00:07:16.770 --> 00:07:18.138
Ama ben de endişeliyim

00:07:18.138 --> 00:07:22.256
çünkü hepimiz biliyoruz ki
genellikle internet böyle hissettirmez.

00:07:22.256 --> 00:07:27.616
Hepimiz biliyoruz ki genellikle internet,
birbirimizi yanlış anladığımız,

00:07:27.616 --> 00:07:31.408
birbirimizle ters düştüğümüz

00:07:32.583 --> 00:07:35.675
ve her türlü karmaşa, çığlık, bağırış

00:07:35.675 --> 00:07:37.875
ve haykırışın olduğu
bir yer gibi hissettirir.

00:07:37.875 --> 00:07:41.604
Her şeyden çok fazla barındırıyormuş gibi,
kaos gibi hissettirir

00:07:41.604 --> 00:07:45.733
ve ben bu kötü yönleri, iyiyle
nasıl uzaklaştıracağımı bilmiyorum

00:07:45.733 --> 00:07:51.553
çünkü bildiğimiz ve gördüğümüz gibi
kötü yönler canımızı gerçekten yakabilir.

00:07:52.417 --> 00:07:57.330
Gördüğüm kadarıyla, çevrim içi boşluklarda
yaşamak için kullandığımız platformlar

00:07:57.330 --> 00:08:00.075
bilerek ya da bilmeyerek
öyle bir şekilde tasarlanmış ki,

00:08:00.075 --> 00:08:03.837
tacize ve kötüye kullanmaya izin veriyor,
yanlış bilgi yayıyor.

00:08:03.837 --> 00:08:07.565
Nefrete, nefret söylemlerine
ve bundan doğan şiddete olanak tanıyor

00:08:07.565 --> 00:08:09.860
ve sanırım mevcut platformların hiçbiri

00:08:09.860 --> 00:08:12.653
bunu ifade etmek ve düzeltmek için
yeteri kadar uğraşmıyor.

NOTE Paragraph

00:08:12.792 --> 00:08:16.476
Ama yine de, ve sanırım maalesef,

00:08:16.500 --> 00:08:20.143
başka birçok kişi gibi,
hâlâ bu çevrim içi boşluklara çekiliyorum,

00:08:20.167 --> 00:08:24.434
çünkü bazen herkes oradaymış gibi geliyor.

00:08:24.458 --> 00:08:28.408
Bazen aptal ve salak hissediyorum,

00:08:28.417 --> 00:08:33.262
böyle zamanlarda insan ilişkilerinin
böyle küçük anlarına değer verdiğim için.

00:08:33.262 --> 00:08:40.553
Ama her zaman, bu küçük insanlık anlarının
gereksiz olmadığı düşüncesiyle çalıştım.

00:08:40.553 --> 00:08:44.290
Bu anlar, dünyadan geri çekiliş değil,
böyle boşluklara gelmemizin nedeni.

00:08:44.290 --> 00:08:48.667
Önemli ve son derece gerekliler
ve bize hayat veriyorlar.

00:08:50.333 --> 00:08:55.863
Düşündüğümüz kadar yalnız olmadığımızı
gösteren minik, geçici sığınaklar.

00:08:57.792 --> 00:09:00.601
Yani evet, hayat zor olsa da,
herkes üzgün olsa da

00:09:00.601 --> 00:09:03.065
ve bir gün ölecek olsak da...

NOTE Paragraph

00:09:03.065 --> 00:09:04.738
[Bak, hayat kötü, herkes üzgün.

00:09:04.738 --> 00:09:07.537
Hepimiz bir gün öleceğiz
ama çoktan bu şişme şatoyu aldım.

00:09:07.537 --> 00:09:10.491
Yani şimdi ayakkabılarını çıkaracak mısın
çıkarmayacak mısın?]

NOTE Paragraph

00:09:10.491 --> 00:09:14.827
Sanırım bu durumda metaforik şişme şato,

00:09:14.827 --> 00:09:19.922
gerçekten de diğer insanlarla olan
ilişkimiz ve bağlantımız.

NOTE Paragraph

00:09:22.542 --> 00:09:30.382
Üzgün ve umutsuz hissettiğim bir gece,
boşluğa, yalnız karanlığa doğru bağırdım

00:09:30.382 --> 00:09:33.258
ve "Bu noktada, sosyal medyaya girmek,

00:09:33.258 --> 00:09:36.734
dünyanın sonu geldiğinde birinin
elini tutmak gibi hissettiriyor." dedim.

00:09:36.734 --> 00:09:39.158
Bu sefer, boşluğun cevap vermesi yerine,

00:09:39.158 --> 00:09:45.361
bana cevap veren ve sonra birbirleriyle
konuşan insanlar göründü

00:09:45.583 --> 00:09:48.809
ve yavaş yavaş bu küçük topluluk oluştu.

00:09:48.809 --> 00:09:50.934
Herkes bir araya gelip el ele tutuştu.

NOTE Paragraph

00:09:51.875 --> 00:09:57.999
Böyle tehlikeli ve güvensiz zamanlarda,
tam da böyle zamanlarda,

00:09:58.088 --> 00:10:02.585
diğer insanlara tutunmalıyız
diye düşünüyorum

00:10:02.585 --> 00:10:07.059
ve bunun küçük anılardan oluşan
küçük bir şey olduğunu biliyorum

00:10:07.083 --> 00:10:12.278
ama bence bu, karanlığın içinde
minicik bir ışık.

NOTE Paragraph

00:10:12.375 --> 00:10:13.643
Teşekkür ederim.

NOTE Paragraph

00:10:13.667 --> 00:10:18.204
(Alkışlar)

NOTE Paragraph

00:10:18.204 --> 00:10:19.476
Teşekkür ederim.

NOTE Paragraph

00:10:19.476 --> 00:10:22.781
(Alkışlar)