0:00:00.000,0:00:05.793
(ဂျက်ဇ်သီချင်းသံ)

0:00:05.810,0:00:08.140
ကျွန်တော်တို့ Vatican ပြတိုက်မှာပါ

0:00:08.140,0:00:10.560
အခု မြင်နေရတာက အနောက်တိုင်းယဉ်ကျေးမှုမှာ

0:00:10.560,0:00:12.430
အအောင်မြင်ဆုံး လက်ရာတွေထဲက တစ်ခုပေါ့

0:00:12.430,0:00:14.930
ဒါကတော့ Apoxyomenos the "Scraper" ဆိုတဲ့

0:00:14.930,0:00:15.763
ပန်းပုရုပ်ထုကြီးပါ

0:00:15.763,0:00:17.960
[Beth] နာမည်ကျော်ရှေးခေတ်

0:00:17.960,0:00:20.100
ဂရိပန်းပု ပညာရှင်Lysipposလက်ရာပေါ့။

0:00:20.100,0:00:21.766
ရှေးခေတ်ရောမပုံတူရုပ်ထုတစ်ခုပါ။

0:00:21.766,0:00:22.718
[Steven] ဒီဗီဒီယိုမှာဘာပြောမှာလဲဆိုတော့

0:00:22.718,0:00:25.480
နာမည်ကြီးဂရိပန်းပုပညာရှင်ဖန်တီးထားတဲ့

0:00:25.480,0:00:26.820
ဒီလိုလက်ရာက

0:00:26.820,0:00:31.705
ရောမမှာရှိတဲ့ဗာတီကန်နယ်မြေထဲမှာ[br]ရောမရုပ်ထုအဖြစ်

0:00:31.705,0:00:34.970
၁ရာစု၊၂ရာစု၊၃ရာစုနှစ်တွေမှာ[br]အဆုံးသတ်ခဲ့ပါတယ်။

0:00:34.970,0:00:37.300
ရောမလူမျိုးတွေကဂရိကိုအနိုင်ရရုံသာမက

0:00:37.300,0:00:39.660
ဂရိရဲ့နယ်မြေတွေအများအပြားကို[br]သိမ်းပိုက်ခဲ့ပြီး

0:00:39.660,0:00:42.170
စစ်နိုင်လာတဲ့ရောမစစ်ဗိုလ်ချုပ်ကြီးတွေက

0:00:42.170,0:00:45.301
ဂရိ ပန်းပုရုပ်ထုကြီးတွေ၊ပန်းချီကားတွေနဲ့

0:00:45.301,0:00:48.260
ဗိသုကာလက်ရာအပိုင်းအစတွေကို

0:00:48.260,0:00:49.765
သယ်ဆောင်လာကြတယ်။

0:00:49.765,0:00:52.020
[Beth]ရောမတွေကစစ်အတွင်းမှာနိုင်လာတဲ့

0:00:52.020,0:00:54.334
ပစ္စည်းတွေကိုယူဆောင်တဲ့နေရာမှာ[br]တော်တဲ့သူတွေတော့မဟုတ်ပါဘူး

0:00:54.334,0:00:57.200
ဒါအတွက်သာဓကဟောင်း[br]တွေရှိခဲ့ပါတယ်။

0:00:57.200,0:01:00.019
ဒါပေမယ့်ရောမတွေကဂရိကိုရင်ဆိုင်ခဲ့ပြီး[br]သူတို့ရဲ့အနုပညာတွေကို

0:01:00.019,0:01:02.200
ရောမမြို့ဆီပြန်သယ်ဆောင်လာချိန်မှာတော့

0:01:02.200,0:01:05.410
ဒီအရာကသူတို့အတွက်အတွေ့အကြုံအပြောင်းအလဲ[br]ဖြစ်ခဲ့ပါတယ်။

0:01:05.410,0:01:07.600
တကယ်တော့ ဟောရေ့စ်ဆိုသူက

0:01:07.600,0:01:10.830
ရောမတွေကဂရိကိုအောင်နိုင်ခဲ့ပေမယ့်[br]ဂရိတွေကယဉ်ကျေးမှုအားဖြင့်

0:01:10.830,0:01:13.625
ရောမကိုအောင်နိုင်ပြီးသားဖြစ်တယ်လို့[br]ရေးသားခဲ့ဖူးပါတယ်။

0:01:13.625,0:01:17.130
[Steven]ဒါက ရောမတွေကသူတို့ကိုယ်သူတို့[br]ကြီးကျယ်ခမ်းနားတဲ့ဉာဏ်ပညာဓလေ့ကို

0:01:17.130,0:01:20.410
အမွေဆက်ခံသူလို့ထင်နေကြတဲ့အပေါ်အမှတ်အသား[br]လုပ်လိုက်ခြင်းဖြစ်တယ်။

0:01:20.410,0:01:23.720
[Beth] ဒါဟာရှေးဟောင်းရောမတွေရဲ့လက်ရှိ[br]အခြေအနေတွေနဲ့ကွာခြားပုံပေါ်တဲ့

0:01:23.720,0:01:27.448
ဇိမ်ခံပစ္စည်းတစ်မျိုး၊အရည်အချင်းပြည့်ဝတဲ့

0:01:27.448,0:01:29.870
ယဉ်ကျေးမှုဆိုင်ရာခန့်ညားထည်ဝါမှုအဖြစ်

0:01:29.870,0:01:32.161
လက္ခဏာဆောင်ဖော်ပြလိုက်တာဖြစ်ပါတယ်။

0:01:32.161,0:01:35.010
[Steven]ဒါဆိုရင်ဒီကိစ္စကဘယ်လိုဖြစ်လာလဲ[br]ဆိုတာဆက်ကြည့်ရအောင်။

0:01:35.010,0:01:38.240
ရောမကဂရိအပိုင်နယ်မြေမြို့တစ်မြို့(သို့)

0:01:38.240,0:01:41.750
ဂရိနဲ့နှီးနွယ်နေတဲ့မဟာမိတ်နယ်မြေလေးတစ်ခု[br]ကိုသိမ်းပိုက်နိုင်ခဲ့ပြီး

0:01:41.750,0:01:44.541
မကြာခင်မှာပဲတန်ဖိုးရှိတယ်လို့ယူဆတဲ့[br]သွင်းကုန်တွေကို

0:01:44.541,0:01:47.367
သင်္ဘောတွေပေါ်တင်ပြီးရောမမြို့တော်ဆီကို

0:01:47.367,0:01:50.800
မြို့ပတ်အောင်ပွဲခံချီတက်လှည့်လည်[br]ပြသဖို့အတွက်

0:01:50.800,0:01:51.633
သယ်ဆောင်လာခဲ့တယ်။

0:01:51.633,0:01:53.989
[Beth]ထိုအောင်မြင်မှုကစစ်ပွဲနိုင်[br]ဗိုလ်ချုပ်အတွက်

0:01:53.989,0:01:57.300
သူတို့ရဲ့စစ်တပ်အောင်ပွဲမှတ်တိုင်အဖြစ်[br]သယ်ဆောင်လာခဲ့တဲ့

0:01:57.300,0:01:58.630
တန်ဖိုးကြီးပစ္စည်းတွေကို

0:01:58.630,0:02:00.669
ခင်းကျင်းပြသဖို့[br]အခွင့်အရေးတစ်ရပ်ဖြစ်ခဲ့တယ်

0:02:00.669,0:02:02.990
ပြီးတော့ဒါကရောမမြို့ကနေမှအဝေးကြီး[br]မသွားဖူးတဲ့

0:02:02.990,0:02:04.550
မြို့သူမြို့သားတွေကို

0:02:04.550,0:02:07.240
ကြီးကျယ်လှတဲ့ရောမစစ်တပ်၏သိမ်းပိုက်ခံနယ်မြေတွေရဲ့

0:02:07.240,0:02:11.167
ကြွယ်ဝချမ်းသာမှုနဲ့အင်အားတွေကို

0:02:11.167,0:02:14.260
မြင်သာအောင်ပြသလိုက်တာလဲဖြစ်ပါတယ်။

0:02:14.260,0:02:16.720
[Steven]အောင်ပွဲခံပြီးတာနဲ့[br]အလွန့်အလွန်များပြားလှတဲ့

0:02:16.720,0:02:20.360
ဥစ္စာပစ္စည်းတွေကိုမြို့တော်ရဲ့[br]မတူညီတဲ့နေရာတိုင်းမှာလူထုအားရှုစေဖို့

0:02:20.360,0:02:21.929
ပြသခဲ့ပါတယ်။သို့သော်[br]မြို့တော်

0:02:21.929,0:02:22.635
ရုံးစိုက်ရာနယ်ဘေးဖက်ရှိ

0:02:22.635,0:02:26.242
Temple of Peaceတွင်ထင်ရှားစွာပြသခဲ့ပါတယ်။

0:02:26.242,0:02:28.680
ရှေးဟောင်းရောမတွေမှာပြတိုက်သီးသန့်တွေမရှိခဲ့ပါဘူး

0:02:28.680,0:02:31.670
ဒါပေမယ့်Temple of Peaceလိုနေရာမျိုးတွေက

0:02:31.670,0:02:33.760
သူတို့ရဲ့ရှေးဦးပထမပြတိုက်ဖြစ်လာခဲ့ပါတယ်။

0:02:33.760,0:02:36.480
ဂရိနဲ့ပတ်သက်တဲ့ဤပစ္စည်းတွေကမူလက[br]ဘာသာရေးဆိုင်ရာ(သို့)မြို့တော်

0:02:36.480,0:02:38.567
ဆိုင်ရာနေရာများအတွက်သာအသုံးပြုခဲ့ပါတယ်။

0:02:38.567,0:02:41.640
သို့ရာတွင်ရောမများကဂရိတို့ရဲ့မူလ[br]ရည်ရွယ်ချက်မှသွေဖယ်ကာ

0:02:41.640,0:02:43.860
ထိုလက်ရာများကိုအနုသုခုမပစ္စည်းများ

0:02:43.860,0:02:45.233
ဇိမ်ခံအလှပြပစ္စည်းများအဖြစ်အသွင်[br]ပြောင်းခဲ့သည်။

0:02:45.233,0:02:46.975
[Beth]ထိုလက်ရာတွေလုယူခံရချိန်မှာ

0:02:46.975,0:02:49.320
ရှေးဟောင်းကာလမှာဖြစ်စေလက်ရှိကာလမှာ[br]ဖြစ်စေ

0:02:49.320,0:02:52.562
သူတို့ရဲ့မူလအဓိပ္ပာယ်ပျောက်ကွယ်သွားပါတယ်။

0:02:52.562,0:02:55.880
[Steven]the Apoxyomenosဟာပြီးပြည့်စုံတဲ့[br]သာဓကဖြစ်ပါတယ်

0:02:55.880,0:02:58.290
ကျွန်တော်တို့ကသူ့ရဲ့မူလတည်နေရာကိုမသိရဘူး

0:02:58.290,0:03:00.860
ထိုအရာကိုစာပေတွေထဲမှာရောဘယ်အထောက်အထား[br]တွေကမှ

0:03:00.860,0:03:02.889
ဘယ်နေရာမှာတည်ရှိခဲ့ပါတယ်ဆိုတာမဖော်ပြထားဘူး

0:03:02.889,0:03:04.917
သိရတာကတော့ရောမတွေယူလာလို့[br]ဒီကိုရောက်လာတယ်ဆိုတာပဲ

0:03:04.917,0:03:06.340
ဒါပေမယ့်သတိထားကြည့်မယ်ဆိုရင်

0:03:06.340,0:03:08.090
ရောမတွေယူလာတယ်လို့ပြောတဲ့နေရာမှာ

0:03:08.090,0:03:10.309
သူတို့ကမူလကြေးသတ္တုကို[br]ဂရိအနုပညာအား

0:03:10.309,0:03:13.470
မြတ်နိုးစိတ်ကြောင့်[br]ယူလာခြင်းဖြစ်တယ်။

0:03:13.470,0:03:15.780
နောက်ဆုံးထိုလက်ရာရဲ့ပုံတူများစွာ[br]ပေါ်လာခဲ့တယ်။

0:03:15.780,0:03:19.070
များစွာအနက်အလှပဆုံးကတော့[br]ဤဗာတီကန်ပြတိုက်ထဲမှာပါ။

0:03:19.070,0:03:22.860
the Apoxyomenosကိုရောမသို့[br]စစ်နိုင်ဆုလာဘ်အဖြစ်

0:03:22.860,0:03:25.508
ယူလာပြီးAgrippaဆိုသူက

0:03:25.508,0:03:29.530
သူဆောက်ခဲ့တဲ့အများသုံးရေချိုးဆောင်ရှေ့မှာ

0:03:29.530,0:03:31.828
တည်ထားခဲ့တယ်။

0:03:31.828,0:03:33.710
[Steven}ရောမပြည်သူတွေနှစ်သက်ကြတဲ့

0:03:33.710,0:03:36.058
ပန်းပုကတော့Agrippaရေချိုးဆောင်မှာ

0:03:36.058,0:03:37.310
တည်ရှိခဲ့ပါတယ်။

0:03:37.310,0:03:39.323
ရေချိုးဆောင်တွေကမရှိမဖြစ်လိုအပ်တဲ့[br]အများသုံးနေရာတွေဖြစ်ခဲ့သလို

0:03:39.323,0:03:41.100
ရှေးဟောင်းဂရိပန်းပုရုပ်ထုတွေကို[br]သာမာန်ပြည်သူတွေ

0:03:41.100,0:03:42.797
မြင်နိုင်တဲ့နေရာဖြစ်ခဲ့ပါတယ်

0:03:42.797,0:03:46.910
[Beth]ဒါကြောင့်Agrippaရဲ့လုပ်ရပ်က[br]ရက်ရောတယ်လို့ဆိုလိုလို့ရပါတယ်။

0:03:46.910,0:03:48.950
သူ့လုပ်ရပ်ဟာယခုခေတ်ပုဂ္ဂလိကစုဆောင်းသူက

0:03:48.950,0:03:51.750
အများပြည်သူရှုမြင်ခံစားရအောင်

0:03:51.750,0:03:53.740
ပြတိုက်ထံလှူဒါန်းသကဲ့သို့

0:03:53.740,0:03:54.999
ပြုလုပ်ခဲ့ခြင်းဖြစ်ပါတယ်။

0:03:54.999,0:03:58.364
[Steven]ဒါ့ကြောင့်Tiberiusဘုရင်ကဤလက်ရာကို

0:03:58.364,0:04:01.500
ရေချိုးဆောင်မှသူ့ကိုယ်ပိုင်[br]အိမ်တော်သို့

0:04:01.500,0:04:05.030
အိပ်ခန်းထဲထည့်ထားရန်[br]ယူခဲ့ချိန်

0:04:05.030,0:04:07.215
လူထုဒေါသကိုပုံဖော်ကြည့်ကြည့်ပါ။

0:04:07.215,0:04:11.570
[Beth]PlincyကLysipposဟာတခြားသော[br]အနုပညာရှင်တွေထက်ရုပ်ထုများ

0:04:11.570,0:04:14.610
ပိုဖန်တီးခဲ့ပြီးအနုပညာနယ်ပယ်မှာ[br]အထင်ရှားဖြစ်တယ်လို့ပြောထားပါတယ်။

0:04:14.610,0:04:18.150
အားလုံးထဲမှာတော့MarcusAgrippaက[br]သူ့ရေချိုးဆောင်

0:04:18.150,0:04:22.210
အရှေ့ဖက်မှာတည်ထားတဲ့လူတစ်ယောက်က[br]ခန္ဓာကိုယ်ခြစ်တံအသုံးပြုနေတဲ့ရုပ်ထုက

0:04:22.210,0:04:25.860
ဆန်းကြယ်စွာနဲ့Emperor Tiberiusကို[br]စိတ်ကျေနပ်သဘောကျမှုပေးခဲ့တယ်။

0:04:25.860,0:04:29.330
ဧကရာဇ်ကထိုဆွဲဆောင်မှုကို[br]မတောင့်ခံနိုင်တော့ဘဲ

0:04:29.330,0:04:33.100
၎င်းရဲ့အိပ်ခန်းထဲအားထိုရုပ်ထုကို[br]ရွှေ့လိုက်ကာ

0:04:33.100,0:04:36.740
ရေချိုးခန်းအတွက်ကိုအခြားရုပ်ထုတစ်ခုနဲ့[br]အစားထိုးခဲ့တယ်။

0:04:36.740,0:04:40.840
သို့သော်လည်းပြည်သူတွေကထိုကိစ္စကို[br]လုံးဝသဘောမတူကြဘဲ

0:04:40.840,0:04:43.920
Apoxyomenosကိုပြန်လာထားပေးဖို့ပြဇာတ်ရုံမှာ

0:04:43.920,0:04:46.570
ပွက်ပွက်ညံအောင်တောင်းဆိုခဲ့ကြတယ်။

0:04:46.570,0:04:49.407
ဧကရာဇ်ကလည်းသူ့ဆန္ဒကိုလျစ်လျုရှုပြီး

0:04:49.407,0:04:51.199
ရေချိုးဆောင်မှာပြန်လည်ထားပေးလိုက်ရတယ်။

0:04:51.199,0:04:53.918
[Steven]ဒါဆိုရင်လူထုရဲ့အမြင်က[br]အရမ်းကိုကျယ်လောင်ခဲ့ကာ

0:04:53.918,0:04:56.610
ဧကရာဇ်ကတောင်ပြည်သူတွေဆန္ဒကို[br]သဘောတူခဲ့တာက

0:04:56.610,0:04:59.180
ပန်းပုရုပ်တွေကကိုယ်ပိုင်ပစ္စည်းနဲ့

0:04:59.180,0:05:01.710
ပြည်သူပိုင်ပစ္စည်းကို[br]ပိုင်းခြားသိမြင်လာအောင်

0:05:01.710,0:05:04.593
ပြုလုပ်ပေးနိုင်တဲ့အင်အားရှိပါတယ်။

0:05:04.593,0:05:08.490
[Beth]ဒီကိစ္စကတော့Catoနဲ့Ciceroလိုမျိုး[br]စစ်နိုင်ပစ္စည်းတွေကို

0:05:08.490,0:05:12.107
ပြည်သူတွေနဲ့လည်းသက်ဆိုင်တယ်ဆိုတဲ့

0:05:12.107,0:05:15.216
အမြင်ကိုယုံကြည်တဲ့သူနဲ့ထိုပစ္စည်းတွေကို[br]သူတို့ရဲ့ကိုယ်ပိုင်ပိုင်ဆိုင်မှုအတွက်သာ

0:05:15.216,0:05:17.280
အသုံးပြုချင်တဲ့လူတွေကြားဖြစ်ပေါ်လာတဲ့

0:05:17.280,0:05:22.280
ရောမမှာရေရှည်တည်တံ့နေတဲ့[br]အငြင်းပွားမှုတွေရဲ့

0:05:22.280,0:05:24.333
အစိတ်အပိုင်းတစ်ခုမျှသာဖြစ်ပါတယ်။

0:05:24.333,0:05:27.093
[Steven]ဒီအငြင်းပွားမှုကိစ္စတွေက[br]ယနေ့ထိအရေးကြီးနေဆဲပါ။

0:05:27.093,0:05:29.550
ယနေ့ခေတ်ပြတိုက်တွေမှာ[br]မတူညီတဲ့ဒေသတွေကလာတဲ့

0:05:29.550,0:05:31.350
လက်ရာပစ္စည်းတွေနဲ့ဖြည့်သွင်းထားပြီး

0:05:31.350,0:05:33.480
ယင်းအနက်အများအပြားကတော့[br]ဖောက်ထွင်းခိုးယူခံခဲ့ရပါတယ်။

0:05:33.480,0:05:35.540
ပြတိုက်တွေကအခုဆိုရင်[br]သူတို့ရဲ့စုဆောင်းမှုတွေကိုစိစစ်ရင်း

0:05:35.540,0:05:38.940
အချို့ကိုတော့သူတို့ရဲ့မူလနိုင်ငံသို့

0:05:38.940,0:05:41.330
ပြန်ပို့သင့်လားဆိုတာစဉ်းစားနေကြပါတယ်။

0:05:41.330,0:05:44.780
ဘာလို့လဲဆိုတော့ပြတိုက်ကို[br]ယူဆောင်လာတဲ့အချိန်မှာ

0:05:44.780,0:05:47.100
သူတို့ရဲ့နဂိုမူလအနက်အဓိပ္ပာယ်က[br]ပျောက်ကွယ်သွားပြီး

0:05:47.100,0:05:48.183
တခြားသောအဓိပ္ပာယ်တစ်ခုကို

0:05:48.183,0:05:50.800
လုံးလုံးပြောင်းလဲခြင်းခံလိုက်ရလို့ပါ။

0:05:50.800,0:05:53.700
[Beth]ရောမတွေကသူတို့လက်အောက်ခံ[br]စစ်ရှုံးပြည်သူတွေအပေါ်

0:05:53.700,0:05:56.020
ကရုဏာတရားမရှိတာတော့[br]မဟုတ်ပါဘူး။

0:05:56.020,0:06:01.020
LivyဆိုသူကSyracuseဘုရင်အကြောင်းကို[br]အခုလိုကရုဏာသက်စွာရေးခဲ့ဖူးတယ်။

0:06:01.160,0:06:04.690
တကယ်လို့ထိုဘုရင်သာသူ့ရဲ့တစ်ဝက်လောက်[br]ဖျက်ဆီးလုယက်ခံလိုက်ရတဲ့

0:06:04.690,0:06:06.705
Syracuseလို့ပဲအမည်တပ်ရမလား

0:06:06.705,0:06:09.260
Romeလို့ပြောင်းလဲခေါ်ရမလားမသိဖြစ်နေတဲ့[br]အဖနိုင်ငံတော်ကိုကြည့်ပြီး

0:06:09.260,0:06:11.370
လက်အောက်ခံနိုင်ငံအဖြစ်ကနေ[br]ပုန်ကန်ခဲ့မယ်ဆိုရင်

0:06:11.370,0:06:13.570
Romeမြို့ရိုးဝင်ပေါက်နားလေးကို[br]စဝင်လာတာနဲ့တောင်

0:06:13.570,0:06:16.240
သူ့နိုင်ငံဖျက်ဆီးခံလိုက်ရမှာကို

0:06:16.240,0:06:21.238
မျက်ဝါးထင်ထင်မြင်တွေ့ခဲ့ရလိမ့်မယ်။

0:06:21.238,0:06:23.810
[Steven]ဒါဆိုရင်၂၁ရာစုဗာတီကန်မှာပြသထားတဲ့

0:06:23.810,0:06:27.530
the Apoxyomenosကိုကြည့်တဲ့အခါမှာ

0:06:27.530,0:06:31.400
ကျွန်တော်တို့ကယေဘုယျအားဖြင့်

0:06:31.400,0:06:34.070
ရှေးဟောင်းဂရိလူမျိုးတွေရဲ့

0:06:34.070,0:06:37.240
စံပြအနုပညာအဖြစ်နဲ့သာမြင်တတ်ကြပြီး

0:06:37.240,0:06:38.990
ဒီပန်းပုတွေကဘယ်လိုမျိုးလုယက်ခံခဲ့ရတယ်၊

0:06:38.990,0:06:41.590
ရောမတွေရဲ့အပိုင်ယူ၊ကူးယူခြင်းခံခဲ့ရကာ[br]ဒီနေရာမှာအဆုံးသတ်ခဲ့တယ်ဆိုတဲ့

0:06:41.590,0:06:45.683
ရှုပ်ထွေးတဲ့ဇာတ်ကြောင်းကို[br]မကြာခဏမေ့နေတတ်ကြတယ်။(ဂျက်ဇ်သီချင်းသံ)