0:00:06.776,0:00:08.337
Insoniyat tarixidagi eng yirik

0:00:08.337,0:00:12.747
genotsidni amalga oshirgan zolim Adolf[br]Gitler qanday qilib demokratik mamlakatda

0:00:12.747,0:00:16.506
hokimiyatni o'z qo'liga oldi?[br]Uning hokimiyat

0:00:16.506,0:00:19.738
tepasiga kelishi I Jahon urushi [br]oxiridagi voqealar bilan bog'liq.

0:00:19.738,0:00:22.798
1918-yil Antanta ittifoqining [br]muvaffaqiyatli hujumidan so'ng

0:00:22.798,0:00:26.256
Germaniya urushda g'alaba [br]qozona olmasligini tushunib yetdi va

0:00:26.256,0:00:29.566
urushga chek qo'ygan sulhga imzo chekdi.

0:00:29.566,0:00:31.698
Kayzer hukumati qulagach,

0:00:31.698,0:00:36.006
mamlakatda g'alayonlar va [br]ish tashlashlar kuchaydi.

0:00:36.006,0:00:37.896
Kommunistik inqilobdan qo'rqqan asosiy

0:00:37.896,0:00:41.557
partiyalar qo'zg'alonlarni bostirish [br]maqsadida birlashdilar va

0:00:41.557,0:00:45.348
parlamentar hukumat - [br]Veymar respublikasini tashkil etdilar.

0:00:45.348,0:00:47.477
Yangi hukumatning[br]birlamchi vazifalaridan

0:00:47.477,0:00:51.617
biri Antantaning sulh shartlarini [br]bajarish edi.

0:00:51.617,0:00:56.298
Hududining 1/10 qismini yo'qotish va[br]qo'shinni qurolsizlantirishdan tashqari,

0:00:56.298,0:01:02.258
Germaniya urush uchun to'liq javobgarlikni[br]o'z zimmasiga olishi va kuchsiz

0:01:02.258,0:01:06.017
iqtisodiyotini yanada zaiflashtiruvchi[br]tovonni to'lashi kerak edi.

0:01:06.017,0:01:10.928
Ko'plab millatchilar va urush qatnash-[br]chilari buni haqorat deb qabul qildilar.

0:01:10.928,0:01:13.719
Ular, agar siyosatchilar va oppozitsiya[br]armiyaga xiyonat

0:01:13.719,0:01:19.407
qilmaganida, urushda yutib chiqish [br]mumkin edi, deb yanglishgandilar.

0:01:19.407,0:01:22.470
Xuddi shunday yanglish[br]qarashlarga berilgan Gitler

0:01:22.470,0:01:28.370
mutaasibligi va paranoid xomxayollari [br]bilan bor aybni yahudiylarga to'nkadi.

0:01:28.370,0:01:32.500
Uning so'zlari ko'plab antisemitlardan [br]iborat jamoatchilik orasida yoyildi.

0:01:32.500,0:01:35.310
Bu vaqtga kelib, yuz minglab yahudiylar

0:01:35.310,0:01:37.947
Germaniya jamiyatining bir qismiga [br]aylanib ulgurgandi,

0:01:37.947,0:01:42.620
ammo aksariyat nemislar [br]yahudiylarni begona deb bilishgan.

0:01:42.620,0:01:47.582
I Jahon urushidan keyin yahudiylar [br]muvaffaqiyati ular tuzumni ag'darib,

0:01:47.582,0:01:51.029
urushdan foyda ko'rishgan [br]degan asossiz ayblovlarga asos bo'ldi.

0:01:51.029,0:01:54.399
Alohida ta'kidlash joizki, [br]bu fitna sabablari

0:01:54.399,0:01:56.191
dalillarga emas, balki qo'rquv,

0:01:56.191,0:01:57.099
g'azab

0:01:57.099,0:01:58.351
va mutaasiblikka

0:01:58.351,0:01:59.960
asoslangan edi.

0:01:59.960,0:02:02.527
Biroq Gitler ulardan [br]o'rinli foydalana oldi.

0:02:02.527,0:02:05.970
U natsistlarning [br]kichik siyosiy partiyasi a'zosi bo'ladi,

0:02:05.970,0:02:09.839
kuchli ta'sirga ega nutqi yordamida [br]partiyada yetakchilikka erishadi va

0:02:09.839,0:02:12.880
ulkan olomon e'tiborini qozonadi.

0:02:12.880,0:02:16.149
Antisemitizm va populistik xurujlarni [br]o'zida jamlagan natsizm

0:02:16.149,0:02:19.749
kommunizm va kapitalizmga [br]Germaniyani yo'q qilishni ko'zlagan

0:02:19.749,0:02:24.820
yahudiylar fitnasi sifatida [br]qarshi chiqadi.

0:02:24.820,0:02:27.851
Avvaliga Milliy Sotsialistlar partiyasi [br]yaxshi tanilmaydi.

0:02:27.851,0:02:31.340
Hukumatni ag'darishga urinish [br]muvaffaqiyatsiz tugagach,

0:02:31.340,0:02:33.160
uning faoliyati taqiqlanadi va

0:02:33.160,0:02:35.680
Gitler xoinlikda ayblanib [br]qamoqqa olinadi.

0:02:35.680,0:02:37.931
Ammo bir yildan so'ng [br]ozodlikka chiqqach,

0:02:37.931,0:02:41.201
u darhol siyosiy harakatni [br]qayta tiklashga kirishadi.

0:02:41.201,0:02:45.380
1929-yil AQShda Buyuk Depressiya[br]yuz beradi.

0:02:45.380,0:02:49.061
Amerika banklari Germaniyaga [br]bergan qarzlarini bekor qiladi.

0:02:49.061,0:02:54.010
Natijada, Germaniya iqtisodiyoti [br]bir kechadayoq inqirozga yuz tutadi.

0:02:54.010,0:02:56.442
Gitler xalq noroziligidan foydalanib,

0:02:56.442,0:02:58.343
aybsiz abydorlarni[br]o'ylab topadi va

0:02:58.343,0:03:02.221
Germaniyaning oldingi ulug'vorligini [br]qayta tiklashga va'da beradi.

0:03:02.221,0:03:06.042
Asosiy partiyalar inqirozni [br]bartaraf etolmasligini isbotladi,

0:03:06.042,0:03:11.131
ichki ziddiyatlarga to'lgan chap qanot [br]muxolifatda esa birlik yo'qolgandi.

0:03:11.131,0:03:15.431
Umidsizlangan xalqning bir qismi [br]natsistlar tomoniga o'tadi va shu bois

0:03:15.431,0:03:22.652
ularning parlamentdagi ulushi [br]2 yil ichida 3% dan 18% ga ko'tariladi.

0:03:22.652,0:03:25.485
1932-yil Gitler prezidentlikka [br]o'z nomzodini qo'yadi,

0:03:25.485,0:03:30.273
ammo saylovni urush qahramoni [br]general fon Gindenburgga boy beradi.

0:03:30.273,0:03:35.855
Biroq 36% ovoz to'plagan Gitler [br]tarafdorlari soni oshganini isbot etadi.

0:03:35.855,0:03:38.856
Gitlerning shuhratidan manfaatdor [br]bo'lishga umid bog'lagan

0:03:38.856,0:03:42.882
davlat maslahatchilar va [br]ishbilarmonlar doirasi vakillari

0:03:42.882,0:03:46.783
kelasi yil Gindenburgni uni [br]kansler etib tayinlashga ko'ndirishadi.

0:03:46.783,0:03:50.132
Garchi kansler parlamentning [br]ma'muriy rahbari bo'lsa-da,

0:03:50.132,0:03:54.082
Gitler asta-sekin [br]o'z vakolatlarini kengaytirib boradi.

0:03:54.082,0:03:56.932
Uning tarafdorlari [br]harbiy guruhlarni tuzib,

0:03:56.932,0:03:59.323
ko'chalarda namoshiychilarga [br]qarshi kurashadi.

0:03:59.323,0:04:02.943
Kommunistik inqilobdan [br]cho'chigan Gitler esa

0:04:02.943,0:04:06.873
faqat u mamlakatdagi tartibni [br]tiklay olishiga ishontirmoqchi bo'ladi.

0:04:06.873,0:04:08.824
1933-yil yosh ishchi

0:04:08.824,0:04:13.843
parlament binosiga[br]o't qo'yishda ayblanadi.

0:04:13.843,0:04:16.663
Vaziyatdan foydalangan Gitler [br]hukumatdan

0:04:16.663,0:04:19.383
favqulodda vakolatlar olishga [br]muvaffaq bo'ladi.

0:04:19.383,0:04:23.384
Bir necha oy ichida [br]matbuot erkinligi yo'q qilinadi,

0:04:23.384,0:04:25.245
boshqa partiyalar tarqatib yuboriladi

0:04:25.245,0:04:28.775
va yahudiylarga qarshi [br]qonunlar qabul qilinadi.

0:04:28.775,0:04:33.424
Gitlerning avvalgi radikal tarafdorlari, [br]shu jumladan ehtimolli raqiblari

0:04:33.424,0:04:35.483
hibsga olinadi va qatl etiladi.

0:04:35.483,0:04:38.975
1934-yil avgustida Prezident Gindenburg [br]vafot etgach,

0:04:38.975,0:04:42.304
yangi saylov o'tkazilmasligiga [br]hech qanday shubha qolmaydi.

0:04:42.304,0:04:47.564
Ajablanarlisi, Gitlerning ilk faoliyati[br]ommaviy qatag'onni taqozo etmaydi.

0:04:47.564,0:04:50.613
U nutqlarida xalqdagi qo'rquv va[br]norozilik kayfiyatidan ustalik

0:04:50.613,0:04:54.574
bilan foydalanib, odamlarni natsizm [br]atrofida to'play boshlaydi.

0:04:54.574,0:04:57.104
Ishbilarmon va ziyolilar doirasi esa

0:04:57.104,0:04:59.745
jamoatchilik ishonchini [br]qozonish maqsadida

0:04:59.745,0:05:01.394
Gitlerni qo'llab-quvvatlaydi.

0:05:01.394,0:05:03.244
Ular o'zlari va atrofdagilarni Gitler-

0:05:03.244,0:05:06.294
-ning keskin nutqlari bor-yo'g'i[br]tomosha ekaniga ishontirishadi.

0:05:06.294,0:05:09.976
Yillar o'tib, Gitlerning hokimiyatni [br]egallashi demokratik institutlar

0:05:09.976,0:05:15.096
olomonning g'azab va qo'rquvidan [br]foydalanishga qodir siyosiy rahbar hamda

0:05:15.096,0:05:19.167
uning xalqi qarshisida qanchalik zaif[br]bo'lishi mumkinligi haqida ogoh etadi.