[Script Info] Title: [Events] Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text Dialogue: 0,0:00:06.78,0:00:08.34,Default,,0000,0000,0000,,Jak Adolf Hitler, Dialogue: 0,0:00:08.34,0:00:12.75,Default,,0000,0000,0000,,tyran, który zorganizował\Nnajwiększe ludobójstwo w historii, Dialogue: 0,0:00:12.75,0:00:16.51,Default,,0000,0000,0000,,zdobył władzę w demokratycznym kraju? Dialogue: 0,0:00:16.51,0:00:19.74,Default,,0000,0000,0000,,Historia zaczyna się z końcem\NI wojny światowej. Dialogue: 0,0:00:19.74,0:00:22.80,Default,,0000,0000,0000,,Po zwycięstwie aliantów w 1918 roku Dialogue: 0,0:00:22.80,0:00:26.26,Default,,0000,0000,0000,,Niemcy zrozumieli, że nie wygrają Dialogue: 0,0:00:26.26,0:00:29.57,Default,,0000,0000,0000,,i zawarli rozejm. Dialogue: 0,0:00:29.57,0:00:31.70,Default,,0000,0000,0000,,Gdy upadł cesarski rząd, Dialogue: 0,0:00:31.70,0:00:36.01,Default,,0000,0000,0000,,w kraju zaczęły szerzyć się\Nniepokoje społeczne i strajki. Dialogue: 0,0:00:36.01,0:00:37.90,Default,,0000,0000,0000,,Obawiając się komunistycznej rewolucji, Dialogue: 0,0:00:37.90,0:00:41.56,Default,,0000,0000,0000,,największe partie połączyły się,\Nżeby stłumić powstania Dialogue: 0,0:00:41.56,0:00:45.26,Default,,0000,0000,0000,,i utworzyły parlamentarną\NRepublikę Weimarską. Dialogue: 0,0:00:45.26,0:00:47.32,Default,,0000,0000,0000,,Jednym z pierwszych zadań nowego rządu Dialogue: 0,0:00:47.32,0:00:49.60,Default,,0000,0000,0000,,było wdrożenie postanowień \Ntraktatu pokojowego Dialogue: 0,0:00:49.60,0:00:51.62,Default,,0000,0000,0000,,narzuconego przez aliantów. Dialogue: 0,0:00:51.62,0:00:56.30,Default,,0000,0000,0000,,Oprócz rozbrojenia armii \Ni utraty ponad 1/10 terytorium Dialogue: 0,0:00:56.30,0:01:02.26,Default,,0000,0000,0000,,Niemcy musiały same\Nspłacać reparacje wojenne, Dialogue: 0,0:01:02.26,0:01:06.02,Default,,0000,0000,0000,,co podkopało już osłabioną gospodarkę. Dialogue: 0,0:01:06.02,0:01:10.93,Default,,0000,0000,0000,,Wielu nacjonalistów i weteranów \Npostrzegało to jako upokorzenie. Dialogue: 0,0:01:10.93,0:01:13.72,Default,,0000,0000,0000,,Błędnie uważali, że wojna byłaby wygrana, Dialogue: 0,0:01:13.72,0:01:19.41,Default,,0000,0000,0000,,gdyby wojska nie zdradzili\Npolitycy i protestujący. Dialogue: 0,0:01:19.41,0:01:22.47,Default,,0000,0000,0000,,Poglądy te stały się obsesją Hitlera, Dialogue: 0,0:01:22.47,0:01:28.37,Default,,0000,0000,0000,,a jego fanatyzm i paranoja sprawiły,\Nże winę przypisywał Żydom. Dialogue: 0,0:01:28.37,0:01:32.50,Default,,0000,0000,0000,,Jego słowa znalazły oddźwięk\Nw antysemickim społeczeństwie. Dialogue: 0,0:01:32.50,0:01:35.31,Default,,0000,0000,0000,,W tym czasie setki tysięcy Żydów Dialogue: 0,0:01:35.31,0:01:37.95,Default,,0000,0000,0000,,żyło zasymilowanych\Nz niemieckim społeczeństwem, Dialogue: 0,0:01:37.95,0:01:42.62,Default,,0000,0000,0000,,ale wielu Niemców nadal\Npostrzegało ich jako outsiderów. Dialogue: 0,0:01:42.62,0:01:47.58,Default,,0000,0000,0000,,Po pierwszej wojnie sukcesy Żydów\Npowodowały bezpodstawne oskarżenia Dialogue: 0,0:01:47.58,0:01:51.03,Default,,0000,0000,0000,,o działalność wywrotową \Ni spekulacje wojenne. Dialogue: 0,0:01:51.03,0:01:54.40,Default,,0000,0000,0000,,Trzeba mocno podkreślić,\Nże te teorie spiskowe Dialogue: 0,0:01:54.40,0:01:56.19,Default,,0000,0000,0000,,wyrosły ze strachu, Dialogue: 0,0:01:56.19,0:01:57.10,Default,,0000,0000,0000,,złości Dialogue: 0,0:01:57.10,0:01:58.35,Default,,0000,0000,0000,,i fanatyzmu, Dialogue: 0,0:01:58.35,0:01:59.96,Default,,0000,0000,0000,,nie faktów. Dialogue: 0,0:01:59.96,0:02:02.53,Default,,0000,0000,0000,,Niemniej jednak Hitler \Nodniósł dzięki nim sukces. Dialogue: 0,0:02:02.53,0:02:05.97,Default,,0000,0000,0000,,Gdy wstąpił do niewielkiej\Npartii nacjonalistycznej, Dialogue: 0,0:02:05.97,0:02:09.84,Default,,0000,0000,0000,,stał się jej przywódcą dzięki umiejętności\Nprzemawiania i manipulowania masami, Dialogue: 0,0:02:09.84,0:02:12.88,Default,,0000,0000,0000,,co przyciągało kolejnych zwolenników. Dialogue: 0,0:02:12.88,0:02:16.15,Default,,0000,0000,0000,,Łącząc antysemityzm\Nz populistycznymi resentymentami, Dialogue: 0,0:02:16.15,0:02:19.75,Default,,0000,0000,0000,,naziści odrzucili komunizm i kapitalizm Dialogue: 0,0:02:19.75,0:02:24.82,Default,,0000,0000,0000,,jako międzynarodowe spiski żydowskie,\Nmające na celu zniszczenie Niemiec. Dialogue: 0,0:02:24.82,0:02:27.85,Default,,0000,0000,0000,,Partia nazistowska początkowo\Nnie cieszyła się popularnością. Dialogue: 0,0:02:27.85,0:02:31.34,Default,,0000,0000,0000,,Po nieudanej próbie obalenia rządu Dialogue: 0,0:02:31.34,0:02:33.16,Default,,0000,0000,0000,,została zdelegalizowana, Dialogue: 0,0:02:33.16,0:02:35.68,Default,,0000,0000,0000,,a Hitler uwięziony za zdradę. Dialogue: 0,0:02:35.68,0:02:37.93,Default,,0000,0000,0000,,Jednak rok później,\Ntuż po wyjściu na wolność, Dialogue: 0,0:02:37.93,0:02:41.20,Default,,0000,0000,0000,,zaczął odbudowę ruchu. Dialogue: 0,0:02:41.20,0:02:45.38,Default,,0000,0000,0000,,Wtedy, w 1929 roku,\Nzaczął się Wielki Kryzys. Dialogue: 0,0:02:45.38,0:02:49.06,Default,,0000,0000,0000,,Amerykańskie banki \Nwycofały pożyczki z Niemiec, Dialogue: 0,0:02:49.06,0:02:54.01,Default,,0000,0000,0000,,słaba niemiecka gospodarka\Nzaraz potem załamała się. Dialogue: 0,0:02:54.01,0:02:56.44,Default,,0000,0000,0000,,Hitler wykorzystał gniew ludzi, Dialogue: 0,0:02:56.44,0:02:58.34,Default,,0000,0000,0000,,dając im kozły ofiarne Dialogue: 0,0:02:58.34,0:03:02.22,Default,,0000,0000,0000,,i obiecując, że przywróci \NNiemcom ich dawną świetność. Dialogue: 0,0:03:02.22,0:03:06.04,Default,,0000,0000,0000,,Główne partie nie potrafiły\Nporadzić sobie z kryzysem, Dialogue: 0,0:03:06.04,0:03:11.13,Default,,0000,0000,0000,,a lewicowa opozycja była\Nwewnętrznie zbyt podzielona. Dialogue: 0,0:03:11.13,0:03:15.43,Default,,0000,0000,0000,,Część sfrustrowanych obywateli\Nprzyłączyło się do nazistów, Dialogue: 0,0:03:15.43,0:03:22.65,Default,,0000,0000,0000,,których udział w parlamencie\Nwzrósł z poniżej 3 do 18% w dwa lata. Dialogue: 0,0:03:22.65,0:03:25.48,Default,,0000,0000,0000,,W 1932 roku Hitler\Nkandydował na prezydenta, Dialogue: 0,0:03:25.48,0:03:30.27,Default,,0000,0000,0000,,przegrywając z bohaterem wojennym,\Ngenerałem von Hindenburgiem. Dialogue: 0,0:03:30.27,0:03:35.86,Default,,0000,0000,0000,,Zdobywając 36% głosów,\NHitler pokazał, jakie ma poparcie. Dialogue: 0,0:03:35.86,0:03:38.86,Default,,0000,0000,0000,,Rok później, doradcy\Ni czołowi przedsiębiorcy Dialogue: 0,0:03:38.86,0:03:42.88,Default,,0000,0000,0000,,przekonali Hindenburga,\Nżeby mianował Hitlera kanclerzem, Dialogue: 0,0:03:42.88,0:03:46.78,Default,,0000,0000,0000,,mając nadzieję na wykorzystanie\Njego popularności do własnych celów. Dialogue: 0,0:03:46.78,0:03:50.13,Default,,0000,0000,0000,,Chociaż kanclerz był jedynie\Nadministracyjnym szefem parlamentu, Dialogue: 0,0:03:50.13,0:03:54.08,Default,,0000,0000,0000,,Hitler stopniowo zwiększał\Nkompetencje swojego stanowiska, Dialogue: 0,0:03:54.08,0:03:56.93,Default,,0000,0000,0000,,a jego zwolennicy tworzyli\Ngrupy paramilitarne, Dialogue: 0,0:03:56.93,0:03:59.32,Default,,0000,0000,0000,,walczące z protestującymi na ulicach. Dialogue: 0,0:03:59.32,0:04:02.94,Default,,0000,0000,0000,,Hitler obudził strach\Nprzed powstaniem komunistów Dialogue: 0,0:04:02.94,0:04:06.87,Default,,0000,0000,0000,,i przekonywał, że tylko on\Nmoże przywrócić ład i porządek. Dialogue: 0,0:04:06.87,0:04:08.82,Default,,0000,0000,0000,,W 1933 roku Dialogue: 0,0:04:08.82,0:04:13.84,Default,,0000,0000,0000,,młody robotnik został skazany\Nza podpalenie parlamentu. Dialogue: 0,0:04:13.84,0:04:16.66,Default,,0000,0000,0000,,Hitler wykorzystał to, żeby przekonać rząd Dialogue: 0,0:04:16.66,0:04:19.38,Default,,0000,0000,0000,,do nadania mu wyjątkowych kompetencji. Dialogue: 0,0:04:19.38,0:04:23.38,Default,,0000,0000,0000,,W kilka miesięcy zniesiono wolność prasy, Dialogue: 0,0:04:23.38,0:04:25.24,Default,,0000,0000,0000,,rozwiązano inne partie Dialogue: 0,0:04:25.24,0:04:28.78,Default,,0000,0000,0000,,i uchwalono antyżydowskie prawa. Dialogue: 0,0:04:28.78,0:04:33.42,Default,,0000,0000,0000,,Wielu z jego wczesnych zwolenników\Nzostało aresztowanych i zgładzonych Dialogue: 0,0:04:33.42,0:04:35.48,Default,,0000,0000,0000,,wraz z potencjalnymi rywalami, Dialogue: 0,0:04:35.48,0:04:38.98,Default,,0000,0000,0000,,a gdy w sierpniu 1934 roku\Nzmarł prezydent Hindenburg, Dialogue: 0,0:04:38.98,0:04:42.30,Default,,0000,0000,0000,,było jasne, że nie będzie nowych wyborów. Dialogue: 0,0:04:42.30,0:04:47.56,Default,,0000,0000,0000,,Co niepokojące, wiele z wczesnych działań\Nnie wymagało masowych represji. Dialogue: 0,0:04:47.56,0:04:50.61,Default,,0000,0000,0000,,W swoich przemówieniach Hitler\Nwykorzystywał strach i gniew, Dialogue: 0,0:04:50.61,0:04:54.57,Default,,0000,0000,0000,,żeby zdobyć poparcie dla siebie\Ni partii nazistowskiej. Dialogue: 0,0:04:54.57,0:04:57.10,Default,,0000,0000,0000,,W międzyczasie przedsiębiorcy\Noraz intelektualiści, Dialogue: 0,0:04:57.10,0:04:59.74,Default,,0000,0000,0000,,chcąc mieć za sobą opinię publiczną, Dialogue: 0,0:04:59.74,0:05:01.39,Default,,0000,0000,0000,,popierali Hitlera. Dialogue: 0,0:05:01.39,0:05:03.24,Default,,0000,0000,0000,,Zapewniali siebie i innych, Dialogue: 0,0:05:03.24,0:05:06.29,Default,,0000,0000,0000,,że ta ekstremalna retoryka\Njest tylko na pokaz. Dialogue: 0,0:05:06.29,0:05:09.98,Default,,0000,0000,0000,,Dziś dojście do władzy Hitlera\Nnadal ostrzega przed kruchością Dialogue: 0,0:05:09.98,0:05:15.60,Default,,0000,0000,0000,,instytucji demokratycznych\Nwobec wściekłego tłumu i jego przywódcy, Dialogue: 0,0:05:15.60,0:05:20.21,Default,,0000,0000,0000,,skwapliwie karmiącego\Ni wykorzystującego ich lęki.