1
00:00:06,842 --> 00:00:11,668
ခင်ဗျားကို ဝိုင်းထားတဲ့ သက်မဲ့များစွာဟာ
လုံး၀ ငြိမ်နေကြောင်း ထင်ကောင်းထင်မှာပါ။

2
00:00:11,668 --> 00:00:15,663
ဒါပေမဲ့ ဒါတွေထဲက ဘယ်ဟာကို ဖြစ်ဖြစ်
အက်တမ် တည်ဆောက်ပုံထိ ဆင်းကြည့်ပါက

3
00:00:15,663 --> 00:00:18,333
တရပ်စပ် လှုပ်ရှားပြောင်းလဲနေတဲ့
လောကကို မြင်ပါလိမ့်မယ်။

4
00:00:18,333 --> 00:00:19,138
ပြန့်ကားလိုက်

5
00:00:19,138 --> 00:00:20,067
ကျုံ့ဝင်လိုက်

6
00:00:20,067 --> 00:00:21,002
တွန့်လိမ်လိုက်

7
00:00:21,002 --> 00:00:21,977
ခါနေလိုက်ပေါ့။

8
00:00:21,977 --> 00:00:25,158
တလှုပ်လှုပ်သွားနေကြတဲ့
အက်တမ်တွေဟာ နေရာတိုင်းပါပဲ။

9
00:00:25,158 --> 00:00:28,355
ဒီလှုပ်ရှားမှုက ၀ရုန်းသုံးကားထင်ရပေမဲ့
ကျပန်းတော့မဟုတ်ပါ။

10
00:00:28,355 --> 00:00:29,890
အတူတကွ ဓာတ်စည်း နှောင်လျက်

11
00:00:29,890 --> 00:00:32,269
အရာတိုင်းလောက်နီးပါးကို ဖော်ပြတဲ့
အက်တမ်တွေဟာ

12
00:00:32,269 --> 00:00:34,881
စည်းမျဉ်း စည်းကမ်းတွေအတိုင်း
လှုပ်ရှားကြပါတယ်။

13
00:00:34,881 --> 00:00:39,776
ဥပမာ၊ အက်တမ်တွေကို ဖက်စပ်စည်းနဲ့
စည်နှောင်တဲ့ မော်လီကျူးတစ်လုံးယူပါ။

14
00:00:39,776 --> 00:00:42,322
မော်လီကျူးတွေ လှုပ်ရှားတဲ့
အခြေခံနည်းလမ်း ၃ ခုရှိပါတယ်

15
00:00:42,322 --> 00:00:43,214
လည်တာ၊

16
00:00:43,214 --> 00:00:44,337
သွားတာနဲ့

17
00:00:44,337 --> 00:00:45,886
တုန်ခါတာ တွေပါ။

18
00:00:45,886 --> 00:00:49,038
လည်ခြင်းနဲ့ အဖြောင့်သွားခြင်းက
မော်လီကျူးရဲ့အက်တမ်တွေချင်း

19
00:00:49,038 --> 00:00:52,166
အကွာအဝေး မပြောင်းဘဲ
နေရာလွတ်မှာ ရွေ့ပါတယ်။

20
00:00:52,166 --> 00:00:55,608
တစ်ဘက်က တုန်ခါခြင်းကတော့
အဲဒီ အကွာအဝေး ပြောင်းလဲပါတယ်။

21
00:00:55,608 --> 00:00:58,250
တကယ်တော့ မော်လီကျူး 
ပုံသဏ္ဌာန် တစ်လှည့်စီပြောင်းတာပါ။

22
00:00:58,250 --> 00:01:02,688
မော်လီကျူးမှန်ရင်၊ ၎င်း ရွေ့နိုင်တဲ့
နည်းကွဲအရေအတွက်ကို ရေတွက်နိုင်ပါတယ်။

23
00:01:02,688 --> 00:01:05,304
ဒါက ၎င်းရဲ့ လွတ်လပ်မှုအဆင့်တွေ
အတိုင်းဖြစ်ပါတယ်

24
00:01:05,304 --> 00:01:06,941
ဒါကို မက္ကဲနစ်ဘာသာရပ်ထဲမှာတော့

25
00:01:06,941 --> 00:01:10,450
အဖွဲ့အစည်းတစ်ရပ်လုံးကို နားလည်သွားအောင်
ကျုပ်တို့ ထည့်တွက်ဖို့လိုတဲ့

26
00:01:10,450 --> 00:01:13,345
အပြောင်းအလဲ အရေအတွက်တွေလို့
အခြေခံအားဖြင့် ဆိုလိုပါတယ်။

27
00:01:13,345 --> 00:01:18,019
သုံးဘက်တိုင်း ဟင်းလင်ပြင်ကို
x, y, z ဝန်းရိုးတွေနဲ့ သတ်မှတ်ပါတယ်။

28
00:01:18,019 --> 00:01:23,034
အဖြောင့်သွားခြင်းက မော်လီကျူးကို ဝန်ရိုး
မရွေးဘဲ ဦးတည်သလို ရွေ့လျားခွင့်ပြုပါတယ်။

29
00:01:23,034 --> 00:01:25,098
ဒါဟာ လွတ်လပ်မှု အဆင့် ၃ ဆင့်ပါ။

30
00:01:25,098 --> 00:01:28,758
၎င်းက ဝန်းရိုးသုံးခုအနက် ဘယ်ဝန်ရိုးမဆို၌
လည်ပြီးလည်း နေနိုင်ပါတယ်။

31
00:01:28,758 --> 00:01:29,990
ဒါက နောက်ထပ် ၃ ဆင့်ပါ

32
00:01:29,990 --> 00:01:33,042
ကာဗွန်ဒိုင်အောက်ဆိုင်လို linear
မော်လီကျူး မဟုတ်ရင်ပေါ့..။

33
00:01:33,042 --> 00:01:37,457
ဒီမော်လီကျူးမှက ၎င်းရဲ့ဝန်ရိုးမှာ
မွှတ်လည်တဲ့ ပုံစံတွေထဲက တစ်ခုသာရှိပါသည်။

34
00:01:37,457 --> 00:01:41,607
ဒါကိုတော့ ထည့်မတွက်တဲ့ အကြောင်းက
အက်တမ်တွေ တည်နေရာ မပြောင်းကြလို့ပါ။

35
00:01:41,607 --> 00:01:44,596
တုန်ခါခြင်းက နည်းနည်း လှည့်ကွက်ရှိပါတယ်။

36
00:01:44,596 --> 00:01:46,979
ဟိုက်ဒြိုဂျင်လို ရိုးရှင်းတဲ့
မော်လီကျူးဆို..

37
00:01:46,979 --> 00:01:51,682
အက်တမ်နှစ်လုံးကို အတူတကွ စည်းနှောင်ထားတဲ့
ဓာတ်စည်းအလျားဟာ တရပ်စပ် ပြောင်းနေပါမယ်။

38
00:01:51,682 --> 00:01:54,479
အက်တမ်တွေကို စပရင် တစ်ခုနဲ့
ချိတ်ဆက်ပေးလိုက်သလိုပါပဲ။

39
00:01:54,479 --> 00:01:58,985
ဒီ အကွာအဝေးပြောင်းလဲမှုက ငယ်လွန်းပါတယ်။
၁ မီတာရဲ့ ၁ ဘီလျှံပုံ ၁ ပုံအောက် ငယ်တာပါ။

40
00:01:58,985 --> 00:02:03,791
အက်တမ်ပိုများလေ မော်လီကျူးမှာ ဓာတ်စည်းတွေ
ပိုများလေ ဒီတော့ တုန်ခါပုံတွေ ပိုများလေပါ။

41
00:02:03,791 --> 00:02:06,816
ဥပမာ၊ ရေ မော်လီကျူးတစ်လုံးမှာ
ရှိတဲ့ အက်တမ်သုံးလုံးဟာ

42
00:02:06,816 --> 00:02:10,164
အောက်စီဂျင် တစ် ဟိုက်ဒြိုဂျင် နှစ်
ဖြစ်ပြီး ဓာတ်စည်း နှစ်ခုပါ။

43
00:02:10,164 --> 00:02:12,476
ဒီဟာက တုန်ခါမှု ပုံစံ သုံးမျိုးဖြစ်ပါတယ်။

44
00:02:12,476 --> 00:02:13,824
ခေါက်ချိုးညီ ဆန့်ကားခြင်း၊

45
00:02:13,824 --> 00:02:15,408
ခေါက်ချိုး မညီ ဆန့်ကားခြင်းနဲ့

46
00:02:15,408 --> 00:02:16,896
ကွေးကျုံ့ခြင်းပါ။

47
00:02:16,896 --> 00:02:21,142
ပိုရှုပ်တဲ့ မော်လီကျူးတွေမှာ တုန်ခါပုံတွေက
ချစ်စရာလေးတွေတောင် ရှိသွားပါတယ်။

48
00:02:21,142 --> 00:02:22,426
ယိမ်းသလို၊

49
00:02:22,426 --> 00:02:23,607
ပျံသလိုနဲ့

50
00:02:23,607 --> 00:02:25,195
တွန့်လိမ်သလို မျိုးတွေပါ။

51
00:02:25,195 --> 00:02:29,854
မော်လီကျူးတစ်လုံးရှိ အက်တမ် အလုံးရေကို
သိရင် တုန်ခါပုံတွေကို ရေတွက်နိုင်ပါတယ်။

52
00:02:29,854 --> 00:02:32,011
စစခြင်း မော်လီကျူးထဲက
အက်တမ် အရေအတွက်ရဲ့

53
00:02:32,011 --> 00:02:35,427
သုံးဆဖြစ်တဲ့ အသားတင်
လွတ်လပ်မှု အဆင့်တွေနဲ့ စစို့။

54
00:02:35,427 --> 00:02:38,837
ဒါက အက်တမ်တစ်လုံးစီဟာ ကွဲပြားတဲ့
ဦးတည်ဘက် သုံးမျိုးကို ရွေ့နိုင်လို့ပါ။

55
00:02:38,837 --> 00:02:41,393
မော်လီကျူးရဲ့ အက်တမ်အားလုံး
ဦးတည်ဘက်တူ ရွေ့နေတဲ့အခါ

56
00:02:41,393 --> 00:02:44,633
သုံးဆင့် စလုံးက
အဖြောင့်ရွေ့လျားခြင်းပါ။

57
00:02:44,633 --> 00:02:49,430
linear molecule တွေအတွက်တော့
လည်ခြင်းအတွက် နှစ်ဆင့်၊ သုံးဆင့်ရှိပါတယ်။

58
00:02:49,430 --> 00:02:53,999
နောက်ဆုံးကျန်တဲ့ တုန်ခါခြင်းဟာ
linear moleculeတွေအတွက်

59
00:02:53,999 --> 00:02:56,127
3N-6 သို့မဟုတ် 3N-5 အဆင့်ရှိပါတယ်။

60
00:02:56,127 --> 00:02:57,961
ဒီရွေ့လျားမှု အားလုံးက အရင်းခံက ဘာလဲ။

61
00:02:57,961 --> 00:03:02,053
မော်လီကျူးတွေ ရွေ့လျားတာက ပတ်ဝန်းကျင်မှ
စွမ်းအင်ကို ၎င်းတို့က စုပ်ယူတာကြောင့်ပါ။

62
00:03:02,053 --> 00:03:05,748
အဓိကတော့ အပူနဲ့ လျှပ်စစ်သံလိုက်ဆိုင်ရာ
ဖြာထွက်ခြင်း ပုံစံနဲ့ပါ။

63
00:03:05,748 --> 00:03:08,355
ဒီစွမ်းအင်တွေက မော်လီကျူးတွေထံ
ကူပြောင်းလာတဲ့အခါ

64
00:03:08,355 --> 00:03:09,415
တုန်ခါလိုက်ကြ၊

65
00:03:09,415 --> 00:03:10,221
လှည့်ပတ်လိုက်ကြ၊

66
00:03:10,221 --> 00:03:12,507
ပြီးတော့ ပိုမြန်မြန် အဖြောင့်သွားလိုက်နဲ့

67
00:03:12,507 --> 00:03:16,534
ပိုမြန်ဆန်တဲ့ ရွေ့လျားခြင်းက မော်လီကျူးနဲ့
အက်တမ်တွေရဲ့အရွေ့စွမ်းအင် တိုးပါတယ်။

68
00:03:16,534 --> 00:03:20,792
ဒါကို အပူချိန်နဲ့ အပူစွမ်းအင်
တိုးခြင်းလို့ သတ်မှတ်ကြပါတယ်။

69
00:03:20,792 --> 00:03:25,445
ဒါက စားစရာကို မိုက်ခရိုဝေ့ မီးဖိုထဲထည့်
အပူပေးလေ့ရှိတဲ့ ဖြစ်စဉ်ပဲ ဖြစ်ပါတယ်။

70
00:03:25,445 --> 00:03:29,247
မီးဖိုက မိုက်ခရိုဝေ့တွေကို ထုတ်မယ်
ဒါကို မော်လီကျူးတွေက စုပ်ယူပါတယ်။

71
00:03:29,247 --> 00:03:31,723
အထူးအားဖြင့် ဒါမျိုးရေတွေ
ဒါတွေက ပိုမြန်သထက်

72
00:03:31,723 --> 00:03:33,659
မြန်အောင် လည်မယ်
အချင်းချင်း တိုက်မိပြီး

73
00:03:33,659 --> 00:03:38,101
စားစရာရဲ့ အပူချိန်နဲ့
အပူစွမ်းအင်ကို တိုးမြှင့်ပါတော့တယ်။

74
00:03:38,101 --> 00:03:40,513
နောက်ထပ် ဥပမာ တစ်ခုဟာ
ဖန်လုံအိမ်အာနိသင်ပါ။

75
00:03:40,513 --> 00:03:43,250
ကမ္ဘာမြေမျက်နှာပြင်ကို ရိုက်ခတ်တဲ့
နေရောင်အချို့ကို

76
00:03:43,250 --> 00:03:45,605
လေထုထဲကို ပြန်ကန်ထုတ်ပါတယ်။

77
00:03:45,605 --> 00:03:51,006
ရေငွေ့၊ ကာဗွန်ဒိုင်အောင်ဆိုဒ်လိုဖန်လုံအိမ်
ဓာတ်ငွေ့တွေက ဒီရောင်ခြည်ကို စုပ်ယူပြီး

78
00:03:51,006 --> 00:03:52,491
အရှိန်တက်လာပါတယ်။
ပူပူ မြန်မြန်

79
00:03:52,491 --> 00:03:57,573
ရွေ့နေတဲ့ ဒီလို မော်လီကျူးတွေက အနီအောက်
ရောင်ခြည်ကို ဘက်ပေါင်းစုံထုတ်လွှတ်တာ

80
00:03:57,573 --> 00:04:00,346
ကမ္ဘာမြေထံ ပြန်ရောက်သွားတော့
ပူနွေးသွားစေတာပါ။

81
00:04:00,346 --> 00:04:03,338
ဒီမော်လီကျူးတွေ လှုပ်ရှားတာ
ရပ်ဖူးပါလား..ဆို

82
00:04:03,338 --> 00:04:05,940
အအေးဆုံး အပူချိန် ခေါ်
ပကတိ သုညအပူချိန်မှာ ရပ်မှာလို့

83
00:04:05,940 --> 00:04:07,815
ခင်ဗျား အထင်ရောက်နိုင်ပါတယ်။

84
00:04:07,815 --> 00:04:10,677
ဘာကိုဖြစ်ဖြစ် ဒီထက်ပိုအေးအောင်
စီမံခဲ့ဖူးတာ မရှိပါဘူး။

85
00:04:10,677 --> 00:04:11,998
ဒါပေမဲ့ ကျုပ်တို့ တတ်နိုင်ခဲ့ရင်တောင်

86
00:04:11,998 --> 00:04:16,213
မော်လီကျူးတွေက ဆက်ပြီး လှုပ်နေကြပါလိမ့်မယ်
သုညမှတ် စွမ်းအင်ခေါ်တဲ့

87
00:04:16,213 --> 00:04:18,561
ကွမ်တမ် မက္ကဲနစ် နိယာမကြောင့်ပါ။
တနည်းဆိုပါက...

88
00:04:18,561 --> 00:04:22,747
အရာရာတိုင်းဟာ စကြ၀ဠာ စတင်ချိန်ကတည်းက
လှုပ်ရှားလာခဲ့ကြပြီး

89
00:04:22,747 --> 00:04:26,220
ကျုပ်တို့လွန်ပြီး နောင် အလွန်ရှည်ကြာတဲ့
ကာလတိုင် ဆက်လက် လှုပ်ရှားပါဦးမယ်။