[Script Info] Title: [Events] Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text Dialogue: 0,0:00:07.60,0:00:11.70,Default,,0000,0000,0000,,Bir öksürük ya da\Nbir hırıltı ile başlar. Dialogue: 0,0:00:11.92,0:00:14.31,Default,,0000,0000,0000,,Kısa süre içinde göğsünüz sıkışır. Dialogue: 0,0:00:14.31,0:00:17.22,Default,,0000,0000,0000,,Nefes alıp vermeniz hızlanıp,\Ndaha sığ bir hal alarak, Dialogue: 0,0:00:17.22,0:00:19.46,Default,,0000,0000,0000,,nefes darlığı hissetmenize yol açar. Dialogue: 0,0:00:19.50,0:00:23.20,Default,,0000,0000,0000,,Bunlar astım ataklarının\Nyaygın görünen örnekleridir. Dialogue: 0,0:00:23.22,0:00:27.68,Default,,0000,0000,0000,,Dünya çapında, 300 milyondan fazla insan\Nastımla savaşmaktadır Dialogue: 0,0:00:27.68,0:00:32.13,Default,,0000,0000,0000,,ve yılda yaklaşık 250.000 insan\Nhayatını kaybetmektedir. Dialogue: 0,0:00:32.38,0:00:37.50,Default,,0000,0000,0000,,Peki ama insanlar niçin astıma yakalanır\Nve bu hastalığı ölümcül yapan şey nedir? Dialogue: 0,0:00:37.50,0:00:39.90,Default,,0000,0000,0000,,Astım solunum sistemini etkiler, Dialogue: 0,0:00:39.90,0:00:42.38,Default,,0000,0000,0000,,özellikle de bronş ve bronşiol gibi Dialogue: 0,0:00:42.38,0:00:45.06,Default,,0000,0000,0000,,küçük hava kanallarını. Dialogue: 0,0:00:45.20,0:00:48.82,Default,,0000,0000,0000,,Bu hava kanalları mukoza adı verilen\Nbir tabakayla kaplıdır Dialogue: 0,0:00:48.82,0:00:52.44,Default,,0000,0000,0000,,ve bu katman düz kas\Ntabakasıyla çevrelenmiştir. Dialogue: 0,0:00:52.44,0:00:55.78,Default,,0000,0000,0000,,Astım olan insanlarda,\Nbelirli tetikleyicilere karşı Dialogue: 0,0:00:55.78,0:01:00.10,Default,,0000,0000,0000,,aşırı tepkili hale getiren\Nkronik bir iltihaplanma mevcuttur. Dialogue: 0,0:01:00.10,0:01:03.30,Default,,0000,0000,0000,,Astımı tetikleyen şeylerden bazıları:\Nsigara dumanı, Dialogue: 0,0:01:03.30,0:01:04.42,Default,,0000,0000,0000,,polen, Dialogue: 0,0:01:04.42,0:01:05.21,Default,,0000,0000,0000,,toz, Dialogue: 0,0:01:05.21,0:01:06.14,Default,,0000,0000,0000,,parfüm kokusu, Dialogue: 0,0:01:06.14,0:01:07.07,Default,,0000,0000,0000,,egzersiz yapmak, Dialogue: 0,0:01:07.07,0:01:08.10,Default,,0000,0000,0000,,soğuk hava, Dialogue: 0,0:01:08.10,0:01:09.13,Default,,0000,0000,0000,,stres Dialogue: 0,0:01:09.13,0:01:11.42,Default,,0000,0000,0000,,ve hatta soğuk algınlığı. Dialogue: 0,0:01:11.42,0:01:14.46,Default,,0000,0000,0000,,Astım hastaları bu tetikleyicilere\Nmaruz kaldıklarında, Dialogue: 0,0:01:14.46,0:01:18.73,Default,,0000,0000,0000,,astım atakları ya da ateşlenme\Ngörülebilir. Dialogue: 0,0:01:19.36,0:01:24.49,Default,,0000,0000,0000,,Peki bu gündelik etmenler\Nnasıl olur da astım ataklarına yol açar? Dialogue: 0,0:01:24.49,0:01:26.100,Default,,0000,0000,0000,,Astımlı kişi bir tetikleyiciye\Nmaruz kalırsa, Dialogue: 0,0:01:26.100,0:01:32.95,Default,,0000,0000,0000,,ciğerlerindeki hava kanallarını çevreleyen\Ndüz kas halkaları kasılır ve daralır. Dialogue: 0,0:01:33.69,0:01:36.93,Default,,0000,0000,0000,,Aynı zamanda, tetikleyici madde,\Niltihabı arttırarak Dialogue: 0,0:01:36.93,0:01:39.20,Default,,0000,0000,0000,,mukozal tabakanın şişmesine\N Dialogue: 0,0:01:39.20,0:01:42.70,Default,,0000,0000,0000,,ve daha fazla mukoza\Nsalgılanmasına neden olur. Dialogue: 0,0:01:42.70,0:01:44.54,Default,,0000,0000,0000,,Normal koşullar altında vücut, Dialogue: 0,0:01:44.54,0:01:49.50,Default,,0000,0000,0000,,mukozayı, polen ve toz gibi parçacıkları\Nyakalamak ve temizlemek için kullanır. Dialogue: 0,0:01:49.50,0:01:51.34,Default,,0000,0000,0000,,Ancak astım atağı geçirilirken, Dialogue: 0,0:01:51.34,0:01:56.89,Default,,0000,0000,0000,,bu parçalar daralmış hava kanallarını\Ntıkar ve nefes almayı güçleştirir. Dialogue: 0,0:01:57.27,0:02:00.64,Default,,0000,0000,0000,,Bu etkiler astım belirtilerine\Nyol açar. Dialogue: 0,0:02:00.64,0:02:04.91,Default,,0000,0000,0000,,Bu kasılmalar göğüs sıkışması gibi\Netkilerle sonuçlanır. Dialogue: 0,0:02:04.91,0:02:08.61,Default,,0000,0000,0000,,Mukoza ve enfeksiyon artışı\Nöksürüğe sebep olabilir. Dialogue: 0,0:02:08.61,0:02:10.05,Default,,0000,0000,0000,,Ya göğsümüzdeki hırıltı? Dialogue: 0,0:02:10.05,0:02:12.58,Default,,0000,0000,0000,,Bunun nedeni de;\Naldığımız havanın Dialogue: 0,0:02:12.58,0:02:17.40,Default,,0000,0000,0000,,daralmış hava kanallarından geçerken\Nçıkardığı ıslık sesidir. Dialogue: 0,0:02:18.22,0:02:22.19,Default,,0000,0000,0000,,Bu belirtiler kişinin havasız kalmış gibi\Nhissetmesine neden olabilir. Dialogue: 0,0:02:22.19,0:02:25.28,Default,,0000,0000,0000,,Mantıksız olsa bile,\Nastım atağı sırasında Dialogue: 0,0:02:25.28,0:02:29.46,Default,,0000,0000,0000,,enfeksiyon, nefes almaktan ziyade\Nnefes vermeyi zorlaştırabilir. Dialogue: 0,0:02:29.46,0:02:33.20,Default,,0000,0000,0000,,Zamanla bu, aşırı havalanma\N(hiperinflasyon) olarak bilinen, Dialogue: 0,0:02:33.20,0:02:36.34,Default,,0000,0000,0000,,ciğerlere aşırı hava dolmasına\Nneden olur. Dialogue: 0,0:02:36.34,0:02:40.45,Default,,0000,0000,0000,,Ciğerlerin içine dolan bu hava\Nvücudu zorlayarak, Dialogue: 0,0:02:40.45,0:02:43.28,Default,,0000,0000,0000,,nefes alıp vermeyi zorlaştırır. Dialogue: 0,0:02:43.28,0:02:49.35,Default,,0000,0000,0000,,Zamanla, organlara ve dokulara dağılan\Noksijenin azalmasına neden olabilir. Dialogue: 0,0:02:49.35,0:02:52.53,Default,,0000,0000,0000,,Bazen tedavi edilmeyen\Nağır astım ataklarında Dialogue: 0,0:02:52.53,0:02:54.52,Default,,0000,0000,0000,,vücut kendini toparlayamaz Dialogue: 0,0:02:54.52,0:02:58.10,Default,,0000,0000,0000,,ve oksijen eksikliğinden kaynaklı\Nölümler meydana gelebilir. Dialogue: 0,0:02:58.10,0:03:01.01,Default,,0000,0000,0000,,Öyleyse astım hastalarındaki\Nbu rahatsız edici Dialogue: 0,0:03:01.01,0:03:03.92,Default,,0000,0000,0000,,ve ölümcül olabilen atakları\Nnasıl önleyebiliriz? Dialogue: 0,0:03:03.92,0:03:07.35,Default,,0000,0000,0000,,Bunun bir yolu,\Ntetikleyicilerin varlığını azaltmaktır. Dialogue: 0,0:03:07.35,0:03:10.35,Default,,0000,0000,0000,,Ne yazık ki dünyamız\Ntahmin edilemez bir yerdir Dialogue: 0,0:03:10.35,0:03:13.89,Default,,0000,0000,0000,,ve tetikleyicilere maruz kalma\Nher zaman kontrol altına alınamaz. Dialogue: 0,0:03:13.89,0:03:18.72,Default,,0000,0000,0000,,Astımın en önemli tedavi yöntemi olan\Nsolunum spreyleri burada devreye girer. Dialogue: 0,0:03:18.72,0:03:23.69,Default,,0000,0000,0000,,Bu spreyler, astım belirtilerini önleyip\Nkontrol altına alır. Dialogue: 0,0:03:23.69,0:03:27.42,Default,,0000,0000,0000,,Solunum spreyi,\Nsorunu kaynağında tedavi etmek için, Dialogue: 0,0:03:27.42,0:03:32.98,Default,,0000,0000,0000,,etkilenen hava kanalları boyunca\Nsıvı bir buhar ya da ince bir toz gönderir. Dialogue: 0,0:03:32.98,0:03:35.02,Default,,0000,0000,0000,,Bu ilacın iki farklı formu vardır. Dialogue: 0,0:03:35.02,0:03:36.99,Default,,0000,0000,0000,,Bunlardan biri, beta-agonist içeren Dialogue: 0,0:03:36.99,0:03:40.80,Default,,0000,0000,0000,,semptomları anında tedavi eden\Nağrı kesici ilaçlardır. Dialogue: 0,0:03:40.80,0:03:43.91,Default,,0000,0000,0000,,Beta-agonist\Nsıkışmış kasları rahatlatıp, Dialogue: 0,0:03:43.91,0:03:50.13,Default,,0000,0000,0000,,hava kanallarını açarak daha fazla havanın\Nciğerlere girip çıkmasını sağlar. Dialogue: 0,0:03:50.13,0:03:53.17,Default,,0000,0000,0000,,Diğer bir formu ise,\Nkortikosteroid içeren, Dialogue: 0,0:03:53.17,0:03:56.57,Default,,0000,0000,0000,,astım semptomlarının uzun süreli\Ntedavisinde kullanılan Dialogue: 0,0:03:56.57,0:03:58.57,Default,,0000,0000,0000,,önleyici ilaçlardır. Dialogue: 0,0:03:58.57,0:04:02.94,Default,,0000,0000,0000,,Kortikosteroidler hava kanallarının\Nhassasiyetini ve iltihabını azaltarak Dialogue: 0,0:04:02.94,0:04:05.76,Default,,0000,0000,0000,,hastalığı kontrol altında tutabilir. Dialogue: 0,0:04:05.76,0:04:08.54,Default,,0000,0000,0000,,Bu ilaçlar, hava kanallarında\Nkalıcı yaralara neden olacak Dialogue: 0,0:04:08.54,0:04:10.09,Default,,0000,0000,0000,,kronik iltihaplanmaların, Dialogue: 0,0:04:10.09,0:04:12.27,Default,,0000,0000,0000,,uzun vadeli hasarlarını önlerler. Dialogue: 0,0:04:12.27,0:04:15.04,Default,,0000,0000,0000,,Astım spreyinin çok etkili olduğu bilinir Dialogue: 0,0:04:15.04,0:04:17.87,Default,,0000,0000,0000,,ve birçok insanın daha iyi bir hayat\Nyaşamasını sağlar. Dialogue: 0,0:04:17.87,0:04:20.58,Default,,0000,0000,0000,,Astımı tanımlamada ve nasıl tedavi\Nedileceği konusunda Dialogue: 0,0:04:20.58,0:04:22.56,Default,,0000,0000,0000,,uzun bir yol almamıza rağmen Dialogue: 0,0:04:22.56,0:04:24.77,Default,,0000,0000,0000,,kesin nedenlerini hala bilmiyoruz. Dialogue: 0,0:04:24.77,0:04:28.96,Default,,0000,0000,0000,,Genetik ve çevresel faktörlerin\Nastım hastalığı üzerinde Dialogue: 0,0:04:28.96,0:04:30.68,Default,,0000,0000,0000,,bir rol oynadığını ve Dialogue: 0,0:04:30.68,0:04:33.72,Default,,0000,0000,0000,,bu etkinin çocukluk döneminde\Nbaşladığını sanıyoruz. Dialogue: 0,0:04:33.72,0:04:37.73,Default,,0000,0000,0000,,Son zamanlarda yapılan çalışmalar\Nyoksulluğu astımla ilişkilendiriyor. Dialogue: 0,0:04:37.73,0:04:39.46,Default,,0000,0000,0000,,Bunun nedeni, Dialogue: 0,0:04:39.46,0:04:43.14,Default,,0000,0000,0000,,ek kirleticilere ve çevresel etkilere\Nmaruz kalmaktan tutun da, Dialogue: 0,0:04:43.14,0:04:46.98,Default,,0000,0000,0000,,tıbbi bakım veya tedavideki zorluklara\Nkadar her şey olabilir. Dialogue: 0,0:04:46.98,0:04:49.14,Default,,0000,0000,0000,,Astım hakkındaki bilgimiz arttıkça, Dialogue: 0,0:04:49.14,0:04:52.72,Default,,0000,0000,0000,,insanların solunum yollarını\Nmutlu ve sağlıklı tutmak için Dialogue: 0,0:04:52.72,0:04:55.51,Default,,0000,0000,0000,,daha iyi yollar bulabiliriz.