WEBVTT

00:00:07.595 --> 00:00:10.575
အဲဒါဟာ ချောင်းဆိုးမှုနဲ့

00:00:10.575 --> 00:00:12.051
ဒါမှမဟုတ် ချွဲသံနဲ့ စတတ်ပါတယ်။

00:00:12.051 --> 00:00:14.374
မကြာခင်မှာပဲ ကိုယ့်ရင်ဘတ် ပြည့်ကျပ်လာတယ်။

00:00:14.374 --> 00:00:17.216
ကိုယ့်အသက်ရှူမှု မြန်လာလျက်
အပြည့်ရှုမရဘဲ

00:00:17.216 --> 00:00:19.594
အသက်ရှုရတာ မလောက်ပါဘူး။

00:00:19.594 --> 00:00:23.385
အဲဒါ ပန်းနာရင်ကျပ်ရဲ့
သာမန်လက္ခဏာတွေပါ။

00:00:23.385 --> 00:00:27.746
တကမ္ဘာလုံးမှာ လူသန်း ၃၀၀ ကျော်တို့ဟာ
ပန်းနာရောဂါ ရှိနေကြပြီး၊

00:00:27.746 --> 00:00:32.423
နှစ်စဉ် လူ ၂၅၀၀၀၀ ခန့်တို့ဟာ
အဲဒီရောဂါနဲ့ သေဆုံးကြပါတယ်။

00:00:32.423 --> 00:00:37.627
ဒါနဲ့ လူတွေ ပန်းနာ ဖြစ်လာကြတာ ဘာကြောင့်လဲ
ပြီးတော့ အဲဒီလို သေဆုံးကြရတာ ဘာကြောင့်လဲ။

00:00:37.627 --> 00:00:39.904
ပန်းနာဟာ အသက်ရှူမှု စနစ်ကို 
ထိခိုက်စေပါတယ်၊

00:00:39.904 --> 00:00:42.378
အထူးသဖြင့် လေရှူရာ
လမ်းကြောင်းကလေးတွေပါ၊

00:00:42.378 --> 00:00:45.415
ထိုကဲ့သို့သော အသက်ရှူရေး
လေပြွန်နဲ့အဲဒါရဲ့အဖျားတွေပါ။

00:00:45.415 --> 00:00:48.816
အဲဒီအသက်ရှူရာ လမ်းကြောင်းတွေမှာ
mucosa ခေါ် အတွင်းပိုင်းအလွှာ ရှိပြီး

00:00:48.816 --> 00:00:52.436
၎င်းကို ချောမွေ့နေတဲ့
ကြွက်သားတွေ ဝန်းရံထားပါတယ်။

00:00:52.436 --> 00:00:56.366
ပန်းနာရှိသူတွေမှာ အဲဒီလမ်းကြောင်းတွေဟာ
နာတာရှည် ရောင်ရမ်းနေတတ်လို့

00:00:56.366 --> 00:01:00.097
သူတို့ဟာ တချို့ ဆွပေးတဲ့ အရာတွေကို
သိပ်ကို ပြင်းထန်စွာ တုံ့ပြန်တတ်ကြတယ်။

00:01:00.097 --> 00:01:03.297
ပန်းနာကို ထိုးဆွပေးနိုင်တဲ့ အရာတွေ
ထဲက တချို့တို့မှာ ဆေးရွက်မီးခိုး၊

00:01:03.297 --> 00:01:04.425
ဝတ်မှုန်၊

00:01:04.425 --> 00:01:05.212
ဖုန်မှုန့်၊

00:01:05.212 --> 00:01:06.137
အမွှေးနံ့သာ၊

00:01:06.137 --> 00:01:07.066
လေ့ကျင့်ခန်း၊

00:01:07.066 --> 00:01:08.096
အေးလွန်းတဲ့ရာသီဥတု၊

00:01:08.096 --> 00:01:09.698
စိတ်ဖိစီးမှု၊

00:01:09.698 --> 00:01:11.476
ရိုးရိုး အအေးမိမှု ဖြစ်ပါတယ်။

00:01:11.476 --> 00:01:14.917
ပန်းနာရင်ရှိသူ တစ်ယောက် အဲဒါမျိုး
တစ်ခုခုကို ရင်ဆိုင်ရရက်၊

00:01:14.917 --> 00:01:19.537
ပန်းနာရင်ကျပ်တာ ပေါ်ပေါက်လာခြင်း
ဒါမှမဟုတ် အခြေအနေဆိုးလာတတ်ပါတယ်။

00:01:19.537 --> 00:01:24.608
ဒါပေမဲ့ ခုနက ပြောတဲ့ အချက်တွေက
ပန်းနာရင်ကျပ်အောင် ဘယ်လိုလုပ်ပစ်တာလဲ။

00:01:24.608 --> 00:01:26.997
ပန်းနာရှိသူဟာ 
ထိုးဆွပေးတဲ့ အချက်နဲ့ တွေ့မိရင်၊

00:01:26.997 --> 00:01:30.967
သူတို့အဆုတ်ထဲက အသက်ရှူလမ်းကြောင်းလေးထဲ
ရစ်ပတ်ထားတဲ့ ကြွက်သားဟာ

00:01:30.967 --> 00:01:33.748
ကျုံ့လာပြီး ကျဉ်းမြောင်းလာတတ်တယ်။

00:01:33.748 --> 00:01:36.928
တချိန်တည်းမှာ ဆွပေးတဲ့ အရာကြောင့်
ရောင်ရမ်းမှုဟာ ပိုဆိုးလာတယ်၊

00:01:36.928 --> 00:01:40.047
ခုနက mucosa အလွှာကို ပိုပြီး ရောင်လာစေပြီး

00:01:40.047 --> 00:01:42.697
ချွဲပိုပြီး ထွက်စေတယ်။

00:01:42.697 --> 00:01:44.188
သာမန်အခြေအနေမျိုးမှာ၊

00:01:44.188 --> 00:01:49.498
ခန္ဓာကိုယ်က ချွဲဖြင့် ဝတ်မှုန် ဒါမှမဟုတ်
ဖုန်မှုန့်လို အပိုင်းတွေကို ဖမ်းယူတတ်ပေမဲ့

00:01:49.498 --> 00:01:51.233
ပန်းနာရင်ကျပ်ချိန်မှာ ကျတော့၊

00:01:51.233 --> 00:01:57.528
ကျဉ်းနေတဲ့ အသက်ရှူလမ်းတွေကို ပိတ်ဆို့လျက်
အသက်ရှူမှုကို ပိုလို့ ခက်လာစေပါတယ်။

00:01:57.528 --> 00:02:00.639
အဲဒီလို အကြောင်းအရာတွေကမှ
ပန်းနာရင်ကျပ်မှုကို ဖြစ်ပေါ်လာစေကြတာပါ။

00:02:00.639 --> 00:02:04.969
ချောမွေ့ရမယ့် ကြွက်သားတွေ တင်းကျပ်လာရင်
ရင်ဘတ်ထဲ ပြည့်ကျပ်သလို ခံစားရပါတယ်။

00:02:04.969 --> 00:02:08.639
ချွဲများလာပြီး ပိုပြီး ရောင်ရမ်း
လာမှုကြောင့် ချောင်းဆိုးလာနိုင်ပါတယ်။

00:02:08.639 --> 00:02:10.050
တဝီဝီအသံမြည်တာ ကျတော့ကော။

00:02:10.050 --> 00:02:12.579
အသက်ရှူရာ လမ်းကြောင်းတွေ
ကျဉ်းလာလို့

00:02:12.579 --> 00:02:18.469
လေက အဲဒီလို ကျဉ်းနေတဲ့ နေရာတွေကို
ဖြတ်သွားချိန်မှာ မြည်လာတာပါ။

00:02:18.469 --> 00:02:22.189
ဒီလို ရောဂါလက္ခဏာတွေကြောင့် လူနာဟာ
အသက်ရှူရန် လေမရှိသလို ခံစားရနိုင်ပါတယ်။

00:02:22.189 --> 00:02:25.277
ပိုဆိုးဝါးတဲ့ တိုက်ဆိုင်မှု တစ်ခုကြောင့်
ပန်းနာရင်ကျပ်ချိန်မှာ၊

00:02:25.277 --> 00:02:29.459
ရောင်ရမ်းမှုဟာ အသက်ရှူထုတ်မှုကို
အသက်ရှူသွင်းမှုထက် ပိုပြီး ခက်ခဲလာစေတယ်။

00:02:29.459 --> 00:02:33.589
အချိန်ကြာတော့ အဲဒါကြောင့် အဆုတ်ထဲမှာ
ကျန်နေတဲ့ လေဟာ ပိုလျှံလာလျက်၊

00:02:33.589 --> 00:02:36.339
ဖွေင်းပွမှုမျိုးကို ဖြစ်ပေါ်လာစေတတ်ပါတယ်။

00:02:36.339 --> 00:02:40.531
အဆုတ်ထဲတွင် လေပိတ်နေမှုကြောင့်
ခန္ဓာကိုယ်ဟာ လေကို ရှူသွင်းရန်၊ ထုတ်ရန်

00:02:40.531 --> 00:02:43.283
ပိုပြီး ပင်ပန်းစွာ လုပ်ကိုင်ရပါတယ်။

00:02:43.283 --> 00:02:49.353
အဲဒါကြာလာရင် ခန္ဓာကိုယ်ရဲ့ အင်္ဂါများနဲ့ 
တစ်ရှူးများမှာ အောက်စီဂျင် နည်းလာတတ်ပါတယ်။

00:02:49.353 --> 00:02:52.670
တစ်ခါတစ်ရံမှာ ပြင်းထန်တဲ့ ပန်းနာကို
ကုသမပေးခဲ့လျှင်၊

00:02:52.670 --> 00:02:54.529
ကိုယ်ခန္ဓာဟာ ဆက်မခံနိုင်တော့ဘဲ

00:02:54.529 --> 00:02:58.099
အောက်စီဂျင် မလုံလောက်မှုကြောင့်
သေဆုံးသွားတာမျိုး ကြုံရနိုင်ပါတယ်။

00:02:58.099 --> 00:03:01.880
ဒီတော့ ပန်းနာရှိကြသူတွေဆီမှာ အဲဒီလို
စိုးရိမ်ဖွယ်ရာ သေနိုင်တဲ့ ရင်ကျပ်မှုကို

00:03:01.880 --> 00:03:04.029
ဟန့်တားရန် ကျွန်ုပ်တို့ ဘာတွေ လုပ်ပေးရမလဲ။

00:03:04.029 --> 00:03:07.388
ပထမတနည်းက ရောဂါဆွပေးတဲ့
အရာတွေကို နည်းလာစေရန် ဖြစ်တယ်။

00:03:07.388 --> 00:03:10.353
ကျွန်ုပ်တို့ ကမ္ဘာကြီးဟာ ကြိုတင်
ခန့်မှန်းရန် မလွယ်တဲ့ နေရာမို့

00:03:10.353 --> 00:03:13.893
ရောဂါဆွပေးတဲ့ အရာတွေနဲ့ မတွေ့မိရေးကို
အမြဲတမ်း ထိန်းချုပ်မရနိုင်ပါ။

00:03:13.893 --> 00:03:18.717
အဲဒီလို အခြေအနေမျိုးမှာ ရှူဆေးဘူးတွေ
ဝင်ကူပေးကြရပါတယ်။

00:03:18.717 --> 00:03:23.690
အဲဒီဆေးတွေဟာ ပန်းနာသမားတွေကို ပန်းနာ ရောဂါ
လက္ခဏာတွေကို ထိန်းချုပ်ခွင့် ပေးနိုင်တယ်။

00:03:23.690 --> 00:03:27.419
ရှူဆေးတွေဟာ ထိခိုက်ထားတဲ့
အသက်ရှူလမ်းကြောင်းတွေကို ကုသပေးပါတယ်၊

00:03:27.419 --> 00:03:33.071
အရည်မှုန်တွေ ဒါမှမဟုတ် ဆေးမှုန်တွေက
ပြဿနာရဲ့ ဇာတ်မြစ်တွင် ကုပေးနိုင်တယ်။

00:03:33.071 --> 00:03:35.018
အဲဒီဆေးတွေ ပုံစံနှစ်မျိုးဖြင့် လာကြတယ်။

00:03:35.018 --> 00:03:36.754
ရောဂါ သက်သာစေတဲ့ ဆေးတွေရှိပါတယ်၊

00:03:36.754 --> 00:03:40.802
ရောဂါလက္ခဏာတွေကို ချက်ချင်း ကုသပေးတဲ့
beta-agonist တွေ ပါတတ်တယ်။

00:03:40.802 --> 00:03:43.911
beta-agonist တွေဟာ မာကျောနေတဲ့
ကြွက်သွားတွေကို ပြေလျော့လာစေလို့

00:03:43.911 --> 00:03:50.132
အသက်ရှူ လမ်းကြောင်းကို ချဲ့ပေးခြင်းဖြင့်
အဆုတ်ထဲ လေဝင်ထွက်မှုကို ခွင့်ပြုပေးပါတယ်။

00:03:50.132 --> 00:03:53.609
နောက် ရှူဆေးဘူးတွေက ကြိုတင်ကာကွယ်ရေး
ဆေးပုံစံမျိုးပါ။

00:03:53.609 --> 00:03:56.363
ပန်းနာရဲ့ ရောဂါလက္ခဏာတွေကို
ရေရှည် ကုသပေးမှု ဖြစ်ပြီး

00:03:56.363 --> 00:03:58.572
corticosteroidတွေ ပါဝင်တတ်ပါတယ်။

00:03:58.572 --> 00:04:02.943
Corticosteroid တွေဟာ အသက်ရှူ လေကြောင်းရဲ့
အာရုံခံနိုင်စွမ်းကို လျှော့ချပေးလျက်

00:04:02.943 --> 00:04:05.763
ပန်းနာရင်ကျပ်မှုကို 
ထိန်းချုပ်ပေးနိုင်ပါတယ်။

00:04:05.763 --> 00:04:08.544
ပြီးတော့ နာတတာရှည် ပန်းနာကြောင့်
အသက်ရှူ လမ်းကြောင်းမှာ

00:04:08.544 --> 00:04:10.090
အနာရွတ်တွေ ပေါ်လာတတ်ကြတာကို

00:04:10.090 --> 00:04:12.272
ကုသပေးရာတွင်လည်း ၎င်းတို့ဟာ အရေးပါကြပါတယ်။

00:04:12.272 --> 00:04:14.334
ရှူဆေးဘူးတွေဟာ တော်တော့ကို ထိရောက်ကြပါတယ်၊

00:04:14.334 --> 00:04:17.923
လူများစွာတို့ရဲ့ အသက်ရှင် နေထိုင်မှုကို
ပိုကောင်းအောင် ကူပေးခဲ့ကြပါတယ်။

00:04:17.923 --> 00:04:20.581
ကျွန်ုပ်တို့က ပန်းနာရို ကုသလာခဲ့ကြပုံနဲ့
ပန်းနာရောဂါကို

00:04:20.581 --> 00:04:22.563
စူးစမ်းဖေါ်ထုတ်ရာတွင်

00:04:22.563 --> 00:04:25.650
အတော်လေး တိုးတက်လာခဲ့ကြပေမဲ့
၎င်းရဲ့ အကြောင်းရင်းကို မသိကြသေးပါ။

00:04:25.650 --> 00:04:29.402
လောလောဆယ်တွင် ကျွန်ုပ်တို့ဟာ မျိုးဗီဇနှင့်
ပတ်ဝန်းကျင် အချက်တွေ ပေါင်းဆုံလျက်

00:04:29.402 --> 00:04:30.681
အထူးသဖြင့် ကလေးဘဝတွင်

00:04:30.681 --> 00:04:33.715
အဲဒီလို အကျိုးသက်ရောက်ခဲ့တယ်လို့ 
ယူဆကြပါတယ်။

00:04:33.715 --> 00:04:37.734
မကြာမီက သုတေသနတွေက ပန်းနာရောဂါဟာ ဆင်းရဲ
မွဲတေမှုနှင့် ဆက်စပ်နေတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။

00:04:37.734 --> 00:04:39.185
တကယ်တော့

00:04:39.185 --> 00:04:43.139
ညစ်ညမ်းပစ္စည်းများနဲ့ ပိုထိတွေ့ရမှုများနဲ့
ပတ်ဝန်းကျင်ထဲက ဆိုးဝါးစေတဲ့ အရာများနဲ့

00:04:43.139 --> 00:04:46.975
ကျန်းမာရေး စောင့်ရှောက်မှု ဒါမှမဟုတ်
ကုသမှု အလားအလာနည်းမှုနဲ့ ဆက်စပ်နိုင်ပါတယ်။

00:04:46.975 --> 00:04:49.935
ပန်းနာဆိုင်ရာ ကျွန်တော်တို့သိရှိတာ
တိုးတက်ကောင်းမွန်လာနေလို့

00:04:49.935 --> 00:04:55.083
လူတွေရဲ့ အသက်ရှူလမ်းတွေ ပျော်ရွှင် ကျန်းမာ
စေမယ့် နည်းကောင်းကို ရှာတွေ့လာနိုင်မှာပါ။