[Script Info] Title: [Events] Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text Dialogue: 0,0:00:00.75,0:00:06.98,Default,,0000,0000,0000,,Voor we dieper op de Cubaanse rakettencrisis ingaan,\Nis het belangrijk om de wereldgebeurtenissen, Dialogue: 0,0:00:06.98,0:00:10.25,Default,,0000,0000,0000,,die tot oktober 1962 leiden, te begrijpen. Dialogue: 0,0:00:10.25,0:00:15.80,Default,,0000,0000,0000,,In 1959 is er onder leiding van Fidel Castro\Neen revolutie in Cuba. Dialogue: 0,0:00:15.80,0:00:18.85,Default,,0000,0000,0000,,Hij leidt daar de Communistische Partij. Dialogue: 0,0:00:18.85,0:00:23.05,Default,,0000,0000,0000,,Cuba is nu dus een communistische natie\Nvlak bij de kust van de Verenigde Staten. Dialogue: 0,0:00:23.05,0:00:29.55,Default,,0000,0000,0000,,We zitten middenin de Koude Oorlog.\NDe VS geloven in een indammingsstrategie,\Nen vinden deze gebeurtenissen maar niets. Dialogue: 0,0:00:29.55,0:00:38.05,Default,,0000,0000,0000,,Dus in 1961 proberen de Verenigde Staten,\Nde CIA en de Kennedy Administration Dialogue: 0,0:00:38.05,0:00:39.87,Default,,0000,0000,0000,,om Cubaanse ballingen te steunen Dialogue: 0,0:00:39.87,0:00:43.87,Default,,0000,0000,0000,,om Cuba in de Varkensbaai binnen te vallen. Dialogue: 0,0:00:43.90,0:00:49.72,Default,,0000,0000,0000,,Die hele onderneming was echter niet goed voorbereid. Dialogue: 0,0:00:49.72,0:00:52.97,Default,,0000,0000,0000,,De steun aan de Cubaanse ballingen,\Nde contra-revolutionairen, Dialogue: 0,0:00:52.97,0:00:56.83,Default,,0000,0000,0000,,die Castro wilden omver werpen,\Nleidde tot een aarzelende onderneming. Dialogue: 0,0:00:56.83,0:00:59.44,Default,,0000,0000,0000,,Het was een grote mislukking. Dialogue: 0,0:00:59.44,0:01:05.53,Default,,0000,0000,0000,,De invasie van de Varkensbaai in 1961\Nwas dus een mislukking. Dialogue: 0,0:01:05.53,0:01:10.27,Default,,0000,0000,0000,,En het deed John F. Kennedy zwak lijken.\NHet deed de CIA zwak lijken. Dialogue: 0,0:01:10.27,0:01:14.13,Default,,0000,0000,0000,,De mislukking deed eigenlijk niemand\Naan Amerikaanse zijde bekwaam lijken. Dialogue: 0,0:01:14.13,0:01:16.73,Default,,0000,0000,0000,,We zitten bovendien middenin de Koude Oorlog. Dialogue: 0,0:01:16.73,0:01:26.60,Default,,0000,0000,0000,,Op hetzelfde ogenblik begon de VS raketten\Nrond de Sovjet-Unie te plaatsen. Dialogue: 0,0:01:26.60,0:01:31.33,Default,,0000,0000,0000,,Dat begon op het einde van de jaren vijftig,\Ntot in 1961 en 1962. Dialogue: 0,0:01:31.33,0:01:36.47,Default,,0000,0000,0000,,De VS plaatste ballistische middellangeafstandsraketten\Nin Turkije en Italië. Dialogue: 0,0:01:36.47,0:01:38.41,Default,,0000,0000,0000,,Die raketten werden hier geplaatst. Dialogue: 0,0:01:38.41,0:01:42.89,Default,,0000,0000,0000,,Het belang daarvan is dat die raketten\Nde grote bevolkingscentra van de Sovjet-Unie Dialogue: 0,0:01:42.89,0:01:47.73,Default,,0000,0000,0000,,konden treffen in een tijdspanne\Nvan tien tot twintig minuten, denk ik. Dialogue: 0,0:01:47.73,0:01:51.33,Default,,0000,0000,0000,,De meeste bleven zestien minuten in de lucht. Dialogue: 0,0:01:51.33,0:01:56.20,Default,,0000,0000,0000,,En in een situatie waarin beide kampen nucleaire wapens hebben, was er het idee Dialogue: 0,0:01:56.20,0:02:00.33,Default,,0000,0000,0000,,dat als je het andere kamp sneller kon raken,\Nzij niet in staat zouden zijn om te reageren. Dialogue: 0,0:02:00.33,0:02:03.40,Default,,0000,0000,0000,,En dus kon je misschien\Neen wederzijdse vernietiging vermijden. Dialogue: 0,0:02:03.40,0:02:07.07,Default,,0000,0000,0000,,Vandaar het idee dat je je raketten\Nzo dicht mogelijk bij de vijand wil plaatsen Dialogue: 0,0:02:07.07,0:02:11.24,Default,,0000,0000,0000,,zodat ze zo vlug mogelijk\Nde bevolkingscentra konden treffen, Dialogue: 0,0:02:11.24,0:02:12.36,Default,,0000,0000,0000,,zeg maar de strategische centra van de vijand. Dialogue: 0,0:02:12.36,0:02:16.07,Default,,0000,0000,0000,,Je kunt op internet de werkelijke raketbases vinden, Dialogue: 0,0:02:16.07,0:02:18.27,Default,,0000,0000,0000,,waar ze geïnstalleerd werden,\Nen wanneer ze in gebruik werden genomen. Dialogue: 0,0:02:18.27,0:02:24.40,Default,,0000,0000,0000,,Dit is ongeveer waar ze in Italië werden geplaatst,\Nbij de hiel van Italië. Dialogue: 0,0:02:24.40,0:02:27.20,Default,,0000,0000,0000,,Je hebt dus na de invasie van de Varkensbaai\Neen klimaat Dialogue: 0,0:02:27.20,0:02:31.07,Default,,0000,0000,0000,,waarin de Verenigde Staten wat zwak lijken. Dialogue: 0,0:02:31.07,0:02:34.13,Default,,0000,0000,0000,,Het leek alsof ze Castro wilden verdrijven,\Nmaar er niet toe in staat waren. Dialogue: 0,0:02:34.13,0:02:37.67,Default,,0000,0000,0000,,Ze waren er niet toe in staat\Nomdat ze wat onbesuisd waren. Dialogue: 0,0:02:37.67,0:02:41.56,Default,,0000,0000,0000,,Je kunt begrijpen dat de Sovjet-Unie toen niet al te best\Nkon waarderen dat de Verenigde Staten Dialogue: 0,0:02:41.56,0:02:46.49,Default,,0000,0000,0000,,die raketten zo dicht bij haar bevolkingscentra plaatste. Dialogue: 0,0:02:46.49,0:02:49.27,Default,,0000,0000,0000,,Die raketten konden haar bevolkingscentra\Nheel gemakkelijk treffen. Dialogue: 0,0:02:49.27,0:02:57.47,Default,,0000,0000,0000,,Nu spoelen we door naar oktober 1962.\NDe hele Cubaanse rakettencrisis speelt zich Dialogue: 0,0:02:57.47,0:03:05.40,Default,,0000,0000,0000,,gedurende dertien tot veertien dagen in oktober 1962 af. Dialogue: 0,0:03:05.40,0:03:14.20,Default,,0000,0000,0000,,Op 14 oktober sturen we\NU2-spionagevliegtuigen over Cuba. Dialogue: 0,0:03:14.20,0:03:17.04,Default,,0000,0000,0000,,Dit is een U2-spionagevliegtuig. Dialogue: 0,0:03:17.04,0:03:19.88,Default,,0000,0000,0000,,Dat vliegtuig neemt foto's zoals deze.\NDe volgende dag, 15 oktober, zeggen de CIA-analysten: Dialogue: 0,0:03:19.88,0:03:23.22,Default,,0000,0000,0000,,"Wow, dat lijken daar net ballistische raketten ... Dialogue: 0,0:03:23.22,0:03:28.82,Default,,0000,0000,0000,,... die op Cuba worden geïnstalleerd." Dialogue: 0,0:03:28.82,0:03:34.80,Default,,0000,0000,0000,,Het lijkt er dus plots op alsof de Sovjet-Unie Cuba gebruikt\Nom hetzelfde te doen waarvoor de Verenigde Staten Dialogue: 0,0:03:34.80,0:03:38.40,Default,,0000,0000,0000,,Turkije en Italië gebruikten, met name ballistische raketten installeren vlak bij de Amerikaanse kust Dialogue: 0,0:03:38.40,0:03:43.20,Default,,0000,0000,0000,,die nu om het even welk \Nstrategisch bevolkingscentrum van de VS kon treffen, Dialogue: 0,0:03:43.20,0:03:49.32,Default,,0000,0000,0000,,in het bijzonder aan de oostkust of in de midwest. Dialogue: 0,0:03:49.32,0:03:54.51,Default,,0000,0000,0000,,De 16de oktober,\Ntwee dagen nadat de foto's waren genomen... Dialogue: 0,0:03:54.51,0:03:57.05,Default,,0000,0000,0000,,Eerst hadden ze de foto's geanalyseerd, en brachten ze\Nhet Ministerie van Buitenlandse Zaken op de hoogte. Dialogue: 0,0:03:57.05,0:04:01.90,Default,,0000,0000,0000,,Op 16 oktober brachten ze Kennedy op de hoogte\Ntijdens een vergadering van het "Executive Committee". Dialogue: 0,0:04:01.90,0:04:06.22,Default,,0000,0000,0000,,Het werd nog niet "ExComm" genoemd. Dialogue: 0,0:04:06.22,0:04:09.73,Default,,0000,0000,0000,,Het was eigenlijk een bijeenkomst van speciale adviseurs,\Neen onderdeel van de "National Security Council" Dialogue: 0,0:04:09.73,0:04:14.33,Default,,0000,0000,0000,,en andere adviseurs,\Ndie het brein werd dat moest uitmaken Dialogue: 0,0:04:14.33,0:04:19.65,Default,,0000,0000,0000,,hoe op deze ontluikende crisis moest worden gereageerd.\NWant plots heb je vlak voor de kust een staat Dialogue: 0,0:04:19.65,0:04:23.87,Default,,0000,0000,0000,,die je niet vertrouwt --een communistische staat--\Ndie bij de Sovjet-Unie aanleunt. Dialogue: 0,0:04:23.87,0:04:28.56,Default,,0000,0000,0000,,En plots heeft die staat nucleaire raketten.\NHet lijkt erop dat het aanvalswapens zijn, Dialogue: 0,0:04:28.56,0:04:31.67,Default,,0000,0000,0000,,die voor een "first-strike" zijn ontworpen. Dialogue: 0,0:04:31.67,0:04:35.16,Default,,0000,0000,0000,,Wanneer ze vanuit Cuba worden gelanceerd,\Nkunnen ze misschien de VS aanvallen of vernietigen Dialogue: 0,0:04:35.16,0:04:40.33,Default,,0000,0000,0000,,nog voor de VS de kans heeft gehad om te reageren. Dialogue: 0,0:04:40.33,0:04:44.13,Default,,0000,0000,0000,,De Kennedy Administration was dus\Nals door een wesp gestoken. Dialogue: 0,0:04:44.13,0:04:47.87,Default,,0000,0000,0000,,Ze beginnen dus te denken wat ze eraan kunnen doen, Dialogue: 0,0:04:47.87,0:04:48.93,Default,,0000,0000,0000,,en al vlug... Dialogue: 0,0:04:48.93,0:04:51.16,Default,,0000,0000,0000,,Wel, je kunt uiteraard de Sovjets bellen en zeggen: Dialogue: 0,0:04:51.16,0:04:54.53,Default,,0000,0000,0000,,"Hey, we hebben dat niet graag. Waarom doe je die raketten niet gewoon weg?" Dialogue: 0,0:04:54.53,0:04:58.07,Default,,0000,0000,0000,,Maar ze gingen ervan uit dat dat geen grote indruk\Nop de Sovjets zou laten. Dialogue: 0,0:04:58.07,0:05:01.87,Default,,0000,0000,0000,,In het bijzonder omdat ze er waarschijnlijk van uit gingen\Ndat Kennedy op dat vlak zwak was. Dialogue: 0,0:05:01.87,0:05:06.07,Default,,0000,0000,0000,,De leider van de Sovjets op dat ogenblik Dialogue: 0,0:05:06.07,0:05:10.07,Default,,0000,0000,0000,,was Chroesjtsjov.\N(Dit hier is Chroesjtsjov.) Dialogue: 0,0:05:10.07,0:05:13.67,Default,,0000,0000,0000,,Hij had al opmerkingen gemaakt\Ndat Kennedy jong was, Dialogue: 0,0:05:13.67,0:05:20.36,Default,,0000,0000,0000,,misschien wat naïef, en allicht te intellectueel\Nom een goed spel van de angsthaas te spelen. Dialogue: 0,0:05:20.36,0:05:25.89,Default,,0000,0000,0000,,De VS vond dus dat ze sterk moest overkomen.\NDe enige echte opties op de tafel waren dus: Dialogue: 0,0:05:25.89,0:05:32.00,Default,,0000,0000,0000,,ofwel een economische blokkade van Cuba.\NMaar dat is eigenlijk een oorlogsdaad, Dialogue: 0,0:05:32.00,0:05:35.48,Default,,0000,0000,0000,,want je hongert een ander land op die wijze eigenlijk uit. Dialogue: 0,0:05:35.48,0:05:41.22,Default,,0000,0000,0000,,De andere optie voor de Verenigde Staten was om luchtaanvallen op de raketsilo's uit te voeren, Dialogue: 0,0:05:41.22,0:05:45.47,Default,,0000,0000,0000,,want het werd als onaanvaardbaar beschouwd\Ndat die raketten daar waren Dialogue: 0,0:05:45.47,0:05:49.90,Default,,0000,0000,0000,,en vanuit Cuba konden worden afgeschoten. Dialogue: 0,0:05:49.90,0:05:55.40,Default,,0000,0000,0000,,De meest verregaande actie was ten slotte\Nom Cuba daadwerkelijk binnen te vallen. Dialogue: 0,0:05:55.40,0:06:00.88,Default,,0000,0000,0000,,Dat spoorde duidelijk het algemene Amerikaanse belang Dialogue: 0,0:06:00.88,0:06:05.55,Default,,0000,0000,0000,,om geen communistisch regime Dialogue: 0,0:06:05.55,0:06:07.46,Default,,0000,0000,0000,,zo dicht bij haar grenzen te hebben. Dialogue: 0,0:06:07.46,0:06:11.02,Default,,0000,0000,0000,,Daar worstelden Kennedy en zijn team dus mee. Dialogue: 0,0:06:11.02,0:06:17.32,Default,,0000,0000,0000,,En heel vroeg in die eerste dagen\Nadviseerde het grootste deel van zijn team Dialogue: 0,0:06:17.32,0:06:20.32,Default,,0000,0000,0000,,dat Kennedy een grootschalige invasie\Nvan Cuba zou bevelen. Dialogue: 0,0:06:20.32,0:06:22.80,Default,,0000,0000,0000,,Ze dachten dat dat het enige was\Ndat de Sovjets ernstig zouden nemen. Dialogue: 0,0:06:22.80,0:06:25.70,Default,,0000,0000,0000,,Het zou tonen dat de VS er zwaar aan tilde. Dialogue: 0,0:06:25.70,0:06:30.07,Default,,0000,0000,0000,,En ze dachten eveneens dat de Sovjet-Unie in Cuba,\Nzo ver van haar eigen grenzen, Dialogue: 0,0:06:30.07,0:06:32.27,Default,,0000,0000,0000,,niet echt het gevecht zou aangaan. Dialogue: 0,0:06:32.27,0:06:35.93,Default,,0000,0000,0000,,Maar Kennedy dacht allicht vrij rationeel Dialogue: 0,0:06:35.93,0:06:38.34,Default,,0000,0000,0000,,en besefte:\N"Wel, ze zullen misschien in Cuba niets doen, ... Dialogue: 0,0:06:38.34,0:06:42.73,Default,,0000,0000,0000,,... en ze zullen ons misschien Castro laten verdrijven en er een nieuw regime laten installeren. Dialogue: 0,0:06:42.73,0:06:48.20,Default,,0000,0000,0000,,Maar ze zullen allicht ook wraak nemen,\Nwaarschijnlijk in Europa, en in het bijzonder in Berlijn, Dialogue: 0,0:06:48.20,0:06:53.01,Default,,0000,0000,0000,,en zelfs in heel Duitsland.\NDus gewoon om die dingen uit Cuba te krijgen Dialogue: 0,0:06:53.01,0:06:59.58,Default,,0000,0000,0000,,zouden we heel wat in Europa moeten opofferen.\NEn zelfs meer, want om het even welk conflict Dialogue: 0,0:06:59.58,0:07:04.55,Default,,0000,0000,0000,,tussen de VS en de Sovjet-Unië\Nkan gemakkelijk tot een nucleaire oorlog leiden." Dialogue: 0,0:07:04.55,0:07:07.40,Default,,0000,0000,0000,,Dus al die opties lagen op tafel.\NDe VS gaan in opperste staat van paraatheid. Dialogue: 0,0:07:07.40,0:07:11.15,Default,,0000,0000,0000,,Ze bereiden alle situaties voor,\Nwant ze weten echt niet wat er zal gebeuren. Dialogue: 0,0:07:11.15,0:07:18.74,Default,,0000,0000,0000,,De landmacht, de luchtmacht en de zeemacht mobiliseren.\NDus binnen een tijdspanne van enkele uren Dialogue: 0,0:07:18.74,0:07:23.15,Default,,0000,0000,0000,,kan elk van deze opties werkelijkheid worden. Dialogue: 0,0:07:23.15,0:07:27.60,Default,,0000,0000,0000,,Tegen 22 oktober is er het "Executive Committee",\Ndat net is geformaliseerd tot een officiële groep Dialogue: 0,0:07:27.60,0:07:32.90,Default,,0000,0000,0000,,die de president adviseert. Dialogue: 0,0:07:32.90,0:07:40.47,Default,,0000,0000,0000,,Op 22 oktober geeft Kennedy eindelijk meer duidelijkheid\Nover het Amerikaanse standpunt Dialogue: 0,0:07:40.47,0:07:41.89,Default,,0000,0000,0000,,betreffende de hele situatie. Dialogue: 0,0:07:41.89,0:07:46.54,Default,,0000,0000,0000,,Daarvoor, om duidelijk te zijn, op 18 oktober,\Nhad hij een ontmoeting met Dialogue: 0,0:07:46.54,0:07:50.60,Default,,0000,0000,0000,,de Sovjetminister van Buitenlandse Zaken, Dialogue: 0,0:07:50.60,0:07:52.29,Default,,0000,0000,0000,,Andrei Gromyko, Dialogue: 0,0:07:52.29,0:07:54.64,Default,,0000,0000,0000,,--ik spreek het zeker verkeerd uit-- Dialogue: 0,0:07:54.64,0:07:58.24,Default,,0000,0000,0000,,en dat is de eerste keer dat Kennedy zegt:\N"Hey, jullie hebben die aanvalswapens..." Dialogue: 0,0:07:58.24,0:08:00.93,Default,,0000,0000,0000,,En Gromyko houdt vol:\N"Neen, het zijn maar verdedigingswapens." Dialogue: 0,0:08:00.93,0:08:04.87,Default,,0000,0000,0000,,Voor de meeste mensen betekenen verdedigingswapens\Nzaken als grond-naar-lucht-raketten. Dialogue: 0,0:08:04.87,0:08:08.80,Default,,0000,0000,0000,,Dat zijn raketten die vliegtuigen\Nverhinderen te bombarderen. Dialogue: 0,0:08:08.80,0:08:10.33,Default,,0000,0000,0000,,Maar het zijn geen grond-naar-grond-raketten,\Ndie een land kunnen aanvallen. Dialogue: 0,0:08:10.33,0:08:14.61,Default,,0000,0000,0000,,We zullen in latere brieven van Chroesjtsjov lezen\Ndat ze die raketten misschien echt Dialogue: 0,0:08:14.61,0:08:19.20,Default,,0000,0000,0000,,als iets verdedigend zagen. Dialogue: 0,0:08:19.20,0:08:23.80,Default,,0000,0000,0000,,Dat was 18 oktober. Kennedy en de VS\Nraakten gefrustreerd met de Russen, Dialogue: 0,0:08:23.80,0:08:26.94,Default,,0000,0000,0000,,want het leek alsof de Amerikanen zeiden: Dialogue: 0,0:08:26.94,0:08:29.89,Default,,0000,0000,0000,,"Kijk, we weten dat jullie daar raketten hebben.",\Nmaar dat Gromyko zei: "Neen, dat zijn enkel Dialogue: 0,0:08:29.89,0:08:32.93,Default,,0000,0000,0000,,verdedigingswapens, niets om je zorgen over te maken.\NWaarom neem je dat zo serieus?" Dialogue: 0,0:08:32.93,0:08:35.07,Default,,0000,0000,0000,,De VS gaat op 19 oktober in opperste staat van paraatheid. Dialogue: 0,0:08:35.07,0:08:36.74,Default,,0000,0000,0000,,Alle opties worden overwogen. Dialogue: 0,0:08:36.74,0:08:42.47,Default,,0000,0000,0000,,Op 22 oktober is het "Committee" formeel opgericht.\NMaar meer belangrijk, Dialogue: 0,0:08:42.47,0:08:46.93,Default,,0000,0000,0000,,Kennedy licht in een toespraak\Nhet Amerikaanse standpunt toe. Dialogue: 0,0:08:46.93,0:08:49.40,Default,,0000,0000,0000,,En je leest het hier: Dialogue: 0,0:08:49.40,0:08:54.15,Default,,0000,0000,0000,,"Om deze aanvallende installatie een halt toe te roepen,\Nwordt alle militaire aanvalsmateriaal op weg naar Cuba Dialogue: 0,0:08:54.15,0:08:59.56,Default,,0000,0000,0000,,in strikte quarantaine geplaatst. Alle schepen die richting Cuba varen en aanvalswapen vervoeren, Dialogue: 0,0:08:59.56,0:09:06.27,Default,,0000,0000,0000,,vanuit om het even welk land of haven,\Nworden teruggestuurd. Dialogue: 0,0:09:06.27,0:09:11.22,Default,,0000,0000,0000,,Die quarantainemaatregel wordt zo nodig uitgebreid naar alle andere goederen of vervoersmiddelen. Dialogue: 0,0:09:11.22,0:09:14.56,Default,,0000,0000,0000,,We viseren nu echter niet de levensnoodzakelijkheden Dialogue: 0,0:09:14.56,0:09:19.00,Default,,0000,0000,0000,,zoals de Sovjets in 1948 wel hebben proberen doen\Nmet hun blokkade van Berlijn." Dialogue: 0,0:09:19.00,0:09:25.53,Default,,0000,0000,0000,,De Kennedyregering werd dus\Niet of wat meer genuanceerd. Dialogue: 0,0:09:25.53,0:09:29.07,Default,,0000,0000,0000,,Ze zegt: "We kunnen geen volledige blokkade opleggen.\N1) Dat is een oorlogsdaad; Dialogue: 0,0:09:29.07,0:09:33.90,Default,,0000,0000,0000,,2) Dat is in het bijzonder onmenselijk. Waarom zouden we de Cubaanse bevolking uithongeren? Dialogue: 0,0:09:33.90,0:09:40.00,Default,,0000,0000,0000,,We zullen wel de vrachten met bestemming Cuba filteren. Dialogue: 0,0:09:40.00,0:09:44.66,Default,,0000,0000,0000,,We zullen enkel die zaken inspecteren\Nwaarvan we vermoeden dat ze bewapening bevatten, Dialogue: 0,0:09:44.66,0:09:48.14,Default,,0000,0000,0000,,en we zullen enkel die schepen terugsturen\Ndie werkelijk bewapening verschepen." Dialogue: 0,0:09:48.14,0:09:53.00,Default,,0000,0000,0000,,Maar op 24 oktober is er een bericht van Chroesjtsjov: Dialogue: 0,0:09:53.00,0:09:57.67,Default,,0000,0000,0000,,"Als je koelbloedig de situatie beoordeelt,\Nen je je niet door passie laat leiden, Dialogue: 0,0:09:57.67,0:10:01.82,Default,,0000,0000,0000,,zul je begrijpen dat de Sovjet-Unie\Nzich niet aan de willekeurige eisen Dialogue: 0,0:10:01.82,0:10:05.87,Default,,0000,0000,0000,,van de Verenigde Staten kan onderwerpen.\NDe Sovjet-Unie beschouwt de blokkade Dialogue: 0,0:10:05.87,0:10:09.93,Default,,0000,0000,0000,,als een daad van agressie,\Nen zal haar schepen opdracht geven ze te negeren." Dialogue: 0,0:10:09.93,0:10:13.45,Default,,0000,0000,0000,,Het spel van de angsthaas is dus begonnen. Dialogue: 0,0:10:13.45,0:10:15.47,Default,,0000,0000,0000,,De Verenigde Staten zegt:\N"Kijk, dit is onaanvaardbaar. Dialogue: 0,0:10:15.47,0:10:17.77,Default,,0000,0000,0000,,We gaan jullie wapenleveringen aan Cuba stoppen." Dialogue: 0,0:10:17.77,0:10:21.53,Default,,0000,0000,0000,,Croesjtsjov zegt op 24 oktober:\N"Wie zijn jullie om ons te zeggen wat te doen?" Dialogue: 0,0:10:21.53,0:10:25.00,Default,,0000,0000,0000,,En de onderliggende boodschap is in de zin van:\N"Wacht eens, jullie hebben al gerief geïnstalleerd Dialogue: 0,0:10:25.00,0:10:30.67,Default,,0000,0000,0000,,in Italië en Turkije, niet zo ver van ons.\NHoe durf je..." (en dan is er het woordspel Dialogue: 0,0:10:30.67,0:10:33.13,Default,,0000,0000,0000,,of het een blokkade of een quarantaine betreft). Dialogue: 0,0:10:33.13,0:10:35.87,Default,,0000,0000,0000,,"Dit is een daad van agressie, en we zullen die negeren." Dialogue: 0,0:10:35.87,0:10:37.13,Default,,0000,0000,0000,,Beide kampen zeggen eigenlijk: Dialogue: 0,0:10:37.13,0:10:40.36,Default,,0000,0000,0000,,"Het kan ons niet schelen wat je doet.\NWij doen wat we denken te moeten doen." Dialogue: 0,0:10:40.36,0:10:44.77,Default,,0000,0000,0000,,Beide kampen worden dus gespannen. Dialogue: 0,0:10:44.77,0:10:49.07,Default,,0000,0000,0000,,De hele wereld kiest als het ware kamp\Ndoor verklaringen over wat goed en fout is af te leggen. Dialogue: 0,0:10:49.07,0:10:55.40,Default,,0000,0000,0000,,We komen dus aan de rand\Nvan een hele grote confrontatie Dialogue: 0,0:10:55.40,0:10:56.87,Default,,0000,0000,0000,,tussen de Sovjet-Unie en de Verenigde Staten. Dialogue: 0,0:10:56.87,0:10:59.73,Default,,0000,0000,0000,,Je kunt het boek "13 Days - Robert Kennedy" lezen. Dialogue: 0,0:10:59.73,0:11:02.70,Default,,0000,0000,0000,,Er is ook de film "13 Days",\Ndat niet op het boek is gebaseerd. Dialogue: 0,0:11:02.70,0:11:07.78,Default,,0000,0000,0000,,Ze vertellen allebei wat er in die periode is gebeurd. Dialogue: 0,0:11:07.78,0:11:11.20,Default,,0000,0000,0000,,Maar dan ga je naar 25 oktober,\Nwanneer Kennedy in essentie antwoordt: Dialogue: 0,0:11:11.20,0:11:16.87,Default,,0000,0000,0000,,"Kijk, dat zijn aanvalswapens,\Nen ze leiden tot de reacties die ik heb aangekondigd. Dialogue: 0,0:11:16.87,0:11:20.47,Default,,0000,0000,0000,,Ik hoop dat uw regering de noodzakelijke acties zal nemen\Nom de eerdere situatie te herstellen." Dialogue: 0,0:11:20.47,0:11:25.27,Default,,0000,0000,0000,,Hij zegt dus: "Kijk, we moeten dit doen.\NDat zijn aanvalswapens. Dialogue: 0,0:11:25.27,0:11:28.87,Default,,0000,0000,0000,,We kunnen dergelijke wapens niet\Nzo dicht bij de VS-grens tolereren." Dialogue: 0,0:11:30.44,0:11:32.13,Default,,0000,0000,0000,,De quarantaine treedt op 25 oktober in werking. Dialogue: 0,0:11:32.13,0:11:33.60,Default,,0000,0000,0000,,Ze wordt op de proef gesteld. Dialogue: 0,0:11:33.60,0:11:37.69,Default,,0000,0000,0000,,De VS beginnen enkele schepen te inspecteren.\NZe proberen een schip te inspecteren dat even ontsnapte. Dialogue: 0,0:11:37.69,0:11:43.27,Default,,0000,0000,0000,,Hoewel ze over het spel van de angsthaas spreken, Dialogue: 0,0:11:43.27,0:11:49.44,Default,,0000,0000,0000,,binden de Sovjets in. Ze laten veertien schepen terugkeren.\NDe beste gok is dat die veertien schepen Dialogue: 0,0:11:49.44,0:11:51.80,Default,,0000,0000,0000,,waarschijnlijk effectief bewapening vervoerden. Dialogue: 0,0:11:51.80,0:11:55.27,Default,,0000,0000,0000,,Hoewel iedereen in het openbaar\Ngroot spel speelt, Dialogue: 0,0:11:55.27,0:11:59.67,Default,,0000,0000,0000,,lijkt er achter de schermen sprake\Nvan een zekere verzachting. Dialogue: 0,0:11:59.67,0:12:06.95,Default,,0000,0000,0000,,Op 26 oktober zendt Chroesjtsjov zijn eerste voorstel. Dialogue: 0,0:12:06.95,0:12:12.53,Default,,0000,0000,0000,,Het is interessant, want volgens Chroesjtsjov...\N(Het is een fascinerende brief. Dialogue: 0,0:12:12.53,0:12:16.35,Default,,0000,0000,0000,,Het is een vrije lange brief, dus ik zal ze niet volledig behandelen. Je kunt ze op deze website vinden. Dialogue: 0,0:12:16.35,0:12:19.40,Default,,0000,0000,0000,,Het is een fascinerende brief. Misschien maak ik een video volledig aan die brief gewijd.) Dialogue: 0,0:12:19.40,0:12:24.20,Default,,0000,0000,0000,,He beschrijft de nuance van wat volgens hem\Neen verdedigings- of een aanvalswapen is. Dialogue: 0,0:12:24.20,0:12:28.73,Default,,0000,0000,0000,,Hij geeft impliciet toe dat de raketten er zijn. Dialogue: 0,0:12:28.73,0:12:31.28,Default,,0000,0000,0000,,Dat het geen goedaardige wapens zijn. Dialogue: 0,0:12:31.28,0:12:35.33,Default,,0000,0000,0000,,Maar in zijn brief stelt hij dat hij ze\Nals verdedigingswapens zou gebruiken. Dialogue: 0,0:12:35.33,0:12:39.73,Default,,0000,0000,0000,,Hij zegt: "Kijk, jullie hebben Castro al proberen verdrijven. Dialogue: 0,0:12:39.73,0:12:44.75,Default,,0000,0000,0000,,Wij zien Castro als een bondgenoot. We denken dat door die wapens daar te plaatsen, jullie minder Dialogue: 0,0:12:44.75,0:12:48.80,Default,,0000,0000,0000,,in staat zullen zijn om Castro te verdrijven,\Nwant jullie zullen bang zijn van die wapens." Dialogue: 0,0:12:48.80,0:12:54.46,Default,,0000,0000,0000,,Dus Croesjtsjov zegt eigenlijk: "We hebben niet de intentie om die wapens zonder reden tegen jullie te gebruiken. Dialogue: 0,0:12:54.46,0:12:59.40,Default,,0000,0000,0000,,We plaatsen die wapens daar\Nom een bondgenoot te verdedigen." Dialogue: 0,0:12:59.40,0:13:00.70,Default,,0000,0000,0000,,Hij zegt dat dat de reden is. Dialogue: 0,0:13:00.70,0:13:03.80,Default,,0000,0000,0000,,Dat is de oorspronkelijke reden\Nwaarom ze de wapens daar plaatsten. Dialogue: 0,0:13:03.80,0:13:06.67,Default,,0000,0000,0000,,Hij zegt als het ware: "Kijk, jullie deden de Varkensbaai.\NJullie losten het eerste schot. Dialogue: 0,0:13:06.67,0:13:08.27,Default,,0000,0000,0000,,Wij verdedigen ons nu." Dialogue: 0,0:13:08.27,0:13:10.53,Default,,0000,0000,0000,,Dat zou de redenering geweest kunnen zijn. Dialogue: 0,0:13:10.53,0:13:15.13,Default,,0000,0000,0000,,Een andere verantwoording is\N--en waarschijnlijk de meer strategische reden-- Dialogue: 0,0:13:15.13,0:13:20.09,Default,,0000,0000,0000,,dat er in Turkije en Italië\Nal raketten op de Sovjet-Unie waren gericht. Dialogue: 0,0:13:20.09,0:13:23.80,Default,,0000,0000,0000,,En de Sovjet-Unie wilde enkel\Ngelijkheid van wapens bekomen. Dialogue: 0,0:13:23.80,0:13:29.13,Default,,0000,0000,0000,,Ze wilden dus wapens dicht bij de VS plaatsen,\Nin een bevriend land, Dialogue: 0,0:13:29.13,0:13:29.94,Default,,0000,0000,0000,,vanuit het perspectief van de Sovjet-Unie. Dialogue: 0,0:13:29.94,0:13:35.11,Default,,0000,0000,0000,,Het voorstel van Chroesjtsjov op 26 oktober stelt: Dialogue: 0,0:13:35.11,0:13:38.40,Default,,0000,0000,0000,,"Als de president en de regering van de Verenigde Staten\Nverzekeren dat Dialogue: 0,0:13:38.40,0:13:41.87,Default,,0000,0000,0000,,de VS niet zou deelnemen..." -- dus "garanties"... Dialogue: 0,0:13:41.87,0:13:47.12,Default,,0000,0000,0000,,(Ik onderstreep dat in een andere kleur.) Dialogue: 0,0:13:47.12,0:13:53.53,Default,,0000,0000,0000,,... "garanties dat de VS niet aan een aanval\Nop Cuba zouden deelnemen, Dialogue: 0,0:13:53.53,0:13:57.40,Default,,0000,0000,0000,,en het anderen zou intomen om dat te doen"\N--waarschijnlijk Cubaanse ballingen-- Dialogue: 0,0:13:57.40,0:14:00.60,Default,,0000,0000,0000,,"... het terugtrekken van jullie vloot\Nzou alles onmiddellijk doen veranderen. Dialogue: 0,0:14:00.60,0:14:04.27,Default,,0000,0000,0000,,Ik spreek niet voor Fidel Castro, maar ik denk dat\Nhij en de Cubaanse regering Dialogue: 0,0:14:04.27,0:14:07.81,Default,,0000,0000,0000,,dan de demobilisatie zouden uitroepen en\Nde bevolking zouden oproepen Dialogue: 0,0:14:07.81,0:14:10.73,Default,,0000,0000,0000,,om vredevol het werk te hervatten. ..." Dialogue: 0,0:14:10.73,0:14:13.40,Default,,0000,0000,0000,,(Je weet, de communisten spreken graag over "werken".) Dialogue: 0,0:14:13.40,0:14:18.37,Default,,0000,0000,0000,,"De kwestie van bewapening zou eveneens verdwijnen,\Nwant als er geen bedreiging is, Dialogue: 0,0:14:18.37,0:14:20.47,Default,,0000,0000,0000,,is bewapening een bedreiging voor alle mensen." Dialogue: 0,0:14:20.47,0:14:23.53,Default,,0000,0000,0000,,Dus in zijn eerste voorstel stelt hij in essentie: Dialogue: 0,0:14:23.53,0:14:28.54,Default,,0000,0000,0000,,"Kijk, als jullie beloven om Cuba niet aan te vallen,\Nals jullie garanderen dat jullie Cuba niet zullen aanvallen, Dialogue: 0,0:14:28.54,0:14:31.33,Default,,0000,0000,0000,,dan maken wij alles ongedaan. Dialogue: 0,0:14:31.33,0:14:35.60,Default,,0000,0000,0000,,Dan willigen we jullie wensen in." Dialogue: 0,0:14:35.60,0:14:38.67,Default,,0000,0000,0000,,Op die wijze lijkt het er echt op dat Dialogue: 0,0:14:38.67,0:14:42.71,Default,,0000,0000,0000,,hun grootste belang om die raketten te installeren,\Nhet beschermen van Cuba is Dialogue: 0,0:14:42.71,0:14:47.07,Default,,0000,0000,0000,,zodat de VS er de communisten niet zouden verdrijven. Dialogue: 0,0:14:47.07,0:14:52.80,Default,,0000,0000,0000,,Maar de volgende dag geeft Croesjtsjov een publieke verklaring Dialogue: 0,0:14:52.80,0:14:55.13,Default,,0000,0000,0000,,waarin het zijn toon als het ware wat verandert. Dialogue: 0,0:14:55.13,0:15:01.53,Default,,0000,0000,0000,,Hij zegt nu dat ze de situatie in Cuba\Nmaar ongedaan zullen maken als de Verenigde Staten Dialogue: 0,0:15:01.53,0:15:03.73,Default,,0000,0000,0000,,de raketten in Italië en Turkije verwijdert. Dialogue: 0,0:15:03.73,0:15:05.37,Default,,0000,0000,0000,,Hij stuurt dus kleine, gemengde, boodschappen. Dialogue: 0,0:15:05.37,0:15:07.62,Default,,0000,0000,0000,,Zijn eerste boodschap was zachter: Dialogue: 0,0:15:07.62,0:15:11.40,Default,,0000,0000,0000,,"Kijk, jullie moeten enkel beloven Cuba niet binnen te vallen\Nen wij zullen ons uit Cuba terugtrekken." Dialogue: 0,0:15:11.40,0:15:15.96,Default,,0000,0000,0000,,De tweede boodschap stelt:\N"Neen. Wij halen onze raketten maar uit Cuba weg Dialogue: 0,0:15:15.96,0:15:19.80,Default,,0000,0000,0000,,als jullie jullie raketten uit Italië en Turkije weghalen." Dialogue: 0,0:15:19.80,0:15:24.73,Default,,0000,0000,0000,,Diezelfde dag wordt een U2-spionagevliegtuig\Nboven Cuba neergeschoten. Dialogue: 0,0:15:24.73,0:15:30.03,Default,,0000,0000,0000,,Dat is het moment wanneer beide legers\Nklaar staan om te schieten. Dialogue: 0,0:15:30.03,0:15:35.13,Default,,0000,0000,0000,,Het is een angstaanjagende situatie. Het was een plaatselijke beslissing van een Sovjetcommandant. Dialogue: 0,0:15:35.13,0:15:38.33,Default,,0000,0000,0000,,(En Chroesjtsjov wilde eigenlijk niet dat het gebeurde.) Dialogue: 0,0:15:38.33,0:15:43.80,Default,,0000,0000,0000,,Gelukkig voor de wereld, allicht, gebruikten de VS dit niet als enige reden om de oorlog te verklaren. Dialogue: 0,0:15:43.80,0:15:48.40,Default,,0000,0000,0000,,De VS zei: "Misschien is het een ongeluk.\NAls het nog eens gebeurt, Dialogue: 0,0:15:48.40,0:15:49.63,Default,,0000,0000,0000,,zullen we dit als voorwendsel voor oorlog gebruiken." Dialogue: 0,0:15:49.63,0:15:54.34,Default,,0000,0000,0000,,Met een beetje geluk veroorzaakte dit\Ngeen onmiddellijke oorlog met de Sovjets. Dialogue: 0,0:15:54.34,0:15:59.33,Default,,0000,0000,0000,,Maar de Kennedy Administration had nog een vraag:\N"Wat was het meest ernstige? Dialogue: 0,0:15:59.33,0:16:03.80,Default,,0000,0000,0000,,Welk verzoek hadden de Sovjets echt? Dialogue: 0,0:16:03.80,0:16:05.53,Default,,0000,0000,0000,,Dit is een betekenisvol verzoek. Dialogue: 0,0:16:05.53,0:16:07.62,Default,,0000,0000,0000,,Vragen ze allebei?" Dialogue: 0,0:16:07.62,0:16:10.36,Default,,0000,0000,0000,,Uiteindelijk werd op 27 oktober beslist dat: Dialogue: 0,0:16:10.36,0:16:15.22,Default,,0000,0000,0000,,"Laat ons doen alsof wij, alsof de Amerikanen,\Nniet op de hoogte zijn van Dialogue: 0,0:16:15.22,0:16:19.07,Default,,0000,0000,0000,,het tweede verzoek dat verder ging dan het eerste.\NLaten we enkel op het eerste verzoek reageren." Dialogue: 0,0:16:19.07,0:16:22.47,Default,,0000,0000,0000,,Kennedy gaat is in essentie akkoord met Chroesjtsjov\Nen zegt: Dialogue: 0,0:16:22.47,0:16:30.13,Default,,0000,0000,0000,,"Ok, we willigen je eerste verzoek in. We gaan akkoord om Cuba niet binnen te vallen als je jouw raketten weghaalt." Dialogue: 0,0:16:30.13,0:16:34.37,Default,,0000,0000,0000,,Wat dan gebeurt...\NEn dat plaatst Chroesjtsjov in een vreemde situatie. Dialogue: 0,0:16:34.37,0:16:38.40,Default,,0000,0000,0000,,(Omdat het iets is dat hij aanbeveelt.\NMaar ze negeerden dat.) Dialogue: 0,0:16:38.40,0:16:40.80,Default,,0000,0000,0000,,Achter de schermen zeiden wij:\N"Wel, we zullen hiermee officieel akkoord gaan." Dialogue: 0,0:16:40.80,0:16:44.07,Default,,0000,0000,0000,,Maar achter de schermen stelt de Kennedy Administration: Dialogue: 0,0:16:44.07,0:16:47.13,Default,,0000,0000,0000,,"We kunnen ook overeenkomen Dialogue: 0,0:16:47.13,0:16:51.47,Default,,0000,0000,0000,,over de raketten in Italië en Turkije." Dialogue: 0,0:16:51.47,0:16:56.62,Default,,0000,0000,0000,,"Kijk, dit is geen onderdeel van de oplossing, maar we begrijpen wat jullie zeggen, Dialogue: 0,0:16:56.62,0:16:58.93,Default,,0000,0000,0000,,en we zullen die raketten waarschijnlijk weghalen." Dialogue: 0,0:16:58.93,0:17:03.20,Default,,0000,0000,0000,,Wat de Sovjets toen ook niet wisten,\Nwas dat de Amerikanen... Dialogue: 0,0:17:03.20,0:17:07.14,Default,,0000,0000,0000,,... dat die raketten toen eigenlijk al verouderd waren. Dialogue: 0,0:17:07.14,0:17:10.40,Default,,0000,0000,0000,,We hadden toen al Polarisraketten\Ndie vanop onderzeeërs konden worden afgevuurd. Dialogue: 0,0:17:10.40,0:17:14.64,Default,,0000,0000,0000,,En onderzeeërs kunnen raketten dichter\Nbij de actie brengen, en ze zijn moeilijker te traceren. Dialogue: 0,0:17:14.64,0:17:16.89,Default,,0000,0000,0000,,Je kunt er geen toezicht op houden, enzovoort. Dialogue: 0,0:17:16.89,0:17:20.13,Default,,0000,0000,0000,,Dus de Verenigde Staten gingen in het geheim akkoord. Dialogue: 0,0:17:20.13,0:17:23.80,Default,,0000,0000,0000,,Beide kanten wilden eigenlijk niet de indruk wekken\Nvan toe te geven. Dialogue: 0,0:17:23.80,0:17:26.00,Default,,0000,0000,0000,,Beide kampen wilden niet zwak lijken. Dialogue: 0,0:17:26.00,0:17:29.77,Default,,0000,0000,0000,,Op 28 oktober was er eindelijk een akkoord. Dialogue: 0,0:17:29.77,0:17:35.67,Default,,0000,0000,0000,,Zowel Croesjtsjov als de Verenigde Staten\Ngingen akkoord met het eerste voorstel van Chroesjtsjov. Dialogue: 0,0:17:35.67,0:17:38.90,Default,,0000,0000,0000,,Chroesjtsjov ging akkoord\Nom geen nieuwe wapens te sturen Dialogue: 0,0:17:38.90,0:17:42.48,Default,,0000,0000,0000,,en om de wapens die er al waren te ontmantelen. Dialogue: 0,0:17:42.48,0:17:46.99,Default,,0000,0000,0000,,De Amerikanen stemden ermee in\Nom Cuba niet binnen te vallen. Dialogue: 0,0:17:47.00,0:17:49.23,Default,,0000,0000,0000,,Je kunt je de grote winnaar al voorstellen. Dialogue: 0,0:17:49.23,0:17:52.90,Default,,0000,0000,0000,,De grote winnaar is waarschijnlijk Fidel Castro,\Nwant hij is voortdurend argwanend dat Dialogue: 0,0:17:52.90,0:17:56.73,Default,,0000,0000,0000,,de VS een nieuwe aanval op hem plannen.\NEn de Amerikanen verklaren nu publiek Dialogue: 0,0:17:56.73,0:18:00.53,Default,,0000,0000,0000,,dat ze hem niet kunnen aanvallen. Als ze dat toch deden, leek het alsof ze op hun woord terug kwamen. Dialogue: 0,0:18:00.53,0:18:02.89,Default,,0000,0000,0000,,Achter de schermen aanvaardden de Amerikanen Dialogue: 0,0:18:02.89,0:18:06.56,Default,,0000,0000,0000,,om hun raketten uit Turkije en Italië weg te halen. Dialogue: 0,0:18:06.56,0:18:09.55,Default,,0000,0000,0000,,Ze wilden dat niet in het openbaar doen,\Nwant dan zouden ze zwak lijken. Dialogue: 0,0:18:09.55,0:18:13.12,Default,,0000,0000,0000,,Het zou er dan op lijken alsof de Sovjets\Nin hun agressieve daad slaagden, Dialogue: 0,0:18:13.12,0:18:17.75,Default,,0000,0000,0000,,en de Verenigde Staten ertoe te brengen iets te doen. Dialogue: 0,0:18:17.75,0:18:20.04,Default,,0000,0000,0000,,Dat is nochtans de realiteit.\NZe zijn erin geslaagd Dialogue: 0,0:18:20.14,0:18:25.15,Default,,0000,0000,0000,,om de raketten uit Turkije en Italië\Nte laten weghalen. Dialogue: 0,0:18:25.15,0:18:27.00,Default,,0000,0000,0000,,Maar de Verenigde Staten wilden sterk lijken. Dialogue: 0,0:18:27.00,0:18:32.33,Default,,0000,0000,0000,,Kennedy heeft... Wel, er is altijd een komende verkiezing.\NIn het bijzonder na de Varkensbaai Dialogue: 0,0:18:32.33,0:18:33.58,Default,,0000,0000,0000,,had hij de behoefte om als een sterke leider over te komen. Dialogue: 0,0:18:33.58,0:18:38.13,Default,,0000,0000,0000,,In zekere mate moet je Chroesjtsjov daarvoor krediet geven. Hij slikte het als het ware zijn trots in Dialogue: 0,0:18:38.13,0:18:42.57,Default,,0000,0000,0000,,en hij liet toe dat het in het openbaar leek\Nalsof hij de onderhandelingen had verloren. Dialogue: 0,0:18:42.57,0:18:46.33,Default,,0000,0000,0000,,Hij liet in het openbaar uitschijnen dat\Nhij niets had teruggekregen om terug te krabbelen. Dialogue: 0,0:18:46.33,0:18:49.93,Default,,0000,0000,0000,,Maar in realiteit had hij wel iets gekregen.\NHij kreeg er alleen niet noodzakelijk het krediet voor. Dialogue: 0,0:18:49.93,0:18:57.00,Default,,0000,0000,0000,,Maar het was een groot akkoord.\NDe Sovjet-Unie en de VS hebben tijdens de Koude Oorlog Dialogue: 0,0:18:57.00,0:18:59.98,Default,,0000,0000,0000,,nooit dichter bij oorlog gestaan.