0:00:00.360,0:00:03.980
(verteller) Van de ongeveer 7.000 talen[br]gesproken en ondertekend op aarde,
0:00:03.980,0:00:07.470
dreigen ongeveer 500 van [br]hen momenteel te verdwijnen,
0:00:07.470,0:00:09.910
terwijl het aantal [br]moedertaalsprekers afneemt.
0:00:09.910,0:00:13.770
Dit is het verhaal over één man[br]die een leger vrijwilligers uitstuurde
0:00:13.770,0:00:16.963
om deze talen op te nemen[br]voordat het te laat is.
0:00:22.763,0:00:24.520
♪ (aangename muziek) ♪
0:00:24.520,0:00:27.470
Mijn naam is Daniel,[br]en ik ben de mede-oprichter en directeur
0:00:27.470,0:00:29.510
van Wikitongues, [br]een non-profit aangedreven
0:00:29.510,0:00:31.970
door meer dan duizend[br]vrijwilligers over de hele wereld
0:00:31.970,0:00:34.870
die werken aan het behouden,[br]promoten en doorgeven van
0:00:34.870,0:00:36.813
elke taal voor de volgende generatie.
0:00:37.750,0:00:40.470
Elke dag zijn honderden[br]van vrijwilligers over de hele wereld
0:00:40.470,0:00:42.042
video's aan het opnemen.
0:00:42.042,0:00:45.042
(Buitenlandse taal)
0:00:45.042,0:00:50.560
(Sprekend in Tunica)
0:00:50.560,0:00:53.110
Ik help al deze [br]video's bij te houden
0:00:53.110,0:00:55.830
terwijl ze zijn ingediend,[br]zodat ze opnieuw kunnen worden gebruikt
0:00:55.830,0:00:57.973
voor educatieve en culturele doeleinden.
0:00:57.973,0:01:00.410
(Metro en straatgeluiden)
0:01:00.410,0:01:03.500
New York is erg belangrijk[br]voor taaldiversiteit.
0:01:03.500,0:01:06.350
New York is volgens [br]de meeste statistieken
0:01:06.350,0:01:09.060
taalkundig de meest [br]diverse stad ter wereld.
0:01:09.060,0:01:10.720
Er worden maar liefst 800 talen
0:01:10.720,0:01:13.000
gesproken in en rond de vijf stadsdelen.
0:01:13.000,0:01:16.070
In veel gevallen kan het [br]makkelijker zijn voor gemeenschappen
0:01:16.070,0:01:17.870
om hun talen hier te behouden
0:01:17.870,0:01:20.223
dan om hun talen thuis[br]te onderhouden.
0:01:20.223,0:01:22.330
(Metrogeluid)
0:01:22.330,0:01:24.850
Vandaag gaan we afspreken[br]met Wikitongues-vrijwilligers
0:01:24.850,0:01:27.960
die ons gaan brengen naar[br]verschillende delen van New York.
0:01:31.340,0:01:35.480
♪ (vrolijke muziek) ♪
0:01:35.480,0:01:37.584
Dus we gaan Ilocano spreken.[br]- Ja goed.
0:01:37.584,0:01:39.073
Ja!
0:01:39.073,0:01:43.350
Wikitongues focust op het[br]opnemen van mondelinge geschiedenissen,
0:01:43.350,0:01:45.790
wat een mooie manier is om te zeggen:
0:01:45.790,0:01:48.163
praten over jezelf en je cultuur.
0:01:49.030,0:01:51.800
Soms praten mensen [br]amper over hun taal,
0:01:51.800,0:01:53.750
en ze praten gewoon [br]over hun dagelijkse werk,
0:01:53.750,0:01:55.140
in hun taal natuurlijk.
0:01:55.140,0:01:58.300
(metrogeluid)
0:01:59.730,0:02:01.690
Soms praten mensen [br]over de geschiedenis
0:02:01.690,0:02:03.670
van hun taal en hun cultuur.
0:02:04.310,0:02:05.950
(Spreekt Aruan Maleis)
0:02:05.950,0:02:09.389
Mijn naam is Elfie Goliat.[br]Ik zal Aru-taal spreken.
0:02:09.389,0:02:14.490
(spreekt Aruan Maleis)
0:02:14.490,0:02:17.813
(spreekt Aruan Maleis)
0:02:17.813,0:02:21.970
De aanpak van Wikitongues is:[br]leg alles vast en classificeer het later.
0:02:21.970,0:02:25.600
Wat ik doe is ervoor zorgen[br]dat al die inhoud
0:02:25.600,0:02:29.030
wordt gevolgd en gearchiveerd,[br]zodat het niet verloren gaat
0:02:29.030,0:02:32.323
en dus kan het gebruikt worden[br]voor het nageslacht en op de lange termijn.
0:02:33.974,0:02:37.650
(sprekend in het Beiers)
0:02:37.650,0:02:41.720
Wikitongues heeft [br]meer dan 435 talen opgenomen
0:02:41.720,0:02:43.913
uit meer dan 70 landen.
0:02:43.913,0:02:45.120
(Oshiwambo sprekend)
0:02:45.120,0:02:46.683
Dat aantal verandert elke dag.
0:02:46.683,0:02:48.070
(sprekend Haryanvi)
0:02:48.070,0:02:51.640
Er zijn tal van voorbeelden van talen[br]die uit de dood worden opgewekt.
0:02:51.640,0:02:54.000
Daar is Cornish, daar is[br]Hebreeuws, daar is Tunica.
0:02:54.000,0:02:56.490
Al deze talen[br]hadden één ding gemeen:
0:02:56.490,0:02:59.870
toen de laatste moedertaalspreker stierf,[br]waren er materialen
0:02:59.870,0:03:02.120
voor de culturele nakomelingen[br]om ze terug te brengen.
0:03:02.120,0:03:03.900
En zo is een open archief opbouwen
0:03:03.900,0:03:06.400
van elke taal ter wereld[br]niet zomaar een manier
0:03:06.400,0:03:09.320
om ervoor te zorgen dat mensen [br]vandaag reclame kunnen maken
0:03:09.320,0:03:13.490
en hun talen kunnen leren[br]aan de volgende generatie.
0:03:13.490,0:03:16.280
Het is een manier om ervoor te [br]zorgen dat toekomstige generaties
0:03:16.280,0:03:19.353
hun talen nieuw leven in kunnen [br]blazen, zelfs als ze uitsterven.